Αρχεία για:2023

Κοινό γνώρισμα όλων των ζωντανών ανθρώπων είναι η ικανότητα να γνωρίζουν πρόσωπα, καταστάσεις και αντικείμενα, και να αποθηκεύουν αυτή την εμπειρία στον εσωτερικό τους κόσμο, ώστε να την αξιοποιήσουν στο μέλλον. Έτσι δημιουργείται σταδιακά η πρακτική εμπειρία, η έξις – από το ρήμα “έχω, κατέχω”, με την οποία βελτιώνουμε τις πρακτικές μας σε όλα τα ζητήματα, ώστε να κερδίζουμε χρόνο και δυνάμεις για να πετύχουμε το ίδιο πράγμα πολλές φορές, χωρίς να απαιτείται να μάθουμε εξ αρχής όλα τα στοιχεία που έχουμε ήδη αποθηκευμένα στον εσωτερικό μας κόσμο.

Ωστόσο, όλα τα εμπειρικά στοιχεία που ήδη γνωρίζουμε έχουν ανάγκη διόρθωσης, επικαιροποίησης και επέκτασης. Όλα, δηλαδή, όσα γνωρίζουμε είναι ορθά και αναγκαία, αλλά θα πρέπει να γίνεται έλεγχος, τόσο για την ορθότητα των γνώσεών μας, όσο και για την αρτιότητα και την καταλληλότητα για την στιγμή της χρήσης σε μια νέα ανάγκη. Διότι, από τη μια η μνήμη και η αποθήκη του εσωτερικού μας κόσμου δέχεται επιδράσεις και χάνει τμήματα αυτού του σπουδαίου κεφαλαίου που ήδη έχουμε αποκτήσει, από την άλλη αλλάζουν οι εξωτερικές συνθήκες και τα δεδομένα πάνω στα οποία θα εφαρμόζουμε την ήδη γνώση και εμπειρία μας.

Όταν πχ οδηγούμε ένα όχημα, δεν αρκεί να ξέρω να γυρίζω το τιμόνι και να αυξάνω την ταχύτητα, αλλά πρέπει να προσαρμόζω αυτή την εμπειρία που ήδη έχω στις ακριβείς συνθήκες που αντιμετωπίζω τώρα και όχι σε εκείνες που την είχα εφαρμόσει στο παρελθόν. Με λίγα λόγια, η γνωριμία των πραγμάτων και των καταστάσεων είναι πολύτιμη, αλλά πρέπει να ενημερώνομαι πρακτικά και για την δική μου συγκεκριμένη ανάγκη που θα πρέπει να την αξιοποιήσω τώρα που έφτασε η δική μου αναγκαία στιγμή.

Το “προσέχετε τους εαυτούς σας” που είπε ο Χριστός ήταν ακριβώς ο ορισμός της αναγκαίας επικαιροποίησης όλων των ήδη διαθέσιμων δεδομένων προσωπικών εμπειριών μας, ώστε να είναι πρακτικά ωφέλιμες στην δική μου καθημερινότητα, δηλαδή να λύνουν τα δικά μου προβλήματα και να δίνουν απαντήσεις στα προσωπικά μου ερωτήματα, και να μην είναι μια απλή γνώση και γνώμη των άλλων. Διότι καθένας είναι υπεύθυνος για την ζωή του και για τις υποθέσεις του και δεν υπάρχει ούτε συγχώνευση ευθυνών, ούτε μεταφορά της προσωπικής μας ευθύνης σε τρίτους όπως συνηθίζουμε να κάνουμε όλοι, παραβλέποντας το ρυθμιστικό μας ρόλο στην προσωπική μας καθημερινότητα σε όλους τους τομείς που αφορούν τα δικά μας συμφέροντα.

Η ζωή μας έχει δύο παρενθέσεις. Η μια ανοίγει με την γέννησή μας στον κόσμο, και μία άλλη κλείνει την πορεία μας μέσα στον κόσμο. Τον καιρό που έχουμε στην διάθεσή μας ανάμεσα στις δύο παρενθέσεις, καθένας αγωνίζεται να ξεπεράσει τα ζητήματα της καθημερινότητας, αλλά ξέρουμε ότι μας περιμένει η δεύτερη και τελευταία παρένθεση.

Και η διδασκαλία του Χριστού μας οδηγεί με ασφάλεια να αξιοποιήσουμε τον χρόνο και τις δυνάμεις που διαθέτουμε καθημερινά, ώστε, από τη μια να κατανοήσουμε τον γύρω ορατό κόσμο και να πετύχουμε τους καθημερινούς μας στόχους, και από την άλλη να καλλιεργήσουμε την πίστη, η οποία θα μας οδηγήσει στην κατανόηση της επέκεινα των δικών μας παρενθέσεων περιόδου της ζωής.

Αν και όλοι πασχίζουμε καθημερινά για τον άρτο τον επιούσιο, δηλαδή την προσωπική μας επιβίωση, ωστόσο είναι προφανές ότι αυτό δεν λύνει και όλα τα προβλήματά μας, διότι εκτός από την ανάγκη επιβίωσης είναι και άλλα – σπουδαιότερα ίσως – θέματα, τα οποία δεν βρίσκονται πάντα μέσα στα πλαίσια των γνώσεων που ήδη διαθέτουμε και των ικανοτήτων που έχουμε αποκτήσει κατά την περίοδο της προσωπικής μας ζωής. Ερωτήματα όπως πχ γιατί υπάρχει αδικία; Γιατί οι άλλοι με μισούν; Γιατί υπάρχουν πόλεμοι και αίμα και μυριάδες άλλα μεγάλα ερωτήματα, τα οποία είναι δύσκολο πολλές φορές και να τα εκφράσουμε με καθημερινά λόγια.

Και όσο προχωρούμε στην εξέταση των συνθηκών του κόσμου μέσα στον οποίο ζούμε καθημερινά, τόσο και τα μεγάλα ερωτήματα για την ζωή και τον θάνατο μας απασχολούν περισσότερο, χωρίς να μπορούμε να βρούμε όχι μόνο απαντήσεις, αλλά και να κατανοήσουμε σε τί αυτά τα ερωτήματα επηρεάζουν την προσωπική μου ζωή και την δική μου καθημερινότητα. Απαιτείται, δηλαδή, προσπάθεια ατομική και προσωπική αναζήτηση, προκειμένου να πάρουμε απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα της ζωής, και, κυρίως, στα ερωτήματα που έχουν σχέση με την ποιότητα αλλά και το μήκος της προσωπικής μας ζωής.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός δεν συμβιβάστηκε με την εξήγηση της αλήθειας των πραγμάτων, αλλά πλήρωσε με το δικό του αίμα το άνοιγμα του δρόμου που οδηγεί προς την κατανόηση και γνωριμία, όχι μόνο των σοβαρών ερωτημάτων της προσωπικής μας ζωής, αλλά και των ερωτημάτων που μας απασχολούν στις καθημερινές μας συναλλαγές και επαφές με τους γύρω μας, τον φυσικό και κοινωνικό κόσμο. Κανένα τομέα της πρακτικής και της ανθρώπινης διανόησης δεν άφησε αναπάντητο ο Χριστός, αλλά υπέδειξε την σπουδαιότητα της προσωπικής έρευνας ως προϋπόθεση για την κατανόηση του κόσμου και των ερωτημάτων που συνοδεύουν τον καθένα μας στην δική του βιοπάλη.

Η γνωριμία ως συστατικό στοιχείο της ανθρώπινης – και όχι μόνο – ζωής και φυσιογνωμίας αποτελεί ένα θεμελιακό εφόδιο για την επιβίωση στην καθημερινή μας ζωή, αλλά και στις προοπτικές του μέλλοντος, εγγύς, απώτερου, απώτατου και αιώνιου. Χωρίς αυτή την ικανότητα κάθε ζωντανός οργανισμός πεθαίνει, διότι προσκρούει στην άγνωστή του πραγματικότητα, και αυτή η σύγκρουση τον οδηγεί σε καταστροφή και θάνατο.

Η αξιοποίηση, ωστόσο του εφοδίου αυτού συνεργάζεται με το έτερο εφόδιο που διαθέτουμε ως άνθρωποι, την πίστη – και όχι μόνο το αντικείμενο της πίστης – , η οποία ενυπάρχει στον εσωτερικό κόσμο κάθε ανθρώπου, και αυτό το εφόδιο της πίστης τον οδηγεί σε προέκταση του εαυτού του, από το τώρα στο μέλλον, από το σήμερα στο αύριο, από τα ορατά στα μη εισέτι ορατά πράγματα και καταστάσεις.

Η γνώση από την κάθε γνωριμία μας αποθηκεύεται στον εσωτερικό μας κόσμο και αξιοποιείται την αναγκαία στιγμή, ώστε να συν-αποτελέσει την γέφυρα προς τα εμπρός. Πίστη χωρίς γνώση είναι βάση χωρίς σκοπό, δηλαδή αδρανής, και γνώση χωρίς πίστη είναι καράβι ακυβέρνητο μέσα στην τρικυμία της καθημερινότητας. Διότι κάθε γέφυρα ενώνει δύο πλευρές: Την μια όχθη με την απέναντι όχθη, αλλά μέχρι την κατάκτηση της απέναντι όχθης, λειτουργεί πατώντας μόνο στην θέση που ήδη βρίσκεται κάθε ενδιαφερόμενος να υπερβεί τον ποταμό των προβλημάτων, και να πατήσει με ασφάλεια στην άλλη όχθη, απ’ όπου θα μπορέσει να συνεχίσει το ταξίδι του για τον προσωπικό του προορισμό.

Η γνωριμία και η γνώση των πραγμάτων είναι συνοδοιπόροι της πίστης, με την οποία όταν υπάρχει κίνδυνος, στεκόμαστε ασφαλείς, ακόμη και αν κάτω από τα πόδια μας υπάρχει ένα κενό ή ένα επικίνδυνο θέμα. Άλλωστε ο άνθρωπος έχει δημιουργηθεί να κάνει βήματα, αφήνοντας πάντα ένα κενό μεταξύ των θέσεων των ποδιών του, και αυτό αποδεικνύει την λογική του δημιουργού, ώστε ο άνθρωπος να αποφεύγει την συνεχή τριβή και άμεση επαφή με το έδαφος, το οποίο δεν φιλοξενεί μόνο θετικά για την επιβίωση του ανθρώπου στοιχεία, αλλά εμπεριέχει και κάθε είδους αρνητικά δεδομένα, τα οποία μπορεί να ζημιώσουν τον περιπατητή στην πορεία του.

Με λίγα λόγια, ακόμη και η σωματική μας κατασκευή ως πλάσματα, λειτουργεί αποτρεπτικά στην συνεχή επαφή μας με τον κόσμο της γης, αφήνοντας στην προσωπική μας επιλογή την επόμενη θέση των βημάτων μας, η οποία θα μας οδηγήσει στον προσωπικό μας στόχο και προορισμό. Ο άνθρωπος δεν δημιουργήθηκε με στόχο την συνεχή επαφή και τριβή με το χώμα, αλλά σχεδιάστηκε αποκλειστικά με άλλους στόχους, οι οποίοι περιλαμβάνουν μεν την αναγκαία επαφή με το χώμα και την γη γενικότερα, αλλά δημιουργήθηκε για να κατακτήσει και άλλους ορίζοντες, πέραν των ορατών και πέραν των μετρήσιμων με τα ανθρώπινα μέτρα και σταθμά διαστάσεων της ύπαρξης του κόσμου.

Η διάθεση χρόνου για μια γνωριμία παίζει καθοριστικό ρόλο. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει κάτι σε βάθος εάν δεν αφιερώσει χρόνο και φυσικά προσπάθεια. Διότι, καθένας έχει περιορισμένο χρόνο στην διάθεσή του, και η αξιοποίηση αυτού του χρόνου είναι στην σχεδόν αποκλειστικά αρμοδιότητα και ευθύνη του ενός ατόμου.

Μας περικυκλώνουν μυριάδες ερωτήματα και ζητήματα στην προσωπική μας καθημερινότητα, ωστόσο, είναι η προσωπική μας επιλογή με τί από αυτά θα ασχοληθούμε και θα αφιερώσουμε χρόνο και προσπάθεια, και τί από αυτά θα το παραμερίσουμε, προκειμένου να αφιερώσουμε περισσότερο από τον διαθέσιμο χρόνο μας στο θέμα που κρίνουμε ως άμεσα πιο σοβαρό για την προσωπική μας ζωή, είτε πρόκειται για επάγγελμα, είτε πρόκειται για συναισθηματική ικανοποίηση, είτε πρόκειται για ζητήματα πέραν των καθημερινών μας αναγκών.

Σε κάθε περίπτωση, το θέμα της διάθεσης του απαραίτητου χρόνου για ένα ζήτημα είναι μια προσωπική επιλογή και απόφαση, και αυτή θα φέρει την βαθύτερη γνωριμία, άρα και τα αναμενόμενα αποτελέσματα στην προσωπική μας ζωή. Διότι η γνωριμία περνά μέσα από την γνώση, και όλοι ξέρουμε ότι πολλά πράγματα απαιτούν χρόνο για να τα γνωρίσουμε, και, μάλιστα, όσο πιο σοβαρά είναι τα θέματα που ψάχνουμε απαντήσεις, τόσο περισσότερο χρόνο χρειάζεται να διαθέσουμε.

Ο χρόνος προσφέρει την δυνατότητα στο άτομο να δοκιμάσει τις προσωπικές του εμπειρίες και μέσα από αυτές, η απλή και επιφανειακή γνώση να μετατραπεί σε γνωριμία που θα φέρει αποτελέσματα. Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν στην ζωή ενός ανθρώπου, εάν ο ίδιος δεν επιλέξει και δεν επιτρέψει στον εαυτό του να λειτουργήσουν μέσα του, στον εσωτερικό του κόσμο, τα θετικά αποτελέσματα από μια γνωριμία βάθους.

Διότι με την γνώση και την γνωριμία θα αποκλείσουμε τα αρνητικά στοιχεία που σαν τις Σειρήνες του Ομήρου μας δελεάζουν να διακόψουμε το ταξίδι της γνώσης και της γνωριμίας με την αλήθεια των πραγμάτων της καθημερινότητας, αλλά και της διαχρονικής αξίας των αιωνίων πραγμάτων. Και, συνήθως, η φιληδονία είναι πιο ισχυρή στον αδύναμο προσωπικό μου κόσμο από την φιλοθεϊα προς την γνωριμία με τον ίδιο τον δημιουργό.

Διότι όλοι υποκείμεθα στον αγώνα της υπέρβασης των καλών αλλά επιζήμιων για την μακροχρόνια και αιώνια κλίμακα πραγμάτων, προκειμένου το εφόδιο της πίστης που έχουμε εκ φύσεως μέσα μας, σε συνάρτηση με το βάπτισμα και την διδασκαλία του Χριστού, να κατανοήσουμε τον καθημερινό μας ρόλο, αξιοποιώντας τον προσωπικό μας χρόνο με διάθεση ανάλογου χρόνου στα πλέον πολύτιμα, ελαττώνοντας την σπατάλη χρόνου και δυνάμεων μόνο στα εφήμερα – αλλά απαραίτητα – ζητήματα της καθημερινής μας ζωής.

Η φύση της γνωριμίας περνά μέσα από την γνώση και την πρακτική εφαρμογή της. Χωρίς γνώση, δεν υπάρχει περίπτωση γνωριμίας. Και χωρίς πρακτική εφαρμογή της δεν θα υπάρξουν αποτελέσματα, όσο καλά και αν γνωρίζουμε κάτι ή κάποιον. Η πρακτική εφαρμογή της γνώσης επιφέρει την γνωριμία και όσο εφαρμόζεται στην πράξη η γνώση, τόσο βαθύτερα προχωρά η γνωριμία και αναπτύσσει διαστάσεις πρωτόγνωρες για εκείνον που δοκιμάζει την δική του γνώση στην πρακτική του ζωή.

Η πράξη αποδεικνύει το αληθές περιεχόμενο της γνώσης και στην πράξη απολαμβάνει ο ενδιαφερόμενος τα αποτελέσματα της δικής του γνώσης που έχει θέσει σε εφαρμογή. Τα αποτελέσματα άλλων ατόμων από την εφαρμογή της ίδιας γνώσης αφορούν τους άλλους που τα εφάρμοσαν, και όχι εμένα που έμεινα μόνο στην θεωρητική πληροφορία ή την επιφανειακή γνώση αυτής της γνωριμίας.

Εκ του πρακτικού αποτελέσματος κρίνεται και η αλήθεια του περιεχομένου της γνώσης, διαφορετικά η γνώση παραμένει έωλη χωρίς αποτελέσματα στην πρακτική μας ζωή. Και αυτό είναι κρίσιμο θέμα για τον σύγχρονο άνθρωπο που ξέρει πολλά, αλλά χάνεται μέσα στην πληροφορία και την γνώση, χωρίς – πολλές φορές – να εφαρμόζει στην πράξη τις γνώσεις του, προκειμένου να βελτιώνεται καθημερινά και η πρακτική του ζωή, παράλληλα με την διατήρηση της προοπτικής ενός καλύτερου μέλλοντος.

Διότι, η γνώση τροφοδοτεί την γνωριμία, και η γνωριμία της αλήθειας των πραγμάτων που εφαρμόζεται στην πράξη επιφέρει τα θετικά αποτελέσματα κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας. Εάν η θεωρία της γνώσης δεν αποδεικνύεται στην πρακτική εφαρμογή της, αυτό σημαίνει ότι, ή είναι λάθος η γνώση ή στην εφαρμογή της γίνονται λάθη, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Και είναι γεγονός ότι όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί δοκιμάζουν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους – πολύ περισσότερο ο άνθρωπος – προκειμένου, μέσα από την εμπειρία της εφαρμογής της γνώσης να προκύπτουν τα καλύτερα αποτελέσματα.

Αυτός είναι ο κανόνας κάθε επιστήμης, εάν κάποιος αναζητά την αλήθεια και δεν καπηλεύεται τις ανάγκες των ανθρώπων. Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός δεν άφησε ένα γραπτό σημείωμα με το τί πρέπει να κάνουμε για να πετυχαίνουμε στην καθημερινή μας ζωή, αλλά παρέμεινε για χρόνια και δίδαξε και εφάρμοσε τους δικούς του κανόνες, οι οποίοι δεν οδηγούν τον άνθρωπο σε αδιέξοδα, αλλά τον οδηγούν σε μια πετυχημένη – για ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τον καθένα ενδιαφερόμενο -, αφήνοντας ανοιχτό το δρόμο για συνεχείς βελτιώσεις της γνωριμίας μας με την αλήθεια των πραγμάτων, όχι μόνο της πρακτικής μας ζωής, αλλά και της διαχρονικής αλήθειας της ζωής μας προς την αιωνιότητα.