Η καθημερινή μας πορεία στην ζωή δεν ανήκει σε άλλους, αλλά είναι δική μας υπόθεση ως προς τις σκέψεις και τις επιλογές. Κανείς δεν μάς υποχρεώνει να σκεφτόμαστε κάτι ή με κάποιον τρόπο που εμείς δεν θέλουμε. Διότι, μπορεί κάποιος τρίτος να εξουσιάζει τα υλικά μας δεδομένα, το σπίτι, τα χρήματα, τις σχέσεις μας, αλλά οι σκέψεις και ο τρόπος καλλιέργειας δεν ανήκει ποτέ στους άλλους, αλλά είναι ένα απόλυτα προσωπικό ζήτημα, που υπακούει σε εσωτερικές αποφάσεις και όχι σε εξωτερικά στοιχεία μόνο.

Το άτομο, δηλαδή, αποφασίζει τί θα καλλιεργήσει μέσα στο μυαλό του και όχι οι άλλοι, άσχετα εάν οι εξωτερικοί παράγοντες υπάρχουν και μας επηρεάζουν στην ατομική μας καθημερινότητα. Κανείς δεν επεμβαίνει στο μυαλό και τις πεποιθήσεις μας, εάν εμείς δεν τον επιτρέψουμε. Και αυτό είναι κρίσιμο θέμα της καθημερινότητας, διότι το να κλείσουμε την τηλεόραση σε ένα πρόγραμμα που ζημιώνει την ατομική μας ζωή, δεν είναι θέμα του σταθμού που εκπέμπει το πρόγραμμα και την εκπομπή, αλλά είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε τον σταθμό ή και το πρόγραμμα, αφήνοντας στην άκρη τα επιζήμια και επιλέγοντας ό,τι είναι χρήσιμο για τον ατομικό μας κόσμο και συμφέρον.

Οι άλλοι προπαγανδίζουν το δικό τους συμφέρον. Καθένας όμως είναι υπεύθυνος, όχι για την εκπομπή ενός τρίτου προσώπου αγνώστων οικονομικών και κοινωνικών  συμφερόντων, αλλά καθένας είναι υπεύθυνος για τις ατομικές του επιλογές. Δηλαδή, στην καθημερινότητα υπάρχουν μυριάδες προσκλήσεις και προκλήσεις. Το θέμα δεν είναι, όμως οι εξωτερικές προτάσεις, αλλά η δική μας επιλογή, η οποία θα φέρει και τα καλά και συμφέροντα για την δική μας ζωή αποτελέσματα. Και αυτές οι επιλογές είναι ατομικά θέματα και όχι θέματα κανενός τρίτου.

Εκείνο που – συνήθως – μας λείπει είναι η διάκριση καλών ή πονηρών μεταξύ των προτάσεων που φτάνουν σε μας, και η δύναμη να επιλέξουμε εκείνο που ξέρουμε ότι θα είναι καλύτερο για την ατομική μας καθημερινότητα. Διότι οι εξωτερικές επιδράσεις μπορεί να είναι ισχυρότερες από τα δικά μας ψυχικά και σωματικά μας αντισώματα, με αποτέλεσμα να υποκύπτουμε παρά την θέλησή μας σε κάτι που ξέρουμε ότι θα είναι αρνητικό, αλλά δεν έχουμε την δύναμη να το απορρίψουμε.

Και εδώ έγκειται το ζήτημα. Στην απόκτηση περισσότερης δύναμης στο ατομικό μας σώμα και ψυχή, προκειμένου να μην κυβερνά την ζωή μας η θέληση των άλλων, αλλά η δική μας επιλογή. Και αυτή η δύναμη δεν είναι ζήτημα μόνο μιας στιγμής, αλλά είναι στάση ζωής μέσα στην καθημερινότητα, που μας καλεί να αφήνουμε τις εύκολες και ανέξοδες επιλογές, ακολουθώντας ένα δρόμο “εκπαίδευσης” και βελτίωσης των ατομικών μας δυνατοτήτων.

Ο Χριστός εξήγησε ότι η παιδεία είναι πολύτιμη, και διαθέτουμε κάθε όργανο και εφόδιο για να βελτιώνουμε όλα όσα συμβάλλουν θετικά στην ατομική μας ζωή και να μειώνουμε όσα συμβάλλουν αρνητικά στους καθημερινούς μας σκοπούς. 

Ο σύγχρονος κόσμος, αλλά και ο αρχαιότερος, ήταν διαιρεμένος σε κοινωνικές τάξεις. Η πολιτική, ο πόλεμος, η οικονομία, η θρησκεία και δεκάδες άλλες κοινωνικές τάξεις αποτελούσαν το σύνολο της κάθε εποχής κοινωνίας. Καθένας καλούνταν – όπως και σήμερα – να συμμετέχει σε αυτές, εάν ήθελε να επιβιώσει. Διότι χωρίς συμμετοχή σε μια κοινωνική ομάδα δεν ήταν δυνατόν να εξασφαλίσεις τον άρτον της επιβίωσης με όποια μέτρα διέθετε η κάθε κοινωνία.

Η εργασία και η αμοιβή από την εργασία ενός ατόμου, αυτή εξασφάλιζε την δυνατότητα χρηματοδότησης της ατομικής καθημερινότητας, όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα. Καθένας εργάζεται και συμμετέχει σε μια κοινωνική ομάδα και αυτό αποτελεί το πλαίσιο, μέσα στο οποίο καθένας περνά και διαθέτει τον ατομικό του χρόνο και τις ατομικές του δυνάμεις, προκειμένου να καρπωθεί και τα κέρδη από την εργασία και την συμμετοχή του στα δρώμενα της κοινωνίας.

Ωστόσο αυτό δεν ήταν – και δεν είναι – ισοπεδωτικό. Διότι καθένας έχει επιλογές και ο ίδιος αποφασίζει για την συμμετοχή του σε μια ομάδα και σε μια εργασία, έχοντας κατά κανόνα το δικαίωμα της παραίτησης από την μια εργασία για να πάει σε κάποια άλλη, που ο ίδιος κρίνει ως συμφέρουσα για τον ίδιο και τις ανάγκες του. Με λίγα λόγια, κανείς δεν είναι κοινωνικά αμέτοχος στα δρώμενα του κόσμου. Ακόμη και αδρανής, η συμμετοχή είναι μια φυσική κατάσταση, στην οποία κάθε ζωντανός οργανισμός γίνεται μέλος μόλις γεννηθεί, και αυτή η κατάσταση διατηρείται σε όλη την διάρκεια της επί γης παρουσίας του.

Και στην διδασκαλία του Χριστού η κατανόηση της κατάστασης αυτής της συμμετοχής στα κοινωνικά δρώμενα είναι προϋπόθεση για μια επιβίωση, και δεν υπάρχει καμία εξαίρεση για κανένα άνθρωπο που εμφανίζεται και διαβιεί πάνω στον πλανήτη. Οι επιλογές διαφέρουν. Η ανάγκη είναι κοινή, και καθένας καλείται, όταν φτάνει στην ώριμη κοινωνικά ηλικία, να κάνει τις επιλογές του με γνώμονα τις ατομικές του επιδιώξεις. Αυτό σημαίνει ότι η ευθύνη των επιλογών και της διαχείρισης της καθημερινότητας δεν ανήκει στην κοινωνία, αλλά ανήκει στο άτομο που είναι υπεύθυνο για την δική του ζωή. 

Και εδώ οι επιλογές που συνιστά ο Χριστός είναι απλές, αλλά είναι και δύσκολες, διότι προϋποθέτουν την ατομική σύμφωνη γνώμη, ώστε να αποδώσουν αυτές οι επιλογές τα προβλεπόμενα από την διδασκαλία αποτελέσματα. Παράβαση των οδηγιών της διδασκαλίας του Χριστού δεν σημαίνει τιμωρία θεού, αλλά ατομική άγνοια του κινδύνου ή δόλια συμπεριφορά, που δεν μπορεί να έχει καλά αποτελέσματα. Εφαρμογή των οδηγιών της διδασκαλίας του Χριστού, αυτή θα φέρει τα καλά και συμφέροντα αποτελέσματα στον κατάλληλο χρόνο και με τον κατάλληλο τρόπο. 

Ο φυσικός κόσμος που μας περιβάλλει είναι άγνωστος κατά 95,1%, δηλαδή ξέρουμε μόνο το 4,9%, και αυτό αφορά μόνο την ανθρώπινη δυνατότητα κατανόησης των φαινομένων και όχι των αιτιών που τα προκαλούν κατά κανόνα. Δηλαδή, είναι σαν να ξεκινά κάποιος ένα ταξίδι μήκους χιλίων χιλιομέτρων σε ένα άγνωστο προορισμό, και είναι χαρτογραφημένα μόνο τα πέντε πρώτα περίπου χιλιόμετρα! Και αυτό δεν είναι θεωρία, αλλά είναι η σκληρή πραγματικότητα.

Κανείς δεν ξέρει και κανείς δεν έχει χαρτογραφήσει όλες τις ασθένειες και τις αιτίες που τις προκαλούν. Κανείς δεν έχει χαρτογραφήσει όλα τα εγκλήματα και τις αιτίες που τα προκαλούν. Κανείς δεν έχει χαρτογραφήσει την φτώχεια και τις αιτίες που την προκαλούν. Και μπορεί κάποιος να προσθέτει μυριάδες άγνωστα και αχαρτογράφητα ερωτήματα, που είναι γύρω μας, μάς απασχολούν καθημερινά, αλλά ούτε όλα τα ερωτήματα ξέρουμε, ούτε, πολύ περισσότερο δεν ξέρουμε τις αιτίες και τον τρόπο που θα απαντηθούν σε σταθερή βάση, ώστε να ξέρουμε όλοι ότι αυτή είναι η αλήθεια και να διώξουμε τους φόβους και τις ενδόμυχες ταραχές του ψυχικού μας κόσμου.

Διότι αυτό που προκαλεί στον άνθρωπο τρόμο και φόβο είναι το άγνωστο. Το γνωστό και η γνώση, ελευθερώνει το άτομο κατά τον εσωτερικό του κόσμο, εκεί, δηλαδή, που κυοφορούνται όλες οι προϋποθέσεις για μια ειρηνική ατομική καθημερινότητα ή οι φόβοι και ο τρόμος για το άγνωστο που δεν το ξέρουμε, και δεν έχουμε αντισώματα σώματος και ψυχικού κόσμου, για να το ξεπεράσουμε στην ατομική μας καθημερινότητα. Και ο Χριστός ήρθε για τον σκοπό αυτό και μόνο.

Να αποκαλύψει στον άνθρωπο την πηγή της ζωής – και όχι μόνο τα καλύτερα της ζωής για να τα επιλέγουμε στην ατομική μας καθημερινότητα – και να διδάξει τους τρόπους μετάβασης από την απόλαυση μόνο της καθημερινότητας, στην σύνδεσή της με τις προοπτικές του καλύτερου μέλλοντος. Και είναι φυσικό όλοι να ξοδεύουμε τον χρόνο και τις δυνάμεις στην απόλαυση μόνο των στοιχείων που συνιστούν και απαρτίζουν την ατομική μας καθημερινότητα με την δική τους συμβολή στην ευτυχία ή την δυστυχία μας, λησμονώντας ότι όλα αυτά είναι σπουδαία αλλά για λίγο μόνο χρόνο.

Και αυτό έχει ως συνέπεια να συνεχίζουμε να αγνοούμε σε προσωπική βάση το 95,1% των μεγάλων ερωτημάτων που κάθε στιγμή θέτει η ατομική μας καθημερινότητα και εμείς τα παραβλέπουμε, και τα αφήνουμε για εξέταση στο μέλλον, ένα μέλλον που δεν είναι βέβαιο ότι θα έρθει, ή εάν και όταν έρθει, ότι θα είναι όπως καθένας το έχει στο μυαλό του. Ο Χριστός δεν ήρθε για να μάς τυφλώσει, αλλά για να ανοίξει τα μάτια μας στην άγνοια, ώστε να μειώνεται η άγνοια, δίνοντας την θέση της στην επίγνωση της αλήθειας και της σκληρής πραγματικότητας που μας περιβάλλει κάθε στιγμή. 

Η προσθήκη στοιχείων πάνω στον υφιστάμενο ήδη χάρτη της καθημερινής μας ζωής είναι αποκλειστικό έργο κάθε ατόμου που κατανοεί την αλήθεια και την σοβαρότητα των πραγμάτων, τα οποία καλείται να διαχειριστεί καθημερινά. Η απουσία του ατόμου από την διαδικασία της προσθήκης των απαιτούμενων στοιχείων της καθημερινότητας εγκυμονεί κινδύνους στην αρτιότητα, αλλά και στην κατανόηση της χρήσης των στοιχείων αυτών, διότι θα είναι ακατανόητες πληροφορίες που δεν μπορούν να αξιοποιηθούν από το συγκεκριμένο άτομο.

Θα αποτελούν, δηλαδή, ένα ξένο στοιχείο στην ατομική μας σελίδα, ένα κείμενο σε άγνωστη γλώσσα, το οποίο και δεν μπορεί να αξιοποιηθεί από το άτομο που δεν συμμετείχε στην διαδικασία της προσθήκης αυτής. Με λίγα λόγια, όποιος απουσιάζει από την εμπειρία της δράσης στην καθημερινή ζωή, κινδυνεύει να έχει κενά στην προσπάθειά του να διαχειριστεί τα ζητήματα που θα προκύψουν, και αυτό είναι απόλυτα λογικό και σύνηθες.

Ο χάρτης της ατομικής καθημερινότητας δεν είναι θεωρία, αλλά είναι η αποτύπωση των εμπειριών μας από την επαφή με το περιβάλλον, μέσα στο οποίο περνάμε την ατομική μας καθημερινότητα. Μπορεί εκ των υστέρων να προκύπτουν και θεωρητικές εκφράσεις, αλλά αυτό έπεται και δεν προηγείται σε καμία περίπτωση. Διότι τότε θα κινδυνεύουμε να μείνουμε χωρίς αποτέλεσμα, αφού όλα θα είναι θεωρητικά και όχι πρακτικά, για να φέρουν και πρακτικά αποτελέσματα.

Και ο Χριστός εξήγησε αυτή την πρακτική αλήθεια. Για να προέλθει κάποιο πρακτικό αποτέλεσμα, αυτό δηλαδή που όλοι θέλουμε στην ατομική μας καθημερινότητα, θα πρέπει να είμαστε “παρόντες” και όχι “απόντες” όταν συντάσσεται ο χάρτης της ατομικής μας καθημερινότητας, προκειμένου να αποτυπώνεται βέβαια η αλήθεια, αλλά να είναι και στα μέτρα των δικών μας ατομικών συνθηκών και όχι στα μέτρα άλλων, πράγμα που δεν θα μπορέσει να φέρει αποτελέσματα, ακόμη και άλλοι πέτυχαν με την ίδια αλήθεια.

Είναι απόλυτα λοιπόν αναγκαίο το άτομο που αγαπά την ζωή και αναζητά τρόπους βελτίωσης της καθημερινής αλλά και της μέλλουσας ζωής του, να “δηλώνει παρόν”, προκειμένου τα στοιχεία που θα τοποθετηθούν στον δικό του χάρτη της δικής του καθημερινής τριβής με το περιβάλλον, να είναι αυτό που θα τον φέρει στην επόμενη καλύτερη θέση, αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα στοιχεία του χάρτη που έχει δημιουργηθεί με την ατομική υπεύθυνη συμμετοχή του και όχι εν αγνοία του. 

Τα στοιχεία που σημειώνονται πάνω σε κάθε χάρτη είναι εκείνα που είναι γνωστά ως την στιγμή της κατάρτισης του χάρτη. Κανένα άγνωστο στοιχείο που θα προκύψει στο μέλλον δεν είναι δυνατόν να σημειωθεί εκ των προτέρων, δηλαδή πριν εμφανιστεί στην επιφάνεια, να καταγραφεί ως δήθεν υπαρκτό στοιχείο. Διότι, η καταγραφή ενός στοιχείου περιλαμβάνει και παραμέτρους που δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν με ακρίβεια που να μπορεί να είναι αληθινή, ώστε να είναι και ωφέλιμη στον καθημερινό άνθρωπο για την δική του καθημερινή ανάγκη πληροφόρησης.

Και αυτό είναι το πρόβλημα. Όλοι θεωρούμε τα γνωστά στοιχεία ως απολύτως ασφαλή, πράγμα που συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις της καθημερινής μας ζωής. Δεν είναι όμως πάντα έτσι. Διότι παρεμβάλλονται και αστάθμητοι παράγοντες που επηρεάζουν τα γεγονότα, όπως πχ η αλλαγή ενός πράσινου σε κόκκινο φανάρι, όταν πρόκειται να διασχίσουμε ένα σταυροδρόμι. Για τον λόγο αυτό η γνώση της διαδρομής είναι ένα σταθερό στοιχείο της ατομικής μας καθημερινότητας, αλλά αυτή η σταθερότητα απαιτεί επαγρύπνηση, διότι οι αστάθμητοι παράγοντες μπορεί να μετατρέψουν την ατομική μας επανάπαυση σε τραγωδία ζωής και σε ατυχήματα χωρίς δυνατότητες επιστροφής και διόρθωσης.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός συνέστησε την νήψη, δηλαδή την επαγρύπνηση κάθε στιγμή της ατομικής μας καθημερινότητας, χωρίς να επαναπαυόμαστε στις γνώσεις και στις εμπειρίες μόνο του παρελθόντος, ατομικού και κοινωνικού. Διότι τα πάντα μπορεί να μεταβληθούν χωρίς την δική μας θέληση, και να βρεθούμε μακριά από τους δικούς μας στόχους με δυσάρεστα αποτελέσματα. Και επειδή η κοινωνική εικόνα δεν είναι και δική μας πάντα, ο Χριστός επικέντρωσε την διδασκαλία του στο άτομο και στην ατομική του καθημερινότητα.

Ο τελώνης και ο φαρισαίος ήταν την ίδια στιγμή σε προσευχή. Καθένας όμως πήρε την δική του αμοιβή χωρίς καμία σύγχυση ουσίας. Καθένας κρίθηκε όχι γιατί προσευχήθηκε μαζί με τον άλλον στον ίδιο χώρο την ίδια στιγμή, αλλά γιατί αυτό που έπαιξε τον καταλυτικό ρόλο ήταν ο εσωτερικός του κόσμος, το φρόνημα και η εσωτερική κατάσταση. Ο ένας άφησε περιθώρια διόρθωσης της κακής του προσωπικής ιστορίας, και δικαιώθηκε αν και το παρελθόν του ήταν αρνητικό. Ο άλλος ήταν γεμάτος από την ιστορική του επιτυχία, αλλά δεν είχε χώρο μετανοίας, άρα δεν δικαιώθηκε.

Η ιστορική μας επιτυχία δεν είναι πάντα το καλύτερο εφόδιο στην ατομική μας πορεία προς τους δικούς μας στόχους ζωής, εξήγησε ο Χριστός.