Η λέξη καλλιέργεια εκφράζει το καλό έργο που επιτελεί κάποιος στον κήπο, στον αγρό του ή σε κάθε καλό ή κακό αντικείμενο. Αν δηλαδή αποφασίσεις να αυξήσεις το κακό και την αμφιβολία στην ζωή σου, τότε χρειάζεται υποχωρητικότητα, συμβιβασμός, άγνοια και τελικά παραίτηση από κάθε διεκδίκηση. Αν όμως αποφασίσεις να αυξήσεις τον καρπό του μόχθου σου, να καλλιεργήσεις καλύτερα τον αγρό σου, να αυξήσεις τα επίπεδα της πίστης σου, τότε χρειάζεται αγωνιστικότητα, σοφία για την καθημερινότητα και τελικά διεκδίκηση κάθε καλού που κάποιος θέλει να σου στερήσει ή η κατάκτησή του προβλέπει ανταγωνισμό, συναγωνισμό, σκληρό αγώνα τον οποίο εσύ προσωπικά πρέπει να αρχίσεις και να τελειώσεις. Κανείς δεν θα αγωνιστεί και δεν θα διεκδικήσει το καλό εκ μέρους σου! Κανείς δεν μπορεί να σε αντικαταστήσει στον αγώνα του ανταγωνισμού. Ακόμη και αν κάποιος θέλει, απαγορεύεται ρητά από το νόμο. Κανείς δεν μπορεί να δώσει εξετάσεις εκ μέρους σου. Είναι προσωπική υπόθεση και αυτό δεν επιδέχεται αμφισβήτηση. Το ίδιο ισχύει και στα ζητήματα της ζωντανής πίστης. Η αύξηση και η κατάκτηση είναι απόλυτα προσωπική σου υπόθεση και η ιδέα ότι άλλοι θα φροντίσουν για σένα είναι απατηλό ψεύδος και αρρωστημένη φαντασία.
Η γνώση
Σε μια θεωρητική προσέγγιση η γνώση μοιάζει να μην έχει πρακτικό ενδιαφέρον, αφού έστω και με λίγα πράγματα που γνωρίζω τα καταφέρνω στη ζωή μου. Αν όμως αναζητήσουμε τις πραγματικές διαστάσεις της γνώσης στην καθημερινή μας ζωή, τότε αποδεικνύεται ότι κανείς δεν μπορεί να ζήσει χωρίς γνώση. Και όχι μόνο αυτό. Όσο καλύτερα γνωρίζει κάποιος κάτι, τόσο καλύτερα μπορεί να το διαχειριστεί, είτε αυτό αφορά σχέσεις ανθρώπων, είτε αφορά τεχνικές δεξιότητες, είτε αφορά γενικότερα θέματα γνώσης και αντίληψης των πραγμάτων. Υπάρχουν έμφυτες γνώσεις και δυνατότητες, αλλά υπάρχουν και αποκτώμενες γνώσεις και δυνατότητες και αυτές είναι όχι μόνο περισσότερες αλλά και ουσιαστικότερες για την πρακτική ζωή μας. Οι έμφυτες γνώσεις και ορμές έχουν τοποθετηθεί από τον Δημιουργό μέσα μας, χωρίς την δική μας προσωπική ανάμειξη. Οι επίκτητες όμως γνώσεις, αυτές με τις οποίες διαχειριζόμαστε τα καθημερινά θέματα, είναι προσωπική μας υπόθεση και η απόκτηση και η καλλιέργειά τους εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την ατομική μας προσπάθεια. Διότι η γνώση οδηγεί στην επίγνωση και η επίγνωση οδηγεί στην κατανόηση και την αποτελεσματικότητα των ενεργειών μου.
Η δαπάνη του χρόνου
Ο τίτλος δεν σημαίνει εκείνα που θα χρειαστεί να ξοδέψουμε τον επόμενο χρόνο, αλλά δηλώνει τις ώρες και τις μέρες που ξοδεύουμε για κάτι. Διότι είναι προφανές ότι όσο περισσότερα χρόνο ξοδεύουμε για ένα ζήτημα, τόσο περισσότερο σημαντικό το θεωρούμε. Αν λοιπόν ρίξουμε μια ματιά στη ζωή μας, εύκολα μπορούμε να αναγνωρίσουμε σε ποια πράγματα έχουμε δαπανήσει περισσότερο χρόνο, άρα αυτά θεωρούμε ως πιο σημαντικά. Και με αυτό το μέτρο μπορούμε να εξηγήσουμε τα αποτελέσματα, τις επιτυχίες ή τις αποτυχίες μας. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση της πίστης, της καλλιέργειας και της ανάπτυξης της πίστης, σε σχέση με το αντικείμενο της πίστης μας και των αποτελεσμάτων από αυτήν την καλλιέργεια. Αν έχουμε επενδύσει πλούσιο χρόνο στην μελέτη των Ιερών Κειμένων και έχουμε δαπανήσει χρόνο στην κατανόηση των Γραφών, αυτό πρώτοι εμείς το καταλαβαίνουμε. Και από τα αποτελέσματα, από τις εξωτερικές εκδηλώσεις, το κατανοούν και όσοι κινούνται στο περιβάλλον μας και όχι μόνον.
Ο Γεωργός
Ο γεωργός είναι το φυσικό πρόσωπο που κατέχει τον κυρίαρχο και υπεύθυνο ρόλο σε κάθε γεωργική εργασία. Σπορά, θερισμός, καθαρισμός, εργαλεία, σπίτι, και για δεκάδες άλλες ασχολίες υπεύθυνος είναι ο γεωργός. Θέση κλειδί, θέση υπεύθυνη, θέση κατά την οποία τα λάθη και οι αρετές, οι αδυναμίες και οι ολιγωρίες έχουν καταλυτικές συνέπειες και για το καλό και για το αντίθετο. Χωρίς γεωργό δεν υπάρχει καλλιέργεια, χωρίς γεωργό δεν υπάρχει παραγωγή, δεν υπάρχει τροφοδοσία και εξέλιξη. Ο καλός γεωργός μεριμνά για κάθε μεγάλη ή μικρή λεπτομέρεια και η ευθύνη του είναι προφανής. Μόνο το ενδιαφέρον και η ικανότητα του γεωργού αποτελούν την εγγύηση της καλής λειτουργίας της καλλιέργειας και της παραγωγής. Ο γεωργός κρίνει, εκείνος αποφασίζει, εκείνος είναι υπεύθυνος για όλα. Η αξία του έργου του και η ευθύνη του για το έργο αυτό έχει καθοριστική και αναντικατάστατη σημασία.