Η λειτουργία δεν είναι ύλη. Είναι ιδιότητα της ύλης, και, μάλιστα, κρίσιμο στοιχείο του υπαρξιακού ρόλου της ύλης. Διότι, όταν δεν υπάρχει ρόλος λειτουργικός και συμμετοχικός, τότε απλά ομιλούμε για “νεκρή ύλη”, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για μια απέραντη δημιουργία και μάλιστα για το μη ορατό εισέτι μέλλον της.
Ακόμη και στην παραβολή της αμπέλου που περιγράφει ο ευαγγελιστής Ιωάννης, εκεί η μη λειτουργούσα κληματόβεργα κόβεται, καίγεται, αλλά αυτό δεν σημαίνει εξαφάνιση, αλλά απλά αλλαγή της ύλης. Έχασε, δηλαδή τον λειτουργικό της ρόλο η συγκεκριμένη κληματόβεργα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι “εξαφανίστηκε” η κληματόβεργα, διότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για θέρμανση – κάτι σύνηθες σε παλιότερες εποχές, ή για δευτερεύουσες χρήσεις της καθημερινότητας.
Σκοπός της παραβολής, δηλαδή, δεν ήταν να λύσει το ενεργειακό θέμα της ύλης, αλλά να επισημάνει τον κεντρικό λειτουργικό της ρόλο, για τον οποίο η συγκεκριμένη ύλη, η κληματόβεργα, είχε – και έχει – δημιουργηθεί. Και ο κύριος αυτός λόγος ήταν – και είναι – η παραγωγή του καρπού της αμπέλου, άσχετα από τις τυχόν δευτερεύουσες χρήσεις που θα μπορούσε να εξυπηρετεί. Ο ρόλος, επομένως, της ύλης δεν είναι μόνο υπαρξιακός, αλλά συμμετοχικός στο σύνολο του κόσμου, όπως εμείς τουλάχιστον μπορούμε να τον αντιληφθούμε ως σύνολο.
Άρα, ο σκοπός του δημιουργού δεν ήταν να δημιουργεί άσχετα μεταξύ τους πράγματα, αλλά να δημιουργεί συμπληρώματα του ίδιου αρχικού σκοπού της λειτουργίας της δημιουργίας. Από αυτή την αβίαστη πραγματικότητα προκύπτει ότι ο σκοπός του δημιουργού ήταν να δημιουργήσει ένα κόσμο λειτουργικό και συμπληρωματικό, κατά την λειτουργική συνεισφορά κάθε δημιουργίας.
Δεν θα μπορούσε, δηλαδή, να δημιουργηθεί ο άνθρωπος, όπως τουλάχιστον τον αντιλαμβανόμαστε εμείς, αν δεν υπήρχαν το νερό και ο αέρας, τα φυτά και τα ζώα, τα οποία αποτελούν τμήμα των συνεργαζόμενων προϋποθέσεων για την διατήρηση της ζωής, όπως μας είναι γνωστή μέχρι σήμερα.
Και σε αυτό απέβλεπε η διδασκαλία του Χριστού.
Να στρέψει την προσοχή και την έρευνά μας, όχι μόνον στην ανακάλυψη και αξιοποίηση των πολυτίμων για την καθημερινότητά μας στοιχείων της ύλης, αλλά να ανοίξει τους ορίζοντες των αναζητήσεών μας στην καλή λειτουργική σχέση μεταξύ των στοιχείων της ύλης, γιατί αυτό συμβάλλει ουσιαστικά στην βελτίωση της καθημερινότητας, αλλά και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την προοπτική της αιωνιότητας.