Η άγνοια δεν είναι φιλοσοφικό θέμα, αλλά είναι πρακτικό πρόβλημα.

Και αυτό το καταλαβαίνουμε όλοι μέσα στην πρακτική καθημερινότητα. Διότι, η γνώση μας κάνει ικανούς και μας ελευθερώνει, ενώ η άγνοια μας κάνει δούλους, ανίκανους να διαχειριστούμε τα θέματα της καθημερινότητας. Και όσο μεγαλύτερη είναι η άγνοια, τόσο απροσπέλαστο είναι το μέλλον. Αντίθετα, η γνώση δίνει ελπίδα και ανοίγει δρόμους για το μέλλον, το εγγύς αλλά και το απώτερο, ανάλογα με τα προσωπικά μας ενδιαφέροντα.

Αυτός ήταν και ο λόγος που ο ίδιος ο Χριστός δεν βασίστηκε και δεν κήρυξε την άγνοια και τον φόβο του μυστηρίου, αλλά, αντίθετα, κήρυξε και δίδαξε την αποκάλυψη της αλήθειας, διατυπώνοντας το θεώρημα ότι “η αλήθεια ελευθερώνει”, ενώ η άγνοια μας καθιστά δούλους του φόβου και του άγνωστου.

Όλη η διδασκαλία του Χριστού, από την Επί του Όρους Ομιλία μέχρι τα τελευταία λόγια του “μου δόθηκε κάθε εξουσία στον ουρανό και την γη, πορευθέντες λοιπόν μαθητεύσατε πάντα τα έθνη”, δεν είναι τίποτα άλλο από την απλοϊκή εξήγηση του θελήματος του δημιουργού για πράξεις μέσα από την γνώση και για την επίγνωση της αλήθειας.

Η αποστροφή του ανθρώπου από την βασική αρχή της γνώσης των πραγμάτων, οδήγησε την ανθρωπότητα σε αβυσσαλέες καταστάσεις, σε τραγικούς πολέμους εκατομμυρίων νεκρών και ποταμούς αίματος. Αν ο άνθρωπος γνώριζε και είχε λάβει υπόψη του το τέλος των πράξεών του, είναι προφανές ότι κανένας εχέφρων δεν θα ξεκινούσε αυτές τις πράξεις.

Γι’ αυτό και ο ρόλος της γραφής, των εγγράφων δηλαδή καταχωρήσεων και όχι των από μνήμης ενθυμήσεων, υπήρξε η αρχή και η βάση για μια καλύτερη καθημερινότητα.

Με την γραφή μεταδίδεται η ασφαλής γνώση, ενώ με τα λόγια εύκολα όλα μπορεί να διαστραφούν, αφού, ακόμη και μόνον ο τόνος της φωνής μας μπορεί να αλλάξει την ουσία μιας σκέψης. Από την άλλη, η άρνηση να πάρουμε το μάθημά μας μέσα από τα γραπτά και όχι από οτιδήποτε καθένας θυμάται, είναι το δεύτερο στοιχείο της δικής μας κακής και ανεύθυνης στάσης.

Η μη ενημέρωση, η παραμονή στην άγνοια την εποχή που μπορεί οποιοσδήποτε να πάρει την γνώση, την ορθή γνώση και όχι την πλάνη, είναι το κριτήριο της προσωπικής μας λανθασμένης εκτίμησης των αξιών της ζωής.

Η γνώση που προσφέρει η διδασκαλία του Χριστού, δεν είναι εποχικής αξίας, αλλά διαχρονικής. Είναι εφόδιο που στηρίζει τα βήματα του ανθρώπου: από την απλότητα του βίου στην καθημερινότητα μέχρι την ελπίδα και την πίστη στην αιωνιότητα.

Αυτή η διδασκαλία δεν απαγορεύει, αλλά υπαγορεύει. Δεν αποκλείει, αλλά υποδεικνύει την οδό της ζωής και απελευθερώνει τις δυνάμεις μας για το μέλλον. Δεν περιορίζει, αλλά ανοίγει ορίζοντες για μια καλύτερη καθημερινότητα, που διατηρεί και την προοπτική της αιωνιότητας.

Η διδασκαλία του Χριστού ήταν αποκαλυπτική και όχι μυστηριακή. Ήταν πρόσκληση σε γνώση, και όχι βύθισμα στην άγνοια. Ήταν πρόκληση για τους ανθρώπους των τελετουργικών καθηκόντων, και άνοιγμα σε κάθε άτομο αγαθής συνειδήσεως που διψούσε για γνώση, για μάθηση, για να γνωρίσει το μέλλον, τον δημιουργό του, τον σκοπό της ζωής του, την απάντηση στα μεγάλα μυστήρια του κόσμου και του σύμπαντος.

Ήταν η αποκάλυψη ότι η γνώση της αλήθειας ελευθερώνει τον άνθρωπο, δηλαδή, αυτό που εμείς όλοι οι άνθρωποι του 21ου αιώνα βιώνουμε. Μάλιστα, με αφορμή τον κορωνοϊό, όπου ένα μη ορατό και μη εύκολα ανιχνεύσιμο πλάσμα, μπορεί να ακινητοποιήσει τον κόσμο και να στείλει στον τάφο εκατομμύρια ανθρώπους, ανεξάρτητα φυλής, γλώσσας και χρώμα δέρματος. Αυτό ήταν το κέντρο της διδασκαλίας του Χριστού. Να αποκαλύψει το μυστικό της γνώσης και να αποβάλλει την παγίδα της απάτης των μυστηρίων – Ελευσινίων και όχι μόνον – που λίγοι μόνον μπορούν να κατέχουν, ενώ οι άλλοι “ας πάνε στο … καλό”.

Η αποκάλυψη της αλήθειας δεν ήταν φιλοσοφικό θεώρημα του Χριστού, αλλά πρακτική ζωής, πρακτική καθημερινής ζωής, πρακτική για τα μεγάλα και τα μικρά, πρακτική για το παρόν και το μέλλον. Δεν επένδυσε ο Χριστός στην άγνοια και τα μυστήρια, αλλά επένδυσε στην επίγνωση της αλήθειας. Στην επίγνωση των επιγείων, στα οποία ο άνθρωπος έχει την απόλυτη ευθύνη, ορατών και μη, και στην εξέλιξη της εμπειρίας της γνώσης του ίδιου του δημιουργού, κατά την εικόνα και την ομοίωση του οποίου έχει δημιουργηθεί.

Διότι, αν τα επίγεια αγνοούμε κατά 95,1%, τότε για τα μη επίγεια και μη ορατά του σύμπαντος πόση άγνοια έχουμε; Και είναι προφανές ότι καθένας που επαγγέλλεται ελευθερία εκτός Χριστού “κλέπτης και ληστής είναι”, κατά την γνωστή έκφραση του Ευαγγελίου. Το βάρος της διδασκαλίας του Χριστού βρίσκεται προς την πλευρά της γνώσης και όχι της άγνοιας. Βρίσκεται στην ανακάλυψη και όχι στην απόκρυψη. Βρίσκεται στην αλήθεια, και όχι στην επιθυμία της εξαπάτησης. Βρίσκεται στην κατανόηση της φωνής του δημιουργού, και όχι στην σιωπή των ανυπεράσπιστων αμνών.

Βρίσκεται στην πλευρά του πνεύματος της δυνάμεως, της αγάπης και του σωφρονισμού, και όχι της δειλίας και του φόβου. Βρίσκεται στην πλευρά που επιδιώκει την νίκη και όχι τον θάνατο, την ζωή και όχι την απελπισία της άγνοιας. Η άγνοια του 95,1% είναι η μεγάλη πρόκληση για κάθε υγιή στο νου άτομο της σύγχρονης κοινωνίας, με τις απίθανες δυνατότητες ανακάλυψης της αλήθειας. Είναι το “λαμπρό πεδίον” για κάθε εχέφρονα που δεν πέφτει θύμα των απλοϊκών εγκλεισμών, αλλά αναζητά τους δρόμους της ανακάλυψης και επίγνωσης της αλήθειας, τόσο της δημιουργίας όσο και του ίδιου του δημιουργού.

Είναι η οδός που οδηγεί από το δύσκολο σήμερα, στο αιώνιο παρόν. Είναι η αλήθεια που μπορεί να ελευθερώνει, αν επιμείνουμε στον δρόμο που εκείνος άνοιξε και περιμένει τους ειλικρινείς εξερευνητές να ανακαλύψουν και να περπατήσουν. Να περάσουν από την στενή πύλη και τις κακουχίες της απόκτησης της γνώσης και της προσωπικής εμπειρίας και δοκιμασίας, στον στενό και δύσκολο, αλλά με αιώνιο πρόσημο δρόμο της ζωής που εκείνος εγκαινίασε.

Στην εποχή του 21ου αιώνα, η γνώση και η άγνοια είναι κρίσιμα θέματα για την καθημερινότητα – και όχι μόνον. Διότι, όλοι γνωρίζουμε ότι η γνώση είναι πολύτιμη, ενώ η άγνοια είναι καταστροφική. Από την απλή καθημερινή πρακτική μας, πχ πόσο καλά γνωρίζω τις συσκευές που χρησιμοποιώ ή τον χώρο και την χώρα που βιώνω την ζωή μου, μέχρι τα μυστικά του σύμπαντος, τα οποία μπορεί αυτή την στιγμή να μην έχουν αξία, ωστόσο, όλοι γνωρίζουμε ότι μακροπρόθεσμα, οι αποκαλύψεις και εξηγήσεις των φαινομένων που λαμβάνουν χώρα στο διάστημα, θα επηρεάσουν την ζωή μας.

Από την άποψη αυτή, δηλαδή τον ρόλο της γνώσης και της άγνοιας, τα ποσοστά που μας πληροφορούν οι ειδικοί για την γενική γνώση του φυσικού μας περιβάλλοντος – και όχι μόνον της γης, είναι ανατρεπτικά σε σχέση με την νοοτροπία μας, ότι “ο άνθρωπος έχει κατακτήσει το σύμπαν”. Διότι, το 4,9% της γνώσης μας, σε σχέση με το 95,1% της άγνοιάς μας, είναι μεγέθη εκτός συζήτησης. Όσα γνωρίζουμε, δηλαδή, είναι ελάχιστα μπροστά στα μεγέθη των πραγμάτων που δεν γνωρίζουμε. Και φυσικά ο λόγος γίνεται για το μετρήσιμο και ορατό – με κάθε τεχνικό μέσον – σύμπαν, και όχι φυσικά για εκείνο που όλοι υποπτευόμαστε, αλλά δεν μπορούμε να το περιγράψουμε.

Αυτός είναι και ο λόγος που το στοιχείο της πίστης, εκείνο το εφόδιο που έχει βάλλει ο δημιουργός μέσα στο DNA μας ως υπαρξιακό τμήμα της ζωής μας, είναι εξαιρετικά πολύτιμο και μοναδικό. Ακριβώς, γιατί τα πράγματα που δεν γνωρίζουμε πρέπει να τα αποδεχθούμε ότι υπάρχουν, ακόμη και αν δεν είναι “ορατά” με τα φυσικά μάτια ή τα τεχνικά μέσα που διαθέτουμε σήμερα.

Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Χριστός επικέντρωσε την διδασκαλία του όχι στις τυπικές θρησκευτικές υποχρεώσεις, αλλά στην καλλιέργεια της πίστης και στους καρπούς που μόνον εκείνη μπορεί να αποφέρει. Διότι, οι τυπικές υποχρεώσεις μπορεί να είχαν ένα αποτέλεσμα, αλλά ο Χριστός έβλεπε τις μελλοντικές ανάγκες, έβλεπε το μέγεθος της άγνοιας που είχαμε τότε, και κατανοούσε ότι με αυτά τα εφόδια, δηλαδή μόνον την εκτέλεση των τυπικών θρησκευτικών υποχρεώσεων, το μέλλον της ανθρωπότητας θα ήταν καταστροφικό.

Αντίθετα, η καλλιέργεια της πίστης, δηλαδή της ικανότητας του ατόμου να “βλέπει” πέρα από τα φυσικά φαινόμενα και τα καθημερινά γεγονότα, είναι το μοναδικό στοιχείο που μπορεί να προσφέρει σε κάθε στιγμή του ανθρώπινου βίου, την έξοδο από την θλίψη που προκαλεί η άγνοια και τα παράγωγα αυτής. Διότι η άγνοια δεν είναι έννοια φιλοσοφική, αλλά είναι δείγμα και τρόπος ζωής στην καθημερινότητα.

Και όσο ο άνθρωπος, είτε ως φυσικό πρόσωπο είτε ως κοινωνία, δεν αποδέχεται την άγνοιά του για τον κόσμο και όσα βρίσκονται μέσα σε αυτόν, τόσο το σκοτάδι και το μίσος για τον άλλον, τον συνάνθρωπο ή την φύση και τον δημιουργό, θα γίνεται μεγαλύτερο, και οι ποταμοί του αίματος δεν θα συνετίζουν κανέναν, ακόμη και αν είναι ορατή η τραγωδία του ανθρώπου.

Το κέντρο της διδασκαλίας του Χριστού για τον άνθρωπο ήταν και παραμένει η μέθοδος της ανακάλυψης και καλλιέργειας του συστατικού της επίγνωσης της πίστης που βρίσκεται μέσα στο κάθε φυσικό πρόσωπο. Η πίστη, που βλέπει πίσω από τα γεγονότα, που μπορεί να ελέγχει πράγματα που δεν φαίνονται, που μπορεί μέσα στο σκοτάδι να ανιχνεύει ατραπούς φωτός και ελευθερίας προς την αιώνια πραγματικότητα, και όχι μόνον προς την μίζερη καθημερινότητα.