Ταπείνωση σημαίνει ότι δέχομαι προσωρινά να μην έχω την ανθρώπινη αναγνώριση που μου πρέπει, άρα υφίσταμαι μια αντινομία, μια αντιλογία στην συνείδησή μου σε σχέση με την πραγματικότητα και την αλήθεια. Αυτό σημαίνει ότι γνωρίζω καλά ποιος είμαι, αλλά αποδέχομαι ένα ρόλο διαφορετικό από αυτόν που αναλογεί στα προσόντα μου, και τούτο διότι προσβλέπω σε κάτι μελλοντικό, σε κάτι μεγαλύτερο από αυτό που μου προσφέρεται σήμερα.
Και φυσικά αυτό δεν είναι θεωρητικό, αλλά στοιχείο πρακτικό της καθημερινότητάς σε όλες τις εκδηλώσεις. Πολλές φορές, δηλαδή, αποδεχόμαστε μια κατάσταση, ακριβώς γιατί, ενώ δεν μας εκφράζει, προσδοκούμε κάτι καλύτερο και πιο ουσιαστικό από το να διεκδικήσω σήμερα αυτό που οι άλλοι μου στερούν.
Και φυσικά όταν αναφερόμαστε στις αλήθειες της ζωής, όταν αναζητούμε τρόπους όχι μόνον απλής επιβίωσης αλλά και κατάκτησης άλλων στοιχείων της ζωής, στοιχείων μη ορατών δια γυμνού οφθαλμού σήμερα, τότε και το διακύβευμα είναι σημαντικότερο και οι διαδικασίες κατάκτησης προϋποθέτουν την προσωρινή ταπείνωση. Διότι χωρίς ταπείνωση, επιτυχία και πλούτος δεν έρχεται, και αυτό δεν αφορά μόνον την βιοποριστική καθημερινότητα, αλλά αφορά και τις κατακτήσεις του επέκεινα του τάφου φάσματος της ζωής.
Βασική βέβαια προϋπόθεση για την στάση αυτή μέσα στην καθημερινή μας ζωή είναι το εφόδιο της πίστης να βρίσκεται σε λειτουργία ζωής και όχι θανάτου. Η πίστη μας, δηλαδή, να έχει λειτουργικό ρόλο μέσα στις καθημερινές μας σκέψεις και επιδιώξεις, και να μην αποτελεί ιστορικό στοχασμό την περίοδο των εορτών μόνον.
Διότι χωρίς στόχους πίστεως, η ταπείνωση μένει χωρίς αντίκρυσμα, δεν παράγει καρπούς ζωής, αλλά παράγει ζημία ανεπανόρθωτη και οριστική καταστροφή της προσωπικότητάς μας.
Αυτός ήταν και ο λόγος που, τόσο ο Χριστός όσο και οι μαθητές του κατόπιν, έθεσαν την πίστη, το όργανο αυτό που βρίσκεται σε λειτουργία μέσα μας από την ώρα της γεννήσεώς μας, ως την βάση πάνω στην οποία θα στηριχθούν οι στόχοι της ζωής. Διότι ανάλογα με τους στόχους μας θα είναι και οι προσπάθειες που θα καταβάλλουμε. Μικροί στόχοι, μικρές προσπάθειες, μικρά αποτελέσματα. Μεγάλοι στόχοι, μεγάλες προσπάθειες, ισχυρά αποτελέσματα.
Και φυσικά το παράδειγμα του Χριστού είναι για μας το πολύτιμο δείγμα κατανόησης της ακραίας (άκρας) ταπείνωσης. Διότι η δική του ταπείνωση και αντιλογία που υπέστη κατά την διάρκεια της εδώ διαμονής του, απέφεραν την ανάσταση και την απελευθέρωση από τον φόβο του θανάτου. Άρα οι προσωρινές θλίψεις και προσωρινές αντιλογίες της καθημερινότητας δεν είναι για να κλαίμε την μοίρα μας, αλλά είναι στοιχεία που μπορούν να παράξουν ένα σημαντικό μελλοντικό αποτέλεσμα, εφόσον συνδέονται οργανικά με τα όρια της δικής μας αρετής και αλήθειας των πραγμάτων.