Αρχεία για: Φεβρουάριος 2022

Οδηγός κατανόησης του κόσμου (11) 

Η επιλογή οδηγού προϋποθέτει ότι ξέρουμε ποιος είναι και ξέρουμε ακόμη πόσο μπορεί να γνωρίζει την αλήθεια των πραγμάτων, όχι μόνο για σήμερα αλλά και για τις εξελίξεις του στο μέλλον, άμεσο ή απώτερο. Διότι η εικόνα του σήμερα αύριο θα αλλάξει, και ο καλός οδηγός πρέπει να ξέρει και ποιό θα είναι το μέλλον μιας υπόθεσης, προκειμένου να μας προετοιμάσει για το νέο που θα προκύψει στο μέλλον. Και είναι προφανές ότι κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον για κανένα θέμα, παρά μόνο εκείνος που ζει διαχρονικά.

Και επειδή κανένας άνθρωπος δεν ζει διαχρονικά, το μόνο καταφύγιο είναι το πνεύμα το αιώνιο της δημιουργίας και της αέναης λειτουργίας του κόσμου. Εκείνος, δηλαδή, που δημιούργησε τον κόσμο και τις αέναες λειτουργίες του είναι ο μόνος ο οποίος μπορεί να γνωρίζει και να μας προετοιμάσει για το άγνωστο μέλλον, όχι μόνο ως πιθανό ενδεχόμενο της ζωής, αλλά και ως ζήτημα που μπορεί να επηρεάσει την δική μας καθημερινότητα.

Για τον λόγο αυτό οι περιγραφές της Βίβλου είναι πολύτιμες για όσους αναζητούν οδηγία ζωής για την δική τους καθημερινότητα. Διότι η ασφαλής περιγραφή των κειμένων της Βίβλου, βοηθά στην κατανόηση της δημιουργικής πραγματικότητας, δηλαδή των κεντρικών αληθειών για όλα τα θέματα, άσχετα που εμείς λόγω άγνοιας χανόμαστε στο πρώτο κύμα και στην πρώτη δυσκολία που μπορεί να αντιμετωπίσουμε στην δική μας καθημερινότητα.

Το κεντρικό θέμα της διδασκαλίας του Χριστού δεν ήταν η διόρθωση της ηθικής μας συμπεριφοράς, αλλά η υπόδειξη ενός νέου δρόμου, η προοπτική μιας νέας ζωής, με βάση όχι μόνο την αναβάθμιση της καθημερινότητας, αλλά και την προοπτική της παρουσίας ενός οδηγού, ο οποίος γνωρίζει διαχρονικά όλη την εξέλιξη της δημιουργίας, συνεπώς και τα ατομικά μας εφόδια και εμπόδια.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την μεγαλύτερη ασφάλεια πληροφοριών, προκειμένου οι προσωπικές μας επιλογές και αποφάσεις να μην εδράζονται στα συναισθήματα μόνο, αλλά να έχουν και προοπτική αντοχών μέσα στο χρόνο, προεκτείνοντας και παρατείνοντας το ενδιαφέρον της ζωής μας όχι προς το παρελθόν, αλλά με ορίζοντα το μέλλον. 

Η ανάγκη ενός οδηγού προϋποθέτει θέση (αφετηρία) και τουλάχιστον ένα σκοπό (στόχο). Χωρίς αυτές τις δυο παραμέτρους δεν υπάρχει λόγος να ασχολείται κάποιος με την εξεύρεση ενός οδηγού, είτε αυτός είναι άνθρωπος, είτε είναι βιβλίο πληροφόρησης, είτε ο,τιδήποτε άλλο μπορεί να μας προσφέρει πληροφορίες για την μετακίνησή προς τον προσωπικό ή – για όσους ασχολούνται με τα κοινά – τον κοινωνικό μας σκοπό.

Η ασφαλής και – κατά το δυνατόν – πλήρης επίγνωση αυτών των δύο παραμέτρων, δηλαδή της θέσης και του σκοπού, είναι η καλύτερη προσωπική επένδυση και προετοιμασία για την μετακίνηση από το σήμερα στο αύριο, από το γνωστό στο άγνωστο, από την κατάκτηση στην προσδοκία και την ελπίδα. Έχοντας ως βάση την επίγνωση της σημερινής μας κατάστασης, μπορούμε να αρχίσουμε την εξερεύνηση του μέλλοντος με οδηγό κάποιον ο οποίος γνωρίζει τόσο εμάς και τα εφόδια τα οποία καθένας διαθέτει, όσο και τον στόχο προς τον οποίο πορευόμαστε.

Και σε αυτό το σημείο η διδασκαλία του Χριστού είναι σαφής. Το αιώνιο (διαχρονικό) πνεύμα της αλήθειας που κατοικεί μέσα σας αυτό θα σας οδηγήσει σε όλο το μήκος και το βάθος της αλήθειας των πραγμάτων της καθημερινότητας, γιατί αυτός γνωρίζει το μέλλον.

Και όσο ο λόγος της διδασκαλίας του Χριστού κατοικεί και λειτουργεί μέσα σας, αυτός, όχι μόνον γνωρίζει τις προσωπικές μας ικανότητες και τα προσωπικά μας εφόδια, αλλά μεταβάλλει σταδιακά και όλα τα προσωπικά μας δεδομένα μέσα από την εμπειρία που αποκτούμε από τις διαδικασίες της καθημερινότητας. Ακόμη και το άγνωστο και ανεξερεύνητο υποσυνείδητο του κάθε ατόμου δεν είναι κρυφό για την ικανότητα του λόγου της διδασκαλίας του Χριστού.

Όσο, λοιπόν, σοβαρότερο είναι το θέμα που μας απασχολεί, τόσο βαθύτερα πρέπει να αναζητηθεί η απάντηση. Διότι μπορεί να πάρουμε μια απάντηση επιπόλαιη και να μας ικανοποιήσει για μια στιγμή, ωστόσο αν δεν λυθεί το θέμα που μας απασχολεί σε λίγο πάλι θα ξεκινήσουμε από την αρχή.

Η διδασκαλία του Χριστού για να φέρει αποτελέσματα στην ζωή μας πρέπει να γίνει όχι μόνο κτήμα, αλλά και τρόπος καθημερινής ζωής. Διαφορετικά, παραμένει μια θεωρία χωρίς προσωπικό κέρδος.

Υπάρχουν δυο θέματα στην υπόθεση της κατανόησης του κόσμου μέσα στην ατομική μας καθημερινότητα και σε όσα μας επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά. Το πρώτο θέμα είναι ο εαυτός μας με το περιεχόμενό του, τις ικανότητές του, τα ατομικά του εφόδια και τους προσωπικούς του στόχους. Από την άλλη είναι το θέμα του κόσμου και του δικού του περιεχομένου, δηλαδή του ανθρώπινου και του φυσικού κόσμου.

Και είναι προφανές ότι όλα εξαρτώνται από την ισορροπία των δυο αυτών θεμάτων, δηλαδή της ατομικής μας ικανότητας και των ζητημάτων που εγείρονται από την παρουσία και την συμβίωσή μας με τον κόσμο και το περιεχόμενό του. Και αν μεν αποφασίσει κάποιος να αποχωρήσει κατά οποιονδήποτε τρόπο από το περιεχόμενο και τα προβλήματα που ενέχει η συμβίωσή του μέσα στον κόσμο, τότε το θέμα λήγει εκεί.

Αν όμως κάποιος αποφασίσει να λειτουργήσει και να συμβιώσει με επιτυχία μέσα στον κόσμο, τότε το θέμα της οδηγίας, το θέμα δηλαδή του να εξασφαλίσω μια επικοινωνία με κάποιον που γνωρίζει και τις δυο πλευρές που περιγράψαμε παραπάνω, είναι απολύτως απαραίτητο. Διότι οδηγία δεν χρειαζόμαστε όταν το περιβάλλον είναι στα “μέτρα μας”, αλλά οδηγία κατανόησης χρειαζόμαστε όταν μπροστά μας υπάρχει το κενό και το άγνωστο.

Τότε αναζητούμε οπωσδήποτε κάποιον για να πάρουμε την γνώμη του, τότε καταφεύγουμε σε γιατρούς και νοσηλευτές, και όταν πλησιάζει με οποιονδήποτε τρόπο το τέλος του επίγειου βίου μας, τότε τρέχουμε στις εκκλησίες και στον κλήρο. Βέβαια, όλοι καταλαβαίνουμε ότι όταν πιάνει φωτιά το σπίτι μας τότε θα καλέσουμε την Πυροσβεστική. Αλλά καλό είναι να λαμβάνουμε τα μέτρα μας πριν την εκδήλωση της φωτιάς, ώστε να θωρακίσουμε το σπίτι και την περιουσία μας πριν έρθει η δύσκολη στιγμή.

Και επειδή η δύσκολη στιγμή μπορεί να είναι κάθε στιγμή της ζωής μας, καλό είναι να προετοιμαζόμαστε, ώστε στην δύσκολη στιγμή να μην αναζητούμε σωτήρες, αλλά να έχουμε εξασφαλισμένη μια επικοινωνία με εκείνον που γνωρίζει καλύτερα τον κόσμο αλλά και τον δικό μας εαυτό:

Το αιώνιο πνεύμα της αλήθειας είναι ο μόνος αρμόδιος να μας οδηγήσει στην πλήρη κατανόηση της πλήρους αλήθειας των καθημερινών – και όχι μόνο – πραγμάτων.

Από την συνολική κατανόηση του κόσμου της δικής μας καθημερινότητας, εξαιρείται το τμήμα εκείνο που δεν εμπίπτει στις πέντε αισθήσεις μας, ακριβώς γιατί απαιτείται η εμπειρία και η γνώση για πράγματα που δεν είναι ορατά ή με κάποιον τρόπο αισθητά, ώστε να μπορούμε να τα περιγράψουμε. Αυτή ακριβώς η αδυναμία μας ως άνθρωποι είναι αυτή που μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι, όταν έχουμε ερωτήματα που δεν μπορούμε να τα οριοθετήσουμε μέσα στις αισθήσεις μας, τότε τα θέματα αυτά είναι πιο σοβαρά και απαιτείται ειδικό ενδιαφέρον και διάθεση για να γίνουν κατανοητά και επομένως αντιμετωπίσιμα.

Αυτός ήταν και ο λόγος που ο ίδιος ο Χριστός εξήγησε ότι η ανθρώπινη φύση δεν έχει τον αποκλειστικό ρόλο και μάλλον δεν βοηθά στην κατανόηση του κόσμου, ακριβώς γιατί περιορίζεται από τις αισθήσεις μας, δηλαδή από όσα μπορεί να υποπέσουν στην φυσική μας αντίληψη, και για τον λόγο αυτό μας υπέδειξε την οδηγία του πνεύματος – και όχι μόνον της ανθρώπινης εμπειρίας, προκειμένου να εξερευνήσουμε όσα δεν υπόκεινται στην αντίληψη των πέντε αισθήσεών μας.

Διότι, το αιώνιο πνεύμα της αλήθειας είναι το μόνο που μπορεί να μας καθοδηγήσει “εις πάσαν την αλήθειαν” των καθημερινών – και όχι μόνο – πραγμάτων, αλλά με μια οδηγία η οποία θα είναι ευθυγραμμισμένη και με την προοπτική του μέλλοντος, ανεξάρτητα από το μήκος αυτού του προσωπικού μας μέλλοντος (εγγύς, απώτερου, αιώνιου).

Προκειμένου, δηλαδή, να ανοίξουν οι προσωπικοί μας ορίζοντες και να μας επιτρέψουν να συντονιστούμε με το μέλλον μας και όχι μόνο με το παρελθόν μας, είναι απαραίτητο από την μια να εγκαταλείψουμε τις συνήθειες του παρελθόντος – όσο οδυνηρό και αν είναι αυτό μερικές φορές, και από την άλλη να επιχειρήσουμε μια φυγή προς τα εμπρός, όχι ακυρώνοντας το παρελθόν – πράγμα αδύνατο, αλλά ακυρώνοντας σταδιακά τα σημάδια των λαθών του παρελθόντος τα οποία έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους και έχουν εγκατασταθεί στον εσωτερικό μας κόσμο, και τα οποία μας εμποδίζουν να ξεφύγουμε από την επανάληψη των λαθών που μας οδήγησαν στην λάθος κατάσταση.

Η ορθή κατανόηση του κόσμου της προσωπικής μας καθημερινότητας προϋποθέτει σοβαρότητα και προσωπική  διάθεση χρόνου και δυνάμεων, ώστε να κατανοήσουμε τόσο τον εαυτό μας, όσο και το περιβάλλον – φυσικό και κοινωνικό – μέσα στο οποίο διάγουμε τον βίο μας.

Κατανοώ δεν σημαίνει απλά ξέρω κάτι, αλλά σημαίνει ότι το γνωρίζω σε βάθος, και μάλιστα το αναγνωρίζω και στις προεκτάσεις τις δικές του ή και στις προεκτάσεις που μπορεί από το ίδιο ή από τις  δικές του λειτουργίες να προκύψουν.

Αυτό δηλώνει ότι – με βάση την πείρα της ζωής – ότι η κατανόηση δεν μπορεί να είναι πάντα μια στιγμιαία επίδραση και αντίδραση, αλλά – κατά κανόνα – σημαίνει ενέργεια “ένθεν κακείθεν”, δηλαδή αμφίδρομη, από το ενεργητικό πρόσωπο ή πράγμα προς τον αποδέκτη και πάλι πίσω. Άρα, όλοι κατανοούμε ότι η κατανόηση, όχι μόνο δεν μπορεί να είναι μια στιγμιαία πράξη, αλλά κατά κανόνα θέλει το χρόνο της, προκειμένου να γίνουν αντιληπτά και κατανοητά όλα τα θέματα που μπορεί να σχετίζονται με το ένα αυτό θέμα που μπορεί να μας απασχολεί.

Για τον λόγο αυτό ο Χριστός στην διδασκαλία του έθεσε δυο προϋποθέσεις, όσον αφορά την εφαρμογή της δικής του διδασκαλίας στην καθημερινότητα  από τους ενδιαφερομένους διαχρονικά. Η πρώτη προϋπόθεση είναι η σοβαρότητα του ατόμου, ενός δηλαδή φυσικού προσώπου, το οποίο αναζητά απαντήσεις στα δικά του ερωτήματα και ανάγκες.

Η δεύτερη προϋπόθεση είναι το αναγκαίο βάθος χρόνου, διότι, προφανώς, όλα δεν γίνονται κατανοητά αυτόματα, αλλά απαιτείται χρόνος, και όσο μεγαλύτερο είναι το ζήτημα που μας απασχολεί, τόσο μακρύτερος είναι και ο χρόνος που απαιτείται για να γίνει κατανοητή η απάντηση που θα μας λύσει το πρόβλημα.

Βέβαια, όλοι μας προσπαθούμε να “μπαλώσουμε” τις καταστάσεις εκ των ενόντων, και όχι να επικαιροποιήσουμε τα αισθητήριά μας, προκειμένου να γίνεται πιό γρήγορα η αφομοίωση των δεδομένων για το θέμα που μπορεί να μας απασχολεί. Αυτό έχει ως φυσικό αποτέλεσμα να καθυστερούμε στην κατανόηση της αλήθειας των πραγμάτων που μας αφορούν προσωπικά, ή – ακόμη χειρότερα – να την κατανοούμε λανθασμένα. Διότι αυτό θα μας οδηγήσει σε λάθος εκτιμήσεις και συνεπώς και σε λάθος ενέργειες που μπορεί να είναι αρνητικές.

Εδώ ισχύει ο κανόνας ότι όσο πιο ψηλά θέλεις να φτάσεις, τόσο μεγαλύτερη σε χρόνο προσπάθεια πρέπει να καταβάλεις. Και αν θέλεις να πλησιάσεις στην πηγή του δημιουργού, τότε πρέπει να καταβάλεις όλη σου την προσπάθεια, με όλες τις διαθέσιμες δυνάμεις της ψυχής και του σώματός σου.