Όλες οι εκπομπές με χρονολογική σειρά.

Ο κόσμος μέσα στον οποίο ζούμε καθημερινά είναι πολυεπίπεδος, πολυσύνθετος και πολυδαίδαλος. Δεν είναι απλός αλλά είναι σύνθετος, με παραμέτρους που επηρεάζουν κάθε στιγμή και κάθε πράξη της ζωής μας.

Αυτός είναι ο λόγος που καλούμαστε όλοι να διαθέσουμε ελεύθερο χρόνο, προκειμένου να κατανοήσουμε ορθά και με προσωπική επάρκεια και τους τρεις πυλώνες που επηρεάζουν την σκέψη και τις αποφάσεις μας: πρώτα τον εαυτό μας, έπειτα την κοινωνία του κόσμου με την οποία είμαστε σε συνεχή επαφή, και τέλος την λειτουργία της φύσης, γιατί μέσα σ’ αυτήν περνάμε όλη την ζωή μας.

Και όταν μεν πρόκειται για τα χρόνια πριν την ενηλικίωσή μας (βρεφικά, παιδικά, εφηβικά), η ευθύνη βαρύνει την οικογένεια και τα σχολεία, μέσα από τα οποία μαθαίνουμε τις λειτουργίες της καθημερινότητας. Όταν όμως φτάνουμε στην ώριμη ηλικία, τότε η ευθύνη της ορθής κατανόησης του κόσμου δεν ανήκει σε άλλους, αλλά ανήκει αποκλειστικά σε μας,  ατομικά και προσωπικά. Αυτό διδάσκει η εμπειρία της ζωή, και αυτό δίδαξε ο Χριστός για όσους ενδιαφέρονται να κατανοήσουν ορθά τον εαυτό τους και το περιβάλλον μέσα στο οποίο περνούν την ζωή τους.

Ωστόσο, η διδασκαλία του Χριστού έθεσε και μια τέταρτη παράμετρο, την παράμετρο της οδηγίας του ίδιου του δημιουργού, με στόχο να αναγνωρίζουμε ορθά και ισορροπημένα τον εαυτό μας και το περιβάλλον μας, αλλά να αφήνουμε και ανοιχτό το προσωπικό μας μέλλον, εγγύς και απώτερο. Διότι η παρουσία και η κατανόηση της λειτουργίας της παρουσίας του δημιουργού μέσα στην καθημερινή μας ζωή, δεν πρέπει να είναι η εξαίρεση, αλλά να είναι ο κανόνας ο οποίος επηρεάζει όλες τις ατομικές μας λειτουργίες και ικανότητες.

Διότι ο δημιουργός είναι αυτός που μπορεί να μας ανοίξει τα μάτια για να βλέπουμε και να σταθμίζουμε ορθά και ισορροπημένα τα όσα συμβαίνουν γύρω μας και μας αφορούν, γιατί το δικό του πνεύμα, το πνεύμα της δημιουργίας, δεν είναι αναγκαίο μόνο για τα ημερήσια ζητήματα, αλλά είναι απολύτως αναγκαίο και για την αντίληψη και κατανόηση των μη βλεπομένων σήμερα, αλλά όλοι γνωρίζουμε ότι θα εμφανιστούν στο μέλλον. Και αυτή ακριβώς η πολύπλευρη διάσταση που μας καλεί το δημιουργός να βιώσουμε σήμερα, είναι η πρόκριση για το ατομικό – και όχι μόνο – μέλλον μας.

Αυτό σημαίνει ότι η κατανόηση του κόσμου γίνεται πληρέστερη και αρτιότερη, όταν μαζί με τους τρεις πυλώνες, λαμβάνουμε υπόψη μας και τις οδηγίες του ίδιου του δημιουργού, ο οποίος μας έκτισε για να είμαστε άρχοντες του κόσμου και όχι δούλοι των προσωπικών μας λαθών.

Ένα από τα κύρια στοιχεία που αποδυναμώνουν τον εσωτερικό μας κόσμο και τις ατομικές μας δυνάμεις είναι, χωρίς αμφιβολία, ο φόβος. Ο φόβος ο οποίος προέρχεται από το άγνωστο, το μη ορατό αλλά υπαρκτό, ο φόβος ο οποίος μπορεί να είναι στιγμιαίος αλλά και διαρκής με ένταση ή με ύπουλη παρουσία στον εσωτερικό μας κόσμο, μια παρουσία η οποία αδρανοποιεί ή ακόμη και απονεκρώνει τις εσωτερικές μας δυνάμεις. Και, φυσικά, αυτό έχει ως συνέπεια την εσωτερική μας καχεξία και αδυναμία για ορθή αντίληψη και ορθή αντίδραση στις καθημερινές προκλήσεις της ζωής μας.

Οι αρχαίοι τρόμαζαν και είχαν φόβο από τους κεραυνούς και τον θόρυβο που προκαλούσαν.Σήμερα, που ξέρουμε πως δημιουργούνται οι κεραυνοί και πως μπορούμε να προστατευτούμε, ο φόβος αυτός έχει απομακρυνθεί και κανείς δεν πιστεύει ότι είναι μια “θεϊκή πράξη” τιμωρίας εκ μέρους των θεών.

Σήμερα, όταν αντιμετωπίζουμε ένα απλό βήχα κανείς δεν φοβάται, ακριβώς γιατί υπάρχουν φαρμακευτικά προϊόντα με τα οποία μπορούμε να τον ξεπεράσουμε. Και μπορεί αυτά τα παραδείγματα να φαίνονται σήμερα ασήμαντα, ωστόσο, σε παλαιότερες εποχές προκαλούσαν φόβο για το μέλλον και τις συνέπειες που μπορεί να είχαν στην καθημερινή ζωή του ατόμου.

Αυτό αποδεικνύει ότι ο άνθρωπος είναι ευάλωτος από το άγνωστο και αυτή η “ασθένεια” διαπερνά την ανθρώπινη ιστορία μέσα στους αιώνες μέχρι και σήμερα. Η απομάκρυνση από το γνωστό και το οικείο δημιουργεί στον άνθρωπο ένα κενό, το οποίο προκαλεί τον φόβο με τις συνέπειές του κάθε φορά.

Και αυτό συμβαίνει γιατί ο κάθε άνθρωπος είναι συνδεδεμένος και λειτουργεί με βάση την προσωπική του γνώση και επίγνωση του δικού του περιβάλλοντος, και κάθε χάσμα ανάμεσα στην δική του γνώση και εμπειρία επιφέρει τον φόβο του κενού, ο οποίος προοιωνίζει και τις κουραστικές ή ακόμη και τις τραγικές συνέπειες που μπορεί να επιφέρει στο μέλλον για την προσωπική του ζωή.

Και αυτή είναι η ανθρώπινη ιστορία όπως μας την περιγράφει η Βίβλος για τους πρωτόπλαστους. Φοβήθηκαν από τη νέα κατάσταση που είχε επέλθει στην προσωπική τους ζωή με την συμβουλή του εχθρού και κρύφτηκαν μέσα στα δέντρα για να αποφύγουν την αλήθεια της πραγματικότητας.

Το ανώριμο και η λάθος επιλογή του χρόνου για την μη συμβατή με την πραγματικότητα πράξη τους είχε ως συνέπεια την δημιουργία χάσματος στον εσωτερικό τους κόσμο, και αυτό επέφερε τις δυσάρεστες συνέπειες για το μέλλον τους.

H Αλλαγή στο κέντρο λήψεως των προσωπικών μας αποφάσεων είναι το πλέον δύσκολο ζήτημα. Και αυτό συμβαίνει, γιατί, ακριβώς, είναι η περιοχή της προσωπικότητάς μας την οποία αποφεύγουμε να εξερευνήσουμε, αφήνοντας τα πάντα για το απροσδιόριστο μέλλον, μέχρις ότου μια μεγάλη ανάγκη – κυρίως ασθένεια ή θάνατος ενός οικείου ατόμου – μας “εξαναγκάσει” να στραφούμε στον έλεγχο της συνειδήσεώς μας και να προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε το “γιατί σε μένα”.

Και, φυσικά, τότε δημιουργείται πανικός και τρέχουμε να “ανάψουμε ένα κερί στην Παναγιά”, προκειμένου να βάλει εκείνη – η Παναγία δηλαδή – το χέρι της και να δώσει μια θετική λύση στο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε.

Και είναι γνωστό ότι – συνήθως – μετά την παρέλευση του προβλήματος τα ξεχνάμε όλα και αρχίζουμε ξανά τον ίδιο βηματισμό όπως και πριν. Αυτό δηλώνει ότι όχι μόνο δεν πήραμε το μάθημα, αλλά σε λίγο μπορεί να συμβεί το ίδιο, χωρίς να έχουμε λύσει το βαθύτερο πρόβλημα της προσωπικής μας άγνοιας, δηλαδή χωρίς να έχουμε λάβει επαρκείς απαντήσεις, οι οποίες θα φωτίσουν την πορεία μας προς το μέλλον.

Είναι λοιπόν λογικό και φυσιολογικό, ενώ δεν έχουμε κάποιο πρόβλημα ακόμη, να αναζητούμε την οδηγία ενός οδηγού που θα μας βοηθήσει – σε καιρούς ειρηνικούς και ήρεμους – να κατανοήσουμε τον κόσμο, όχι μόνο κρίνοντας από τα εξωτερικά δεδομένα, αλλά εμβαθύνοντας στην δημιουργική πραγματικότητα και αλήθεια των πραγμάτων, ώστε να μην είμαστε – όσο εξαρτάται από μας – εκτεθειμένοι σε κινδύνους τους οποίους θα μπορούσαμε να έχουμε αποφύγει ή να έχουμε επαρκή εφόδια για να αντιμετωπίσουμε και να υπερβούμε τα καθημερινά μας ζητήματα και τα βαθύτερα ερωτηματικά μας.

Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Χριστός εξήγησε ότι αν δεν εφαρμόζουμε σταδιακά, μέσα στην καθημερινότητά μας την δική του διδασκαλία, θα είμαστε όπως τον μωρό άνθρωπο που κτίζει το σπίτι του πάνω στην άμμο, μη λαμβάνοντας υπόψη του τις καταιγίδες που θα έρθουν στην ζωή μας. Διότι η ακοή των καλών λόγων δεν αρκεί, όπως το άρωμα και η ωραία εικόνα ενός δείπνου – αν αυτό δεν γίνει δικό μου κτήμα – για να ικανοποιήσω την προσωπική μου ανάγκη.

Η διδασκαλία του Χριστού είναι ο ασφαλέστερος οδηγός με τον οποίο θα κατανοήσουμε ορθά τον εαυτό μας και τον κόσμο μέσα στον οποίο καθένας ζει την καθημερινότητά του.

Από την επικοινωνία μας με την γραφή και τον προφορικό λόγο μαθαίνουμε τον κόσμο που υπάρχει γύρω μας. Η πολυετής θητεία μας στα σχολεία και η οικογενειακή μας καθημερινότητα είναι οι δύο παράγοντες από τους οποίους τροφοδοτείται η ατομική μας πληροφόρηση.

Αυτό δηλώνει ότι μέχρι το όριο της προσωπικής μας ωρίμανσης είμαστε εξαρτημένοι από το κοινωνικό μας περιβάλλον, άρα η εικόνα του κόσμου είναι συνάρτηση του δικού μας περιβάλλοντος. Οι πεποιθήσεις μας και ο τρόπος σκέψης επηρεάζονται άμεσα και ουσιαστικά μέχρι την ώριμη ηλικία μας από το προσωπικό μας περιβάλλον.

Δηλαδή, δεν έχουμε προσωπική άποψη αλλά αναπαράγουμε όσα μαθαίνουμε από τους άλλους, χωρίς να είμαστε σε θέση ωριμότητας για να διακρίνουμε το καλό από το καλύτερο και από το κακό. Αυτό σημαίνει ότι όταν ένα άτομο φτάνει στην ωριμότητα, θα πρέπει να ξεκινήσει από την διόρθωση όλων των δεδομένων που έχει αποκτήσει μέχρι τότε, προκειμένου να αποκτήσει τον προσωπικό του κώδικα αντίληψης και κατανόησης του κόσμου.

Δηλαδή, αν όλα όσα έχουμε μάθει κατά την περίοδο προ της προσωπικής μας ωρίμανσης δεν ανταποκρίνονται στις ατομικές μας ανάγκες και πεποιθήσεις, θα πρέπει να τα “περάσουμε” από το προσωπικό μας κόσκινο, ώστε να διατηρήσουμε μόνο όσα είναι σε συμφωνία με την δική μας πλέον προσωπικότητα. Αυτό σημαίνει αυτόματα μια νέα περίοδο της προσωπικής μας ζωής, κατά την οποία εισάγουμε και εξάγουμε από την συνείδησή μας όσα θεωρούμε εμείς πλέον πολύτιμα ή άνευ αξίας.

Οι μεταβολές που επέρχονται κατά την περίοδο αυτή, δηλαδή κατά την πρώτη περίοδο της προσωπικής μας ωρίμανσης, είναι κρίσιμης σημασίας, γιατί το μείγμα του εσωτερικού μας κόσμου μεταμορφώνεται προς την κατεύθυνση των προσωπικών μας αναγκών και συνθηκών, αποβάλλοντας μη χρήσιμα, και εισάγοντας απαραίτητα νέα στοιχεία για την ασφαλή κατανόηση του κόσμου, μέσα στον οποία θα βιώσουμε την μελλοντική μας καθημερινότητα.

Η περίοδος της άγνοιας έχει πλέον παρέλθει, και καθένας καλείται να αναλάβει τις προσωπικές του ευθύνες για ό,τι θα αποφασίσει και θα πράξει. Το “αθώο” και η “άγνοια” της “νηπιακής” μας ηλικίας έχει δώσει την θέση του στην υπεύθυνη ζωή, και οι συνέπειες των αποφάσεών μας βαρύνουν αποκλειστικά κάθε πρόσωπο χωριστά και σύγχυση και δικαιολογία δεν υπάρχει πλέον.

Η αντίληψή μας για τον κόσμο, άρα και η κατανόησή μας για τον κόσμο μέσα στον οποίο περνάμε όλη τη ζωή μας, δεν είναι εύκολο πράγμα, γιατί εξαρτάται κατά κύριο λόγο από την δική μας προσωπική αντίληψη και ερμηνεία των πραγμάτων που εμφανίζονται κάθε στιγμή μπροστά μας.

Και αυτή η προσωπική αντίληψη, πρώτον είναι διαφορετική για τον καθένα μας, και δεύτερον είναι συνάρτηση των προσωπικών μας πεποιθήσεων και συλλογισμών. Λάθος πεποίθηση συνεπάγεται και λάθος εκτίμηση, άρα λάθος αντίληψη και αντίδραση εκ μέρους μας.

Αυτή ακριβώς η παράμετρος είναι κρίσιμη, και για το λόγο αυτό ο Χριστός εξήγησε ότι πρέπει να ξεκινήσει κάποιος που θέλει να κατανοήσει ορθά τον κόσμο – αλλά και την δική του θέση μέσα σ’ αυτόν – από την διόρθωση της προσωπικής του οπτικής γωνίας, δηλαδή από την συνεχή αναδιάταξη των εσωτερικών του πεποιθήσεων προς το καλύτερο και την τελειότητα, προκειμένου να κρίνει και να κατανοεί ορθά τα πράγματα που καλείται να αντιμετωπίσει.

Και, φυσικά, αυτό προϋποθέτει έναν έμπειρο οδηγό που αγαπά το έργο το οποίο κάνει, ένα έργο που αρχίζει σήμερα στην δική σου ζωή και δεν τελειώνει ποτέ. Γιατί, τόσο η καθημερινότητα όσο και η προοπτική της αιωνιότητας έχουν ανάγκη την συνεχή επικαιροποίηση των δεδομένων, προκειμένου η ζωή να είναι εξελίξιμη και όχι αποτελματωμένη μέσα στις καθημερινές ανάγκες και αδιέξοδα. Και αυτός ο οδηγός προφανώς δεν μπορεί να είναι άνθρωπος, γιατί και εκείνος υφίσταται την επίδραση των δεδομένων της καθημερινότητας.

Άρα, η ασφαλής οδηγία μπορεί να προέλθει μόνο από το αιώνιο και διαχρονικό πνεύμα, όπως αυτό αποκαλύπτεται από την διαχρονική παρουσία και ενέργειά του σε όσους το αναζητούν για οδηγό. Και η διδασκαλία του Χριστού είναι ταυτισμένη με αυτό το αιώνιο πνεύμα, το οποίο αρχίζει το έργο του με την δημιουργία του κόσμου και φτάνει μέχρι το προσωπικό μας παρόν.

Οι εξηγήσεις για τον κόσμο – και τον τρόπο που αυτός λειτουργεί – που έδωσε ο ίδιος ο Χριστός και εφάρμοσαν κατόπιν οι μαθητές του, είναι η ασφαλέστερη απόδειξη για την λειτουργική πραγματικότητα στην ζωή μας, όταν αποφασίσουμε να τις ακολουθήσουμε στην προσωπική μας καθημερινότητα.