Η εξιχνίαση των προσωπικών μας ορίων δεν ανήκει στους άλλους, αλλά είναι μια απόλυτα προσωπική υπόθεση μέσα στην ατομική μας καθημερινότητα. Ο τρόπος που διαχειριζόμαστε τα διάφορα θέματα της προσωπικής ζωής, καθώς και οι στόχοι που έχουμε στην καθημερινότητα, τοποθετούν το πλαίσιο, εντός του οποίου κινείται η προσωπική μας προοπτική σε καθημερινή βάση.
Δεν πρόκειται, δηλαδή, κατά κανόνα για θέματα των άλλων ανθρώπων – ακόμη και αν πρόκειται για πρόσωπα που συγκατοικούμε ή συνεργαζόμαστε, αλλά πρόκειται για απόλυτα προσωπική ευθύνη του ενεργούντος – ή του αδιαφορούντος – προσώπου, το οποίο και εισπράττει τα επίχειρα της προσωπικής του προσπάθειας για κατανόηση και εξιχνίαση των ορίων που το αφορούν προσωπικά.
Και επειδή σε όλους μας αρέσει να αποδίδουμε στους άλλους τα δυσάρεστα και στους εαυτού μας τα ευχάριστα και το κέρδος, δημιουργείται η ψευδαίσθηση ότι οι άλλοι φταίνε για τα κακά και τα άσχημα, ενώ οι επιτυχίες είναι όλες αποκλειστικά δικές μας. Και αυτό δεν βοηθά. Διότι η αλήθεια δεν είναι πάντα με αυτό το μέτρο, αλλά εμπεριέχει και τις δικές μας ευθύνες για τα γεγονότα που μάς αφορούν.
Το πρώτο, δηλαδή, βήμα για τον εξορθολογισμό, όταν αναζητούμε να μάθουμε και να εξιχνιάσουμε τα όρια και τις περιοχές της προσωπικής μας ζωής, είναι να συνειδητοποιήσουμε – και να αποδεχθούμε – ότι τον πρώτο λόγο της ευθύνης τον έχουμε εμείς ως άτομα και όχι η γύρω κοινωνία. Διότι, ανεξάρτητα από τις εξωτερικές συνθήκες, οι αποφάσεις για το πρακτέο κάθε στιγμή δεν ανήκουν αποκλειστικά στους άλλους, αλλά – ίσως – τους αναλογεί ένα μερίδιο μικρό, σε σχέση με το δικό μας μεγαλύτερο. Και αυτό είναι το πρώτο βήμα για τον εξορθολογισμό της προσωπικής μας κρίσης και αντίληψης.
Να μεταθέσουμε δηλαδή τα όρια των ευθυνών από τους άλλους στους εαυτούς μας, προκειμένου να ξεκινήσει και η αποκατάσταση – εάν ενδιαφερόμαστε – προς την σωστή κατεύθυνση της προσωπικής μας καθημερινότητας. Η απόδοση της πλήρους ευθύνης στους άλλους, τυφλώνει, και οδηγεί σταδιακά σε μυωπία την προσωπική μας κρίση, και αυτό έχει ως μόνιμο αποτέλεσμα την λανθασμένη εκτίμηση των γύρω μας πραγμάτων, και την λήψη λανθασμένων αποφάσεων και πράξεων.
Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός δεν μίλησε μόνο για την κοινωνική αδικία – που ήταν και θα είναι για πάντα το βαρύ τίμημα των λαθών μας, αλλά τοποθέτησε την ευθύνη στο κάθε άτομο κάθε κοινωνίας. Διότι, η αλλαγή ενός προσώπου φέρνει και την συνολική αλλαγή σταδιακά. Η αμεριμνησία και η αδιαφορία φέρνει τα δυσάρεστα αποτελέσματα της φθοράς και της της κοινωνικής διαφθοράς, με ότι αυτό συνεπάγεται για την καθημερινή μας ζωή. Διότι, μετά την άδικη πράξη, απαιτείται αποκατάσταση, η οποία – κατά κανόνα – είναι εκδικητικής φύσεως, και η νέα αδικία -εκ/δίκηση – φέρνει και άλλη αδικία, και στο τέλος καταλήγουμε στα δικαστήρια και στους πολέμους με αθώα θύματα, πολλές φορές και τους ίδιους μας τους εαυτούς.
Και ο Χριστός συνέστησε: μην εκδικείτε τους εαυτούς σας, αλλά περιμένετε να εμφανιστεί η αλήθεια, καλλιεργώντας την προσωπική σας υπομονή. Αν αντιδράσετε λάθος, θα το πληρώσετε, διότι όλα εδώ πληρώνονται προς το παρόν, αφού το μέλλον δεν το γνωρίζει κανείς.