Για την χαρτογράφηση του ατομικού μας κόσμου απαιτείται η προσωπική μας συμμετοχή – χωρίς αυτήν τίποτα δεν έχει νόημα – αλλά και πληροφορίες από όλους όσοι ασχολήθηκαν με το ίδιο θέμα. Ούτε το ένα μπορεί να λείπει, αλλά και το άλλο εάν λείπει, θα υπάρξουν κενά και παγίδες άγνοιας. Για τον λόγο αυτό και οι δύο αυτές προϋποθέσεις είναι απαραίτητες για όποιον ενδιαφέρεται να χαρτογραφήσει τον δικό του κόσμο, και όχι βέβαια το σύμπαν ή την υδρόγειο σφαίρα, κάτι που το έχουν κάνει εδώ και αιώνες άλλοι και εμείς χρησιμοποιούμε τα δικά τους στοιχεία, όπως εκείνοι τα τοποθέτησαν ή τα τοποθετούν ακόμη και σήμερα οι σχετικοί με την χαρτογράφηση του κόσμου επιστήμονες.

Και ο Χριστός ήρθε να συμπληρώσει το παζλ της ανθρώπινης ζωής, όχι όπως καθένας το αντιλαμβάνεται, αλλά όπως ο δημιουργός το έκτισε από την αρχή της δημιουργίας. Διότι, και οι μεταβολές στην αρχική δημιουργία είχαν προβλεφθεί από την αρχή, τόσο κατά την έναρξη λειτουργίας του σύμπαντος, όσο και κατά την εξέλιξή της. Διότι τίποτα που βλέπουμε σήμερα εμείς και χαρτογραφούμε για την ατομική μας καθημερινότητα, δεν μπορεί να ερμηνευτεί μόνο με την περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης.

Διότι το αιτιατόν πάντα έχει κάποια αιτία που το προκάλεσε, και με αυτή την αρχή της κοινής λογικής πορεύεται η ανθρωπότητα, εφόσον βέβαια δεν είναι κάποιος υπερφίαλος και αλαζόνας, ώστε να νομίζει ότι ο ίδιος έκτισε τον κόσμο και μάλιστα τον έθεσε σε λειτουργία πριν από δισεκατομμύρια χρόνια κατά τους ειδικούς. Διότι η ματαιοδοξία μας έχει χάσει ακόμη και την κοινή λογική, αποδίδοντας σε ανθρώπους θνητούς ιδιότητες και κατορθώματα αιωνίων εξελίξεων, όταν όλα τα ανθρώπινα έργα, όσο μεγάλα και αν φαίνονται, δεν αντέχουν στην κρίση του χρόνου.

Για τον λόγο αυτό και η διδασκαλία του Χριστού για την ατομική μας χαρτογράφηση του σύγχρονου και προσωπικού μας κόσμου είναι πάντα και διαχρονικά επίκαιρη και απαραίτητη. Διότι ο Χριστός δεν μίλησε για άγνοια, αλλά μίλησε για γνώση και τον τρόπο που καθένας μπορεί εάν το θελήσει ο ίδιος, να εξερευνήσει τον σύγχρονο κόσμο, αλλά χωρίς να ξεχνά και τις ρίζες και την διαδρομή, μέχρι να φτάσει στην σημερινή εικόνα του σύγχρονου κόσμου.

Κάθε άγνοια είναι ανεπίτρεπτη και επικίνδυνη. Κάθε γνώση είναι πολύτιμη, όταν εντάσσεται μέσα στα πλαίσια της καλύτερης ζωής από αυτή που βιώνει καθένας μας σήμερα τον 21ο αιώνα. 

Από την καθημερινή μας εμπειρία ξέρουμε ότι η καθαρότητα των σκέψεων και των συλλογισμών είναι η προϋπόθεση για κάθε επιτυχία και αποφυγή σφαλμάτων. Διότι, εάν υπάρχει σύγχυση στις σκέψεις και τους συλλογισμούς, τότε υπάρχουν πολλές πιθανότητες να αποτύχουμε λόγω λάθος υπολογισμών. Και αυτός είναι ένας κρίσιμος παράγοντας για κάθε επιτυχία, δηλαδή η καθαρότητα των σκέψεων και των συλλογισμών.

Όσο καλύτερα ξέρει κάποιος ένα πράγμα, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να πετύχει και να μην αποτύχει. Όσο λιγότερο ξέρει τα πράγματα, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να αποτύχει στις προσπάθειές του. Και αυτό φέρνει φτώχεια και όχι εμπλουτισμό, απομείωση και όχι αύξηση. Και ο Χριστός ήταν σαφής και απόλυτος. Εγώ, είπε, ήρθα για να έχετε – όσοι το αναζητάτε με όλη σας την δύναμη – περισσεύματα ζωής και όχι ελλείψεις.

Εάν, λοιπόν, διαπιστώνεις ότι ενώ πιστεύεις έχεις ελλείψεις αντί για πλούτο ζωής, τότε ψάξε τον εαυτό σου και το περιβάλλον μέσα στο οποίο βιώνεις την ατομική σου καθημερινότητα. Διότι, ενώ έχεις εσύ την ευθύνη της ατομικής σου ζωής, δεν ζεις μόνος/η πάνω στην γη, αλλά ζεις με οκτώ δισεκατομμύρια άλλους ανθρώπους, από τους οποίους καθένας έχει την ατομική του καθημερινότητα και την ευθύνη διαχείρισης του ατομικού του κόσμου. Και στις ευθύνες αυτές μαζί με τις συνέπειές τους δεν έχει κανείς άλλος μερίδιο, αλλά πρόκειται για προσωπικές ευθύνες και κέρδη ή ζημίες.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός στην δική του διδασκαλία δεν άφησε περιθώρια σύγχυσης. Καθένας κρίνεται για τις σκέψεις, τις πεποιθήσεις και τις πράξεις του. Για τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις που λειτουργούν μέσα στον εσωτερικό κόσμο του σώματός μας, διότι από αυτές θα προέλθει η δύναμη και η απόφαση μιας πράξης. Και για τις πράξεις, διότι από αυτές θα προέλθει το τελικό αποτέλεσμα, και τα κέρδη ή οι ζημίες. Και οι δύο περιοχές είναι κρίσιμες.

Χωρίς σκέψεις και πεποιθήσεις το άτομο δεν έχει ευθύνη των πράξεών του. Και σκέψεις και πεποιθήσεις χωρίς πράξη δεν μπαίνουν στο στόχαστρο κανενός υπεύθυνου κριτή, άρα δεν μπορεί να προκαλέσουν κέρδη ή ζημίες. Και μπορεί αυτό να ακούγεται φιλοσοφικό, αλλά στην πραγματικότητα όλοι ζούμε μέσα σε αυτές τις συμπληγάδες την ατομική μας καθημερινότητα. Καλές σκέψεις και πεποιθήσεις, συνήθως φέρνουν καλά αποτελέσματα και πλούτο. Αρρωστημένες σκέψεις και πεποιθήσεις είναι βέβαιο ότι δεν θα φέρουν κάτι καλό για το άτομό μας. Και αυτό δεν συμφέρει κανένα. 

Η πληρότητα των πληροφοριών που περιέχονται στον χάρτη της ατομικής μας καθημερινότητας παίζει σημαντικό ρόλο στις επιτυχίες, και η απουσία τους δικαιολογεί τις αποτυχίες μας. Διότι, όλα τα πράγματα σήμερα – όπως και πάντα – ήταν θέματα γνώσεων και δεξιοτήτων. Όποιος ήξερε, απέφευγε τα λάθη. Όποιος αγνοούσε, έπεφτε στις παγίδες που υπήρχαν μπροστά του ως τυφλός.

Και αυτή είναι η αλήθεια και η πραγματικότητα. Η γνώση απελευθερώνει. Η άγνοια οδηγεί σε δουλεία, έως ότου έρθει το φως της γνώσεως, και αυτό ισχύει για όλα τα θέματα της ατομικής μας καθημερινότητας. Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός ξεκαθάρισε ότι σε όποιον λείπει η γνώση της αλήθειας των πραγμάτων κινδυνεύει να πέσει σε τραγικά λάθη, και να φτάσει σε αδιέξοδα στην ατομική του ζωή.

Άρα, όσο καλύτερα ξέρουμε και διαχειριζόμαστε την αλήθεια με ευθύνη και πνεύμα συγκατάβασης, τόσο καλύτερα περνάμε στην ατομική μας καθημερινότητα, ενώ ο Χριστός πρόσθεσε και την διάσταση της αιωνιότητας, για όποιον αναζητά αυτή την διάσταση ζωής. Διότι, το ημερήσιο κέρδος των κόπων μας είναι καλό, είπε ο Χριστός, να επιμερίζεται αναλογικά στην λύση πρακτικών προβλημάτων, έχοντας όμως και πίστη στον μη ορατό κόσμο, τον κόσμο των δημιουργικών προϋποθέσεων.

Διότι τίποτα δεν γίνεται εκ του μηδενός, αλλά πάντα υπάρχει η αιτία και η προϊστορία πίσω από το σημερινό φαινόμενο. Και αυτό δεν αφορά μόνο τα ατομικά μας ερωτηματικά για την δική μας καθημερινότητα, αλλά προσεγγίζει και τα μεγάλα ερωτηματικά της ζωής και της αδικίας, δηλαδή όλους τους τομείς που πολλές φορές οδηγούν την προσωπική μας ζωή σε ένα αδιέξοδο.

Αυτή ήταν η βασική συμβουλή του Χριστού για όσους δεν είναι τόσο δυνατοί, δεν είναι τόσο ευγενείς, δεν είναι τόσο σοφοί, αλλά θέλουν να χαρτογραφήσουν καλύτερα τον ατομικό τους δρόμο της καθημερινότητας για να μάθουν από τα λάθη και τις επιτυχίες. Διότι τα λάθη και οι επιτυχίες δεν αφορούν μόνο τους άλλους, αλλά και την ατομική μας ζωή, και εδώ συνιστάται να επικεντρώνεται το προσωπικό μας ενδιαφέρον.

Αξιοποιώντας όλα τα σύγχρονα εργαλεία και εφόδια από τον δημιουργό του σώματος και της ψυχής, να μάθουμε να δοκιμάζουμε τα πάντα, προσπαθώντας να κατανοήσουμε τις θετικές και τις αρνητικές συνέπειες. Η θεωρία από τις εμπειρίες των άλλων είναι πολύτιμη, αλλά τα αποτελέσματα δεν φτάνουν σε εμάς, εάν προσωπικά δεν δοκιμάσουμε να υπερβούμε την ισχύουσα νωθρότητα για τα μεγάλα ερωτήματα της ζωής και του θανάτου, της επιτυχίας και των αδιεξόδων.

Η ατομική μας εργασία στην προσπάθεια κατανόησης, δηλαδή χαρτογράφησης της προσωπικής μας καθημερινότητας είναι μια ουσιαστική παράμετρος, χωρίς την οποία καμιά πιθανότητα επιτυχίας δεν έχει η χαρτογράφηση. Για τον λόγο αυτό πηγαίνουμε στα σχολεία, κάνουμε φίλους, μιλάμε στα τηλέφωνα, και, γενικά, έχουμε αυτό που λέμε κοινωνική ζωή.

Οι νεκροί μόνο δεν έχουν κοινωνική ζωή, και αυτή είναι η διαφορά μεταξύ ζώντων και νεκρών. Όσο δηλαδή ζει κάποιος πάνω στην γη, δεν μπορεί να επιβιώσει με την ουσιαστική έννοια χωρίς επαφή με το κοινωνικό του περιβάλλον. Διότι μπορεί κάποιος να αποσυρθεί από το περιβάλλον του, αλλά κουβαλάει μέσα του τις εμπειρίες από την προηγούμενη ζωή του, άρα οι σκέψεις και οι αποφάσεις του είναι αποκύημα των περασμένων του εμπειριών.

Η γλώσσα που μιλάμε, οι συνήθειες που έχουμε στην ατομική μας καθημερινότητα, συνιστούν τους παράγοντες από τους οποίους εξαρτώνται όλες οι σκέψεις, απόψεις και πεποιθήσεις που καθορίζουν τις τελικές μας πράξεις. Και αυτή είναι η ιδιαίτερη αξία της διδασκαλίας του Χριστού. Δεν είναι γραμμένη σε ένα κομμάτι χαρτί μόνο, αλλά είναι το καταστάλαγμα της φυσικής ζωής που έζησαν ο Χριστός και κατόπιν οι μαθητές του, οι οποίοι και μας μετέφεραν όσα είδαν να κάνει και όσα εξήγησε ο Χριστός. Άρα, δεν είναι θεωρίες στον αέρα, αλλά είναι περιγραφές της καθημερινής ζωής του Χριστού και κατόπιν των ανθρώπων που τον είχαν ακούσει και είχαν βάλει σε εφαρμογή όσα εκείνος τους είχε διδάξει με λόγο και πράξη.

Αυτή είναι η πολύτιμη αξία. Όχι η θεωρητική θεωρία, αλλά η πρακτική της έκφραση, όπως την βίωσε εδώ ο ίδιος ο Χριστός και οι πρώτοι μαθητές του. Άρα οι πληροφορίες που περιέχονται στην Καινή Διαθήκη δεν είναι μόνο για θεολογική σκέψη και θεωρητικό προβληματισμό, αλλά είναι παραδείγματα προς μίμηση ή αποφυγή στην ατομική μας καθημερινότητα με την δύναμη που χορηγεί ο θεός σε όποιον τον αναζητά για να τον γνωρίσει καλύτερα μέσα από την ατομική του δραστηριότητα καθημερινά, μέσα στο οικογενειακό, εργασιακό και κοινωνικό του περιβάλλον.

Εάν λείψει το περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιείται το άτομο, τότε η θεωρία παραμένει στον αέρα. Εάν η δραστηριότητα αναπτύσσεται μέσα στο φυσικό και κοινωνικό του περιβάλλον, τότε υπάρχουν πρακτικά αποτελέσματα. Η φράση που είπε ο Χριστός ήταν εάν δεν βάλετε την διδασκαλία μου στην πρακτική σας καθημερινότητα, τότε η πίστη σας δεν μπορεί να φέρει αποτελέσματα όταν την χρειαστείτε στις προσωπικές σας ανάγκες, έχει κρίσιμη αξία για την πορεία της ατομικής μας καθημερινότητας.

Ο Χριστός ήταν ο πρώτος που χαρτογράφησε για λογαριασμό μας όλο τον κόσμο. Τόσο τον εσωτερικό του κάθε ατόμου, όσο και τον εξωτερικό κάθε εποχής, επισημαίνοντας τους κύριους άξονες αυτής της χαρτογράφησης. Διότι οι λεπτομέρειες είναι εύκολα διαχειρίσιμες, όταν γνωρίζεις την συνολική πορεία των γεγονότων. Αντίθετα, εάν γνωρίζεις μόνο λεπτομέρειες, οι οποίες μπορεί να είναι πολύτιμες μέσα στο σύνολο εάν δεν γνωρίζεις το σύνολο, τότε οι λεπτομέρειες χάνουν την αντικειμενική τους αξία για την πραγματική καθημερινότητα.

Όπως, δηλαδή, ένας καθρέφτης μπορεί να είναι πολύτιμος σε ένα αυτοκίνητο, όμως εάν έχεις μόνο τον πολύτιμο καθρέφτη αλλά δεν έχεις το σύνολο, τότε αλλάζουν οι αξίες. Το μέρος έχει πολύτιμη αξία, εάν είναι όμως ενταγμένο σε ένα ολοκληρωμένο σύνολο χρήσιμο στην ατομική μας καθημερινότητα. Και όλα τα πράγματα της ατομικής και κοινωνικής μας καθημερινότητας έχουν αυτό το χαρακτηριστικό. Εάν τα αποκόψεις από το σύνολο, μειώνεται ή και χάνεται η αξία τους. Εάν όμως είναι κατάλληλα τοποθετημένα στην λειτουργούσα πρακτική μας καθημερινότητα, τότε η αξία τους αποβαίνει ουσιαστική, και η έλλειψή τους καθιστά τον λειτουργικό της ρόλο προβληματικό.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός στην διδασκαλία του δεν απέκλεισε κάποια από τις δύο αυτές παραμέτρους, δηλαδή την αξία των εσωτερικών μας διεργασιών, αλλά και την επίδραση των εξωτερικών παραγόντων στην ατομική μας καθημερινότητα. Μίλησε και εξήγησε τις βασικές πτυχές για όλα τα θέματα, τα οποία αγγίζουν την ατομική μας καθημερινότητα, τονίζοντας τον ρόλο τους που είναι αναντικατάστατος.

Όπως δηλαδή ένα αυτοκίνητο για να είναι χρήσιμο στην καθημερινότητα πρέπει να διαθέτει μια πληρότητα σε όργανα και εξαρτήματα, έτσι και ολόκληρη η ζωή μας, εάν θέλουμε να είναι λειτουργούσα κατά την έννοια που ήθελε να τονίσει ο Χριστός. Δηλαδή, να έχουμε μια καλή καθημερινότητα, αλλά να μην είναι αποκομμένη από την προοπτική του μέλλοντος. Και για να γίνει αυτό θα πρέπει η ατομική μας καθημερινότητα να διαθέτει τα ελάχιστα βασικά, ώστε να λειτουργεί και να παράγει καρπούς χρήσιμους για τον εμπλουτισμό των υπαρχόντων στην ατομική μας ζωή.

Η αύξηση του παγκόσμιου πλούτου είναι μια πολύτιμη και αισιόδοξη εικόνα, εάν όμως δεν φτάσει και στον δικό μου λογαριασμό, τότε η καλή εικόνα δεν προσθέτει αύξηση στο δικό μου χαρτοφυλάκιο ζωής. Είναι θεωρία χωρίς όμως προσωπικό όφελος.