Χωρίς πληρότητα το άτομο δεν μπορεί να έχει ειρήνη. Η κάθε έλλειψη πρέπει να συμπληρωθεί, και για τον σκοπό αυτό όλοι πασχίζουμε καθημερινά. Όταν διψάμε, αναζητούμε νερό. Όταν κρυώνουμε, αναζητούμε ζέστη. Και μυριάδες άλλες λειτουργίες της καθημερινής μας ζωής απαιτούν άμεσα ή έμμεσα συμπλήρωμα, ώστε να είναι σε πλήρη και κανονική λειτουργία.

Η έλλειψη σε ένα τομέα, ιδιαίτερα εάν είναι κρίσιμος, όπως η καλή λειτουργία των οργάνων του σώματος, οδηγεί σε αναζήτηση των στοιχείων εκείνων που θα φέρουν την πληρότητα, άρα και την ειρήνη στο σώμα. Και φυσικά το ίδιο ισχύει και για τα όργανα του εσωτερικού μας κόσμου, δηλαδή της ψυχής, τα οποία όταν έχουν έλλειψη σε κάτι, μάς οδηγούν σε αναζήτηση συμπληρώματος, για να επέλθει η προσωπική και ατομική μας ειρήνη και πληρότητα. Αυτό είναι το κύριο στοιχείο, το οποίο και οδήγησε τους πρώτους μαθητές κοντά στον Χριστό.

Οι άνθρωποι αυτοί δεν πήγαν κοντά στον Χριστό γιατί πεινούσαν, αλλά πήγαν γιατί είχαν ερωτήματα και κενά, τα οποία πίστευαν ότι μόνο εκείνος θα μπορούσε να τους δώσει απαντήσεις και να συμπληρώσει τα κενά της ατομικής τους ζωής. Ο Πέτρος, όταν πολλοί  άλλοι μαθητές αποχώρησαν, γιατί ο λόγος του δασκάλου ήταν σκληρός, απάντησε στον Χριστό, ότι δεν έχουμε πουθενά αλλού να πάμε, διότι μόνο εσύ έχεις λόγια αλήθειας, τα οποία μπορούν να μας οδηγήσουν στην κατανόηση της αιωνιότητας και των στοιχείων που οδηγούν ένα άτομο σε εκείνη την πραγματικότητα.

Και αυτό ήταν ακριβώς το νέο μήνυμα που έφερε ο Χριστός. Δεν ήρθε για να μας μάθει πώς να μαγειρεύουμε καλύτερα, ούτε πώς να κερδίζουμε περισσότερα χρήματα. Ήλθε να δώσει απαντήσεις στα μεγάλα, αλλά και στα μικρά ερωτήματα για την ζωή και τον θάνατο, για το δίκαιο και το άδικο, για την σωστή επιλογή και τις λάθος αποφάσεις, που παίρνουμε καθημερινά στην πρακτική μας προσωπική καθημερινότητα. Το κίνητρο, δηλαδή, δεν ήταν για τους ανθρώπους της εποχής το οικονομικό ή το επαγγελματικό ή κοινωνικό κέρδος – σε όλα αυτά ήταν μάλλον ζημιωμένοι όσοι τον ακολούθησαν – αλλά ήταν η επιθυμία τους να κατανοήσουν τον δρόμο, που θα τους οδηγούσε στην πηγή της ζωής, ώστε από τον ίδιο τον δημιουργό να παίρνουν τις ορθές και ουσιαστικές απαντήσεις για όλα τα ζητήματα της τότε καθημερινότητας.

Αλλά αυτό ισχύει και σήμερα, δεδομένου ότι η αδικία και η δικαιοσύνη, ο πόλεμος και η ειρήνη, η φτώχεια και οι ασθένειες, και χιλιάδες άλλα ερωτήματα, παραμένουν τα ίδια και βασανίζουν όσους έχουν αγαθή συνείδηση. Ο Χριστός δεν στέρησε από κανένα ακροατή ή μαθητή του την οδηγία, τόσο για μια καλύτερη πληρότητα στην καθημερινότητα, όσο και για την πορεία που πρέπει να ακολουθεί κάποιος, που ενδιαφέρεται να πλησιάσει τον δημιουργό, για να λάβει τα δώρα της επίγνωσης της αλήθειας για την επίγεια, αλλά και για τις προοπτικές της αιωνιότητας. 

Η πληρότητα είναι ένα αποκλειστικό θέμα για το κάθε άτομο, ανεξάρτητα από μεγέθη. Διότι, ο πλούτος, η χαρά, η λύπη, η αισιοδοξία και μυριάδες άλλα θέματα της καθημερινής μας ζωής, δεν αντιγράφονται και δεν ποσοτικοποιούνται με μηχανικό τρόπο και αριθμούς, αλλά πρόκειται για μεγέθη των απολύτως προσωπικών δεδομένων, τα οποία δεν ελέγχονται από κανένα εξωτερικό παράγοντα. Και αυτό σημαίνει, ότι καθένας καλείται να αντιμετωπίσει το θέμα αυτό της πληρότητας με βάση την δική του ατομική περίπτωση, και δεν μπορεί η κοινωνική πλευρά να κάνει αυτό που ο ίδιος έχει ανάγκη, ιδιαίτερα σε θέματα του εσωτερικού μας κόσμου, δηλαδή των ψυχικών μας καταστάσεων, των εσωτερικών σκέψεων και συναισθημάτων.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός δεν εξίσωσε τα πάντα, αλλά εξήγησε ότι, καθένας είναι – και παραμένει πάντα – ο απόλυτος υπεύθυνος, τόσο για τις σκέψεις του, όσο και για τα συναισθήματα, τα οποία θα τον οδηγήσουν στις ατομικές του καθημερινές πράξεις. Διότι, ο Χριστός εξήγησε ότι καθένας, όταν κάνει ένα λάθος, μια αμαρτία, υφίσταται τις συνέπειες, καλές ή κακές, και αυτό δεν είναι θέμα του μέλλοντος, μακρινού ή αιώνιου, αλλά οι συνέπειες εμφανίζονται τώρα μέσα στην καθημερινή μας ζωή. Και μπορεί εμείς να θέλουμε να μεταφέρουμε την ευθύνη μας στην τελική κρίση του δημιουργού, αλλά αυτό δεν μπορεί να είναι σωστό μονομερώς. Διότι, όλοι ξέρουμε ότι τα λάθη, εάν δεν πληρώνονται την ίδια στιγμή, πληρώνονται στο ατομικό ή το πολύ στο οικογενειακό μας μέλλον, όπως π χ, ένα λάθος δάνειο από μια τράπεζα ή ένα ατύχημα που προκαλέσαμε εμείς.

Για τον λόγο αυτό ο Χριστός και οι πρώτοι μαθητές του χρησιμοποίησαν τον όρο “βλέπετε πώς περπατάτε”, όχι για να τους υποδείξουν πως να βαδίζουν στο δρόμο, αλλά πώς να λειτουργούν στην καθημερινή τους συμπεριφορά σε όλα τα ζητήματα που αφορούν τον καθένα. Διότι, λάθη στην καθημερινότητα είναι βέβαιο ότι θα μας οδηγήσουν και στο τελικό μεγάλο λάθος, όταν θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε την μεγάλη κρίση της ατομικής μας ζωής. Διότι, καθένας δίνει λόγο για τις δικές του πράξεις, στο δικό του περιβάλλον, και κανείς δεν δίνει λόγο για τις πράξεις του άλλου, διότι ο τελικός κριτής, για μεν την προσωπική μας καθημερινότητα είναι ο ανθρώπινος νόμος, για δε την τελική κρίση είναι ο ίδιος ο δημιουργός που αποδίδει συνολικά την κρίση του για τον καθένα μας.

Και εδώ, συνήθως, βρίσκεται το λάθος στην ατομική μας συμπεριφορά. Ελπίζουμε, δηλαδή, ότι “ο πανάγαθος θεός” θα παραβλέψει τα λάθη και τις αρνητικές μας πρακτικές μέσα στην κοινωνία. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να ισχύει, διότι αλίμονο εάν εξισωθεί ο άδικος με τον δίκαιο, ο αληθής με τον ψεύτη, ο ευθύς με τον πονηρό, και χιλιάδες άλλες συνώνυμες κοινωνικές καταστάσεις, για τις οποίες όλοι έχουμε άποψη, ότι σωστό είναι η αλήθεια και το λάθος είναι το ψέμα, σωστό είναι το δίκαιο και το λάθος είναι το άδικο. Αλλά μόνο ο δημιουργός που ελέγχει και παρακολουθεί τις εξελίξεις, τόσο του εσωτερικού κόσμου, όσο και τις πράξεις μας, είναι εκείνος που μπορεί να κρίνει με δικαιοσύνη το σύνολο της ανθρωπότητας στο τέλος. 

Η πληρότητα είναι έννοια της καθημερινότητας. Αυτήν ουσιαστικά αναζητούμε μέσα από τις προσωπικές μας καθημερινές δραστηριότητες, είτε αφορούν καθημερινά ζητήματα, είτε αφορούν μακροπρόθεσμα θέματα, τα οποία θεωρούμε ότι θα συμπληρώσουν το υφιστάμενο ή το κενό και τι; ανάγκες που θα δημιουργηθούν στο μέλλον. Βάζουμε, λοιπόν, σε λειτουργία όλες μας τις δυνάμεις, προκειμένου να έχουμε ή να αποκτήσουμε την απαραίτητη πληρότητα, η οποία θα οδηγήσει την ζωή μας σε μια καλύτερη κατάσταση από αυτήν που βιώνουμε σήμερα.

Διότι, μπορεί αυτή την στιγμή να μην αισθανόμαστε κάποια έλλειψη, αλλά αυτό είναι πάντα προσωρινό, και κανείς δεν μπορεί να ξέρει τί θα προκύψει αύριο ή στο μέλλον. Ο εσωτερικός μας, δηλαδή, κόσμος, ο ψυχικός που κατοικεί μέσα στο σώμα, μάς παρακινεί να τρέξουμε να καλύψουμε, όχι μόνο τις εφήμερες ανάγκες που είναι απαραίτητες για την επιβίωσή μας, αλλά και να θέσουμε θεμέλια για μια σοβαρότερη κατάσταση, την οποία δεν ξέρουμε, αλλά είναι βέβαιο ότι θα έλθει, αφού στο τέλος θα περάσουμε όλοι το κατώφλι του θανάτου.

Εάν, λοιπόν, για τις καθημερινές μας βιοτικές ανάγκες, τροφή, ενδυμασία, προστασία και κοινωνία, αφιερώνουμε όλο τον πολύτιμο ατομικό μας χρόνο, πόσο περισσότερο χρόνο και δύναμη αντοχής πρέπει να αφιερώνουμε στην θεμελίωση όλων εκείνων των προϋποθέσεων, οι οποίες θα καταστήσουν την προσωπική μας ζωή ασφαλέστερη σε μια κοσμική καταιγίδα; Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός δεν είπε να μην ασχολείστε με τις βιοτικές μέριμνες, αλλά είπε πρώτα – και όχι αποκλειστικά – να ασχολείστε με την δικαιοσύνη, την ειρήνη και την χαρά, που είναι τα θεμελιακά ζητήματα με τα οποία κρίνει ο δημιουργός την ατομική μας καθημερινότητα.

Αυτά τα ζητήματα πρέπει να έχουν την πρώτη θέση στην διαχείριση του ατομικού μας χρόνου και δυνάμεων, ώστε να θεμελιώνεται ένα μελλοντικό πλέγμα προστασίας από τα επερχόμενα δεινά. Διότι, είναι αδύνατον να μην έρθουν στην ατομική μας ζωή δυσκολίες και αδιέξοδα, αφού ζούμε μέσα σε ένα κόσμο αδικίας, πολέμων και θλίψεων, ζητήματα που δεν μπορούμε να εμποδίσουμε τον ερχομό τους, αλλά μπορούμε να οχυρωθούμε πίσω από τις οδηγίες του δημιουργού, ο οποίος ελέγχει, τόσο το περιεχόμενο στο ατομικό μας χαρτοφυλάκιο, όσο και τις άγνωστες σε μας διεργασίες που συμβαίνουν μέσα στον κόσμο των δισεκατομμυρίων ανθρώπων που ζούμε κάθε στιγμή πάνω στη γη.

Να αποτρέψουμε την θλίψη και την αδικία είναι δύσκολο. Να προστατευτούμε εμείς στον χώρο ευθύνης που μας ανήκει, είναι στο δικό μας χέρι και στις δικές μας δυνατότητες, εάν το θέσουμε ως σκοπό της ατομικής μας καθημερινότητας, αφήνοντας τον δημιουργό να μας οδηγήσει στην δική αποκάλυψη, όχι για το σύνολο του κόσμου, αλλά για το δικό μας ρόλο μέσα στην ατομική μας καθημερινότητα. Ο Χριστός εξήγησε ότι οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται να επενδύσουν χρόνο και δύναμη στην δική του διδασκαλία, θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίζουν όχι μόνο τα γεγονότα, αλλά – κυρίως – τον τρόπο προστασίας από τις απλουστεύσεις, τις αφέλειες και την αδιαφορία, που συνήθως μάς οδηγούν σε νωθρότητα και κυνισμό. 

Η πληρότητα, όπως και η πλεονεξία, δεν έχουν όρια. Καθένας σταθμίζει αυτά που έχει και αυτά που δεν έχει αλλά τα χρειάζεται, και ανάλογα ενεργεί, είτε για να τα συμπληρώσει, είτε για να αποκτήσει περισσότερα, ενώ στην πραγματικότητα δεν τα χρειάζεται, -αυτό είναι πλεονεξία -, και μάλλον θα του προσθέσουν βάρος και άγχος. Διότι, όταν αποκτάς κάτι, τίθεται και το ερώτημα πώς θα διατηρήσεις πράγματα που δεν τα χρειάζεσαι; Διότι έχεις τώρα πλέον και την ευθύνη για τα πράγματα αυτά, και πρέπει να τα φροντίζεις, από φόβο να μην τα χάσεις.

Αυτή η αρχή ισχύει για όλα τα θέματα της ατομικής και κοινωνικής μας καθημερινότητας, – από τα τρόφιμα έως τα συναισθήματα και τις ιδέες -, και εύκολα όλοι περνάμε τα όρια της αυτάρκειας και μπαίνουμε στον χώρο της πλεονεξίας, δηλαδή της ειδωλολατρίας. Και αυτή η υπέρβαση έχει ως αποτέλεσμα να κάνουμε πράξεις που δεν θα ήταν αναγκαίες, εάν δεν είχαμε πλουτίσει περισσότερο από ό,τι χρειαζόμαστε στην πραγματικότητα.

Άρα, καθένας καλείται με απόλυτη προσωπική ευθύνη “να κόβει και να ράβει” τις ανάγκες του ανάλογα με τις διαθέσιμες ατομικές του δυνάμεις, και να μην υπερβαίνει τα όρια σε τομείς της καθημερινότητας, όταν αυτοί οι τομείς δεν πρόκειται να του προσφέρουν την πληρότητα. Διότι, πληρότητα δεν σημαίνει πλούτος ανεξέλεγκτος, αλλά σημαίνει αυτάρκεια σε κάθε τομέα της καθημερινής μας ζωής. Τότε η αυτάρκεια είναι σημαντική και πολύτιμη, διότι δεν προσθέτει, αλλά αφαιρεί βάρος και έγνοια από την ατομικής μας καθημερινότητα, που σημαίνει πιο ισορροπημένη ζωή και, κατά συνέπεια, πιο πετυχημένη ζωή.

Διότι, συσσωρεύοντας πλούτο, εάν δεν υπάρχει αυτός που θα τον αξιοποιήσει στο μέλλον, μάταια πάει ο κόπος και το άγχος για πράγματα, που δεν θα ωφελήσουν προφανώς εμένα, αλλά και – πιθανόν – δεν θα ωφελήσουν κάποιον στο ορατό μέλλον, αλλά θα προσθέσουν μπελάδες στους “κληρονόμους” του δικού μου πλούτου ή ο πλούτος αυτός θα χαθεί μέσα στο χάος του άγνωστου μέλλοντος. Για τον λόγο αυτό η σύνεση είναι αναγκαίο στοιχείο, ώστε με σύνεση, δηλαδή με αίσθηση και αντίληψη της αληθινής και όχι πλασματικής ανάγκης, να συγκεντρώνουμε πλούτο, αλλά να μην ξεφεύγουμε από τα όρια και να μην βάζουμε τον εαυτό μας σε πειρασμό, διότι θα το πληρώσουμε ακριβά στο μέλλον.

Και εδώ βρίσκεται μία παγίδα. Στον αγώνα, δηλαδή, να κερδίσουμε κάτι καλύτερο, χάνουμε πολλές φορές την αίσθηση της αληθινής πραγματικότητας, και προσπαθούμε να κερδίσουμε πράγματα με βάση την φαντασία και τον κακώς εννοούμενο εγωισμό, στοιχεία που είναι βέβαιο ότι θα μας σπρώξουν να ξεπεράσουμε τα δικά μας όρια και να οδηγηθούμε σε προσωπικές περιπέτειες, κάτι που θα μπορούσαμε να έχουμε αποφύγει, εάν δεν είχαμε παρασυρθεί από το πνεύμα της πλεονεξίας και της αδηφαγίας. Διότι, κάθε τι που προσφέρεται, δεν σημαίνει ότι είναι για το δικό μου συμφέρον, και για τον λόγο αυτό η πληρότητα δεν είναι παρωνυχίδα, αλλά είναι ο συνεκτικός κρίκος ανάμεσα στις πραγματικές μου ανάγκες για συμπληρώματα, αλλά και τις ατομικές μου ικανότητες να τον διαχειριστώ προς όφελος και όχι προς ζημία. 

Η πληρότητα της ζωής δεν εξαρτάται μόνο από τα πράγματα που μας περιβάλλουν, αλλά εξαρτάται και από άλλους παράγοντες, εξωγενείς και εσωτερικούς. Διότι, τα πράγματα καλύπτουν κρίσιμες ανάγκες πρακτικές, αλλά ο άνθρωπος δεν έχει ανάγκη μόνο πρακτικά θέματα, αλλά έχει ανάγκη και θέματα που δεν φαίνονται με το φυσικό μας μάτι, ωστόσο, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ψυχική και γενικά στην εσωτερική μας ισορροπία και πληρότητα.

Κάθε έλλειψη στον πρακτικό τομέα απαιτεί ενέργειες εκ μέρους του ατόμου, προκειμένου να καλυφθεί η έλλειψη αυτή, που μπορεί να αφορά ο,τιδήποτε, τροφή, ενδυμασία, και μυριάδες άλλα θέματα της καθημερινότητας. Αντίστοιχα, κάθε έλλειψη στον εσωτερικό μας κόσμο, μπορεί να μην είναι ορατή και μετρήσιμη, ωστόσο και αυτή απαιτεί ανάλογες ενέργειες εκ μέρους του ατόμου, προκειμένου ο εσωτερικός του κόσμος να είναι πλήρης. Και εδώ υπάρχουν δύο πλευρές που πρέπειι να εξηγηθούν. Η μία είναι οι ενέργειες που πρέπει να κάνει το άτομο, και η άλλη είναι η πηγή από την οποία θα προέλθουν τα στοιχεία εκείνα που θα συμ-πληρώσουν το κενό που διαπιστώθηκε στον εσωτερικό ψυχικό μας κόσμο.

Και τα μεν πρακτικά ξέρουμε από που θα προμηθευτούμε τα στοιχεία που μας λείπουν. Όταν όμως ερχόμαστε στον εσωτερικό μας κόσμο, εκεί τα πράγματα είναι δύσκολα, διότι δεν είναι ορατά και μετρήσιμα, όπως πχ η δύναμη της φιλίας και της αγάπης, το μίσος και η κακία, το άδικο και το δίκαιο, η αγανάκτηση και η ηρεμία, και χιλιάδες άλλες εσωτερικές λειτουργίες που μεταβάλλουν το status της εσωτερικής μας ζωής, όταν δεν είναι πλήρεις σύμφωνα με τις ατομικές μας ανάγκες.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός εξήγησε ότι το μίσος και η αγάπη καλλιεργούνται μέσα μας, και στην εσωτερική αυτή λειτουργία, που παράγει τα καλά ή τα κακά αποτελέσματα, την ευθύνη έχει αποκλειστικά το άτομο και όχι οι κοινωνίες των ανθρώπων ή ο δημιουργός. Διότι, όπως στα πρακτικά θέματα υπάρχουν χιλιάδες προσφερόμενες επιλογές αλλά καθένας επιλέγει το ωφέλιμο για τον ίδιο, έτσι και στα θέματα που έχουν σχέση με τον εσωτερικό μας κόσμο, οι κοινωνίες των ανθρώπων προσφέρουν μυριάδες λύσεις, αλλά η τελική ευθύνη ανήκει στο άτομο και όχι στην κοινωνία.

Και εδώ βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος. Ακολουθούμε το ρεύμα χωρίς να κάνουμε τις δικές μας επιλογές, αρκούμενοι μόνο στα επιφανειακά στοιχεία, χωρίς προβληματισμούς για το ωφέλιμο ή το επιζήμιο, και αυτό είναι επικίνδυνο. Διότι, η ζημία από λάθος επιλογές στα πρακτικά θέματα είναι πάντα περιορισμένη και δεν μπορεί να επιφέρει ανεπανόρθωτη ζημία στον εσωτερικό μας κόσμο. Αντίθετα, η ζημία σε θέματα λάθους στα ερωτήματα του εσωτερικού κόσμου, μπορεί να μας οδηγήσουν στην απελπισία και στην έλλειψη εσωτερικής δύναμης για να υπερβούμε τον σκόπελο που έχει παρουσιαστεί.

Ο ισχυρός εσωτερικά άνθρωπος από την μια ξέρει πώς να αποφεύγει τους δρόμους που θα τον οδηγήσουν στα αδιέξοδα, και από την άλλη δοκιμάζει και καλλιεργεί τους δρόμους που οδηγούν στην πληρότητα της ατομικές του ζωής, για κάθε ζήτημα που θα φέρει το καλό και ωφέλιμο στην δική του καθημερινότητα, αλλά περιλαμβάνει και στοιχεία σε σχέση με την προοπτική της αιωνιότητας.