Όλες οι εκπομπές με χρονολογική σειρά.

Η ανάγκη που έχουμε όλοι να ανακαλύψουμε την αιτία των γεγονότων, ιδιαίτερα όσων μας επηρεάζουν αρνητικά, αποδεικνύει εν τοις πράγμασι ότι η αναζήτηση αυτή είναι μια έμφυτη λειτουργία και κανείς ζωντανός άνθρωπος δεν μπορεί να την αποφύγει, κυρίως, όταν πρόκειται για προσωπικές του υποθέσεις, οι οποίες τον έχουν οδηγήσει σε αδιέξοδα, ή ακόμη περισσότερο σε μια σκληρή ασθένεια ή τον θάνατο ενός οικείου προσώπου.

Και για μεν τα καθημερινά πράγματα που όλοι γνωρίζουμε, τα θέματα είναι κατά κανόνα βατά και μπορούν να βρουν εύκολα απαντήσεις και λύσεις. Όταν όμως πρόκειται για θέματα του μη ορατού κόσμου, εκεί σηκώνουμε τα χέρια ψηλά και κάνουμε εκκλήσεις στην Παναγία και τους Αγίους να βάλουν το χέρι τους για βοήθεια. Αυτή είναι μια αδήριτη πραγματικότητα σε όλο τον κόσμο, που ζει ή έζησε πάνω στη γη και πέρασε από δυσκολίες και αδιέξοδα.

Κανείς δεν μπορεί να αποφύγει τον προβληματισμό για τον ανθρώπινο προορισμό, την αδικία μεταξύ των ανθρώπων, την βία και την αρπαγή πραγμάτων από κάποιον άλλον τα οποία πιστεύω ότι ανήκουν σε μένα, και, φυσικά καταλήγουμε στα δικαστήρια ή οι άρχοντες σε πολέμους για να βρουν το δίκιο τους, δημιουργώντας όμως παράπλευρες και μη προβλέψιμες απώλειες περιουσιών, ακόμη και αθώων ζωών. Και, όπως έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες μετά από τις καταστροφές που είχαν υποστεί, δυστυχώς “όταν πάμε σε πόλεμο πρώτα σκοτωνόμαστε και αφού τα βρούμε δύσκολα, τότε καθόμαστε στο τραπέζι της συνεννόησης, κάτι που θα έπρεπε να έχουμε κάνει πριν ξεκινήσουμε τον πόλεμο”.

Και στην περίπτωση των πολέμων, ο απλός πολίτης δεν μπορεί να κάνει τίποτα, γιατί τις αποφάσεις τις παίρνουν αυτοί που βρίσκονται στην κορυφή της εξουσίας. Στην περίπτωση όμως των προσωπικών μας προβλημάτων, εκεί τα πράγματα είναι συνήθως εξαρτημένα από την προσωπική μας θέληση. Γιατί και αν ακόμη αδικούμαστε, ο πόλεμος με τον διπλανό μας θα μας στοιχίσει και αυτό πρέπει να το λαμβάνουμε υπόψη μας, διότι μπορεί να αποτελέσει την αρχή μιας προσωπικής ή οικογενειακής περιπέτειας με απρόσμενες και απρόβλεπτες συνέπειες.

Και ο Χριστός ήταν κατηγορηματικός. Μην φτάνετε στα αδιέξοδα της προσωπικής σας καθημερινότητας, αλλά μεριμνήστε να ανακαλύπτετε την αιτία της λάθος πορείας που μπορεί να σας οδηγήσει στην λάθος κατάληξη. Διότι τότε θα είναι αργά. Για όποιον επιθυμεί, η διδασκαλία του Χριστού δεν λυτρώνει μόνο από τα λάθη του προσωπικού μας παρελθόντος, αλλά και καλλιεργεί την εμπιστοσύνη μας στην λειτουργία του μη ορατού κόσμου, στον οποίο όλοι συμμετέχουμε χωρίς να το υπολογίζουμε. Γιατί όλα ξεκινούν από τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις θεωρητικές μας ανάγκες, και τα λάθη των δικών μας εκτιμήσεων θα φέρουν τις λάθος επιλογές και τις άσοφες αντιδράσεις στις καθημερινές μας προκλήσεις.

Από την προσωπική μας καθημερινή εμπειρία ξέρουμε ότι τίποτα δεν προκύπτει εκ του μηδενός, εάν κάτι ή κάποιος δεν το προκαλέσει με οποιοδήποτε τρόπο, άμεσο ή έμμεσο. Τίποτα “δεν πέφτει από τον ουρανό”, όπως μας αρέσει να δικαιολογούμε τα ανεξήγητα της προσωπικής, αλλά και της κοινωνικής μας ζωής. Πάντα υπάρχουν λόγοι από τους οποίους προκύπτουν οι συνέπειες, είτε αυτές είναι πρακτικές είτε είναι μη ορατές δια γυμνού οφθαλμού, αλλά είναι παρούσες και επηρεάζουν την ζωή μας.

Η δυσκολία έγκειται σε δυο παραμέτρους. Πρώτον στην έλλειψη κατανόησης της αλήθειας των γεγονότων, και, δεύτερον η διαπίστωση ότι δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Αντίθετα, τα αφήνουμε να συσσωρεύονται και μόνο όταν φτάσουμε στο απροχώρητο, τότε αναζητούμε την αιτία που προκάλεσε ένα δυσάρεστο – κυρίως – γεγονός, ενώ θα έπρεπε να είχαμε αναζητήσει νωρίτερα την αιτία ή τις αιτίες από τις οποίες προέκυψε το τελευταίο αυτό γεγονός.

Και αυτό αποδεικνύει την επιπολαιότητα και την ελαφρότητα που δείχνουμε οι περισσότεροι στα γεγονότα της ζωής μας, με αποτέλεσμα η συνείδησή μας να περνά στην φάση της αδράνειας και, εάν συνεχιστεί η επιπολαιότητα, να φτάνουμε στην στείρωση ή και την ολοκληρωτική κακοποίηση ή παραμόρφωση ή και την νέκρωση της ατομικής μας συνείδησης, δηλαδή να μην λειτουργεί καθόλου ή να λειτουργεί με λανθασμένους υπολογισμούς και διαστρεβλωμένα δεδομένα που τροφοδοτούν την δουλεία και την υποταγή μας στους λάθος αφέντες της προσωπικής μας ή ακόμη και της κοινωνικής μας ζωής.

Αυτό το στοιχείο, δηλαδή η μη λειτουργία ή η κακή λειτουργία του εσωτερικού μας οργάνου της συνείδησης, δηλαδή η μη ορθή αντίληψη της αλήθειας του περιβάλλοντος αλλά και της προσωπικής μας  πραγματικότητας, είναι η αιτία των λανθασμένων αποφάσεων και πράξεων. Διότι, όλα κυοφορούνται και αποφασίζονται όχι στα νύχια μας, αλλά στον εσωτερικό μας κόσμο, ο οποίος και είναι υπεύθυνος για τις προτιμήσεις, τις εκτιμήσεις, τα συναισθήματα, τις επιλογές ακόμη και για τον τρόπο που θα ενεργήσουμε, προκειμένου να πετύχουμε το στόχο της ζωής μας εν συνόλω ή ακόμη και σε κάθε λεπτομέρεια της καθημερινής μας ζωής.

Και ο Χριστός δεν μάσησε τα λόγια του, αλλά υπέδειξε τον τρόπο, τόσο για τον εντοπισμό των λαθών μας, όσο και για τον τρόπο που θα είναι ωφέλιμο να εφαρμόζουμε, προκειμένου τα λάθη να μην μετατρέπονται σε εσωτερικό καθεστώς και βάρος, αλλά να διαλύονται μέσα από την αλλαγή της σκέψης και των τρόπων που τροφοδοτούμε τον εσωτερικό μας κόσμο, ώστε να είναι ενεργής η συνείδησή μας και να διακρίνει τα διαφέροντα.

Η αναζήτηση της αλήθειας πίσω από τα γεγονότα ήταν και παραμένει ένα ζητούμενο για όλη την ανθρωπότητα διαχρονικά. Κανείς ζωντανός ανθρωπος δεν μένει απροβλημάτιστος μπροστά στα δυστυχήματα ή και τις επιτυχίες της ζωής. Όλοι αναζητούμε το τι και το γιατί, και αυτό διότι είναι μέσα στην ανθρώπινη φύση μας να μην ικανοποιούμαστε μόνο με την πληροφορία ενός γεγονότος, αλλά να αναζητούμε και την αιτία που το προκάλεσε.

Και αυτό είναι ο κανόνας της επιστήμης. Διότι μόνο έτσι ο άνθρωπος μπαίνει στην περιπέτεια της αναζήτησης των αιτιών από τις οποίες προέρχεται κάθε αιτιατό, δηλαδή ένα αποτέλεσμα καλό ή κακό. Η άσβεστη δίψα του ανθρώπου να αναζητά τις ρίζες των γεγονότων της ζωής του για όσα βιώνει στην καθημερινότητα πάνω στη γη, είναι η κινητήρια δύναμη που προωθεί τον ανθρωπισμό και την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής του, αλλά και την προοπτική αποφυγής παλαιών λαθών που επηρεάζουν την ζωή μας ολόκληρη.

Και αυτό δεν είναι μια φιλοσοφική σκέψη, αλλά είναι η εξήγηση της πρακτικής μας καθημερινότητας, εφόσον αναζητούμε την βελτίωση στο τώρα και στο μέλλον, και δεν αδιαφορούμε για το τι γίνεται μέσα μας και δίπλα μας. Και αυτή ακριβώς η αναζήτηση, επιπόλαιη ή ουσιαστική, είναι η δύναμη που στρέφει την προσοχή μας στην ανακάλυψη των αιτιών που παράγουν τα γεγονότα που κατακλύζουν κάθε στιγμή την ζωή μας.

Διότι, μπορεί να μην είναι μεγάλα ή δυσάρεστα γεγονότα, ωστόσο, ακόμη και τα μικρά δημιουργούν ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν, προκειμένου να αισθανθούμε ελεύθεροι, έχοντας ικανοποιήσει την προσωπική μας αναζήτηση του Δικαίου, δηλαδή το γιατί συνέβη το ένα ή το άλλο γεγονός. Αυτή ακριβώς η δύναμη που διαθέτουμε για να πάρουμε απαντήσεις στους προβληματισμούς και στα προσωπικά ερωτηματικά μας, είναι το στοιχείο που μας κινητοποιεί στην αναζήτηση όλο και βαθύτερα των αιτιών που προκαλούν τα γεγονότα στην ζωή μας.

Μάλιστα, όσο μεγαλύτερο και πιο σύνθετο  είναι το ερώτημα, τόσο περισσότερη δύναμη απαιτείται για να φτάσουμε σε μια ικανοποιητική εξήγηση που θα φέρει την ειρήνη μέσα μας και γύρω μας. Αν αγνοήσουμε τα ερωτήματα, αυτά συσσωρεύονται και κάποια στιγμή προκύπτουν ως αδήριτη πραγματικότητα, από την οποία δεν ξεφεύγει κανείς.

Διότι, η λάθος ερμηνεία ενός απλού γεγονότος ίσως δεν μπορεί να επηρεάσει την ατομική μας ζωή σε μεγάλη έκταση. Η λάθος όμως ερμηνεία των νόμων της φύσης και της ανθρώπινης κοινωνικής πραγματικότητας, ή η ηθελημένη άγνοια, είναι προφανές ότι εγκυμονεί κινδύνους που μπορεί να εκτείνονται από τα πταίσματα έως και την θανατική ποινή. Η αναζήτηση της αλήθειας των πραγμάτων είναι η ρίζα και η προϋπόθεση της ατομικής μας ελευθερίας,  μας εξήγησε ο ίδιος ο Χριστός.

Η αναζήτηση της αιτίας των πραγμάτων είναι καθοριστικής σημασίας και αξίας για τον καθένα άνθρωπο όσο ζει πάνω στη γη. Και αυτό το στοιχείο της αναζήτησης δεν αφορά μόνο τα μεγάλα θέματα της ζωής, αλλά αφορά κάθε κίνηση και κάθε πράξη ή σκέψη που μπορεί να κάνουμε για ο,τιδήποτε μας απασχολεί κάθε στιγμή.

Δεν πρόκειται, δηλαδή, για ουρανοκατέβατα πράγματα ή καταστάσεις, αλλά όλα κυοφορούνται και προετοιμάζονται σε βάθος χρόνου, με προηγούμενες αιτίες και επόμενα αποτελέσματα (αιτιατά). Τίποτα δεν προκύπτει εκ του μηδενός, και όσο αναζητά κάποιος ειλικρινής τις αιτίες των αιτιατών που τον αφορούν άμεσα ή έμμεσα, τόσο θα κατανοεί την άγνοια ή την περιορισμένη δυνατότητα εξήγησης των φαινομένων και των γεγονότων που τον συνδέουν με τον καθημερινό ή τον διαχρονικό υπαρκτό κόσμο.

Διότι, όσο και αν ψάξει κάποιος σήμερα, ποιά ήταν η αιτία του τάδε πολέμου ή του τάδε θανάτου ενός γνωστού προσώπου, δεν θα μπορέσει να εντοπίσει την ακριβή αιτία, διότι συμπλέκονται τα γεγονότα, αλληλοεπηρεάζονται οι πράξεις και τα δεδομένα, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η εξερεύνηση των αιτιών που προκάλεσαν ένα συγκεκριμένο και πραγματικό γεγονός. Διότι ο χρόνος, τα συμφέροντα, η αδυναμία μας να διακρίνουμε το ένα δεδομένο από το άλλο, μας παρασύρουν σε λάθος συνειρμούς και εσφαλμένα συμπεράσματα και στο τέλος σταματάμε τις αναζητήσεις μας.

Και για μεν τα καθημερινά απλά και προσωπικά ερωτήματα που μπορεί να μας απασχολούν και να μας βασανίζουν, εύκολα μπορεί κάποιος να βρει μια ικανοποιητική εξήγηση. Όσο όμως πλατύτερα και βαθύτερα ερωτήματα έχουμε για την ζωή, πχ οι ασθένειες, οι αδικίες, ο θάνατος, κλπ, τόσο πιο δύσκολα μπορούμε να πάρουμε μια ικανοποιητική απάντηση που θα μας καλύψει το εσωτερικό μας κενό για την αιτία ενός αιτιατού, ενός δηλαδή αποτελέσματος που βιώνουμε προσωπικά.

Γι αυτό και ο Χριστός έδωσε μια ορισμένη απάντηση στο γιατί συμβαίνουν κάποια πράγματα – συνήθως δυσάρεστα – που μπορεί και να μας πληγώνουν ή να μας απογοητεύουν ακόμη και για την χρησιμότητα της ζωής. Διότι καθένας καλείται, όχι άπαξ, αλλά πολλάκις και πάντοτε να καλλιεργεί και να θέτει στον εσωτερικό του κόσμο τα αναπάντητα εκ πρώτης όψεως ερωτήματα της ζωής και κυρίως του θανάτου. Όλα μπορεί ο άνθρωπος να τα υπερβεί, και όσα δεν μπορέσει εν ζωή, μετά τον θάνατο δεν τον απασχολούν πλέον.

Άρα, το ερώτημα δεν είναι μόνο να πάρω μια απάντηση για την αιτία που μου προκάλεσε το αναπάντεχο, αλλά και να διορθώνω καθημερινά το κριτήριό μου, ώστε να μη επαναπαύομαι μόνο στην δική μου αιτιολόγηση του αιτιατού, αλλά να αναζητώ με καθαρή την συνείδησή μου και τα βαθύτερα αίτια της ανθρώπινης κακοδαιμονίας που μας βυθίζει όλο και βαθύτερα στην αγνωσία και τελικά στην εσωστρέφεια, την απογοήτευση και τον φόβο του θανάτου.

Η αιτία που προκαλεί γεγονότα στην ζωή των ανθρώπων υπήρξε διαχρονικά ένα καίριο ζητούμενο, γιατί πίσω από το “γιατί” και το “πώς” αναζητείται η αιτία που προκάλεσε το συγκεκριμένο γεγονός. Συνεπώς, δεν είναι απλό θέμα, αλλά είναι θέμα αίσθησης  Δικαίου και Δικαιοσύνης των πραγμάτων που συμβαίνουν στην διάρκεια του επίγειου βίου μας.

Αυτός ήταν και ο λόγος που όλοι οι μεγάλοι άνθρωποι, από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας, αναζητούν τις αιτίες των γεγονότων. Όχι μόνο αποσπασματικά κατά περίπτωση, αλλά και συνολικά ως διαχρονικά φαινόμενα που επηρεάζουν τις ζωές των ανθρώπων. Μέσα μας, δηλαδή, υπάρχει από την στιγμή της δημιουργίας μας, ένα αισθητήριο που αναζητά την διάκριση του καλού από το κακό, που αναζητά το ωφέλιμο από το επιζήμιο, το σταθερό από το ασταθές, και μυριάδες άλλες αιτίες, από τις οποίες προέρχονται οι σκέψεις, οι προτιμήσεις, οι αποφάσεις και οι πράξεις που παράγουν τα αποτελέσματα που βιώνουμε όλοι καθημερινά.

Τίποτα δεν είναι τυχαίο και εκ του μηδενός, άσχετα αν εμείς σήμερα δεν μπορούμε ακόμη να ανακαλύψουμε το γιατί, την αιτία που το προκάλεσε. Και αυτό το αισθητήριο όργανο που διαθέτουμε όλοι, μάς καθιστά “κριτές” των πραγμάτων και αναζητητές της αλήθειας των γεγονότων που συμβαίνουν γύρω μας και μέσα μας. Διότι το αίσθημα του Δικαίου δεν καλύπτεται με επιφανειακούς φαρισαϊσμους, αλλά αναζητά την ρίζα του κακού για να αποφύγει στο μέλλον τα ίδια λάθη, ή την ρίζα του καλού για να την καλλιεργήσει και να επαναλάβει τα κέρδη του.

Άρα, η εικόνα ή το γεγονός που βιώνουμε καθημερινά δεν  μπορεί ποτέ να ερμηνευτεί ως τυχαίο, ακόμη και αν σήμερα δεν ξέρουμε ακόμη την απάντηση. Και αυτός ήταν ο κύριος λόγος της διδασκαλίας του Χριστού: εξήγησε ότι η επιφάνεια δεν λέει πάντα την αλήθεια ή τουλάχιστον δεν λέει όλη την αλήθεια. Για να μάθετε την αλήθεια, εξήγησε ο Χριστός, δεν αρκεί η τυπική απάντηση ή η αναφορά στην κακή μας ή την καλύ μας τύχη, αλλά θα πρέπει να αναζητάτε τα βαθύτερα αίτια και να διακρίνετε τις αφορμές από τις μακροχρόνιες παθογένειες του δικού σας προσώπου ή και της κοινωνίας μέσα στην οποία ο καθένας ζει την καθημερινότητά του.

Ούτε η μοιρολατρία, ούτε η προχειρολογία δεν μπορούν να καλύψουν το κενό της άγνοιας της αλήθειας των πραγμάτων. Η αναζήτηση των απαντήσεων από τον ίδιο τον δημιουργό είναι η μόνη και η ασφαλέστερη προσέγγιση και όχι η αφέλεια ή τα οργανωμένα συμφέροντα, τα οποία προσφέρουν απαντήσεις επιπέδου συμφέροντος και όχι πραγματικής αλήθειας, η γνώση της οποίας θα προσφέρει στον ενδιαφερόμενο και την ελευθερία από τις συνέπειες των λαθών μας.