Η συνήθεια που έχουμε όλοι να ανταποδίδουμε στο καλό καλό και στο κακό κακό, είναι ένα εγγενές διαχρονικό πρόβλημα της ανθρωπότητας. Και είναι προφανές ότι αυτή η πρακτική οδηγεί σε αδιέξοδο, γιατί αναζητούμε όλο και ισχυρότερα αντίποινα σε όποιον μας βλάπτει, άρα ο φαύλος κύκλος διατηρεί την έντασή του μέσα στους αιώνες της ανθρωπότητας. Από τους εξοπλισμούς των κρατών – με πρόσχημα τον φόβο από τις επιθέσεις των άλλων – μέχρι την ατομική μας πρακτική – θα μου το πληρώσει ακριβά αυτό που μου έκανε! – η εικόνα είναι λαλίστατη και δεν απαιτείται άλλη ανάλυση.
Ωστόσο είναι προφανές ότι αυτό έχει την ρίζα του κάπου, και αυτό ακριβώς θα πρέπει να αναζητήσουμε για την προσωπική μας ζωή, και όχι βέβαια για τα εθνικά ζητήματα, θέμα που περιλαμβάνει άλλες παραμέτρους ζωής και θανάτου. Διότι η εξουσία που έχουμε ξεκινά από το ίδιο το άτομό μας – αυτό έχουμε την εξουσία να το ελέγχουμε όλοι, άσχετα από την αποτυχία μας – αλλά, προφανώς, αυτό δεν περιλαμβάνει και τον σύμπαντα κόσμο, μέσα στον οποίο υπάρχουν άλλες εξουσίες που διαχειρίζονται την τύχη της ανθρωπότητας.
Στην εξουσία ωστόσο που έχουμε όλοι για το άτομό μας βρίσκονται τα κλειδιά της προσωπικής μας επιτυχίας μέσα στην καθημερινή μας ζωή. Γιατί έχουμε – ή θα έπρεπε να έχουμε – την εξουσία να πράξουμε αυτό ή να πράξουμε εκείνο. Άρα δεν μας δεσμεύουν οι πράξεις του άλλου για το τι και το πως εμείς θα πράξουμε το δικό μας μέρος.
Η αλήθεια βέβαια είναι ότι όλοι πιανόμαστε στα δίχτυα της θέλησης του άλλου, και αυτό οφείλεται στον αδύναμο εσωτερικό μας κόσμο, ο οποίος δεν διαθέτει την πρακτική εξουσία να πράττει αυτό που θέλει και να μην πράττει αυτό που δεν θέλει. Επειδή εκείνος ήθελε να μου κάνει κακό, είναι φυσικό και εγώ να θέλω να του κάνω κακό. Αν δηλαδή αφαιρεθεί το “ήθελε” και το “θέλω”, αν αλλάξει η εσωτερική μου διαπραγματευτική ικανότητα, τότε όλα μπορούν να αλλάξουν.
Και αυτό φυσικά σημαίνει ελευθερία από το θέλω του άλλου. Όχι να αλλάξω το θέλω του άλλου, αλλά να ενισχυθώ εγώ στην εσωτερική μου θέληση, ώστε οι επιλογές του θυμικού μου να εκφράζουν τις δικές μου απόψεις και θέσεις και όχι του άλλου. Είναι δηλαδή προφανές ότι για να απαγκιστρωθούμε από τον φαύλο κύκλο της υπέρβασης του κακού του άλλου εναντίον μας, το ζητούμενο είναι η δική μου ενίσχυση στον εσωτερικό μου κόσμο, στην περιοχή της υπαρξιακής οντότητας, όπου μόνον εγώ έχω πρόσβαση και σε όσους εγώ επιτρέπω την πρόσβαση.
Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Χριστός καθιέρωσε με την διδασκαλία του ως ακρογωνιαίο λίθο της προσωπικής μας αλλαγής την εσωτερική ενίσχυση του ατόμου, και όχι τις κοινωνικές δομές που δεν ελέγχονται από εμένα αλλά ελέγχονται από άλλους παράγοντες.