Καθημερινά η ζωή μάς προκαλεί να κάνουμε πολλά πράγματα και αυτό είναι το σύνηθες. Και μπορεί να θέλουμε ή να μην θέλουμε, ωστόσο η ζωή και οι συνθήκες μάς υποχρεώνουν να υπακούσουμε στις προκλήσεις και να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις που μάς καλεί να εκτελέσουμε. Ζωή χωρίς αυτές τις παραμέτρους δεν υπάρχει, τουλάχιστον με όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα.

Αυτή η δραστηριότητα περιλαμβάνει τόσο την ατομική μας πλευρά, όσο και διάφορους εξωτερικούς παράγοντες, οι οποίοι και παίζουν τον δικό τους ρόλο μέσα στις προσωπικές και ατομικές μας υποθέσεις. Δηλαδή, δεν είναι μόνο ο εαυτός μας, που συμμετέχει σε μια δραστηριότητα, αλλά είναι και οι άλλοι παράγοντες, οι οποίοι είναι άγνωστοι ή εν μέρει γνωστοί. Και αυτό δηλώνει ότι για κάθε δραστηριότητα, πρέπει να ξέρουμε τόσο τα ατομικά μας δεδομένα, όσο και των εξωτερικών παραγόντων.

Με λίγα λόγια δεν κάνουμε ό,τι θέλουμε, αλλά η συμπεριφορά μας εξαρτάται και από μη ελεγχόμενους πάντα από εμάς παράγοντες. Αυτό σημαίνει από την μια ευαισθησία και αντίληψη, και από την άλλη επίγνωση της πραγματικότητας, ατομικής και κοινωνικής. Και εδώ συνήθως κάνουμε τα λάθη. Ειτε γιατί αγνοούμε τμήμα του εαυτού μας και των ικανοτήτων μας, είτε γιατί αγνοούμε πράγματα του εξωτερικού κόσμου που μάς περιβάλλει. Και οι δύο αυτοί παράγοντες επηρεάζουν τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας, και πολλές φορές αρνητικά, με συνέπεια την θλίψη και την απογοήτευση.

Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Χριστός ανέπτυξε δια μακρών την διδασκαλία του θεωρητικά αλλά και πρακτικά, τόσο από ο ίδιος, όσο και οι άνθρωποι που είχε επιλέξει ως μαθητές να εφαρμόσουν όσα εκείνος τους είχε διδάξει. Διότι, η διδασκαλία του Χριστού δεν είναι μόνο κάνε αυτό και μη κάνεις εκείνο, αλλά περιλαμβάνει και μυριάδες άλλες λεπτομέρειες, χωρίς τις οποίες η διδασκαλία του δεν είναι πρακτικά εφαρμόσιμη στην ατομική μας καθημερινότητα.

Διότι, από την θεωρία μέχρι την αποτελεσματική πράξη μεσολαβούν οι δοκιμές, με θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα, από τις οποίες παίρνουμε τα μαθήματα, ώστε να επιλέγουμε το καλό και το συμφέρον, αντί για το κακό και το επιζήμιο. Και μάλιστα, εδώ ο Χριστός και οι μαθητές του που μάς παρέδωσαν όσα εκείνος είχε εξηγήσει και αναλύσει, δεν έδωσε μόνο εντολές – στην πραγματικότητα έδωσε μόνο, μία, το να αγαπάτε ο ένας τον άλλον απευθυνόμενος στους μαθητές του, πράγμα το οποίο αποδείχθηκε και το πιο δύσκολο στην εφαρμογή του – , αλλά τους οδήγησε, ενώ ακόμη ήταν εδώ, να κάνουν τις δοκιμές τους, ώστε να ξέρουν τί τους περιμένει. Διότι η γνώση και η εφαρμογή περνάει μέσα από την ατομική χαρτογράφηση της καθημερινότητας, και καθένας καλείται να προβεί ο ίδιος στην χαρτογράφηση, δηλαδή στον εντοπισμό των θεμάτων που πρέπει να λάβει υπόψη του κάθε ενδιαφερόμενος στο ταξίδι της ζωής του, ώστε να επέρχεται εμπλουτισμός και όχι μείωση των ατομικών μας υπαρχόντων. 

Η χαρτογράφηση, η σημείωση δηλαδή επί χάρτου ενός σημείου αναφοράς, απαιτεί την ατομική συμμετοχή. Χωρίς την ατομική σύμπραξη δεν μπορεί να τοποθετηθούν πάνω στο χαρτί τα σημεία του προσωπικού μας ενδιαφέροντος.

Ακόμη και οι χάρτες που προσφέρονται δωρεάν από το ίντερνετ είναι γενικού χαρακτήρα και δεν έχουν πρακτική αξία, εάν δεν υπάρξει προσωπική αναζήτηση για οποιοδήποτε θέμα απασχολεί ένα άτομο. Διότι, το σύνολο των πληροφοριών που προσφέρονται είναι απέραντο, άρα και μη χρήσιμο χωρίς την εξατομίκευση του ενδιαφέροντος θέματος. Αυτός είναι ο κυρίαρχος ρόλος: το άτομο και τα προσωπικά του ενδιαφέροντα. Τα υπόλοιπα, όσα δηλαδή δεν εμπίπτουν στο ατομικό μας ενδιαφέρον, παραμένουν πολύτιμα, αλλά όχι για το άτομο που έχει συγκεκριμένες αναζητήσεις, και γι αυτό ανοίγει ή συγκεντρώνει στοιχεία από τους υπάρχοντες χάρτες.

Άρα το άτομο κινεί την φάμπρικα, το άτομο πιέζει για μάθηση, το άτομο αλλάζει τον κόσμο και όχι ο κόσμος, δηλαδή οι κοινωνίες των ανθρώπων μόνες τους. Πάντα το κίνητρο βρίσκεται στο άτομο, στο ένα ή περισσότερα άτομα που αναζητούν κάτι καλύτερο από αυτό που διαθέτουν σήμερα, διότι τους πιέζει η υπαρξιακή ανάγκη για το καλύτερο. Και αυτό μάς διαφεύγει.

Νομίζουμε ότι ο κόσμος αλλάζει χωρίς εμάς. Αλλά αυτό είναι ουτοπία και ψεύδος. Διότι μπορεί να αλλάζουν οι εποχές μέσα στην φύση κατά τους φυσικούς νόμους. Όμως οι αλλαγές επέρχονται με την σύμπραξη των ανθρώπων και χωρίς αυτή την σύμπραξη ο κόσμος, δηλαδή οι κοινωνίες των ανθρώπων, παραμένουν στάσιμες και αυτό είναι επικίνδυνο. Διότι, κάθε στασιμότητα προκαλεί ανακύκλωση των υπαρχόντων και όχι εμπλουτισμό, χωρίς τον οποίο δεν υπάρχει το κίνητρο για ζωή.

Όλες οι ανακαλύψεις έγιναν μέσα στην ιστορία από ανθρώπους που είχαν αναζητήσεις πέραν των όσων διέθεταν έως εκείνη την στιγμή. Και αυτή η αναζήτηση, σε όλους τους τομείς της ζωής, αποτελεί την κινητήρια δύναμη για τις αλλαγές και τον εμπλουτισμό των υπαρχόντων. Όσο ο άνθρωπος αναζητά την γνώση του άγνωστου, τόσο ο ίδιος καλλιεργείται και καταλαβαίνει την μικρότητά του μπροστά στην άγνοιά του για το άγνωστο.

Αυτό ήταν και το κεντρικό μήνυμα του Χριστού σε όσους ενδιαφέρονται για την ζωή και την πρόοδο. Γνωρίστε εμένα και την διδασκαλία μου, αλλά μην σταματάτε, διότι έχετε να ανακαλύψετε εσείς πολλά περισσότερα από όσα σάς έχω αποκαλύψει εγώ. Διατηρείστε την δραστηριότητα και τις εξερευνήσεις του άγνωστου, όταν φτάνετε σε αδιέξοδα. Μην γυρνάτε στο παρελθόν, αλλά μέσα από τα μαθήματα του παρελθόντος ανακαλύψτε το μέλλον που σάς ανήκει. Το παρελθόν το έζησαν άλλοι και πήραν την ανταμοιβή τους. Εσείς σήμερα το 2024, δοκιμάστε την εξερεύνηση του εαυτού σας και του δημιουργού για να εμπλουτίζετε τα υπάρχοντά σας και όχι να τα χάνετε. 

Η επικαιροποίηση των στοιχείων σε ένα χάρτη είναι ουσιαστικής αξίας. Διότι, εάν περιέχει πληροφορίες, οι οποίες δεν ισχύουν πλέον, τότε είναι επικίνδυνος. Εάν παραλείπει πληροφορίες, τότε είναι εξίσου επικίνδυνος, και μπορεί να οδηγήσει όποιον τον συμβουλεύεται σε καθημερινά αδιέξοδα ή ακόμη και σε θάνατο. Με λίγα λόγια, δεν αρκεί να κρατώ στα χέρια μου ένα χάρτη, αλλά πρέπει να προσέχω και τί περιλαμβάνει και τί παραλείπει, ώστε να αναζητώ με δική μου ευθύνη όσα δεν υπάρχουν στον χάρτη λόγω παλαιότητας ή άγνοιας των συντακτών του.

Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Χριστός εξήγησε στους μαθητές του την ανάγκη να φύγει ο ίδιος και να στείλει στην θέση του διδασκάλου ένα άλλο πρόσωπο θεού, το Πνεύμα το Άγιο, το οποίο δεν δεσμεύεται από τόπο και χρόνο, αλλά βρίσκεται πάντα σε κάθε τόπο της γης και του σύμπαντος, άρα κατέχει και τον καλύτερο χάρτη πληροφόρησης, επικαιροποιημένο μέχρι το προηγούμενο ή και το επόμενο λεπτό ή το αόριστο μέλλον.

Διότι καθένας που αναζητά να προχωρήσει σε μια πορεία ζωής, δεν ενδιαφέρεται μόνον για τα λίγα μέτρα που βρίσκονται μπροστά του, αλλά θέλει να είναι βέβαιος για όλη την πληροφόρηση μέχρι τον ατομικό του προορισμό. Και αυτό σημαίνει ότι ο χάρτης της ατομικής μας πορείας δεν είναι χρήσιμος, εάν περιλαμβάνει μόνο τα στοιχεία που ήταν γνωστά πριν από δύο χιλιάδες χρόνια. Διότι, μπορεί αυτά που περιλαμβάνει να είναι αληθή για την τότε εποχή, αλλά εάν θελήσεις εσύ να ταξιδέψεις δύο χιλιάδες χρόνια μετά, είναι απαραίτητη η πληροφόρηση της στιγμής, ώστε να είσαι βέβαιος ότι δεν θα φτάσεις σε αδιέξοδα ή τον θάνατο.

Αυτό τον ρόλο έχει αναλάβει το Πνεύμα το Άγιο. Όχι απλά να μας υπενθυμίζει τί είπε ο Χριστός ή οι Προφήτες, αλλά και να μας διδάσκει την πρακτική εφαρμογή του θελήματος του θεού στην ατομική μας καθημερινότητα. Διότι η κρίση του θεού δεν αφορά τις πράξεις των άλλων όταν κρίνομαι εγώ, αλλά επικεντρώνεται στην ατομική μου μερίδα ζωής πράξεων και σκέψεων, και ανάλογα απολαμβάνω προσωπικά τις ανταποδόσεις του θεού, αφού η πίστη χωρίς ανταπόδοση και αντιμισθία είναι μάταιη και αργότερα να οδηγηθεί το άτομο σε απώλεια ή πλάνη περί την πίστη αλλά και την ατομική του καθημερινότητα.

Η επικαιροποίηση των στοιχείων του χάρτη που καθένας χρησιμοποιεί σήμερα είναι το πρώτο στοιχείο, με το οποίο ο Χριστός αρχίζει να συζητά και να εμπιστεύεται το άτομο. Η λογική λατρεία επιβάλλει την εφαρμογή της κοινής λογικής και ηθικής. Ό,τι δεν είναι σύμφωνο, είναι επικίνδυνο. 

Η γνώση του κόσμου, εσωτερικού και περιβάλλοντος, απαιτεί ως προϋπόθεση την ατομική μας ικανότητα. Χωρίς αυτήν την ικανότητα, όλα μπορεί να συμβούν ή ήδη να συμβαίνουν γύρω μας και μέσα μας, αλλά εμείς να μη κατανοούμε τί συμβαίνει και να μένουμε αδρανείς, απαθείς και αμέτοχοι στα τεκταινόμενα.

Για τον λόγο αυτό και η ζωή δεν έχει πάντα αυτοματισμούς, αλλά δημιουργείται σταδιακά, και σταδιακά γίνεται αντιληπτή από τον καθένα που βιώνει την ατομική του καθημερινότητα τον 21ο αιώνα και όχι το παρελθόν. Διότι ζωή είναι αυτό που βιώνουμε εμείς και όχι αυτό που βίωσαν οι προγενέστεροι, οι γονείς και οι πρόγονοί μας. Εκείνοι όλοι μπορεί να είναι παραδείγματα για μίμηση ή αποφυγή, ωστόσο εκείνοι έδρασαν στον καιρό τους και πήραν το μισθό τους σύμφωνα με τα τότε κρατούντα.

Εμείς που βιώνουμε την καθημερινότητά μας στον 21ο αιώνα, ζούμε σε ένα παντελώς νέο για την ιστορία της ανθρωπότητας περιβάλλον, με άλλες κοινωνικές και τεχνικές συνθήκες και γνώσεις, οι οποίες και αποτελούν τον καθημερινό μας περίγυρο, αλλά και τον εσωτερικό μας κόσμο. Διότι δεν αλλάζει μόνον ο κόσμος γύρω μας – κοινωνικός και φυσικός -, αλλά αλλάζουμε και εμείς μέσα από τις νέες κάθε μέρα συνθήκες διαβίωσης.

Παλιά ο κόσμος χρησιμοποιούσε τα ζώα για μεταφορικό μέσον. Σήμερα όλοι χρησιμοποιούμε τεχνικά μέσα, με μεγαλύτερη δύναμη και μεγαλύτερες επιδόσεις. Παλιά ο κόσμος χρησιμοποιούσε λυχνάρια και δάδες για φωτισμό, σήμερα χρησιμοποιούμε τον ηλεκτρισμό με πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες από τους λύχνους και τις δάδες. Άρα, θα πρέπει να προσαρμόσουμε και τις δικές μας εσωτερικές αναζητήσεις, τις σκέψεις, τις επιλογές και τα ενδιαφέροντα, όχι μόνο στην προσπάθεια προσαρμογής μας στην σύγχρονη πραγματικότητα, αλλά και στην ενίσχυση του εσωτερικού μας κόσμου με δύναμη σύγχρονης αντίληψης και ικανότητας, αντίστοιχη, δηλαδή, των σύγχρονων απαιτήσεων και όχι του παρελθόντος.

Αυτό ήταν και το κεντρικό μήνυμα του Χριστού στον καιρό της εδώ παροικίας του. Αναγνωρίστε την εποχή σας και τις δυνατότητες που σάς προσφέρει, και μην επαναλαμβάνετε στερεότυπα, όταν πλέον αυτά δεν σάς προσφέρουν νέο εμπλουτισμό των υπαρχόντων σας. Κανείς δεν κρίνεται για τις πράξεις των παλαιοτέρων. Όλοι κρινόμαστε με βάση την σύγχρονη αλήθεια, και απολαμβάνουμε με βάση την δική μας ατομική και κοινωνική επίδοση και όχι των παλαιοτέρων. 

Ανάβοντας κάποιος ένα κερί στην Εκκλησία εκφράζει την πίστη και την ευσέβειά του. Αυτό από την πλευρά την δική του. Ωστόσο, αυτό προφανώς δεν είναι μια ολοκληρωμένη κίνηση και έκφραση, διότι ό,τι κάνουμε έχει κάποια αιτία και περιμένουμε κάποιο αποτέλεσμα. Και όποιος αρνείται αυτή την αλήθεια ψεύδεται και παραπλανά. Διότι, μπορεί να μην προσδοκώ κάποια ανταπόδοση τώρα και επί τόπου, αλλά στην βαθύτερη συνείδησή μου είμαι βέβαιος ότι αυτή η δική μου πράξη θα φέρει κάποιο καλό αποτέλεσμα στην ζωή μου, διότι η ευσέβεια απευθύνεται στον θεό και όχι στους ανθρώπους.

Όταν λοιπόν κάποιος ανάβει ένα κερί ή κάνει τον σταυρό του, αυτή η πράξη του πηγάζει από την εσωτερική του ανάγκη, και όχι από την απαίτηση κάποιου τρίτου που τον υποχρεώνει να κάνει κάτι χωρίς ο ίδιος να το επιθυμεί. Και αυτή ακριβώς η πηγαία ευσέβεια είναι το πολύτιμο κειμήλιο που μεταφέρει κάθε θνητός κατά την διάρκεια της εδώ παροικίας του.

Διότι, ό,τι πηγάζει από την βαθύτερη συνείδησή μας και όχι μόνο από το αναγκαίο συμφέρον, είναι δείκτης μιας βαθύτερης αναζήτησης του δημιουργού. Τον οποίο δεν γνωρίζουμε, αλλά είμαστε βέβαιοι για την ύπαρξή του και προσδοκούμε ασυναίσθητα την δική του ανταπόδοση και αντιμισθία. Αυτό είναι το κομβικό σημείο της επαφής μιας καθημερινής μας συνήθειας – όσοι έχουμε αυτή την συνήθεια – και μιας βαθύτερης αναζήτησης, που δεν εξαντλείται μόνο στην κάλυψη των βιοτικών αναγκών, αλλά επεκτείνεται και σε βαθύτερες αναζητήσεις της ζωής, όπως αυτές περιορίζονται, βέβαια, από τα σύντομα όρια του επίγειου βίου μας.

Και σε αυτό το επίπεδο, το βαθύτερο της ύπαρξής μας που αναζητά τον δημιουργό και δεν ικανοποιείται μέχρι να αρχίσει να τον γνωρίζει, στηρίχθηκε όλη η διδασκαλία του Χριστού: στην αναζήτηση του δημιουργού, ανεξάρτητα από τις αιτίες που οδηγούν ένα άτομο στην αναζήτηση αυτή. Διότι, πρώτη προϋπόθεση για την υιοθέτηση και εφαρμογή της διδασκαλίας του Χριστού είναι το ατομικό ενδιαφέρον, το οποίο μπορεί να έχει περιβάλλον αναγκών, αλλά έχει και βαθύτερες ρίζες στην υπαρξιακή ανάγκη επίγνωσης και αναγνώρισης του ίδιου του δημιουργού.

Διότι, το ζητούμενο δεν είναι μόνο η ανταπόδοση για την κάλυψη των ημερήσιων αναγκών, αλλά και η επέκταση της ζωής, όπως την περιγράφει ο ίδιος ο Χριστός, ο οποίος και αναστήθηκε πρώτος, αναμένοντας και την ακολουθία του να περπατήσει τον ίδιο δρόμο της πίστης στην Ανάσταση και στην υπομονή των εδώ δυσκολιών.