Η αρχαία Ελληνική σκέψη αναζητούσε εξηγήσεις για την καθημερινή συμπεριφορά των ανθρώπων και πως αυτή μπορούσε να βελτιωθεί μέσα από την κατανόηση της ανθρώπινης προσωπικότητας.
Μεγάλες έρευνες εδώ και πάνω από εικοσιπέντε αιώνες έχουν για θέμα τους την ανθρώπινη προσωπικότητα, δηλαδή την σύσταση του περιεχομένου και τις εκδηλώσεις που προέρχονται από την λειτουργία της. Και αυτό που είναι προφανές είναι ότι η όποια συμπεριφορά, καλή ή κακή, έχει ημερομηνία λήξης και αυτή δεν είναι άλλη από την ημέρα του θανάτου και την διαγραφή του ατόμου από το ληξιαρχείο.
Αυτή η τελευταία παρατήρηση μπορεί να εκληφθεί ως λύτρωση αλλά και ως απώλεια. Λύτρωση για εκείνον που δεν θα θέλαμε να είχαμε γνωρίσει και απώλεια για εκείνον που θα θέλαμε να έχουμε πάντα μαζί μας. Όμως το μεγάλο ερώτημα παραμένει και για τις δυο περιπτώσεις: γιατί να πεθαίνει ο άνθρωπος, καλός ή κακός; Πως θα μπορούσε το άτομο να υπερβεί αυτή παγκόσμια και διαχρονική εμπειρία;
Η άποψη ότι ο καλός ζει ενώ ο κακός πεθαίνει, δεν δίνει απαντήσεις, διότι δεν γνωρίζουμε το κριτήριο που αποδεικνύει τον καλό από τον κακό και στο τέλος στα δικά μας τα μάτια όλοι πεθαίνουν, ανεξάρτητα από την ποιότητα της εδώ ζωής τους.
Η ανάμειξη του θεού στο ζήτημα αυτό, δηλαδή της ζωής και του θανάτου, δεν ήταν και δεν είναι ακόμη και σήμερα εύκολα εξηγήσιμη. Διότι οι πληροφορίες που έχουμε από όλη την ιστορία της ανθρωπότητας δεν επαρκούν για την ανάκτηση και αξιοποίηση όλων των δεδομένων.
Διότι η έρευνα για την ζωή, την διάρκεια και την ποιότητα που αυτή μπορεί να έχει, δεν ταυτίζεται με την ζωή. Διότι είναι άλλο πράγμα να μιλάω και να γράφω για την ζωή και άλλο θέμα η ίδια η ζωή, στην οποία μπορεί να μετέχω ή να είμαι απλός θεατής που περιγράφει γεγονότα έξω από μένα.
Και αυτή είναι η ουσιαστική διαφορά στην διδασκαλία του Χριστού. Δεν εξήγησε μόνον την προσέγγιση στην ζωή, αλλά εξήγησε και την ενσωμάτωση του ατόμου στην εμπειρία της ζωής. Δεν αρκέστηκε στην παραβολή, αλλά εξήγησε την ουσία και την διαδικασία της συμμετοχής στην ουσία με την προσωπική εμπειρία. Διότι τα περισσότερα πράγματα είναι προσωπικό βίωμα και όχι μόνον εξωτερική περιγραφή, η οποία μπορεί να δείχνει στον ενδιαφερόμενο την εξωτερική όψη της ουσίας, αλλά αυτό δεν σημαίνει και προσωπική συμμετοχή σε αυτήν.