Η κάθε εποχή έχει τους δικούς της τρόπους έκφρασης των πραγμάτων που μπορεί να απασχολούν ένα άτομο. Έχει τους κοινούς τόπους, την κοινή αντίληψη, αλλά έχει και διαφοροποιήσεις σε σχέση με το παρελθόν, και, προφανώς, θα έχει και σε σχέση με το μέλλον.
Αυτή είναι μια αδήριτη πραγματικότητα της κοινωνικής ζωής της ανθρωπότητας, αρκεί κανείς να επισκεφτεί ένα αρχαιολογικό μουσείο μιας περιοχής, για να κατανοήσει την διαφορά μεταξύ του παλαιού και του σύγχρονου κόσμου, σε σχέση με τις εικόνες και την πρακτική της καθημερινότητας. Αλλάζουν οι καιροί, αλλάζουν σταδιακά τα πάντα. Από τον τρόπο της ενδυμασίας, των υλικών της τροφής, τις καθημερινές ασχολίες που είχαν και έχουμε και εμείς σήμερα, μέχρι τα πιο σπουδαία θέματα της ζωής, πχ ο θάνατος και τα ταφικά έθιμα, όλα έχουν αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν. Και φυσικά εμείς δεν θα κρίνουμε το παρελθόν, γιατί και αυτό για εκείνους τους ανθρώπους ήταν ό,τι καλύτερο είχαν μέχρι εκείνη την στιγμή.
Τώρα, τον 21ο αιώνα, για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας βιώνουμε ένα νέο τρόπο ζωής, καλύτερο ή χειρότερο δεν έχει σημασία. Διότι εμείς πλέον δεν μετακινούμαστε μόνο με τα πόδια, αλλά διαθέτουμε και εξελιγμένα – που εξελίσσονται ακόμη περισσότερο καθημερινά – συστήματα μετακίνησης, με αποτέλεσμα οι ατομικοί μας χρόνοι και οι δυνάμεις να διατάσσονται με άλλη πλέον σειρά προτεραιότητας.
Διαθέτουμε περισσότερο ελεύθερο – από την εργασία μας – σπουδαίο χρόνο, δαπανούμε λιγότερη δύναμη στις καθημερινές μας απασχολήσεις, και γενικά απολαμβάνουμε – προς το παρόν ! – ένα καλύτερο κοινωνικό και προσωπικό περιβάλλον, το οποίο μάς επιτρέπει να θέτουμε διαφορετικές προτεραιότητες, από εκείνες που απασχολούσαν τους ανθρώπους των παλαιότερων εποχών.
Και αυτή ακριβώς η αλήθεια της σύγχρονης πραγματικότητας είναι ένα κρίσιμο στοιχείο για την κατανόηση της δικής μας εποχής, και το δικού μας συμφέροντος, ατομικού και κοινωνικού. Αυτή η σπουδαία διαφοροποίηση μέσων και δυνατοτήτων σε σχέση με το παρελθόν, εναπόκειται στην προσωπική μας ευθύνη να την κατανοήσουμε, και να θέσουμε νέες προτεραιότητες στην προσωπική καθημερινή μας ζωή. Η σύγκριση με τους παλαιούς δεν έχει κανένα νόημα, διότι αυξάνει τον εγωισμό μας, και αποκλείει τις βελτιώσεις στην δική μας καθημερινότητα.
Οι παλαιότεροι άνθρωποι έζησαν τότε, κάτω από τις δικές τους συνθήκες, και κρίθηκαν με βάση τα μέσα και τις συνθήκες εκείνης της εποχής. Σήμερα εμείς έχουμε άλλον τρόπο ζωής, περισσότερες ευκαιρίες έρευνας και κατανόησης του κόσμου και του εαυτού μας, γεγονός που – συνήθως – μπορεί να βελτιώσει και τις προοπτικές της προσωπικής μας ζωής. Και η διδασκαλία του Χριστού δεν είναι αναφορά και εκτίμηση του καλού ή κακού παρελθόντος, αλλά είναι η πρόκληση για ένα καλύτερο μέλλον, σύμφωνα με όσα ο ίδιος και οι μαθητές του μάς εξήγησαν. Το σήμερα είναι πολύτιμο. Το παρελθόν μάς διδάσκει. Το μέλλον είναι το ζητούμενο.
Και ο Χριστός ασχολήθηκε με όλο το τρίπτυχο: προσοχή στο σήμερα, γιατί αυτό βιώνουμε. Προσοχή στο παρελθόν, γιατί από αυτό θα μάθουμε. Και – προπάντων – προσοχή στο μέλλον. Διότι η ζωή δεν ανήκει στο παρελθόν, αλλά σήμερα χτίζει το αύριο. Και η σύγχρονη νόηση επιβάλλει την αποδοχή της επικαιρότητας μέσα από την προσωπική μας κρίση για την κατάκτηση των στόχων μας.