Στην ζωή μας αποδεικνύεται καθημερινά, ότι τα πρόσωπα και τα γεγονότα που συνδέονται με αυτά, καθορίζουν την ζωή μας. Και όχι μόνον. Διότι, από τις δικές τους πράξεις επηρεάζεται και η δική μας η ζωή, άμεσα ή έμμεσα. Κανείς, δηλαδή, δεν είναι ανεξάρτητος και μόνος, αλλά όλοι, κατά κάποιο τρόπο συνυπάρχουμε, και δεχόμαστε επιδράσεις, ιδιαίτερα κατανοητό φαινόμενο στον δικό μας καιρό, όπου άνθρωποι που απέχουν χιλιάδες χιλιόμετρα και μιλούν άγνωστες γλώσσες, επιδρούν σε μυριάδες λεπτομέρειες της ζωής μας. Από τον τρόπο που ντυνόμαστε, έως τις διατροφικές μας συνήθειες – καφές από την Βραζιλία, μπανάνες από το Εκουαντόρ, κλπ, κλπ. – και μυριάδες άλλες ακόμη πλευρές της καθημερινότητας που υιοθετούμε, για να γίνει η ζωή μας καλύτερη (ή έτσι τουλάχιστον νομίζουμε!).

Αυτό επιβεβαιώνει ότι κανείς δεν είναι μόνος του πάνω στον πλανήτη, κανείς δεν έχει μόνον τις δικές του προσωπικές σκέψεις, αλλά, όλα όσα χρησιμοποιούμε καθημερινά, είναι επηρεασμένα από μυριάδες παραμέτρους, άλλες γνωστές και άλλες άγνωστες. Ωστόσο, κανείς δεν ενοχλείται από αυτό το “ξενόφερτο” δεδομένο, απλούστατα διότι μπολιάζεται μέσα στην ζωή μας και σύντομα αποτελεί και προσωπική μας επιλογή. Άρα, τα πρόσωπα και οι ενέργειές τους, εμπορικές, φιλοσοφικές, και χιλιάδες άλλες πλευρές τους, μας επηρεάζουν, και εμείς κατά ανάλογο τρόπο επηρεάζουμε άλλους, και αυτό είναι η κοινωνία των ανθρώπων.

Άλλωστε, η λέξη “κοινωνία” περιέχει ως κύριο συστατικό το “κοινό”, δηλαδή ότι μοιραζόμαστε πράγματα και γεγονότα, και αυτό συνιστά την κοινωνία. Αυτή, ακριβώς, η απλή αλήθεια της καθημερινότητας μας φέρνει σε καλύτερη κατανόηση της αλήθειας που ήθελε ο Χριστός να κατανοήσουμε, δηλαδή την κοινωνία με τον ίδιο και την διδασκαλία του. Η παραβολή της κληματαριάς με τις βέργες που παράγουν τα σταφύλια και η αναγκαία συνάφεια και σύνδεση με τον κορμό, είναι η καλύτερη εικόνα για το πως εννοούσε ο Χριστός την έννοια και την σχέση των προσώπων και των ενεργειών τους, ενέργειες που συνδέονται τόσο με τον ίδιο όσο και μεταξύ μας.

Μέσα από αυτή την απαραίτητη “κοινωνική” ενότητα διοχετεύεται στον καθένα μας η δική του ενέργεια, η δική του δύναμη για την υπέρβαση των θεμάτων της δικής μας προσωπικής καθημερινότητας. Και όχι μόνον. Διότι ο Χριστός, βασισμένος στην φυσική αλήθεια του καταλυτικού ρόλου της κοινωνίας και της επικοινωνίας, θεμελίωσε την εξήγηση της αντίστοιχης αλήθειας για την επαφή και επικοινωνία με τον δημιουργό μας. Ξεκίνησε δηλαδή ο Χριστός να εξηγεί στους ακροατές του τις απλές αλήθειες που όλοι κατανοούμε, για να περάσει στο μάθημα για την επαφή και επικοινωνία με τον πάροχο της ζωής.

Διότι οι λειτουργίες του φυσικού κόσμου ανέκαθεν ήταν κατανοητές από όλο τον πληθυσμό πάνω στη γη. Εκείνο που ο ίδιος αποκάλυψε ήταν ότι μέσα από την κατανόηση αυτών των λειτουργιών μπορούμε να αντιληφθούμε και τον τρόπο που τα ιστορικά πρόσωπα και οι δικές τους ενέργειες, που περιγράφονται στα Ιερά Γράμματα, μπορούν να δώσουν το διαχρονικό μάθημα για την καλύτερη κατανόηση του κόσμου, ορατού και μη ορατού. Και προφανώς ο 21ος αιώνας επιβεβαιώνει την αλήθεια ότι τα μη ορατά δια γυμνού οφθαλμού είναι πιο σημαντικά και επηρεάζουν περισσότερο την καθημερινότητά μας.

Και αυτό ήταν το μεγάλο μάθημα που εκτίμησε – “θαύμασε” – ο Χριστός. Διότι ένας στρατιωτικός είχε αντιληφθεί σε μεγαλύτερο από τους Αρχιερείς και μαθητές του βάθος τον ρόλο της πίστης, δηλαδή την γνώση του αναβαθμισμένου ρόλου των μη ορατών πραγμάτων στην καθημερινότητα του ατόμου. Αυτό άνοιξε τον δρόμο στα χέρια του Χριστού, όχι μόνον να του χαρίσει την καλύτερη καθημερινότητα, θεραπεύοντας τον δούλο του, αλλά να του αποκαλύψει και την σωστή πορεία του προς την θύρα της αιωνιότητας.

Εκτός από τα φυσικά φαινόμενα, το σύνολο των προσωπικών μας εμπειριών προέρχεται από τα φυσικά πρόσωπα και τα γεγονότα που δημιουργούνται από την δική τους δραστηριότητα. Εμείς, οι άνθρωποι, δημιουργούμε τις εξελίξεις μέσα στην κοινωνία, και οι δραστηριότητές μας καθορίζουν την εξέλιξη των γεγονότων. Αυτή είναι η ορατή καθημερινή πραγματικότητα που βιώνουμε. Και αυτή η αλήθεια μας βοηθά να οργανώνουμε την προσωπική μας συμμετοχή ή αντίσταση σε όσα συμβαίνουν γύρω μας.

Μια μικρή χαραμάδα ήλθε να ανοίξει η διδασκαλία του Χριστού, ο οποίος έστρεψε την προσοχή μας από τα φυσικά πρόσωπα, στον χώρο επέκεινα του φυσικού κόσμου, αποκαλύπτοντας ότι πίσω από τα γεγονότα υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που συντελούν στην εξέλιξη των γεγονότων. Και όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό είναι μια άλλη οπτική, είναι ένας άλλος τρόπος να αντιμετωπίζει κάποιος τα καθημερινά του αδιέξοδα.

Μάλιστα, όχι μόνον αποκάλυψε ο Χριστός αυτή την διαφορετική παράμετρο, αλλά περιέγραψε και τα μέσα, εξήγησε, δηλαδή, τον τρόπο με τον οποίο γίνονται όλα αυτά αντιληπτά μέσα από το όργανο της πίστης που όλοι διαθέτουμε ως εφόδιο, και ως τμήμα της προσωπικότητάς μας από τον ίδιο τον δημιουργό. Και, τελικά, μόνον μέσα από αυτό το φίλτρο είναι κατανοητή και πρακτικά εφαρμόσιμη η διδασκαλία του Χριστού, άσχετα αν εμείς, ως Χριστιανοί, νομίζουμε ότι βιώνουμε όσα εκείνος μας δίδαξε ως προοπτική ζωής και ως τυπική καθημερινότητα. Διότι, η βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας είναι συνάρτηση, όχι μόνον των προσωπικών μας προσπαθειών, αλλά και άλλων πολλών παραγόντων που επιδρούν μέσα στην εξέλιξη των γεγονότων.

Η αναφορά του Χριστού στα πρόσωπα του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ, δηλαδή σε πρόσωπα που είχαν ζήσει περίπου δυο χιλιάδες χρόνια νωρίτερα, έχει εξαιρετική σημασία, διότι ο Χριστός δεν ήθελε να κάνει μάθημα ιστορίας, αλλά να αποκαλύψει τον νέο τρόπο αντίληψης του κόσμου, μέσα από την διδασκαλία του ζωντανού θεού και των ζώντων ανθρώπων. Ειδικά στην περίπτωση του Ρωμαίου Εκατόνταρχου, όχι δηλαδή Εβραίου που “είχε κληρονομήσει τα δικαιώματα των προγόνων του“, έχει μεγάλη αξία για μας, ακριβώς γιατί μέσα από αυτή την διδασκαλία μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε θέματα που δεν κινούνται μέσα στα όρια του αισθητού κόσμου.

Και μπορεί αυτό να ακούγεται ως ουτοπία, ωστόσο, τον 21ο αιώνα, εμείς που διαθέτουμε πλήθος εφαρμογών που δεν χρησιμοποιούν τον αισθητό κόσμο, είμαστε υποχρεωμένοι από την λογική να αποδεχθούμε ως αληθινή αυτή την οπτική του κόσμου που παρουσίασε ο Χριστός. Διότι, δεν αθέτησε την δική μας εικόνα της καθημερινότητας, τον θάνατο και τις καθημερινές δυσκολίες ή την ζωή και τις δικές της χαρές, αλλά ήλθε να προσθέσει σε όσα ήδη μας ήταν πολύ γνωστά.

Άρα, η διδασκαλία του είναι συμπληρωματική με το στοιχείο του “περισσού”, του περισσεύματος και όχι της αφαίρεσης και της υστέρησης. Αυτό δηλώνει μια νέα οδό, ένα νέο τρόπο προσέγγισης της καθημερινότητας, τρόπο που από την μια εμπλουτίζει τις δυνατότητες για βελτίωση των συνθηκών ζωής, από την άλλη όμως ανοίγει νέους δρόμους για την εξήγηση των γεγονότων και της συμπεριφοράς των φυσικών προσώπων.

Το υπαρξιακό στοιχείο, το όργανο, το μη ορατό όργανο της πίστης, που έχει θέσει στον εσωτερικό μας κόσμο ο δημιουργός, είναι το όργανο, με την καλλιέργεια του οποίου να μετατρέπεται ο άνθρωπος, το φυσικό πρόσωπο, σε μια μεταμορφούμενη εικόνα, η οποία να μπορεί να προσεγγίζει την άλλη διάσταση των γεγονότων, και, από αιτία φόβου και κατάθλιψης, να μετατρέπονται σε στοιχεία παιδείας που αποφέρουν καρπό, μικρό στην αρχή, αλλά αργότερα εκατό φορές περισσότερο από τις φυσικές μας ανάγκες, αποταμιεύοντας στοιχεία για την προοπτική του μέλλοντος, εγγύς και απώτερου.

Τα ιστορικά πρόσωπα έχουν θεμελιακή αξία στο προσωπικό μας στερέωμα, όχι μόνον γιατί προϋπήρξαν από την δική μας εποχή, αλλά γιατί ο ρόλος τους την εποχή της ζωής τους ήταν σημαντικός και για μας σήμερα. Δηλαδή, οι δικές τους πράξεις έχουν βεληνεκές μέχρι σήμερα, επηρεάζουν μέχρι σήμερα τα δικά μας γεγονότα.

Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να είναι μονόδρομος. Δεν μπορεί τα ιστορικά πρόσωπα να αντικαθιστούν την προσωπική μας καθημερινότητα, γιατί τότε δεν θα ζούμε στον παρόντα κόσμο, αλλά θα ζούμε σε ένα πλασματικό κόσμο, άσχετο με την σκληρή πραγματικότητα και τις πραγματικές μας ανάγκες.

Επομένως, από την μια η γνώση των ιστορικών προσώπων και γεγονότων είναι πολύτιμη, από την άλλη δεν είναι το αποκλειστικό θέμα της ζωής μας. Το αποκλειστικό θέμα της ζωής μας είναι τα δικά μας έργα, είναι οι δικές μας προσωπικές αποφάσεις και ευθύνες, και όχι των ανθρώπων του παρελθόντος. Το δικό τους παράδειγμα είναι πάντοτε παράδειγμα, και ποτέ δεν μπορεί να αντικαταστήσουν την προσωπική και ατομική μας ευθύνη για τις δικές μας πράξεις ή παραλείψεις.

Η επίγνωση των δικών τους θετικών ή αρνητικών γεγονότων, δεν μπορεί να αντικαταστήσει την δική μας ευθύνη για τις ορθές ή λανθασμένες επιλογές. Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Χριστός ξεκαθάρισε τα πράγματα, μεταξύ της ιστορίας και της καθημερινής, κάθε μέρα ζωής του κάθε φυσικού προσώπου επί γης. Δεν ήθελε ο Χριστός οι άνθρωποι να επαναλαμβάνουν τις πράξεις του παρελθόντος ως υποχρεωτικές πράξεις, αλλά ήθελε να αναγνωρίζουν πίσω από τις πράξεις των ιστορικών προσώπων, την παρουσία και λειτουργία του ίδιου του δημιουργού.

Δεν ήθελε επαναλήψεις, αλλά ήθελε επίγνωση της καθημερινής πραγματικότητας και λύσεις μέσα από την επίγνωση του θελήματος του δημιουργού. Και στον σκοπό αυτό συμβάλλει η διήγηση των Ευαγγελίων, όπου δηλαδή περιγράφονται τα πρόσωπα, τα γεγονότα και η διδασκαλία του Χριστού, αλλά και ο τρόπος που οι πρώτοι εκείνοι άνθρωποι βίωσαν την εμπειρία της εφαρμογής της διδασκαλίας. Όχι ως ιστορικό βίωμα, αλλά ως επιλογές της προσωπικής τους ζωής, με την ευθύνη την δική τους και όχι των άλλων.

Και, φυσικά, για να δει κάποιος την διαφορά μεταξύ του παρελθόντος και του μέλλοντος, της ιστορίας και των δικών του κάθε μέρα προβλημάτων, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η λειτουργία της πίστης, του εφοδίου που βρίσκεται μέσα μας και μπορεί από μικρό σποράκι να γίνει δένδρο και να αποφέρει καρπούς. Διότι η πίστη δεν αναφέρεται στο παρελθόν, αλλά είναι υπόθεση του μέλλοντος.

Η πίστη δεν αναπαράγει το παρελθόν, αλλά αναζητά τα μονοπάτια που οδηγούν στο αύριο, που οδηγούν σε λύσεις και όχι σε μυστήρια επτασφράγιστα. Η πίστη λειτουργεί μέσα στον άνθρωπο. Η πίστη δοκιμάζεται μέσα στον άνθρωπο. Η πίστη αποδίδει καρπούς πρώτα μέσα στον άνθρωπο. Η πίστη έχει τους δικούς της κανόνες λειτουργίας και αποτελεσματικότητας. Η πίστη αναγνωρίζει το παρελθόν, αλλά διαβλέπει το μέλλον, τροφοδοτεί την ελπίδα και την υπομονή, στερεώνει τα βήματα από το καλό σήμερα στο καλύτερο αύριο και το αιώνιο παρόν.

Η πίστη που δίδαξε ο Χριστός είναι το πολύτιμο εφόδιο του δημιουργού, που μπορεί να μεταφέρει το μέλλον στο σήμερα, αφήνοντας το παρελθόν στην δική του αυτοκριτική. Η βελτίωση της προοπτικής της ζωής μας είναι το θεϊκό δώρο και κίνητρο του κάθε φυσικού προσώπου που βιώνει το μέτρο της καθημερινής συνέπειας από το ιστορικό μας παρελθόν.

Το σύνολο της καθημερινής μας ζωής εξαρτάται από δυο παράγοντες: το φυσικό περιβάλλον και το ανθρώπινο – κοινωνικό περιβάλλον. Με αυτές τις δυο παραμέτρους βιώνουμε κάθε στιγμή στη ζωή μας, και η αντίδραση και ανταπόκρισή μας στις παραμέτρους αυτές είναι το δείγμα της ωριμότητας που διαθέτουμε. Και φυσικά, αυτό δεν είναι δική μας ανακάλυψη. Η γνώση αυτή, των δυο δηλαδή παραγόντων, ήταν ανέκαθεν γνωστή, και οι πετυχημένοι άνθρωποι την γνώριζαν και την αναγνώριζαν, με στόχο μια καλύτερη και πιο άνετη καθημερινότητα.

Ωστόσο, όλοι κατανοούμε ότι αυτή η εξήγηση του κόσμου δεν είναι ολοκληρωμένη, διότι υπάρχουν και θέματα που δεν μπορούμε να τα κατανοήσουμε μέσα από την μελέτη αυτών των δυο μόνον παραγόντων. Διότι ούτε η σύνθετη πολυπλοκότητα του φυσικού κόσμου έχει εύκολα και πρόχειρα διαθέσιμες όλες τις εξηγήσεις που θέλουμε – πχ ποιος έφτιαξε το πρώτο σωματίδιο της ύλης, αλλά ούτε και η ανθρώπινη συμπεριφορά εξαντλείται μέσα από τις εξωτερικές περιγραφές. Απαιτείται βαθύτερη και πλατύτερη προσέγγιση για την κατανόηση, και, πιθανόν, την επίλυση των θεμάτων που μας βασανίζουν – μεταφορικά ή κατά κυριολεξία – καθημερινά.

Και εδώ, στο σημείο αυτό των προβληματισμών μας ήλθε ο Χριστός να ανοίξει ένα νέο παράθυρο για την καλύτερη, βαθύτερη, και ουσιαστικότερη προσέγγιση της ανεξήγητης πραγματικότητας. Η οποία μπορεί να μην είναι ορατή δια γυμνού οφθαλμού, ωστόσο είναι παρούσα, επηρεάζει την καθημερινότητά μας και αφήνει πίσω της τα μεγάλα ερωτήματα αναπάντητα.

Διότι ο Χριστός έφερε μια άλλη διδασκαλία προσέγγισης των πραγμάτων. Μια διδασκαλία όχι του μυστηρίου αλλά της επίλυσης των μυστηρίων της ζωής. Και έθεσε την βάση αυτής της προσέγγισης στον όρο της πίστης. Πίστη δεν είναι το αντικείμενο της πίστης, ο Χριστός, η Παναγία, ο Δίας ή ο Βούδας, αλλά το μέσον, το όργανο που έχουμε όλοι μέσα μας, ανεπτυγμένο ή ακαλλιέργητο. Και το όργανο αυτό ενισχύει τον φυσικό άνθρωπο προς την καλύτερη εξερεύνηση των ερωτημάτων της ζωής.

Δεν έρχεται, δηλαδή, η πίστη, η καλλιέργεια της πίστης, να αμφισβητήσει την αξία των καθημερινών δεδομένων, αλλά έρχεται να εμπλουτίσει με εμπειρία και δύναμη την περαιτέρω εξερεύνηση και κατανόηση του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος, ανοίγοντας έναν άλλο διάδρομο προσέγγισης. Ένα διάδρομο σκέψης απελευθερωμένο από τα όρια των πέντε αισθήσεων, καθώς βάζει σε λειτουργία όργανα και ικανότητες που μέχρι τώρα δεν είχαμε αξιοποιήσει, αν και είναι μέσα μας και είναι πάντοτε διαθέσιμα.

Η καλλιέργεια της πίστης – κατά την εξήγηση της διδασκαλίας του Χριστού – είναι η μεγάλη δύναμη που μπορεί να μεταμορφώσει τον άνθρωπο, το φυσικό πρόσωπο, και κατά συνέπεια και την κοινωνία των ανθρώπων. Διότι η δύναμη αυτή, δεν είναι δύναμη που πηγάζει μέσα από την φύση – τον ήλιο, τον αέρα, την διάσπαση του ατόμου, αλλά προέρχεται από την περιοχή του άγνωστου δημιουργού όλων των δυνάμεων της φύσης. Αυτό σημαίνει ανεξάντλητη πηγή δυνάμεως, με άλλα χαρακτηριστικά, με άλλες δυνατότητες, και η πρώτη εφαρμογή της έγινε κατά την ανάσταση του Χριστού.

Άρα, η προσέγγιση της διδασκαλίας του Χριστού, καθώς μελετούμε τα πρόσωπα και τα γεγονότα που περιγράφονται μέσα στα Ιερά Γράμματα, αποσκοπεί στην καλλιέργεια, στην εκπαίδευση που προέρχεται από την διδασκαλία, τον έλεγχο και την επανόρθωση των λαθών μας κατά την καθημερινότητα, χωρίς ο στόχος να περιορίζεται στην καθημερινότητα, αλλά, αντίθετα, προεκτείνεται στον ορίζοντα της αιωνιότητας. Ορίζοντα από τον οποίο προέρχεται η δύναμη αυτή της μεταμορφώσεως και της αναστάσεως.