Προοπτική ονομάζεται μια πιθανή εικόνα του μέλλοντος, μια πιθανή εξέλιξη σε ένα τομέα της ζωής. Και αυτή ακριβώς η αναφορά και περιγραφή μιας πιθανής μελλοντικής κατάστασης είναι στοιχείο ισχυρό, το οποίο μας οδηγεί σε μια εξελικτική πορεία προς την κατεύθυνση αυτή.

Κάτι μας τραβάει, κάτι μας σπρώχνει να προχωρήσουμε. Μια βαθιά και πολλές φορές ανεξέλεγκτη δύναμη μας ωθεί να προχωρήσουμε σε πράξεις που συμβάλλουν προς την πορεία αυτή. Είναι η ελπίδα για κάτι καλύτερο; Είναι η εσωτερική απόφαση στην οποία δεν αφήσαμε περιθώρια αμφισβήτησης; Όσες εξηγήσεις και αν προσπαθήσουμε να δώσουμε, στο τέλος το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.

Κινούμαστε προς την προοπτική που έχουμε θέσει ως στόχο της ζωής μας. Τότε τα εμπόδια γίνονται ασκήσεις για την ενδυνάμωση του εσωτερικού μας κόσμου. Τότε τα αδιέξοδα μετατρέπονται σε προκλήσεις της καθημερινότητας για να τις ξεπεράσουμε.

Σχεδόν θα μπορούσαμε να πούμε, τίποτα δεν μας σταματά στην πορεία προς την κατεύθυνση της ατομικής μας προοπτικής, του δικού μας στόχου. Αυτό δηλώνει ότι όσο καλύτερους στόχους και καλύτερες προοπτικές θέτουμε ως προτεραιότητα της σύντομης επί γης ζωής μας, τόσο καλύτερες ευκαιρίες μας δίνονται για καθημερινή άσκηση και εξάσκηση των ικανοτήτων μας.

Τόσο καλύτερες προοπτικές ανοίγονται μετά την πρώτη κατάκτηση. Τόσο ισχυροποιείται ο εσωτερικός μας άνθρωπος και γίνεται ικανότερος να καταλαβαίνει σε βάθος τα γεγονότα, και την ίδια στιγμή να έχει τη δύναμη να επιλέξει το συμφέρον του, αυτό που θα τον οδηγήσει με ασφάλεια και σύντομα στο στόχο του.

Οι προοπτικές είναι για μας ένα εργαλείο φαντασίας που κατεργάζεται μέσα μας και αθόρυβα το μέλλον μας. Τα γεγονότα αποδεικνύουν αν είμαστε σώφρονες στους στόχους και τις μεθόδους και πετύχαμε, ή είμαστε ανεύθυνοι και πρόχειροι, χωρίς βάθος ψυχής και αποτύχαμε.

Η εξερεύνηση και η κατάκτηση του άγνωστου δεν είναι μόνον γοητευτική, αλλά γεννά μεγάλες προσδοκίες για το μέλλον και αλλάζει τόσο την ψυχολογία του ερευνητή, όσο και την ζωή των ανθρώπων που ζουν και κινούνται γύρω του.

Κάθε νέα ανακάλυψη, κάθε νέα κατάκτηση της γνώσης της αλήθειας των πραγμάτων, φέρνει νέο αέρα στην ψυχή του ερευνητή και στην σύγχρονή του κοινωνία. Οι ανακαλύψεις αλλάζουν τον κόσμο και όχι η στείρα εκμετάλλευση των παλαιών αξιών. Οι ανακαλύψεις διευρύνουν τους ορίζοντες όλων των ανθρώπων. Οι ανακαλύψεις και οι κατακτήσεις είναι το στοιχείο που μεταμορφώνει τον άνθρωπο και τον ξεχωρίζει από τα ζώα.

Οι ανακαλύψεις του σήμερα είναι η βάση και η προϋπόθεση για τη ζωή του αύριο. Και ο φυσικός κόσμος γύρω μας είναι έτοιμος να μας αποκαλύψει τα μυστικά του, όταν εμείς μπαίνουμε στον κόπο να τον εξετάσουμε προσεκτικά και αληθινά. Και αν για τις μικρές καθημερινές ανακαλύψεις ο άνθρωπος ενθουσιάζεται και αισθάνεται δυνατός, όλοι καταλαβαίνουμε ότι για τις μεγάλες ανακαλύψεις της αλήθειας και μάλιστα της αιώνιας αλήθειας, ο ενθουσιασμός είναι άκρατος και διαρκής.

Όσο χαιρόμαστε όταν ανακαλύπτουμε τα φυσικά δώρα και εφόδια της καθημερινής ζωής μας, τόσο και πολύ περισσότερο η χαρά είναι αστείρευτη όταν ανακαλύπτουμε δώρα και αξίες που διατηρούν την τιμή τους στο διηνεκές, στο βάθος της ύπαρξης της ανθρώπινης παρουσίας πάνω στη γη.

Προπόνηση ονομάζεται η προετοιμασία, η επίπονη προσπάθεια, για κάτι μεγαλύτερο και ουσιαστικότερο. Όσο πιο σημαντικό είναι το ζητούμενο, τόσο και η προπόνηση είναι σκληρότερη, σε μεγαλύτερη διάρκεια χρόνου, και σε αυξανόμενη δυσκολία.

Ξεκινά η προπόνηση με απλά πράγματα, αλλά όσο περισσότερο θέλει κάποιος να αναδειχθεί και να πετύχει, τόσο πιο σκληρή και κοπιώδης είναι η προπόνηση στην οποία πρέπει να υποβάλλεται τακτικά και συστηματικά. Και αυτό αποτελεί κοινό τόπο για την κατάληψη μιας θέσης στον σύγχρονο κόσμο, είτε σε επιστήμες, είτε σε άλλες διεκδικήσεις.

Αντίθετα, δεν είναι γνωστή αυτή η πρακτική όταν μιλάμε για πράγματα έξω από τις πέντε αισθήσεις μας. Δεν θωρούμε αναγκαίο να υποβληθούμε σε εξετάσεις και προπονήσεις, όταν ομιλούμε για τα ζητήματα της πίστης. Με αυτά κρίνουμε ότι ασχολήθηκαν οι πρόγονοί μας και εμείς δεν έχουμε λόγο σε τέτοια ζητήματα. Για όλα εκείνοι μίλησαν, έγραψαν, μας παρέδωσαν τις απόψεις τους, άρα δεν συντρέχει λόγος να ασχοληθώ και εγώ. Και προφανώς αυτό είναι προσωπικά επιζήμιο, γιατί μου στερεί την ευκαιρία να εργασθώ για κάτι έξω από την βιοποριστική μου καθημερινότητα και έξω από όσα πετυχαίνω στα πλαίσια των αναγκών των πέντε αισθήσεών μου.

Και ενώ γνωρίζω ότι η ζωή δεν μπορεί να είναι τόσο άδικη και τόσο πρόσκαιρη, αρκούμαι μόνο στο γνωστό “έτσι είναι η ζωή και δεν αλλάζει”, χωρίς να είμαι πρόθυμος να μπω σε αναζητήσεις πέραν των φυσικών οφθαλμών μου. Όμως η ζωή μας διδάσκει ότι όπως για κάθε καλή επιτυχία απαιτείται και καλή προπόνηση και προετοιμασία, έτσι και για τα θέματα της αιώνιας ζωής, η προπόνηση  πρέπει να είναι εφάμιλλη της τιμής που εγώ αποδίδω στην αξία αυτή.

Αφετηρία ονομάζεται το σημείο εκκίνησης για μια διαδρομή. Μικρή ή μεγάλη, δύσκολη ή εύκολη, εκούσια ή ακούσια, για κάθε διαδρομή υπάρχει μόνο μια αφετηρία και από αυτήν ξεκινούν όλα.

Δεν έχουμε όλοι την ίδια αφετηρία. Άλλος ξεκινά ενωρίτερα, άλλος ξεκινά αργότερα, ωστόσο όλοι πορευόμαστε προς την ίδια κατεύθυνση, αν και πολλές φορές με διαφορετικούς στόχους. Σε κάθε περίπτωση ο χρόνος ξεκινά να μετράει από το σημείο της αφετηρίας. Όχι νωρίτερα.

Νωρίτερα μπορεί να υπάρχει προπόνηση, προετοιμασία, αλλά ο χρόνος μετράει όταν κάποιος δηλώνει ότι ξεκίνησε για την πορεία του και από εκείνη τη στιγμή το χρονόμετρο της ζωής του μπαίνει σε μια λειτουργία πολύπλοκη, σε μια λειτουργία διαφορετική από αυτή των αγώνων δρόμου της σύγχρονης ζωής. Και τούτο διότι από εκείνη τη στιγμή γράφεται μια νέα σελίδα, ένα νέο βιβλίο με επιτυχίες και αποτυχίες, μια προσωπική ιστορία που την γνωρίζει μόνον ο αγωνιστής και ο κριτής που θα βγάλει και θα αναδείξει τους νικητές.

Η αξία της αφετηρίας έχει καθοριστική αξία, γιατί από τότε και έπειτα καταγράφεται ο χρόνος και η δραστηριότητα του αγωνιστή. Νωρίτερα δεν γράφεται τίποτα. Και όλοι καταλαβαίνουμε ότι έχει μεγάλη σημασία η δήλωση της αφετηρίας μας. Τα προ της αφετηρίας γυμνάσματα και ασκήσεις είναι μόνον στοιχεία προετοιμασίας και δεν λαμβάνονται υπόψη στην τελική επίδοση. Η προετοιμασία είναι προσωπική υπόθεση.

Ο αγώνας που ξεκινά από την αφετηρία, κρίνεται με βάση κανόνες που ισχύουν για όλους χωρίς προσωποληψία και κληρονομικές προϋποθέσεις. Ο δικός μου αγώνας εγγράφεται στο δικό μου πινάκιο. Και ο τελικός κριτής γνωρίζει και τους κανόνες και τις προσωπικές δυσκολίες κάθε αγωνιστή.

Η εξαπάτηση του εαυτού μου ονομάζεται αυταπάτη. Δεν με απατά κάποιος άλλος, αλλά εγώ ο ίδιος εξαπατώ τον εαυτό μου. Και αυτή είναι η χειρότερη μορφή απάτης, γιατί εγώ ο ίδιος τρώγω τις σάρκες μου, αυτοκαταστρέφομαι.

Ενώ δηλαδή γνωρίζω την αλήθεια των πραγμάτων, προσποιούμαι, υποκρίνομαι ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα, προκειμένου να αποφύγω κάποιο κόστος της αλήθειας. Αργότερα βέβαια έρχεται ο λογαριασμός και οι τραγικές συνέπειες. Διότι η απάτη, η αυταπάτη και η παραγνώριση της αλήθειας δεν συντελούνται, δεν τελειώνουν εκεί που άρχισαν αμέσως, αλλά γεννούν διαδοχικά παρενέργειες που οδηγούν όλο και μακρύτερα από την αλήθεια. Αυτό σημαίνει ότι η επιστροφή στον αρχικό τόπο του λάθους και της απάτης είναι οδυνηρή και σε άγνωστο βάθος χρόνου.

Για τον λόγο αυτό και η απάτη, πολύ περισσότερο η αυταπάτη, δεν πρέπει να χρονίζει στην καθημερινότητά μας. Η ανακάλυψη του λάθους πρέπει να συνοδεύεται με αποκατάσταση το ταχύτερο δυνατόν, ώστε και οι ζημιές να είναι λιγότερες. Αυτό μας δίδαξε ο Χριστός. Η αλήθεια ελευθερώνει, ενώ η απάτη και η αυταπάτη οδηγεί σε πιο σκληρή δουλεία. Με την αλήθεια κτίζονται οικοδομές και όχι με αυταπάτες. Με την αλήθεια ατενίζουμε το αύριο με μεγαλύτερη ασφάλεια και όχι με τις αυταπάτες.

Η απάτη και η εξαπάτηση είναι έργο του εχθρού. Η αλήθεια και η παραμονή στην αλήθεια είναι έργο του καλού εργοδότη που αυξάνει τα κέρδη και τις επιχορηγίες, ενώ παράλληλα προβλέπει, φροντίζει και αποκαλύπτει και το μέλλον.