Η ανάπτυξη έχει άμεση σχέση με τους στόχους. Χωρίς στόχο ανάπτυξη δεν μπορεί να υπάρξει, απλούστατα διότι το ενδιαφέρον είναι η κινητήρια δύναμη για ένα στόχο ανάπτυξης. Επομένως, για να υπάρξει ανάπτυξη πρέπει νωρίτερα να υπάρχει το προσωπικό ενδιαφέρον. Αυτό μετατοπίζει το κέντρο βάρους από το κοινωνικό σύνολο στην ευθύνη ενός προσώπου, διότι τα πράγματα στον κόσμο δεν κινούνται από όνειρα και ιδέες αλλά από σκληρή δουλειά και διαχρονική προσπάθεια.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός δεν έκανε θεωρίες, αλλά έθεσε το ατομικό ενδιαφέρον σε πρώτο πλάνο για οποιαδήποτε ανάπτυξη την προσωπική αναζήτηση, εξερεύνηση και επίγνωση ακόμη και για τα καθημερινά πράγματα και, πολύ περισσότερο, για διαχρονικές αξίες που ο ενδιαφερόμενος πρέπει να τοποθετήσει στο κέντρο της προσωπικής του ζωής και όχι στο περιθώριο. Κανείς αδιάφορος, κανείς επιπόλαιος δεν άλλαξε ποτέ τίποτα. Οι βολεμένοι αισθάνονται πλήρεις και, φυσικά, η φτώχεια των άλλων δεν τους ενδιαφέρει και δεν τους αγγίζει.

Για να αποκτήσουμε γνώσεις πρέπει να έχουμε διάθεση, προσωπική βούληση και θέληση. Για να αποκτήσουμε εμπειρία πάνω στην δουλειά μας πρέπει να είμαστε παρόντες, να ξοδεύουμε χρόνο και να καταβάλλουμε προσπάθειες, προκειμένου οι θεωρητικές μας γνώσεις να γίνουν εμπειρία και επίγνωση προσωπική.

Η γνώση και οι κατακτήσεις των άλλων είναι πολύτιμες για μένα, αλλά η εμπειρία και τα κέρδη από τις δοκιμές που κάνουν κάποιοι άλλοι δεν ανήκουν σε μένα αλλά σε εκείνους που μπήκαν στον κόπο και πλήρωσαν το τίμημα για να αποκτήσουν την επίγνωση.

Διότι, κάθε πρακτική εφαρμογή, εκτός από το ορατό αποτέλεσμα, έχει και ένα προσωπικό απόσταγμα, το οποίο ονομάζεται σοφία και σύνεση και αυτά είναι μη μεταβιβάσιμα στοιχεία από το ένα άτομο στο άλλο. Διότι, μπορούμε να διαβάσουμε ή να ακούσουμε για τις επιτυχίες των άλλων και ακόμη να αξιοποιήσουμε τις δικές τους επιτυχίες για να κάνουμε και εμείς αντίστοιχα πράγματα, αλλά το καταστάλαγμα, η σοφία και η πείρα του εργαζόμενου δεν  μπορεί να μεταφερθεί. Ο μάγειρας δοκιμάζει το φαγητό που ετοίμασε και εμείς μπορούμε να το καταναλώσουμε, αλλά η πείρα της δικής του δοκιμής δεν μπορεί να μεταφερθεί.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός έθεσε με απόλυτο τρόπο την ανάγκη της προσωπικής εφαρμογής της δικής του διδασκαλίας στην ατομική μας καθημερινή ζωή. Κτίρια θεμελιωμένα στις εμπειρίες μόνο των άλλων είναι επικίνδυνα για κάθε ενδιαφερόμενο που θέλει να οικοδομήσει τον προσωπικό του κόσμο σε στέρεα θεμέλια. Η πείρα φέρνει την επίγνωση και δημιουργεί στο σταθερό υπόβαθρο για κάθε επιτυχία που θα έχει αντοχές μέσα στον χρόνο και διαχρονική αξία.

Ανάπτυξη σημαίνει πρόοδος, εξέλιξη θετική προς ένα σκοπό. Η αρνητική εξέλιξη δεν είναι ανάπτυξη, αλλά είναι συρρίκνωση, εσωστρέφεια, και τελικά μαρασμός και θάνατος. Αυτός είναι ο παγκόσμιος ορισμός της ανάπτυξης και της ύφεσης, δηλαδή της μη ανάπτυξης.

Ωστόσο, υπάρχουν και οι ενδιάμεσες καταστάσεις, διότι τα πράγματα στην ζωή δεν είναι μόνο άσπρο-μαύρο, αλλά υπάρχουν και οι διαβαθμίσεις οι οποίες αποτελούν τα ενδιάμεσα στάδια μιας ανάπτυξης ή μιας ύφεσης, δηλαδή τα γκρίζα στάδια κατά τα οποία συμβαίνουν και οι κυριότερες αλλαγές πορείας. Διότι τα ερωτήματα είναι καλά, αλλά πρέπει στη συνέχεια να αποφασιστεί προς τα πού θα κινηθεί η εξέλιξη, εάν, δηλαδή, θα είναι προς την ανάπτυξη ή προς την ύφεση, την επιστροφή, την εσωστρέφεια, την υποστολή και τον δρόμο του θανάτου.

Διότι, ο άνθρωπος στην καθημερινή του ζωή κρίνεται κάθε στιγμή εκ των αποφάσεων που ο ίδιος λαμβάνει, άρα αυτός καθορίζει και τις επόμενες κινήσεις του που θα τον φέρουν και στον τελικό του σκοπό, δηλαδή στην ανάπτυξη προς το καλύτερο. Με λίγα λόγια, δεν φτάνουμε – κατά κανόνα – στην ανάπτυξη ή στην ύφεση ξαφνικά, αλλά έχουν προηγηθεί τα ενδιάμεσα στάδια, από τα οποία εξαρτήθηκε η πορεία και η κατεύθυνση προς τον τελικό μας σκοπό. Αυτό ακριβώς είναι το κρίσιμο σημείο, δηλαδή η διαχείριση του χρόνου της προσωπικής μας καθημερινότητας, μέσα στον οποίο λαμβάνουμε αποφάσεις, καλλιεργούμε σκέψεις και επιλογές, προκειμένου να προβούμε στις τελικές μας πράξεις.

Όλοι συνήθως κάνουμε το ίδιο λάθος. Περιμένουμε το αποτέλεσμα για να κρίνουμε τα πράγματα, ενώ η εξέλιξη είναι προφανής, και αυτό που πραγματικά μας λείπει είναι η γνώση της αλήθειας των πραγμάτων και ο έλεγχος της προσωπικής μας πορείας στην καθημερινότητα. Αποφεύγουμε, δηλαδή, να κρίνουμε τους εαυτούς μας, περιμένοντας το τέλος ή δείχνοντας τους άλλους ως υπαίτιους της δικής μας αποτυχίας, και συνήθως φταίει η ανώνυμη κοινωνία, το άδικο κράτος και χίλιοι άλλοι παράγοντες εκτός από μας τους ίδιους και αυτό φυσικά είναι το επικίνδυνο στοιχείο που μας συνοδεύει στην καθημερινή μας νοοτροπία.

Και αυτό το στοιχείο επεσήμανε ο Χριστός: να προσέχετε πρώτα τους εαυτούς σας και μετά να βάζετε το περιβάλλον  ως παράγοντα των δικών σας λαθών. Διότι, λέγοντας ότι οι άλλοι φταίνε και όχι εγώ, οι συνέπειες των δικών μου λαθών βρίσκονται μέσα μου και δεν απομακρύνονται, διότι αποτελούν προσωπικό στοιχείο του εσωτερικού μας κόσμου. Και η άρνηση να δούμε και να αναγνωρίσουμε την αλήθεια δηλητηριάζει την υγεία του δικού μας εσωτερικού κόσμου και τα αποτελέσματα είναι η ύφεση, η επιστροφή στο παρελθόν και όχι η ανάπτυξη για την οποία ξεκινήσαμε.

Οι λειτουργίες της ανάπτυξης διενεργούνται στο εσωτερικό, αλλά αποκαλύπτονται τα αποτελέσματα εξωτερικά και είναι δυνατόν να περιγραφούν από τον κάθε ενδιαφερόμενο. Διότι, δεν βλέπουμε τις εσωτερικές λειτουργίες, όμως μπορούμε να κατανοήσουμε τις διάφορες δομές και φάσεις μέσα από τα αποτελέσματα, δηλαδή τους καρπούς κάθε προσπάθειας ζωντανού οργανισμού.

Με κάποιο τρόπο, δηλαδή, οι λειτουργίες προστατεύονται από τις ανθρώπινες αισθήσεις, προφανώς γιατί δεν υπάρχει λόγος να παρατηρούμε τις εξελίξεις μιας ανάπτυξης, οι οποίες είναι συνεχείς και κουραστικές για τον καθημερινό άνθρωπο. Αντίθετα, η παρατήρηση των τετελεσμένων είναι πολύτιμη, διότι μπορούμε να κατανοήσουμε, τόσο τις βασικές λειτουργίες μιας ανάπτυξης, όσο και τη σημασία των ανθρώπινων ενεργειών, οι οποίες συμβάλλουν θετικά ή αρνητικά στην ανάπτυξη.

Δηλαδή, σταθμίζοντας τον ρόλο μας, μπορούμε να διορθώνουμε λάθη παρεμβάσεων ή να επιταχύνουμε την ανάπτυξη προς τον σκοπό που εξελίσσεται. Αυτοί είναι παγκόσμιοι και πανανθρώπινοι νόμοι και ισχύουν παντού, τόσο στις εξελίξεις μιας ζωής όσο και στις εξελίξεις κοινωνικών εφαρμογών που επηρεάζουν μεγάλες ομάδες πληθυσμών. Άρα, η σταθερή αναφορά στις εξελίξεις των συστημάτων της φυσικής ζωής, οι οποίες είναι περιγραπτές και κατανοητές, μπορεί να μας αποκαλύψει τους δρόμους για θετική ή αρνητική παρέμβασή μας προς τον σκοπό της εξέλιξης.

Από τα εκπαιδευτικά συστήματα που αφορούν όλους τους ανθρώπους, μέχρι τις εταιρίες και τα νομικά πρόσωπα, όλα υπακούν στο νόμο της εσωτερικής λειτουργίας, προκειμένου να παράξουν έργο καρποφορίας που θα αξιολογηθεί και θα επηρεάσει το άτομο ή την κοινωνία. Και αυτό σημαίνει ότι απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή και μελέτη των εσωτερικών ζητημάτων μιας λειτουργίας και όχι μόνο απλή κριτική εκ των φαινομένων. Διότι, τα μυστικά δεν κρύβονται στο φαινόμενο, αλλά στις εσωτερικές λειτουργίες μιας οποιασδήποτε ανάπτυξης.

Και ο Χριστός ξεκαθάρισε ότι εάν θέλετε να κατανοήσετε τον μη ορατό κόσμο και τις λειτουργίες του, θα πρέπει να κατανοήσετε πώς λειτουργούν τα φυτά και όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί, διότι και η δική σας η ζωή λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο μέσα σας και στην απόλυτα προσωπική σας σχέση με τον ίδιο τον δημιουργό σας. Μη παρασύρεστε μόνο από τα εξωτερικά φαινόμενα, αλλά προσπαθήστε να κατανοήσετε τους νόμους της αύξησης και της εξωτερικής προστασίας, ώστε η ζωή σας να μην είναι μόνο “φαίνεσθαι”, αλλά να έχει ορθές λειτουργικές διαδικασίες μέσα σας, από τις οποίες θα παραχθεί η θετική εξέλιξη των προσωπικών σας υποθέσεων.

Οι νόμοι που επιφέρουν την ανάπτυξη ήταν – και παραμένουν – βασικό ζητούμενο της ανθρώπινης κοινωνίας διαχρονικά, ακριβώς γιατί είναι προφανές ότι, όσο καλύτερα κάποιος κατανοεί αυτούς τους νόμους, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να εξελιχθεί προς την κατεύθυνση που τον ενδιαφέρει προσωπικά, χωρίς να χάνει χρόνο και προσωπικές δυνάμεις.

Διότι, προϋπόθεση της ανάπτυξης είναι η ύπαρξη, και αμέσως μετά είναι η καλή υγεία του προς ανάπτυξη θέματος, ενώ παράλληλα είναι στοιχειωδώς απαραίτητη η παροχή ενέργειας και δύναμης στον υγιή πλέον οργανισμό, προκειμένου να έχει την δυνατότητα της εσωτερικής του λειτουργίας, η οποία και θα επιφέρει την ανάπτυξη εκ των έσω, κάτι που εμείς θα το δούμε αργότερα στην εξωτερική του εμφάνιση.

Δηλαδή, οι προϋποθέσεις της ανάπτυξης δεν είναι θέμα εξωτερικής παρατήρησης, αλλά είναι θέμα εσωτερικής ομαλής λειτουργίας, σύμφωνα με τον νόμο που διέπει κάθε φορά το συγκεκριμένο θέμα ή αντικείμενο. Η εξωτερική εμφάνιση είναι η το τελικό αποτέλεσμα και όχι οι εσωτερικές λειτουργίες, οι οποίες λαμβάνουν χώρα μέσα, στον εσωτερικό και μη ορατό κόσμο, για να εμφανίσουν αργότερα στον ορατό κόσμο τα καλά ή τα αρνητικά τους στοιχεία.

Και αυτή η κατανόηση παίζει κρίσιμο ρόλο, διότι τυχόν λάθος κατανόηση θα μας οδηγήσει να νομίζουμε πράγματα που δεν έχουν γίνει ακόμη, ή, ακόμη χειρότερα, να σχεδιάζουμε πράγματα μη έχοντας εξασφαλίσει την ύπαρξη και την πηγή της ενέργειας που θα απαιτηθεί για να εξελιχθεί θετικά μια ανάπτυξη. Και αυτό αφορά τόσο τον φυσικό μας οργανισμό και τις δικές του εσωτερικές λειτουργίες, όσο και τον κοινωνικό μας κόσμο και τις δικές του λειτουργίες, οι οποίες – όπως και οι σωματικές-  είναι λειτουργίες πολύπλοκες, πολυεπίπεδες, δαιδαλώδεις, και ανεξιχνίαστες στον βαθμό που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στον φυσικό μας κόσμο.

Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητο να είναι απόλυτα εξασφαλισμένη, τόσο η υπαρξιακή ταυτότητα, όσο και η δυναμική εξουσία που μπορεί να επιφέρει την ανάπτυξη σε τομείς που μας αφορούν προσωπικά. Θέτοντας πάντα ως προϋπόθεση την υγιή λειτουργία – σύμφωνα με τους κανόνες της δικής της δημιουργίας – ώστε να μπορούν να παραχθούν οι καρποί για τους οποίους όλοι αγωνιζόμαστε.

Δεν αρκεί δηλαδή η ύπαρξη, αλλά απαραίτητες προϋποθέσεις είναι η υγεία για την ομαλή λειτουργία, και η τροφοδοσία με ενέργεια και δύναμη, ώστε να επέρχεται η προσδοκώμενη ανάπτυξη και οι καρποί που είναι απαραίτητοι για το μέλλον της ατομικής ή της κοινωνικής μας ζωής. Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός έστρεψε την προσοχή μας στον τρόπο που αυξάνονται τα φυτά και τα δέντρα, ώστε να έχουμε ασφαλή παραδείγματα της δημιουργικής ανάπτυξης που μπορεί να φέρει και τους πολύτιμους καρπούς.

Ανάπτυξη σημαίνει για μας μια αύξηση προς ένα σκοπό. Αυτό γίνεται μέσα από δύο παράγοντες. Ο ένας είναι ο φυσικός – τα δέντρα, τα ζώα και ο άνθρωπος αναπτύσσονται – μεγαλώνουν με τις δικές τους εσωτερικές διαδικασίες που συντελούνται στο εσωτερικό τους και είναι μη ορατές – και ο δεύτερος είναι η δική μας συμβολή, όπου μπορεί αυτή να φέρει κάποιο αποτέλεσμα στην ανάπτυξη του συγκεκριμένου θέματος.

Κατά κανόνα, δηλαδή, ο άνθρωπος επεμβαίνει για να υποστηρίξει μια αύξηση – φυτού, ζώου, ανθρώπου, κοινωνικού φαινομένου – αλλά ο άνθρωπος δεν μπορεί να συμμετέχει στην λειτουργία της αύξησης, διότι αυτή ενεργείται και λειτουργεί μέσα από τους νόμους του δημιουργού. Όπως, δηλαδή, ένας άνθρωπος μπορεί να χρησιμοποιεί ένα όργανο, πχ ένα κινητό τηλέφωνο, αλλά ο κατασκευαστής έχει θέσει τους όρους της λειτουργίας του και την ελέγχει μέσα από τους δικούς του νόμους, έτσι και ο άνθρωπος μπορεί να υποστηρίζει και να συμβάλλει σε μια εξέλιξη και μια αύξηση, ωστόσο, η συμβολή του είναι υποστηρικτική και όχι θεμελιώδης, γιατί οι νόμοι του δημιουργού έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα παρέμβασης και δεν υπακούν στις ανθρώπινες εντολές, οι οποίες μπορεί να έχουν καλό σκοπό, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα αλλάξει και η αρχική πρόβλεψη του δημιουργού.

Πχ, εγώ μπορεί να ποτίζω το φυτό της γλάστρας μου, αλλά εάν έληξε η περίοδος της ζωής του, τότε μάταια κοπιάζω, διότι το φυτό θα υπακούσει στην δημιουργική του πρόβλεψη και όχι στην δική μου καλή – κατά τα άλλα – παρέμβαση. Η ανακάλυψη δηλαδή και η κατανόηση της λειτουργίας των νόμων του δημιουργού είναι κρίσιμης σημασίας, για όποιον ενδιαφέρεται να συμβάλλει και όχι να αντικαταστήσει τους νόμους του δημιουργού σε ένα σοβαρό θέμα.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός ξεκαθάρισε ότι πρέπει να συμβάλλετε στην ανάπτυξη ενός θέματος – ανθρώπινου, κοινωνικού, κλπ. – κατά το δικό σας μέτρο, και όχι παραβαίνοντας τους νόμους και το σχέδιο του δημιουργού. Διότι στην περίπτωση αυτή θα είναι μάταιη η δική σας προσπάθεια, γιατί θα προσκρούει στα όρια της δημιουργίας που έχει θέσει ο δημιουργός και, φυσικά, δεν θα πετύχετε.

Γι’ αυτό και στην Κυριακή Προσευχή ο Χριστός μας εξήγησε ότι πρέπει από τη μια να ζητάμε κάτι, αλλά πάντοτε μέσα στα πλαίσια του αρχικού σχεδίου του δημιουργού, και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Διότι εμείς θέλουμε κάτι, αλλά αγνοούμε το σχέδιο του δημιουργού, με συνέπεια να μη καρποφορούν οι κόποι μας στην αύξηση που επιθυμούμε.