Αρχεία για:2021

Η παράμετρος της λειτουργίας όλων των δημιουργημάτων (ανθρωπίνων και θεϊκών) είναι το κρίσιμο θέμα της ζωής. Δημιουργίες οι οποίες δεν λειτουργούν για τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκαν είναι νεκρές, και συνεπώς δεν μας απασχολούν σήμερα στην δική μας καθημερινότητα. Και επειδή όλα τα δημιουργήματα έχουν μια αρχή, ένα σημείο εκκίνησης, είναι προφανές ότι όσο πιό πίσω, δηλαδή προς το σημείο εκκίνησης, αναζητούμε την αλήθεια των δημιουργημάτων, τόσο πιό εύκολα μπορεί να γίνει αντιληπτή και η λειτουργική της συνάφεια με τα λοιπά δημιουργήματα, κάτι που μπορεί να μην είναι ορατό διά γυμνού οφθαλμού σήμερα, αλλά θα γίνει αντιληπτό στο μέλλον.

Αυτό σημαίνει ότι απαιτείται επαγρύπνηση και προσωπική έρευνα της αλήθειας όλων των δημιουργημάτων που βρίσκονται μέσα μας ή και κοντά μας και μας επηρεάζουν κάθε στιγμή στην καθημερινότητά μας, χωρίς αυτή η ανάγκη για έρευνα να μπορεί να μετακυλιστεί σε άλλον, διότι η γενική γνώση μπορεί να είναι πολύτιμη, ωστόσο, όταν φτάνουμε στην προσωπική εφαρμογή, τότε είναι αναγκαία η προσωπική μας επιλογή, άρα και η προσωπική μας ευθύνη.

Αν, για παράδειγμα, στέκομαι σε μια στάση του λεωφορείου μαζί με πολλούς συνεπιβάτες, τότε η επιλογή του λεωφορείου και της στάσης στην οποία θα κατέβω εγώ, ποτέ δεν είναι ίδια για όλους, προφανώς γιατί οι ανάγκες δεν συμπίπτουν σε κάθε λεπτομέρεια.

Αυτό δηλώνει ότι μπορεί να ξέρουμε τις γενικές αρχές – το λεωφορείο θα έλθει και θα εκτελέσει το δρομολόγιό του, ωστόσο αυτό δεν εξαντλεί τις δικές μου ανάγκες, οι οποίες – κατά κανόνα – διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Με λίγα λόγια, η λειτουργία του λεωφορείου είναι κοινή, αλλά αυτό δεν με καλύπτει, διότι οι ανάγκες των επιβατών δεν είναι απολύτως όμοιες. Αυτό δηλώνει ότι ο κατασκευαστής του λεωφορείου έκανε καλά την δική του δουλειά, ο οδηγός επίσης έκανε καλά την δική του δουλειά, αλλά αυτό δεν περιλαμβάνει και την δική μου ευθύνη στην τελική επιλογή, η οποία και θα καλύψει την προσωπική μου ανάγκη.

Η γνώση της διδασκαλίας του Χριστού για τις καθημερινές επιλογές, τόσο στους σχεδιασμούς όσο και στις πράξεις μας, είναι απαραίτητη, αλλά η τελική ευθύνη για την επιλογή που θα εξυπηρετήσει την προσωπική μας ανάγκη είναι προσωπική μας υπόθεση και κανενός άλλου.

Λειτουργία είναι ο σύνδεσμος της συνύπαρξης των δημιουργημάτων. Χωρίς αυτή την δυνατότητα, τα δημιουργήματα, τα επιμέρους, δηλαδή, τμήματα της δημιουργίας είναι νεκρά.

Και αυτό είναι κομβικό σημείο στην κατανόηση όχι μόνον της δημιουργίας των πραγμάτων – ουρανός, γη, ήλιος, κλπ, αλλά και του τρόπου που επιτρέπει στα δημιουργήματα να συνυπάρχουν και να ανανεώνονται στο διηνεκές. Η ύπαρξη, δηλαδή, των δημιουργημάτων δεν είναι ο μόνος σκοπός, αλλά, παράλληλα, η λειτουργική τους ικανότητα τα μετατρέπει σε φορείς και υπόδειγμα της συνεχούς αιωνιότητας.

Διότι ο κόσμος, το σύμπαν, και όλα όσα βρίσκονται μέσα σε αυτό, δεν είναι νεκρές δημιουργίες, αλλά η αλληλοεπίδραση τα μετατρέπει κάθε στιγμή σε τμήματα της ζωής. Άρα, αν δεν υπήρχε η συλλειτουργία μεταξύ τους, θα ήταν “πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμένοι”, δηλαδή νεκρές παρουσίες χωρίς συμμετοχικότητα στη ζωή, όπως τουλάχιστον την γνωρίζουμε εμείς σήμερα.

Όλες οι παραβολές του Χριστού περιλαμβάνουν όχι νεκρές παρουσίες, αλλά περιλαμβάνουν και την λειτουργία τους, δηλαδή το αποτέλεσμα της ύπαρξής τους και της συμβολής τους στην διατήρηση της ζωής. Η άμπελος, ο σίτος, ο πλούσιος άνθρωπος, ο καλός Σαμαρείτης, κλπ, δεν είναι νεκρές περιπτώσεις, αλλά λειτουργούντα στοιχεία που συμμετέχουν, άρα και παράγουν τμήματα και δομές της ζωής.

Αν, δηλαδή, δεν υπήρχαν αποτελέσματα που συμβάλλουν στην ζωή – θετικά ή αρνητικά, θα μπορούσε να πει κάποιος ότι το θέμα της διδασκαλίας του Χριστού ήταν για τους νεκρούς και όχι για την ζωή. Αντίθετα, είναι προφανές ότι όλα όσα έλεγε ο Χριστός στους ακροατές του κάθε φορά, ήταν υποδείγματα της ζωής, και του τρόπου λειτουργίας μιας καλύτερης ζωής, και σε καμιά περίπτωση τμήματα του θανάτου. Αυτό μας υποχρεώνει να δούμε την διδασκαλία αυτή ως ακρογωνιαίο λίθο της ζωής και της αποφυγής του θανάτου.

Όσα, δηλαδή, εισάγει ως στοιχεία στην διδασκαλία του, δεν είναι θεωρητικά, αλλά πρακτικά τμήματα μιας ζωής που δεν είναι για περιορισμό της ζωής και τον θάνατο, αλλά είναι τμήματα μιας οικοδομής που αποβλέπει στην επιτυχία της καθημερινότητας, αφήνοντας ανοιχτή και την θύρα προς την αιωνιότητα.

Η λειτουργία ως δύναμη ενέργειας έχει αποφασιστικό ρόλο μέσα στην πρακτική μας καθημερινότητα. Από την μια, δηλαδή, υπάρχουν τα δημιουργήματα, αλλά από την άλλη υπάρχει και η λειτουργική τους συνάφεια στην κάθε περίπτωσή μας.

Διότι άλλη εφαρμογή έχει ένα αντικείμενο – δημιούργημα στην δική μου περίπτωση, αλλά άλλη ή παρόμοια με την δική σου περίπτωση. Αυτό δηλώνει ότι δεν αρκεί η εξωτερική γνώση μόνον των δημιουργημάτων, αλλά απαιτείται και μια βαθύτερη επίγνωση των λειτουργιών τους, ώστε να είναι αποτελεσματικά στην κάθε περίπτωση. Και αυτό το καταλαβαίνουμε από το γεγονός ότι άλλη χρήση έχει στον ένα και άλλη στον άλλον ή σε διαφορετική στιγμή και περίσταση.

Πρόκειται δηλαδή για μια ουσιαστική παράμετρο της δημιουργίας των πραγμάτων, διότι χωρίς την επίγνωση αυτής της παραμέτρου, το δημιούργημα υπάρχει, αλλά δεν ωφελεί εμένα στην προσωπική μου περίπτωση. Και, φυσικά, εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι αν αφαιρεθεί από την δημιουργία ο σκοπός και ο τρόπος αξιοποίησης των δημιουργημάτων, αφαιρείται και η δυνατότητα της ζωής, όπως τουλάχιστον την κατανοούμε εμείς.

Ο δημιουργός, δηλαδή, δεν δημιούργησε ένα νεκρό κόσμο, αλλά δημιούργησε ένα κόσμο που συλλειτουργεί, κάθε δημιούργημα με την δική του συνεισφορά στο σύνολο, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την κινητικότητα και όχι την στασιμότητα. Διότι, η ζωή δεν είναι το σώμα μας, αλλά η ζωή εμπεριέχεται στο σώμα μας και είναι αυτή που κινεί το σώμα μας στην κάθε περίπτωση.

Αυτό σημαίνει ότι άλλο πράγμα είναι το δημιούργημα και άλλο πράγμα είναι η λειτουργική του συνεισφορά κάθε στιγμή στην ζωή του σύμπαντος, επομένως και σε κάθε μια δική μας περίπτωση.

Και αυτό είναι το ζητούμενο. Να αποχωρήσουμε από την στείρα επανάληψη και να ανακαλύπτουμε κάθε φορά την λειτουργία που εξυπηρετεί την δική μας πρακτική περίπτωση. Διότι, αυτό που για τους άλλους μπορεί να είναι πολύτιμο, στην δική μου περίπτωση αυτό μπορεί να μην ισχύει.

Άρα, απαιτείται διάκριση όχι μόνον των δημιουργημάτων, αλλά και των επιμέρους ιδιοτήτων και λειτουργιών τους, ώστε να αποβαίνουν προς την κατεύθυνση της ζωής και της επιτυχίας, και όχι προς τον θάνατο και την αποτυχία.

Οι λειτουργικές δυνατότητες της ύλης και των αισθητών πραγμάτων μάς υποδεικνύει την οδό για την κατανόηση και αυτής καθ’ αυτής της δημιουργίας εν συνόλω. Διότι δεν δημιουργήθηκαν μεμονωμένα υλικά πράγματα, αλλά δημιουργήθηκαν αλληλοεξερτώμενα το ένα από το άλλο, συνθέτοντας κάθε φορά ένα νέο σκηνικό, μια νέα εικόνα, η οποία έχει μεν ως βάση τα δομικά στοιχεία της δημιουργίας, ωστόσο, μεταμορφώνεται κάθε στιγμή μέσα από τις λειτουργικές εξελίξεις των ίδιων των στοιχείων της δημιουργίας.

Επομένως, κάθε νέα εικόνα δεν είναι και νέο υλικό της δημιουργίας, αλλά είναι μια νέα σύνθεση των ήδη υφισταμένων υλικών της δημιουργίας. Το “αυξάνεσθε” και “πληθύνεσθε” δεν είναι μια αφηρημένη έννοια, αλλά είναι μια πρακτική εξέλιξη των ήδη υφισταμένων υλικών της δημιουργίας. Δεν είναι δηλαδή μια στατική δημιουργία, αλλά είναι μια δυναμική εξέλιξη που τροφοδοτεί με νέες μεταμορφώσεις τα ήδη υφιστάμενα στοιχεία της δημιουργίας.

Και αυτό ακριβώς αποδεικνύει την πρόθεση και την δημιουργική σαφήνεια του ίδιου του δημιουργού, ο οποίος δεν αρκέστηκε σε ένα σταθερό και μη μεταβαλλόμενο κόσμο, αλλά σχεδίασε και, με τον δικό του τρόπο, τα έθεσε όλα σε μόνιμη και εξελισσόμενη λειτουργία, δηλαδή σε αυτό που εμείς αντιλαμβανόμαστε ως ζωή.

Και, φυσικά, εμείς που ζούμε την καθημερινότητα, συνήθως χάνουμε την αίσθηση της λειτουργικής εξέλιξης της δημιουργίας, ακριβώς γιατί η προσοχή και η εσωτερική μας δύναμη είναι απασχολημένη με τις μέριμνες και τα λάθη – αμαρτίες, που κατατρώγουν το απαραίτητο εσωτερικό μας απόθεμα, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια μιας πλευράς της επίγνωσης της δημιουργίας και των λειτουργιών αυτής μέσα στην καθημερινότητα.

Για τον λόγο αυτό τόσο ο Χριστός όσο και ο απόστολος Παύλος αργότερα, δεν εξάντλησαν τον παραινετικό του λόγο και τις δικές τους οδηγίες στην βελτίωση της ηθικής μας συμπεριφοράς μόνον, αλλά υπέδειξαν και τον καλύτερο δρόμο που οδηγεί στην επίγνωση και τον έλεγχο των μη ορατών λειτουργιών των πραγμάτων της δημιουργίας, προκειμένου να αξιοποιηθεί η ελευθερία, που προέρχεται από την επίγνωση της αλήθειας, στην επίγνωση των λειτουργικών δυνάμεων της δημιουργίας, και, εν τέλει, στην απόλαυση της δύναμης της αναστάσεως, η οποία αποδίδει καρπούς νίκης, τόσο στην καθημερινότητα, όσο και στην προοπτική της αιωνιότητας.

Η λειτουργία δεν είναι ύλη. Είναι ιδιότητα της ύλης, και, μάλιστα, κρίσιμο στοιχείο του υπαρξιακού ρόλου της ύλης. Διότι, όταν δεν υπάρχει ρόλος λειτουργικός και συμμετοχικός, τότε απλά ομιλούμε για “νεκρή ύλη”, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για μια απέραντη δημιουργία και μάλιστα για το μη ορατό εισέτι μέλλον της.

Ακόμη και στην παραβολή της αμπέλου που περιγράφει ο ευαγγελιστής Ιωάννης, εκεί η μη λειτουργούσα κληματόβεργα κόβεται, καίγεται, αλλά αυτό δεν σημαίνει εξαφάνιση, αλλά απλά αλλαγή της ύλης. Έχασε, δηλαδή τον λειτουργικό της ρόλο η συγκεκριμένη κληματόβεργα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι “εξαφανίστηκε” η κληματόβεργα, διότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για θέρμανση – κάτι σύνηθες σε παλιότερες εποχές, ή για δευτερεύουσες χρήσεις της καθημερινότητας.

Σκοπός της παραβολής, δηλαδή, δεν ήταν να λύσει το ενεργειακό θέμα της ύλης, αλλά να επισημάνει τον κεντρικό λειτουργικό της ρόλο, για τον οποίο η συγκεκριμένη ύλη, η κληματόβεργα, είχε – και έχει – δημιουργηθεί. Και ο κύριος αυτός λόγος ήταν – και είναι – η παραγωγή του καρπού της αμπέλου, άσχετα από τις τυχόν δευτερεύουσες χρήσεις που θα μπορούσε να εξυπηρετεί. Ο ρόλος, επομένως, της ύλης δεν είναι μόνο υπαρξιακός, αλλά συμμετοχικός στο σύνολο του κόσμου, όπως εμείς τουλάχιστον μπορούμε να τον αντιληφθούμε ως σύνολο.

Άρα, ο σκοπός του δημιουργού δεν ήταν να δημιουργεί άσχετα μεταξύ τους πράγματα, αλλά να δημιουργεί συμπληρώματα του ίδιου αρχικού σκοπού της λειτουργίας της δημιουργίας. Από αυτή την αβίαστη πραγματικότητα προκύπτει ότι ο σκοπός του δημιουργού ήταν να δημιουργήσει ένα κόσμο λειτουργικό και συμπληρωματικό, κατά την λειτουργική συνεισφορά κάθε δημιουργίας.

Δεν θα μπορούσε, δηλαδή, να δημιουργηθεί ο άνθρωπος, όπως τουλάχιστον τον αντιλαμβανόμαστε εμείς, αν δεν υπήρχαν το νερό και ο αέρας, τα φυτά και τα ζώα, τα οποία αποτελούν τμήμα των συνεργαζόμενων προϋποθέσεων για την διατήρηση της ζωής, όπως μας είναι γνωστή μέχρι σήμερα.

Και σε αυτό απέβλεπε η διδασκαλία του Χριστού.

Να στρέψει την προσοχή και την έρευνά μας, όχι μόνον στην ανακάλυψη και αξιοποίηση των πολυτίμων για την καθημερινότητά μας στοιχείων της ύλης, αλλά να ανοίξει τους ορίζοντες των αναζητήσεών μας στην καλή λειτουργική σχέση μεταξύ των στοιχείων της ύλης, γιατί αυτό συμβάλλει ουσιαστικά στην βελτίωση της καθημερινότητας, αλλά και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την προοπτική της αιωνιότητας.