Ο συλλογισμός είναι παράγωγο του λόγου και δηλώνει την λογική σύνδεση πολλών λόγων σε μια πορεία κατανόησης περισσότερων πραγμάτων.

Ο συλλογισμός δηλαδή είναι η πορεία της σκέψης μας από το ένα θέμα σε  άλλο σχετικό θέμα, και από αυτή την ακολουθία προέρχεται ένα ουσιαστικό λογικό αποτέλεσμα που φωτίζει τη ζωή μου και επιλύει τα προβλήματά μου. Δεν είναι ο συλλογισμός κενή  φιλοσοφική διαδικασία, αλλά είναι παράγωγο της πρακτικής σκέψης πάνω στα καθημερινά μου προβλήματα.

Με τον συλλογισμό ξεκινάμε την ημέρα μας, με τον συλλογισμό επεξεργαζόμαστε όλα τα θέματα που μας απασχολούν, με τον συλλογισμό καταλήγουμε στην εμπειρία και στην μάθηση. Άλλος δρόμος δεν υπάρχει.

Και αν για τα καθημερινά ζητήματα η διαδικασία του συλλογισμού είναι το βασικό μας εργαλείο, πολύ περισσότερο ο συλλογισμός αποτελεί το κυρίαρχο στοιχείο στην λογική λατρεία του πιστού, ο οποίος καλείται να επιλύει τα καθημερινά του προβλήματα, αλλά με την προοπτική της αιωνιότητας.

Εδώ η ύπαρξη του λογικού συλλογισμού είναι όχι μόνον πολύ περισσότερο αναγκαία, αλλά έχει ανάγκη βαθύτερης καλλιέργειας, διότι καλούμαστε να δαμάσουμε τις σύγχρονες προκλήσεις με γνώμονα την νίκη και την εικόνα της αιωνιότητας.

Και αν για τα καθημερινά προβλήματα η γνώση και η εμπειρία είναι εκ των ων ουκ άνευ, είναι προφανές ότι η γνώση και η εμπειρία σε βαθμό μακρύτερων και βαθύτερων συλλογισμών στα θέματα του λόγου της πίστης είναι η απαραίτητη προϋπόθεση, όπως για να διαβεί κάποιος τον ωκεανό δεν αρκεί μια απλή βαρκούλα, αλλά χωρίς υπερωκεάνιο το ταξίδι θα μείνει μόνον στα όνειρα.

Η λογική είναι παράγωγο του λόγου και δηλώνει στην Ελληνική γλώσσα τον κανόνα που παράγει συγκρίσιμα αποτελέσματα, πρακτικά για την καθημερινότητα και όχι μόνον.

Κάθε λέξη του Ευαγγελίου είναι λογική, αλλά στηρίζεται και στην λογική, ενώ παράλληλα δημιουργεί πορεία λογικής συνέπειας που μπορεί να μεταφέρει την προσωπική εμπειρία με ασφάλεια και συνέπεια. Όσο ασφαλέστερα είναι τα θεμέλια, τόσο και ο λόγος μεταφέρει με ασφάλεια το μήνυμα για τον κάθε άνθρωπο, ανάλογα με τις προσωπικές και ατομικές του ανάγκες.

Κάθε λέξη έχει νόημα ως λόγος, αλλά και ως τμήμα σύνθεσης και κατά συνέπεια ως τμήμα μεγαλύτερου ή απέραντου συνόλου. Κάθε λόγος του Χριστού είναι τμήμα μιας οικοδομής που διαθέτει θεμέλια, αλλά και προοπτικές ανάπτυξης, χωρίς κανένα μέρος της οικοδομής ή του γενικότερου σχεδίου να χάνει την αξία του.

Αντίθετα, όσο μεγαλώνει το μέγεθος της οικοδομής, τόσο η αξία κάθε τμήματος αποβαίνει μεγαλύτερη, όπως κάθε γραμμάριο χρυσού ή ουρανίου προσθέτει αξία στο τελικό σύνολο.

Οι λόγοι του Χριστού είναι γνωστοί, αλλά η αξιοποίησή τους όχι. Οι λόγοι του Χριστού δεν είναι κενοί, αλλά έχουν περιεχόμενο, έχουν δύναμη, έχουν λογική και παράγουν συγκρίσιμα αποτελέσματα για την καθημερινότητα των ακροατών πιστών.

Είτε μία λέξη του λόγου, είτε σύνολα φράσεων και θεμάτων, εμπεριέχουν λογική και παράγουν απλά ή σύνθετα έργα πολύτιμα για την ατομική καθημερινότητα, αλλά πολύτιμα και για το μέλλον, αφού κάθε λόγος δεν αφορά μόνον το σήμερα, αλλά έχει αναφορά και στο αύριο, έχει αναφορά και στις επόμενες γενιές, εμπεριέχει δύναμη προσωπικής ανάστασης από νεκρά έργα και καταστάσεις.

Η ακοή, η γνώση, η κατανόηση των λόγων του Χριστού αποτελούν την προϋπόθεση της πίστης στην δύναμη της ανάστασης του Χριστού.

Όσο καλύτερα γνωρίζουμε, κατανοούμε και εφαρμόζουμε τα λόγια του, τόσο αυξάνεται η δύναμη της ανάστασης που μας μεταφέρει από την φθορά της καθημερινότητας, στην πραγματικότητα της αιωνιότητας.

Η διακήρυξη του ίδιου του Χριστού ότι ο “ακούων τον λόγον μου” έχει ζωή αιώνια και έχει ήδη μεταφερθεί από την καθημερινότητα στην αιωνιότητα, αποτελεί την βασική πλευρά της πίστης μας, όσων προσδοκούμε ανάσταση νεκρών και ζωήν του μέλλοντος αιώνος. Και αυτή η μεταμορφωτική δύναμη των λόγων του Χριστού ενεργοποιείται μέσα μας και όχι έξω από εμάς, με αποτέλεσμα ενώ τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται στον εσωτερικό μας άνθρωπο, αργότερα γίνονται αντιληπτά και από τους εξωτερικούς παρατηρητές.

Ο λόγος δηλαδή του Χριστού – και όχι κάποιων άλλων – έχει αυτή τη δύναμη της ανάστασης. Και όσο περισσότερο ο λόγος ριζώνει μέσα μας και κατακτά περιοχές της προσωπικότητάς μας, τόσο η δύναμη αυτή της ανάστασης κατακτά περιοχές της ζωής μας. Και όσο περισσότερο γίνεται κατανοητό το πλάτος, το βάθος, το ύψος και το μήκος του περιεχομένου των λόγων του Χριστού, τόσο οι ορίζοντες της καθημερινότητάς μας μετακινούνται από το εγγύς μέλλον, στο απώτερο μέλλον και την αιωνιότητα.

Τα λόγια του Χριστού έχουν δύναμη και ενέργεια, η οποία αρχίζει μεν να λειτουργεί από την στιγμή της εγκατάστασης μέσα μας, αλλά αργότερα αποδίδει καρπούς δυναμικής ζωής για την αντιμετώπιση της καθημερινότητας με την προοπτική της αιωνιότητας.

Προοπτική ονομάζεται μια πιθανή εικόνα του μέλλοντος, μια πιθανή εξέλιξη σε ένα τομέα της ζωής. Και αυτή ακριβώς η αναφορά και περιγραφή μιας πιθανής μελλοντικής κατάστασης είναι στοιχείο ισχυρό, το οποίο μας οδηγεί σε μια εξελικτική πορεία προς την κατεύθυνση αυτή.

Κάτι μας τραβάει, κάτι μας σπρώχνει να προχωρήσουμε. Μια βαθιά και πολλές φορές ανεξέλεγκτη δύναμη μας ωθεί να προχωρήσουμε σε πράξεις που συμβάλλουν προς την πορεία αυτή. Είναι η ελπίδα για κάτι καλύτερο; Είναι η εσωτερική απόφαση στην οποία δεν αφήσαμε περιθώρια αμφισβήτησης; Όσες εξηγήσεις και αν προσπαθήσουμε να δώσουμε, στο τέλος το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.

Κινούμαστε προς την προοπτική που έχουμε θέσει ως στόχο της ζωής μας. Τότε τα εμπόδια γίνονται ασκήσεις για την ενδυνάμωση του εσωτερικού μας κόσμου. Τότε τα αδιέξοδα μετατρέπονται σε προκλήσεις της καθημερινότητας για να τις ξεπεράσουμε.

Σχεδόν θα μπορούσαμε να πούμε, τίποτα δεν μας σταματά στην πορεία προς την κατεύθυνση της ατομικής μας προοπτικής, του δικού μας στόχου. Αυτό δηλώνει ότι όσο καλύτερους στόχους και καλύτερες προοπτικές θέτουμε ως προτεραιότητα της σύντομης επί γης ζωής μας, τόσο καλύτερες ευκαιρίες μας δίνονται για καθημερινή άσκηση και εξάσκηση των ικανοτήτων μας.

Τόσο καλύτερες προοπτικές ανοίγονται μετά την πρώτη κατάκτηση. Τόσο ισχυροποιείται ο εσωτερικός μας άνθρωπος και γίνεται ικανότερος να καταλαβαίνει σε βάθος τα γεγονότα, και την ίδια στιγμή να έχει τη δύναμη να επιλέξει το συμφέρον του, αυτό που θα τον οδηγήσει με ασφάλεια και σύντομα στο στόχο του.

Οι προοπτικές είναι για μας ένα εργαλείο φαντασίας που κατεργάζεται μέσα μας και αθόρυβα το μέλλον μας. Τα γεγονότα αποδεικνύουν αν είμαστε σώφρονες στους στόχους και τις μεθόδους και πετύχαμε, ή είμαστε ανεύθυνοι και πρόχειροι, χωρίς βάθος ψυχής και αποτύχαμε.

Η εξερεύνηση και η κατάκτηση του άγνωστου δεν είναι μόνον γοητευτική, αλλά γεννά μεγάλες προσδοκίες για το μέλλον και αλλάζει τόσο την ψυχολογία του ερευνητή, όσο και την ζωή των ανθρώπων που ζουν και κινούνται γύρω του.

Κάθε νέα ανακάλυψη, κάθε νέα κατάκτηση της γνώσης της αλήθειας των πραγμάτων, φέρνει νέο αέρα στην ψυχή του ερευνητή και στην σύγχρονή του κοινωνία. Οι ανακαλύψεις αλλάζουν τον κόσμο και όχι η στείρα εκμετάλλευση των παλαιών αξιών. Οι ανακαλύψεις διευρύνουν τους ορίζοντες όλων των ανθρώπων. Οι ανακαλύψεις και οι κατακτήσεις είναι το στοιχείο που μεταμορφώνει τον άνθρωπο και τον ξεχωρίζει από τα ζώα.

Οι ανακαλύψεις του σήμερα είναι η βάση και η προϋπόθεση για τη ζωή του αύριο. Και ο φυσικός κόσμος γύρω μας είναι έτοιμος να μας αποκαλύψει τα μυστικά του, όταν εμείς μπαίνουμε στον κόπο να τον εξετάσουμε προσεκτικά και αληθινά. Και αν για τις μικρές καθημερινές ανακαλύψεις ο άνθρωπος ενθουσιάζεται και αισθάνεται δυνατός, όλοι καταλαβαίνουμε ότι για τις μεγάλες ανακαλύψεις της αλήθειας και μάλιστα της αιώνιας αλήθειας, ο ενθουσιασμός είναι άκρατος και διαρκής.

Όσο χαιρόμαστε όταν ανακαλύπτουμε τα φυσικά δώρα και εφόδια της καθημερινής ζωής μας, τόσο και πολύ περισσότερο η χαρά είναι αστείρευτη όταν ανακαλύπτουμε δώρα και αξίες που διατηρούν την τιμή τους στο διηνεκές, στο βάθος της ύπαρξης της ανθρώπινης παρουσίας πάνω στη γη.