Στα πρακτικά ζητήματα της καθημερινότητας η πληρότητα είναι εύκολα κατανοητή. Η διαχείριση όλων τα υλικών πραγμάτων που περνά από το χέρι μας, αλλά και άλλα μη ορατά θέματα – η ζήλια, το μίσος, η αγάπη, η ευαισθησία, και χιλιάδες άλλα θέματα που σχετίζονται με την ατομική και κοινωνική μας δραστηριότητα, εμπεριέχουν τον όρο της πληρότητας σε κάθε στιγμή. Και μαθαίνουμε από μικρή ηλικία να ξεχωρίζουμε το γεμάτο από το άδειο, το πλήρες από το ελλιπές κλπ, με αποτέλεσμα αυτό το στοιχείο – της πληρότητας ή της έλλειψης – να γίνεται συνώνυμο της ατομικής μας σοφίας και πρακτικής.

Όλοι τρέχουμε καθημερινά να καλύψουμε τις ελλείψεις σε όλους τους τομείς. Από τις γνώσεις, τα οικονομικά, τα συναισθήματα, την κοινωνική μας θέση, μέχρι τις προσδοκίες και μυριάδες άλλες πλευρές που μας απασχολούν, όλα συνδέονται οργανικά με τις ελλείψεις ή την πληρότητα. Δηλαδή, η πληρότητα είναι το πρώτο στοιχείο, το οποίο μεταφέρει την ατομική μας ικανοποίηση στο επίπεδο της άνεσης και της ανάπαυσης, σε αντίθεση με την έλλειψη, η οποία μας οδηγεί σε άγχος και τρέξιμο. Με λίγα λόγια, η πληρότητα δίνει στο άτομο το χρόνο να αναλογιστεί και να βάλει σε λειτουργία τον μηχανισμό της βελτίωσης, όχι μόνο στους τομείς που μέχρι τώρα έχουμε κατακτήσει, αλλά και σε τομείς που ακόμη μπορεί και να αγνοούμε την ύπαρξή τους, όπως τα μυστήρια της δημιουργίας και του ίδιου του δημιουργού.

Διότι, μπορεί το σώμα να ικανοποιείται με τα μετρήσιμα πράγματα και θέματα, όταν αυτά φτάσουν στο επίπεδο της πληρότητας κάποια στιγμή ή μια περίοδο, αλλά υπάρχουν και μη ορατά και μη μετρήσιμα ζητήματα, τα οποία ούτε μετρώνται, ούτε υπολογίζονται κατ’ αναλογία με τους άλλους ανθρώπους. Και αυτό συμβαίνει διότι αναφέρονται στον εσωτερικό μας κόσμο, εκεί που καθένας είναι μια απόλυτα ειδική περίπτωση, που μπορεί να έχει στοιχεία ομοιότητας με άλλους, ωστόσο, η αλήθεια είναι πολύ βαθύτερη και ο βαθμός πληρότητας απεριόριστος.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός δεν έθεσε κανένα ανθρώπινο όριο στην καλλιέργεια και την ανάπτυξη  του εσωτερικού μας κόσμου, του κόσμου της ψυχής, αλλά υπέδειξε ως μοναδικό στοιχείο σύγκρισης τον εαυτό του και το θεό δημιουργό του σύμπαντος. Επικαλέστηκε, βέβαια, παραδείγματα από το παρελθόν, αλλά μετέθεσε το όριο πέρα από τα σύνορα του ουρανού και του σύμπαντος. Άρα, ο εσωτερικός μας κόσμος έχει περιθώρια ανάπτυξης πολύ πέρα από τα ορατά και μετρήσιμα, δηλαδή να ταυτιστεί με τα όρια και τα χαρακτηριστικά του ίδιου του δημιουργού του σύμπαντος.

Και αυτό σημαίνει, για το θέμα της πληρότητας που μας απασχολεί, ότι ακόμη και αν κατακτήσουμε όσα τα ενδιαφέροντα και η φαντασία μας μπορεί να συλλάβουν, υπάρχουν πολύ περισσότερα πεδία που καλούμαστε να εξερευνήσουμε στον ορατό και, πολύ περισσότερο, στον μη ορατό κόσμο που μας περιβάλλει και μας καλεί να υπερβούμε την μετριότητα που κινείται γύρω και μέσα μας μέχρι σήμερα.

Την έννοια της πληρότητας την καταλαβαίνουμε καλύτερα από την έκφραση “συμπληρώνω”, “συμπλήρωμα”, “συμπληρωματικός”, κλπ, δηλαδή λείπει κάτι από αυτό που έχω, και εγώ το προσθέτω στο ήδη υπάρχον. Με λίγα λόγια, δεν είμαι στο μηδέν και στην ανυπαρξία, αλλά έχω κάτι, έστω και λίγο, και πάνω σε αυτό προσθέτω το νέο συμπλήρωμα.

Και η κατανόηση αυτής της έννοιας είναι κάτι που μηχανικά όλοι κάνουμε κάθε στιγμή της ζωής μας, από τα απλούστερα έως τα σοβαρότερα και το πιό πολύπλοκα. Κοπιάζουμε για να συμπληρώσουμε το εισόδημά μας, κοπιάζουμε για να πετύχουμε καλύτερη ζωή, προσπαθούμε να κατακτήσουμε τους στόχους για να έχουμε κέρδος στο μέλλον, και, γενικά, η πληρότητα, δηλαδή το τμήμα εκείνο που δεν έχω αλλά θέλω να το αποκτήσω, είναι το κίνητρο για δράση και ενέργεια προς κάτι καλύτερο. Και όλοι καταλαβαίνουμε ότι αυτό δεν είναι θέμα αδράνειας, αλλά είναι θέμα ατομικής δράσης και ανταπόκριση προς κάτι καλύτερο από αυτό που διαθέτω αυτή τη στιγμή.

Αυτή ακριβώς η έλλειψη ήταν και το κίνητρο που οδήγησε τους πρώτους ακροατές του Χριστού να τον ακολουθήσουν και να γίνουν μαθητές του, δηλαδή να παρακολουθήσουν συστηματικά την διδασκαλία και τα θαύματα που έκανε εκείνος, προκειμένου να τους οδηγήσει σε μεγαλύτερη και καλύτερη πίστη, δηλαδή σε μια ζωή με πλουσιότερο περιεχόμενο και προοπτικές μέλλοντος, εγγύς, απώτερου, απώτατου και αιώνιου. Διότι, η διδασκαλία του Χριστού, όπως την άκουγαν και έβλεπαν με τα μάτια τους εκείνοι οι πρώτοι μαθητές, δεν ήταν θεολογική εξήγηση – και αυτό το στοιχείο δεν έλλειπε – αλλά ήταν μια πρακτική ζωής, μέσα από την οποία καταλάβαιναν ότι θα είχαν μια καλύτερη καθημερινότητα, αλλά και προοπτικές του ατομικού αλλά και του κοινωνικού μέλλοντος της δικής τους πορείας στην ζωή.

Και αυτό, προφανώς, ήταν εξαιρετικά δελεαστικό, διότι κανένας δεν θέλει να εγκαταλείψει κάτι, εάν δεν έχει εξασφαλίσει τον τρόπο που στην θέση αυτού που θα έχει χάσει, θα πάρει κάτι πιο πολύτιμο και αξιόλογο. Ο Χριστός, δηλαδή, δεν δίδαξε μόνο για το μέλλον, αλλά υπέδειξε και τους τρόπους αποφυγής λαθών της καθημερινότητας, τα οποία βυθίζουν το άτομο – και την κοινωνία – σε αδιέξοδα, θέτοντας αυτό το στοιχείο, την επιτυχία, δηλαδή, της καθημερινότητας, ως βάση και δείγμα του τί πρόκειται να ακολουθήσει στο μέλλον ενός ατόμου ή ακόμη και μιας ολόκληρης κοινωνίας.

Αυτό το στοιχείο της πληρότητας που δίδαξε και βίωσε ο ίδιος ο Χριστός, ήταν και το κίνητρο που έφερε τους τότε θεατές και ακροατές στο σημείο να εγκαταλείψουν την φαινομενική πληρότητα, που διέθεταν με βάση τους ανθρώπινους νόμους και τις θρησκευτικές τους παραδόσεις, και να αναζητήσουν μέσα από την εφαρμογή της δικής του νέας διδασκαλίας για την πίστη και την πολύτιμη ανταπόδοση του θεού στον καθένα που θα αποφασίσει να μάθει και να εφαρμόσει στην ατομική του ζωη, το νέο πνεύμα της αλήθειας, το οποίο οδηγεί τον ενδιαφερόμενο σε μια νέα ζωή στο σύνολό της, χωρίς αποκλεισμούς και εξαρτήσεις.

Η πληρότητα, δηλαδή η παρουσία όλης της αναγκαίας ποσότητας υλικών σε μία συσκευασία είναι αντικείμενο καθημερινής μας φροντίδας. Από τα πιο ασήμαντα έως τα πιο σημαντικά ζητήματα, όλοι πασχίζουμε όσο ζούμε να διαθέτουμε όσα μπορούμε να έχουμε περισσότερα για όλες τις ανάγκες, πρακτικές και θεωρητικές. Και για μεν τα υλικά και μετρήσιμα πράγματα είναι εύκολο να κάνουμε τις προμήθειές μας, ώστε η πληρότητα να υφίσταται σταθερά μέσα στην ατομική μας καθημερινότητα. Όταν όμως πρόκειται για θέματα που δεν είναι ορατά, πχ η αγάπη, η εκτίμηση, η υπομονή και χιλιάδες άλλα ζητήματα που δεν “μετριούνται” με αριθμούς, εκεί τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, γιατί απαιτείται η ατομική προσπάθεια και το ατομικό ενδιαφέρον.

Εάν κάποιος δεν θέλει, δεν μπορείς να του υποδείξεις τρόπους για να κάνει αυτό που ο ίδιος δεν το αισθάνεται ως έλλειψη. Είναι, δηλαδή, απαραίτητη προϋπόθεση η ατομική επιθυμία να ανακαλύψει κάποιος τις ελλείψεις στον εσωτερικό του κόσμο, στα συναισθήματα και τις σκέψεις του, και στη συνέχεια να μπει στον κόπο να αφαιρέσει την άγνοια και να την αντικαταστήσει με την γνώση και την ατομική του εμπειρία. Και, φυσικά, όλοι αφήνουμε στην άκρη αυτό το θέμα, διότι η επιθυμία μας είναι πιο αδύναμη από τον κόπο που απαιτείται για την συμπλήρωση των κενών, ώστε να φτάσουμε στην επιθυμητή πληρότητα.

Και όσοι ενδιαφέρονται να φτάσουν στην μίμηση του δημιουργού, ξέρουν ότι αυτό πρέπει να είναι ζήτημα που δεσμεύει όλες τις διαθέσιμες δυνάμεις της θέλησης, ώστε να προκύπτει η πληρότητα από την παρουσία του ίδιου του δημιουργού μέσα στην πρακτική φύση της καθημερινότητας. Διότι, ο Χριστός δεν υποσχέθηκε υπέρβαση ή παραβίαση της ατομικής συνειδήσεως, αλλά ξεκαθάρισε ότι όποιος θέλει μπορεί να ακολουθήσει το δικό του παράδειγμα, δηλαδή να ανακαλύψει το θέλημα του δημιουργού και να το εκτελέσει μέσα στην δική του πληρότητα, η οποία αφορά πρώτα το σώμα – τα προς ζωήν, και μετά τον εσωτερικό μας κόσμο – τα προς ευσέβεια, δηλαδή, των συναισθημάτων, των σκέψεων και των αποφάσεων, από τις οποίες θα προκύψει και η πρακτική πλευρά της ατομικής μας καθημερινότητας.

Διότι, ο δημιουργός δεν δημιούργησε μόνο το φυσικό μας σώμα, αλλά δημιούργησε και τις εσωτερικές του λειτουργίες με τις οποίες παράγονται τα πρακτικά αποτελέσματα της δικής μας καθημερινότητας. Δεν είναι, δηλαδή, αποκομμένο το φυσικό μας σώμα από τις εσωτερικές του λειτουργίες, αλλά πρόκειται για ένα δημιούργημα που το σώμα περικλείει και περιλαμβάνει όλες τις λειτουργικές του δυνάμεις και διαδικασίες, προκειμένου να παράγεται το καθημερινό μας έργο. Και αυτό μπορεί να αφορά τα πρακτικά ζητήματα, αλλά ο τρόπος που τα αντιμετωπίζουμε όταν έχουμε επίγνωση της αλήθειας, είναι προσανατολισμένος προς το μέλλον και το αιώνιο παρόν του ίδιου του δημιουργού. 

Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό σε αυτή την πρακτική έννοια είναι ο χαρακτήρας του απεριόριστου, δηλαδή κανείς δεν μπορεί να βάλει όρια στην ατομική πληρότητα, η οποία παραμένει και μπορεί – κάτω από τις οποιεσδήποτε συνθήκες – να δίνει όραμα και ελπίδα για νέες κατακτήσεις και επιτυχίες. Το πόσο πλήρης, ικανός και δυνατός είναι κάποιος άνθρωπος δεν το ξέρει κανείς εκτός από το συγκεκριμένο πρόσωπο. Όλοι οι γύρω, βλέπουν, ακούν, παρακολουθούν, εκτιμούν, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να σταθμίσουν με επιτυχία το μέλλον του.

Διότι, μπορεί μια πληρότητα πχ στον συναισθηματικό τομέα να χαθεί αύριο – πράγμα σύνηθες στην καθημερινή μας εμπειρία – ή στον οικονομικό τομέα τα κέρδη να εξανεμιστούν την επόμενη στιγμή ή περίοδο. Τα ίδια ισχύουν και για τις δυνάμεις του εσωτερικού μας κόσμου, της μνήμης, της κρίσης και της διάκρισης, του θέλω, του μπορώ, και μυριάδες άλλες εσωτερικές λειτουργίες που λαμβάνουν χώρα μέσα στο σώμα, και μάς οδηγούν σε σκέψεις, αποφάσεις και πράξεις στην ατομική καθημερινότητα. Όλα, δηλαδή, μπορεί να ανατραπούν από την μια στιγμή στην άλλη, και αυτό το βιώνουμε όλοι. Διότι, τίποτα δεν είναι σταθερό – με την έννοια του βράχου – και τίποτα δεν είναι βέβαιο ότι θα διαρκεί επ’ άπειρον. Και αυτό το ξέρουμε όλοι από την καθημερινή μας εμπειρία.

Άρα, οι βεβαιότητες που θεωρούμε ότι διαθέτουμε στην ζωή μας δεν είναι και “τόσο βέβαιες”, αφού οι συσχετισμοί από τους οποίους εξαρτάται η “ασφάλεια” και η “βεβαιότητά” παραμένουν κάτω από την εξάρτηση εξωγενών παραγόντων, τους οποίους – κατά κανόνα – δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Η πληρότητα, δηλαδή, δεν είναι εφησυχασμός, αλλά είναι μια υποβόσκουσα δυναμική μέσα μας με απρόβλεπτες εξελίξεις, τόσο ως προς την αύξηση, όσο και ως προς την απομείωση. Και αυτό δηλώνει ότι κανείς δεν μπορεί να σταθεί πάνω στις δάφνες του, διότι κινδυνεύει “να πάρουν τα μυαλά του αέρα” και να χάσει και όσα νομίζει ότι ήδη έχει κατακτήσει.

Η διδασκαλία του Χριστού στον τομέα αυτό είναι αναλυτική. “Τα μεν οπίσω ξεχνώ, και επεκτείνω τις προσπάθειές μου για το άγνωστο μέλλον”, σύμφωνα με το σχέδιο του δημιουργού. Η πληρότητα μιας στιγμής ή μιας περιόδου στην ζωή μας δεν συνεπάγεται και μονιμότητα. Το “προσέχετε τους εαυτούς σας” δεν είναι φιλοφρόνηση, αλλά σήμα επαγρύπνησης. Διότι, ό,τι και αν έχουμε κατακτήσει σήμερα, δεν σημαίνει ότι θα πληροί και τις αυριανές μας ανάγκες. Η πληρότητα, όπως την εννοεί ο δημιουργός, δεν είναι μόνιμη κατάσταση για επανάπαυση, αλλά βάση για νέες κατακτήσεις στον ορίζοντα του μέλλοντος, ατομικού και κοινωνικού, εγγύς, απώτερου, απώτατου και αιώνιου. 

Το γέμισμα, η ύπαρξη όλου του περιεχομένου που προβλέπεται σε κάποιο αγγείο, είναι θέμα ατομικό και κοινωνικό, και εφαρμόζεται κάθε στιγμή από όλους, αδιακρίτως τόπου και χρόνου και συνθηκών. Και αυτό αποτελεί ένα κανόνα παγκόσμιο, να θέλει δηλαδή κάποιος να είναι πλήρης, και χωρίς αυτό τον κανόνα δεν μπορεί να υπάρξει ζωή, όπως τουλάχιστον την ξέρουμε έως σήμερα.

Διότι, καθένας πασχίζει να συμπληρώσει τα εισοδήματά του, να καλύψει την ανάγκη του για συντροφικότητα, να κατακτήσει τα όνειρά του σε όλους τους τομείς, και σε πληρότητα που ο ίδιος αποφασίζει. Και αυτό ακριβώς είναι το κίνητρο. Η ανάγκη που αισθανόμαστε όλοι να γεμίσουμε τα κενά μας, να αποκτήσουμε όσα πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητα για την ατομική μας ζωή, να καλύψουμε όλες μας τις ανάγκες, όπως καθένας αντιλαμβάνεται τα κενά ή τις μη εκπληρωμένες επιθυμίες του. Αυτό ισχύει για όλες τις πρακτικές μας ανάγκες, κυρίως όμως για τις ανάγκες του σώματος, τροφή, αέρας και προστασία.

Επειδή όμως ο άνθρωπος δεν αποτελείται μόνο από το ορατό και μετρήσιμο σώμα του, αλλά διαθέτει και ένα λειτουργικό σύστημα που οδηγεί και κατευθύνει τις ορατές δραστηριότητες του σώματος, είναι φυσικό να αναζητήσουμε και εκείνα τα κενά, δηλαδή της μη καλής και πλήρους λειτουργίας του εσωτερικού μας κόσμου, δηλαδή των σκέψεων και των συναισθημάτων. Διότι, για να γίνει ένα έργο ατομικό, απαιτείται όχι μόνο η γνώση και η απόφαση, αλλά και η συνδρομή και συνεργασία όλων των διαθέσιμων εφοδίων που καθένας διαθέτει.

Δεν είναι, δηλαδή, αρκετό το θέλω ή το μπορώ, διότι απαιτούνται και μυριάδες άλλες παράμετροι, που πρέπει και αυτές να είναι πλήρεις και λειτουργικές, ώστε να συμβάλλουν στην προσπάθεια κάθε έργου ή πράξης που έχουμε αποφασίσει. Τα κενά στον εσωτερικό μας κόσμο δεν εμφανίζονται εάν δεν επιχειρήσουμε και δεν δοκιμάσουμε να κάνουμε κάτι. Τότε γίνονται αντιληπτά τα κενά και οι αδυναμίες, οι οποίες, εάν δεν εντοπιστούν έγκαιρα, μπορεί να οδηγήσουν σε ναυάγιο τις προσπάθειές μας.

Για τον λόγο αυτό και η διδασκαλία του Χριστού οδηγεί σε “δοκιμή” όλων των πραγμάτων, προκειμένου, όχι μόνο να πετύχουμε κάτι, αλλά να “τσεκάρουμε” και τον εσωτερικό μας κόσμο, ώστε να είμαστε βέβαιοι ότι αυτός ο εσωτερικός μας κόσμος είναι πλήρης κατά συνείδηση, και μπορούμε να κάνουμε το επόμενο βήμα. Λάθη στις εκτιμήσεις και στις επιλογές μας, μπορεί να οδηγήσουν σε αποτυχία. Καλός έλεγχος των πραγμάτων πριν την πράξη, έχει περισσότερες πιθανότητες να οδηγήσει σε επιτυχία. Αμέλεια ή προχειρότητα, σημαίνει κίνδυνος για αποτυχία.