Όλες οι εκπομπές με χρονολογική σειρά.

Η αμεσότητα των επιρροών και των επιδράσεων που δεχόμαστε καθημερινά στους σύγχρονους δρόμους, δηλαδή στο σύνολο της καθημερινής μας συνύπαρξης με εκατομμύρια ανθρώπους, είναι κατανοητή από την εμπειρία μας στην οδήγηση ενός αυτοκινήτου στους σύγχρονους δρόμους της σημερινής κοινωνίας.

Ενώ, δηλαδή, σε άλλες, προηγούμενες εποχές τα λάθη του άλλου στην οδήγηση του ζώου που τον μετέφερε δεν είχαν καμιά σχεδόν συνέπεια σε μένα που συνοδοιπορούσαμε, σήμερα, στον 21ο αιώνα δεν συμβαίνει το ίδιο. Η πορεία μας εξαρτάται από το προπορευόμενο όχημα, και η παράβλεψη αυτή μπορεί να μας οδηγήσει σε ατύχημα με οδυνηρές συνέπειες. Το ίδιο συμβαίνει και με το όχημα που ταξιδεύει δίπλα μας, γιατί η συμπεριφορά ενός άλλου οδηγού μπορεί να έχει τραγικές συνέπειες στην δική μου πορεία. 

Άρα, κρατάμε αποστάσεις από τους άλλους συνοδοιπόρους του ίδιου δρόμου, γιατί ποτέ δεν ξέρεις τί λάθη μπορεί να κάνει εκείνος, και αυτά τα λάθη θα έχουν επίδραση και συνέπειες στην δική σου πορεία, αν και εσύ μπορείς να μην έχεις κάνει κανένα λάθος. Δηλαδή, ο σύγχρονος τρόπος πορείας στην καθημερινότητα, δέχεται άμεσες και έμμεσες επιδράσεις από τους άλλους συνοδοιπόρους, χωρίς κανείς να μπορεί να αποφύγει αυτή την πραγματικότητα. Διότι, μπορεί εσύ να μην ήσουνα υπαίτιος ενός ατυχήματος, ωστόσο, οι συνέπειες των λαθών των άλλων μπορεί να επηρεάσουν και την δική σου ζωή, και αυτό σημαίνει επαγρύπνηση και όχι επανάπαυση κατά την πορεία της καθημερινής μας ζωής.

Αφού, λοιπόν, τα λάθη των άλλων μπορεί να επηρεάσουν την δική μου πορεία, είναι φυσικό να επιδιώκω την αυτοπροστασία μου, προκειμένου να είμαι κατά το δυνατόν ασφαλής, όσο εξαρτάται από την δική μου θέση στην κοινή με τους άλλους πορεία.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός στην δική του διδασκαλία έκανε μια βασική επισήμανση. Προσέχετε τους εαυτούς σας από όσα συμβαίνουν ή μπορεί να συμβούν κάθε στιγμή από τον οποιονδήποτε γύρω σας, διότι τα δικά του λάθη μπορεί να φέρουν συνέπειες και στην δική σας ζωή. Άρα, όσο εξαρτάται από εσάς, φροντίστε να είστε σε απόσταση ασφαλείας και να έχετε την προσοχή σας αυξημένη, όχι μόνο για να μην κάνετε εσείς κάποιο λάθος, αλλά γιατί μπορεί τα λάθη των άλλων να κάνουν ζημιά και στην δική σας πορεία.

Μάλιστα, θέτοντας τον θεμέλιο λίθο για την έναρξη της διδασκαλίας του, έκανε λόγο για την υποκριτική συμπεριφορά των θρησκευτικών αρχόντων της εποχής εκείνης, διότι η υποκρισία είναι ένα σαράκι, ένας ιός που προσβάλλει όλα τα ζωτικά μας όργανα, δηλαδή όλο τον εσωτερικό μας κόσμο από τον οποίο εξαρτάται η σκέψη, οι επιλογές και οι αποφάσεις μου για κάθε τι που θα πράξω την επόμενη στιγμή. Και αυτό ήταν – και παραμένει – κεντρικό ζημιογόνο στοιχείο, από την παρουσία και δράση του, δηλαδή της υποκρισίας. Διότι η υποκρισία ως παράσιτο αλλοιώνει την υγιή όρασή μας και βλέπουμε πράγματα εκεί που δεν υπάρχουν, και παραβλέπουμε πράγματα που υπάρχουν και μπορεί να απειλούν την ατομική μας πορεία.

Η αναγκαία καθημερινή μας επαφή με τον κόσμο και το περιβάλλον, μάς οδηγεί αναπόφευκτα σε συνύπαρξη και σε συνοδοιπορία, αλλά αυτό δεν σημαίνει σύγχυση και – πολύ περισσότερο – δεν μπορεί να σημαίνει ταύτιση και ομογενοποίηση, γιατί καθένας είναι μια ιδιαίτερη προσωπικότητα, με ατομικά χαρακτηριστικά, τόσο στο σώμα του όσο και στον εσωτερικό του κόσμο.

Ενώ, δηλαδή, μπορεί να μιλάμε την ίδια γλώσσα, μπορεί να δουλεύουμε μαζί και να κάνουμε χιλιάδες άλλα πράγματα από κοινού, σε καμιά περίπτωση αυτό δεν συνεπάγεται σύγχυση ιδεών, ταύτιση σκέψεων και απόψεων, και σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει στις ευθύνες ο ένας τον άλλον. Και αυτό το βλέπουμε καθημερινά σε μυριάδες εκδηλώσεις και δραστηριότητες της ζωής μας. Με λίγα λόγια, η ατομική ευθύνη δεν μεταφέρεται σε κάποιον άλλον και, φυσικά, αυτό έχει τις συνέπειές του, όταν δεν αναγνωρίζουμε την ατομική μας ευθύνη μέσα σε ένα μεγάλο κοινωνικό σύνολο, μέσα στο οποίο διάγουμε την κάθε μέρα της ζωής μας. Και είναι προφανές ότι δεχόμαστε επιρροές και επιδράσεις από τον κοινωνικό μας περίγυρο, ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να είναι άλλοθι για τα δικά μου προσωπικά λάθη.

Κάθε άλλη προσέγγιση στην κατανόηση του κοινωνικού μας περιβάλλοντος με τους συγκεκριμένους ανθρώπους κάθε εποχής, θα μας οδηγήσει σε φθορά και λάθη επιλογών και αποφάσεων. Αντίθετα, η ανάληψη των προσωπικών μας ευθυνών, στο ποσοστό που αντιστοιχεί σε κάθε ενέργειά μας, θα μας οδηγήσει σταδιακά σε μια πιό στοιβαρή εσωτερική λειτουργία και περίσκεψη, και αυτό θα φανεί στην προσωπική μας ζωή στο αύριο και στο μέλλον.

Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Χριστός έθεσε ως κέντρο της διδασκαλίας του κατ’ αρχήν – και όχι περιοριστικά – το ένα άτομο και όχι την κοινωνία και την συνολική ανθρωπότητα, γιατί εάν το ένα άτομο δεν μπορεί να αντιληφθεί και να συμβιβαστεί με την αλήθεια των πραγμάτων, τότε, προφανώς τα πράγματα για ένα κοινωνικό σύνολο είναι πιό περίπλοκα στην αναζήτηση της αλήθειας.

Στόχος, δηλαδή, της διδασκαλίας του Χριστού ήταν το ένα άτομο, η μια προσωπικότητα, γιατί μέσα από τις μεταβολές και βελτιώσεις του ενός ατόμου μπορεί να πάρει μαθήματα και ένα ευρύτερο σύνολο ανθρώπων που είναι σε θέση να αντιληφθούν την διαφορά μεταξύ του ατομικού και του συνολικού γίγνεσθαι στην αναζήτηση της αλήθειας των πραγμάτων που διαχειριζόμαστε όλοι στην προσωπική ή και την κοινωνική μας δραστηριότητα.

Το παράδειγμα με το προζύμι που μπορεί να μεταμορφώσει ένα μεγαλύτερο σύνολο αλεύρου, το παράδειγμα με τον σπόρο που πέφτει στο χωράφι για να φέρει πολλαπλάσιο καρπό, είναι χαρακτηριστικές εικόνες που προβάλλουν την ουσία της διδασκαλίας του Χριστού για την προσωπική πορεία ενός ατόμου και στην συνέχεια μιας ολόκληρης κοινωνίας ανθρώπων.

Για να αντιληφθούμε και να αναγνωρίσουμε τα λάθη μας που γίνονται στην σύγχρονη κάθε φορά εποχή είναι απαραίτητη η προσωπική μας παρατήρηση και η παραδοχή της αλήθειας των πραγμάτων χωρίς να ωραιοποιούμε την πραγματικότητα.

Και, φυσικά, αυτό δεν είναι εύκολο, διότι απαιτείται εξάσκηση και δύναμη εσωτερική για να δούμε και να αντέξουμε την αυτοκριτική μας. Με λίγα λόγια, δεν είναι εύκολο να παραδεχθούμε την αλήθεια των πραγμάτων, αλλά – κατά κανόνα – αναζητούμε δικαιολογίες για να ικανοποιήσουμε την συνείδησή μας (δεν φταίω εγώ, οι άλλοι και το περιβάλλον και οι συνθήκες  φταίνε) και να αποφύγουμε τον αυτοέλεγχο και – πολύ περισσότερο – αποφεύγουμε να αποκαταστήσουμε την αλήθεια και να επιστρέψουμε στην προ του λάθους κατάσταση.

Αυτό σημαίνει ότι δεν ενδιαφερόμαστε για την αλήθεια και την πραγματικότητα, δηλαδή αφαιρούμε από τον εαυτό μας την ευκαιρία να επανορθώσει το λάθος και να επουλώσει την πληγή που έχει ήδη δημιουργηθεί. Αυτή, ακριβώς, η κατάσταση αποδεικνύει την ισχνότητα των εσωτερικών μας δυνάμεων, οι οποίες δεν επαρκούν για την επανασύνδεση με την πραγματικότητα και την αναζήτηση νέας πορείας στους καθημερινούς μας δρόμους.

Δηλαδή, η επάρκεια των εσωτερικών μας δυνάμεων, – της θέλησης, της διάκρισης, της εμπιστοσύνης, της ορθής κατανόησης των πραγμάτων, κλπ, – δεν είναι ικανή να τροφοδοτήσει με στοιχεία τον εσωτερικό μας κόσμο, με αποτέλεσμα να έχουμε μια φθίνουσα και όχι αύξουσα εξέλιξη στην προσωπική μας καθημερινότητα. Και επειδή αυτό το στοιχείο της επάρκειας σε εσωτερική δύναμη είναι το κυρίαρχο στοιχείο που καθορίζει την προσωπικότητά μας, φτάνουμε στο σημείο να είμαστε αδύναμοι να αντιληφθούμε και να  αντιδράσουμε ανάλογα σε κάθε περίπτωση εξωτερικής ή και εσωτερικής πρόκλησης.

Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Χριστός στην διδασκαλία του έβαλε ως πρώτο στόχο την κατανόηση της προσωπικής μας κατάστασης κάθε στιγμή, αλλά και υπέδειξε τους λόγους που μας οδηγούν στις λάθος σκέψεις, στις λάθος αποφάσεις και επιλογές, με αποτέλεσμα την φθορά και όχι την ανανέωση μέσα στην πρακτική μας καθημερινότητα. Διότι, η κριτική είναι καλή και πολύτιμη, αλλά δεν αρκεί για να αποκατασταθεί η βλάβη που έχει ήδη επέλθει. Θα πρέπει καθένας που αντιλαμβάνεται το λάθος του να έχει πρώτα την δύναμη να το παραδεχθεί και στην συνέχεια να αποκαταστήσει τον σύγχρονο δρόμο του.

Και αυτό σημαίνει ότι καθένας καλείται να κατανοήσει τις πηγές αυτής της εσωτερικής δύναμης που προσφέρει μόνο η επίγνωση του ίδιου του δημιουργού, προκειμένου να σταθμίσει τις επόμενες σκέψεις και επιλογές του σύμφωνα προς το θέλημα και την γνώμη του δημιουργού.

Η πίεση που συσσωρεύεται σήμερα στον καθένα μας μέσα από τον σύγχρονο τρόπο ζωής με τους αμέτρητους – κατά κυριολεξία – δρόμους και τρόπους ζωής επιβάλλει και μια νέα αξιολόγηση των καθημερινών μας προσκλήσεων, άρα και των ατομικών μας τρόπων αντιμετώπισης αυτών.

Η μεγαλύτερη, δηλαδή, προσοχή δεν είναι στο πώς θα αποφεύγω τις προκλήσεις μόνο, όταν αυτό είναι εφικτό, αλλά και πώς θα ενισχύσω τον εσωτερικό μου κόσμο, την προσωπικότητά μου και τις μη ορατές δυνάμεις που διαθέτω – διάκριση, υπομονή, πίστη, αισιοδοξία, κλπ, – προκειμένου να είμαι έτοιμος σε κάθε πρόκληση από όπου και αν προέρχεται για να την αντιμετωπίσω με επιτυχία.

Διότι, η επιτυχία δεν μπορεί να έρθει αν δεν συντρέχουν οι δυο γνωστοί παράγοντες. Από τη μια η ατομική μου ικανότητα και από την άλλη εάν η πρόκληση δεν έχει ένα όριο, ώστε να μπορώ να την υποφέρω με επιτυχία. Και για τον δεύτερο παράγοντα – την ένταση της πρόκλησης – λίγα πράγματα μπορούμε να κάνουμε, γιατί αυτό δεν εξαρτάται από μας. Για τον πρώτο παράγοντα όμως η ευθύνη για την ικανότητα και την δημιουργία στιβαρής υποδομής στην προσωπικότητά μας είναι έργο αποκλειστικά δικό μας, του ατομικού μας χαρτοφυλακίου ευθύνης, ώστε να υπάρχουν αποθέματα δυνάμεων, οι οποίες και θα αξιοποιηθούν την κατάλληλη στιγμή, ώστε να μπορώ να ξεπεράσω την πρόκληση με επιτυχία και να σταθώ ακέραιος και χωρίς τραύματα τα οποία ενδέχεται να με καταστήσουν ευάλωτο στις επόμενες επιθέσεις.

Άρα, οι μεν εξωτερικοί παράγοντες παραμένουν εκτός δικού μας ελέγχου, όμως, η προετοιμασία είναι αποκλειστικά δικό μας καθήκον και ατομική μας ευθύνη. Όπως για τις δυνάμεις του φυσικού σώματός μας καθημερινά παίρνουμε τις αναγκαίες προμήθειες ώστε να είναι σε θέση μάχης, με ανάλογο τρόπο και ο εσωτερικός μας κόσμος, ο μη ορατός αλλά υπαρκτός και λειτουργικός στην πρακτική μας καθημερινότητα, έχει ανάγκη από αντίστοιχη τροφοδοσία με υλικά που θα του επιτρέπουν την αύξηση των ικανοτήτων του για να μπορεί να αντισταθεί την αναγκαία στιγμή και να κρατήσει την πορεία προς τον ατομικό του στόχο.

Διότι, οι στόχοι μας δεν είναι μόνο η ικανοποίηση της καθημερινής μας ανάγκης, αλλά – είτε το αντιλαμβανόμαστε είτε όχι – όλοι λειτουργούμε με την προβολή στο μέλλον, στο εγγύς και στο απώτερο ή και το απώτατο. Και αυτό σημαίνει ότι λειτουργούμε με βάση το εφόδιο της πίστης η οποία και μας κάνει ικανούς να σχεδιάζουμε και να αποφασίζουμε για πράγματα που δεν υπάρχουν ακόμη, αλλά θα μπορούσαμε να τα κατακτήσουμε αύριο ή στο μέλλον. Και ο μόνος τρόπος να το πετύχουμε αυτό είναι να γνωρίζουμε σε βάθος τις οδηγίες της διδασκαλίας του Χριστού, ο οποίος και μας εξήγησε τον τρόπο που μπορεί ο άνθρωπος να πετύχει τον ατομικό του στόχο στις δικές του προοπτικές.

Η αφθονία των σύγχρονων επιλογών μάς επιβάλλει έμμεσα και μια αυξημένη ευθύνη ως προς τις προσωπικές μας επιλογές και αποφάσεις.

Διότι, τις συνέπειες που θα προέλθουν δεν θα τις υποστεί κάποιος τρίτος, αλλά θα τις υποστεί πρώτα ο κάθε δραστήριος άνθρωπος, αφού το κοινωνικό σύνολο συνήθως δεν αντιλαμβάνεται τις προσωπικές μας επιλογές, εάν πρόκειται για θέματα της προσωπικής μας ζωής. Και αυτό σημαίνει ότι καθένας έχει ακέραιη την ευθύνη για οτιδήποτε αποφασίσει για τον εαυτό του, εφόσον οι συνέπειες θα αφορούν το δικό του άτομο και όχι κάποιους τρίτους. Με λίγα λόγια, καθένας αποφασίζει για τα προσωπικά του θέματα και ο ίδιος θα πληρώσει ή θα απολαύσει τις συνέπειες των πράξεών του.

Για τον λόγο αυτό και η διδασκαλία του Χριστού ξεκινά και αφορά πρώτα το ένα άτομο, την ατομική του συνείδηση και τον δικό του εσωτερικό κόσμο ο οποίος θα πρέπει να έρθει σε επίγνωση του εαυτού του, και στην συνέχεια στην επίγνωση της αλήθειας των πραγμάτων που αφορούν το κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον μέσα στο οποίο περνάει την δική του καθημερινότητα.

Διότι, εάν δεν γνωρίζουμε καλά τον εαυτό μας, αλλά και το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε, τότε κινδυνεύουμε να ζούμε ως μωρά, μη κατανοώντας την πραγματικότητα του σύγχρονου κόσμου με τις άπειρες δυνατότητες επιλογών που μας προσφέρει. Και αυτό είναι το πρώτο αλλά όχι το τελευταίο βήμα.

Πρώτα, δηλαδή, θα κατανοήσουμε τον εαυτό μας και το περιβάλλον, ιδιαίτερα το κοινωνικό που μεταβάλλεται συνεχώς και μας επηρεάζει, και στην συνέχεια, αφού πάρουμε τις σωστές για μας αποφάσεις, θα απαιτηθεί και η αντίστοιχη δύναμη στον εσωτερικό μας κόσμο, ώστε να υλοποιήσουμε τις αποφάσεις και να κατακτήσουμε τους σκοπούς μας.

Και εδώ βρίσκεται ένα σοβαρό πρόβλημα. Διότι, συνήθως, υπερβάλλουμε ή υποτιμούμε τις δυνάμεις μας σε σχέση με τους στόχους, με αποτέλεσμα όταν έρθει η ώρα να μην έχουμε τις αναγκαίες δυνάμεις στον εσωτερικό μας κόσμο, ώστε να πράξουμε το ορθό και με σωστό τρόπο για να κατακτήσουμε τους στόχους μας. Διότι, καλό το θέλω, αλλά εάν δεν μπορώ να το φτάσω, τότε θα πρέπει ή να χαμηλώσω τους στόχους μου, ή να αναζητήσω έξτρα δύναμη, ώστε να μπορώ και να γνωρίζω το καλό για μένα, αλλά να έχω και την δύναμη να το κατακτήσω.

Και όσο μεγαλύτερη ανάγκη για δύναμη ζωής έχω, τόσο καλύτερα πρέπει να είμαι εξασκημένος εφαρμόζοντας την διδασκαλία του Χριστού στην καθημερινότητα, ώστε την κρίσιμη στιγμή να διαθέτω την απαραίτητη κατάρτιση και επίγνωση της καλής λειτουργίας των θεμάτων της πίστης, ώστε να έχω και τα ανάλογα αποτελέσματα.