Όλες οι εκπομπές με χρονολογική σειρά.

Ο καρκίνος δεν είναι ασθένεια που σκοτώνει την ίδια στιγμή που εμφανίζεται, αλλά φθείρει τον οργανισμό μας και σταδιακά καταλήγουμε – αν στο μεταξύ δεν τον θεραπεύσουμε – στον θάνατο.

Αυτή η τραγική αλήθεια, από την μια δίνει δυνατότητες χρόνου για μελέτη του προβλήματος και θεραπεία, από την άλλη, αν δεν θεραπευθεί, όχι μόνον οδηγεί στον θάνατο, αλλά έχει και μακρά περίοδο πόνου και ταλαιπωρίας.

Αυτό ισχύει και στην περίπτωση των εσωτερικών μας αναζητήσεων, προβληματισμών και προβλημάτων. Αν έγκαιρα δεν εντοπιστούν και δεν θεραπευθούν, σταδιακά αφαιρούν την ζωτικότητα από την ζωή μας, ατονεί σταδιακά η εσωτερική ψυχική μας δύναμη και τελικά απομακρυνόμαστε από τις πηγές της δύναμης ζωής και δημιουργίας. Αυτό ήταν και το κυρίαρχο στοιχείο στο έργο του Χριστού. Δεν ήταν μια καλύτερη – μόνον – κοινωνική συμπεριφορά, αλλά ήταν και είναι η επαναφορά και επανεκκίνηση των ζωτικών λειτουργιών της πίστης μέσα μας, λειτουργιών που ενεργοποιούν την επαφή μας με την δύναμη του δημιουργού. Μια δύναμη άγνωστη κατά κανόνα σε μας, αλλά αυτή η δύναμη έχει την ικανότητα να μεταμορφώνει την καθημερινότητα με την προοπτική της αιωνιότητας.

Το λάθος που εμείς κάνουμε είναι ότι υποτιμούμε το θέμα και την πρακτική αξία της πίστης ως εφόδιο του δημιουργού σε μας και δίνουμε μεγαλύτερη προσοχή σε άλλες παραμέτρους των Ιερών Γραμμάτων. Ωστόσο χωρίς την καλλιέργεια και ανάπτυξη της πίστης, καμιά άλλη λειτουργία δεν μπορεί να αναπτυχθεί ισόρροπα, ακριβώς γιατί η βασική μεταμορφωτική δύναμη συνδέεται με την καλή λειτουργία της πίστης.

Το γεγονός ότι ο ίδιος ο Χριστός έδωσε αυτή την βαρύτητα στο εφόδιο της πίστης είναι η απόδειξη ότι και μεις θα πρέπει να επικεντρωθούμε στην αξία αυτού του εφοδίου, χωρίς βεβαίως να παραβλέπουμε και τις λοιπές πλευρές που ο ίδιος ο Χριστός έχει επισημάνει ως απαραίτητες για την διατήρηση του συνδέσμου μας με τον δημιουργό μας.

Επειδή όσο ζούμε οι ανάγκες μας δεν τελειώνουν, θα πρέπει να βρούμε τρόπο, ώστε, όσο εξαρτάται από εμάς, και οι ανάγκες μας να είναι ρεαλιστικές, αλλά και τα αποθέματα για την κάλυψή τους να είναι επαρκή.

Και επειδή εμείς νομίζουμε ότι κάποιος άλλος θα φροντίσει, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι κανείς δεν πρόκειται να ασχοληθεί αποτελεσματικά με την υπόθεσή μας, αν εμείς πρώτοι δεν σκύψουμε στο πρόβλημα που μας απασχολεί. Αν αυτό δεν συμβεί, τότε είναι προφανές ότι και η εσωτερική μας ισορροπία δεν είναι ασφαλής και οι δυνάμεις μας είναι μικρές και αναιμικές.

Για τον λόγο αυτό η ορθή πρακτική πρέπει να είναι η εσωτερική μας ενίσχυση σε καθημερινή βάση, ώστε να κατανοούμε τον κόσμο, το περιβάλλον και τις σύγχρονες συνθήκες ζωής και να μην πέφτουμε σε παγίδες καταστροφικές, σε παγίδες που απαιτούν δυνάμεις πέραν των δικών μας για να απελευθερωθούμε. Και αυτό προϋποθέτει ενίσχυση της εσωτερικής μας πίστης, ενίσχυση του εσωτερικού μας κόσμου γενικότερα, ώστε να έχουμε αποθέματα δυνάμεων στην αντιμετώπιση της καθημερινότητας και των προβλημάτων της.

Η περίπτωση της γυναίκας που πλησιάζει τον Χριστό χωρίς εκείνος να το ξέρει και χωρίς κανείς να την αντιληφθεί, είναι ένα καθαρό παράδειγμα λειτουργικής και αποτελεσματικής πίστης. Παράδειγμα πίστης που δεν εκδηλώνεται με λόγια, αλλά με σιωπηλή πράξη η οποία έχει κραυγαλέα όμως αποτελέσματα.

Κύριο χαρακτηριστικό στην περίπτωση αυτή είναι η δήλωση του ίδιου του Χριστού: το στοιχείο που έφερε την απαλλαγή της από την μάστιγα της αιμορραγίας ήταν η πίστη της. Αυτό ήταν το εργαλείο και ο αγωγός που χρησιμοποιήθηκε για να περάσει η δύναμη του Χριστού σε εκείνη την ανώνυμη γυναίκα και όχι κάτι άλλο μαγικό ή απόκρυφο.

Και προφανώς αυτό το ίδιο εργαλείο, το ίδιο εφόδιο της πίστης, έχει βάλει ο δημιουργός μέσα σε όλους μας. Το ερώτημα είναι αν μπορεί αυτό το εφόδιο να λειτουργήσει και να αξιοποιηθεί από τον καθένα μας για τις σημερινές προσωπικές μας αναζητήσεις και αδιέξοδα, ή έχει ήδη απαξιωθεί στην συνείδησή μας και έχει ήδη απολέσει την λειτουργική του δυνατότητα από τους δικούς μας λανθασμένους χειρισμούς στον εσωτερικό μας κόσμο.

Συνήθως τα προβλήματά μας τα ξέρουμε μόνον εμείς. Σπάνια φίλοι ή συγγενείς γνωρίζουν κάποια από τα εσωτερικά μας αδιέξοδα, τους φόβους και τις αναστολές μας, τις πικρίες και τις κρυφές ελπίδες μας. Όλα συμβαίνουν μέσα μας και τελικά όλα μέσα μας ολοκληρώνονται.

Τίποτα από αυτά που μας απογοήτευσαν δεν μένει πάνω στη γη για να θυμίζει σε άλλους τα προσωπικά μας ελαττώματα και τις προσωπικές μας αδυναμίες. Όλα τα παίρνουμε μαζί μας και κανείς σχεδόν άλλος δεν πρόκειται να ασχοληθεί στο μέλλον με όσα υπήρξαν σημαντικά ή ασήμαντα για μας. Ο καιρός περνάει και μαζί και τα ζητήματα που μας απασχολούν, είτε βρουν τη λύση τους είτε όχι.

Και φυσικά αυτό είναι ένα βαθύ μάθημα για την καθημερινότητά μας, γιατί εμείς νομίζουμε πως το δικό μας πρόβλημα είναι το μεγαλύτερο του κόσμου και όλοι με αυτό θα ασχολούνται, ενώ στην πράξη τίποτα από αυτά δεν συμβαίνει. Μαζί με το δικό μας τέλος, έρχεται και το τέλος όλων των θεμάτων που μας απασχόλησαν. Και αυτό έχει μεγάλη αξία, αν γίνει κατανοητό.

Ότι δηλαδή τον καιρό που βρίσκομαι στη ζωή θα πρέπει εγώ να ανακαλύψω και να εξαντλήσω τις προσπάθειές μου για να λυθούν τα ζητήματά μου. Δεν πρέπει να αφήσω τον χρόνο να κυλήσει εις βάρος μου, αλλά θα πρέπει να αξιοποιήσω κάθε στιγμή, ώστε τα ζητήματα της ζωής μου να βρουν την καλύτερη σήμερα λύση, είτε πρόκειται για ζητήματα εσωτερικών αναζητήσεων, είτε πρόκειται για εξωγενείς παράγοντες που βασανίζουν την καθημερινότητά μου.

Οι ανάγκες που συσσωρεύονται από τις διαδικασίες της επιβίωσής μου, θα πρέπει να είναι λιγότερες από τις δυνάμεις που διαθέτω για να καλύπτω αυτές τις ανάγκες. Και ο μόνος τρόπος να υπερβώ την ασαφή μου υπόσταση και την αναιμική μου δύναμη, είναι να καλλιεργήσω τις εσωτερικές μου δυνάμεις, ώστε να έχω αποθέματα για την ώρα της ανάγκης.

Και αυτό ακριβώς το μάθημα εμπεριέχει η διδασκαλία του Χριστού, στην οποία καθένας έχει σήμερα πρόσβαση, όχι μόνον να την μάθει καλά, αλλά και να την εφαρμόζει στην καθημερινότητά του για την δική του – και όχι μόνον – μεταμόρφωση.

Κατά κανόνα εμείς οι Έλληνες είμαστε θρησκευόμενοι, αλλά στην πράξη αναζητούμε θεό συνήθως όταν βρισκόμαστε σε δύσκολη κατάσταση. Όσο τα πράγματα πάνε καλά, αρκούμαστε στην τυπική μας θρησκευτικότητα.

Όταν όμως έλθει μια συμφορά, ένα αδιέξοδο – στα συναισθηματικά, οικονομικά, κοινωνικά ή στα προβλήματα υγείας, τότε τρέχουμε να καλύψουμε τα κενά και να εξαντλήσουμε κάθε θρησκευτική πράξη που γνωρίζουμε ή θα μας συμβουλέψουν. Και φυσικά όλοι καταλαβαίνουμε ότι αυτό θυμίζει τον γιατρό που κάνουμε επισκέψεις όταν δεν είμαστε καλά.

Όμως ο δημιουργός δεν δημιούργησε τον άνθρωπο με αυτό το σκεπτικό, αλλά τον δημιούργησε με γνώμονα την επαφή και την σχέση μαζί του, ώστε να εκπληρώνεται το σχέδιο του δημιουργού και το δημιούργημα να έχει το μέλλον και το ρόλο που του αρμόζει.

Και μπορεί σε παλιότερες εποχές αυτό να ήταν επιβεβλημένο λόγω της άγνοιας του κόσμου, όμως αυτό δεν μπορεί να ισχύει σήμερα. Σε παλιότερες δηλαδή εποχές, μέχρι τα μέσα περίπου του εικοστού αιώνα, οι άνθρωποι που πήγαιναν στα σχολεία και ήταν σε θέση να γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση ήταν κατά κανόνα λίγοι.

Σήμερα όμως, τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο, η βασική εκπαίδευση είναι υποχρεωτική και αυτό σημαίνει ότι μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού της χώρας μας είναι σε θέση, όχι μόνον να γνωρίζει γραφή και ανάγνωση, αλλά να μπορεί να γίνει πετυχημένος έμπορος, επιστήμονας ή τεχνίτης, ακριβώς γιατί η σύγχρονη ζωή τον έχει εφοδιάσει με όλα τα απαραίτητα εφόδια για να μπορεί να επικοινωνεί και να κατανοεί το φυσικό και το ανθρώπινο περιβάλλον του.

Άρα δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία στο γεγονός ότι τα Ιερά Γράμματα απουσιάζουν από το ρεπερτόριο της καθημερινότητάς μας. Όχι ως μυστηριακό αντικείμενο, αλλά ως υλικό ζωής, ως εφόδιο γνώσης απαραίτητο για να κερδίσω όχι μόνον το σήμερα, αλλά και το αύριο και το απώτερο μέλλον.

Η διδασκαλία του Χριστού δεν είναι μόνον για τις δύσκολες ώρες, αλλά είναι εφόδιο στην καθημερινότητα, ακριβώς γιατί οι ορθές επιλογές κάθε στιγμής σχηματίζουν τον συνολικό ασφαλή δρόμο του παρόντος και του μέλλοντος.

Πίστη είναι η εσωτερική δύναμη που έχει τοποθετήσει μέσα μας, στο υπαρξιακό DNA μας ο δημιουργός μας, ανεξάρτητα από την δική μας θέληση ή πρωτοβουλία. Είναι ένα εφόδιο που υπάρχει μέσα μας και ενεργοποιείται ανάλογα με τις απαιτήσεις της στιγμής – ψυχικές και σωματικές – και ανάλογα με την ένταση που αυτές οι απαιτήσεις εμφανίζονται στην καθημερινότητά μας.

Το εφόδιο αυτό, αόρατο αλλά υπαρκτό και λειτουργικό, συνυπάρχει και συλλειτουργεί με όλο το νευρικό και ψυχονευρωτικό μας σύστημα, φέρνοντας τα κατάλληλα αποτελέσματα στην στιγμή της ανάγκης. Ανάλογα δε με την λειτουργική και αναπτυξιακή του διαδικασία, ισχυροποιείται ή λειτουργεί μόνον για τα απλά ζητήματα της καθημερινότητάς μας.

Διότι δεν υπάρχει καμιά λειτουργία όσο ο άνθρωπος είναι στην ζωή, χωρίς να παίζει καθοριστικό ρόλο το εφόδιο της πίστης: από την απλούστερη κίνηση για να σηκωθούμε και να ξεκινήσουμε κάτι, έως την πιο σύνθετη και ενεργοβόρα της καθημερινότητάς μας, πχ την προπόνηση σε ένα άθλημα ή την οδήγηση γρήγορου μεταφορικού μέσου σε ένα μεγάλο ταξίδι.

Σε κάθε περίπτωση η πίστη λειτουργεί ως υφέρπουσα αόρατη δύναμη που ενισχύει και κατευθύνει δυναμικά την υλοποίηση των αποφάσεών μας. Και ενώ είναι προφανές ότι αυτό υπάρχει μέσα μας, στην πραγματικότητα δεν μας απασχολεί, απλούστατα διότι το έχουμε συνδυάσει μόνον με την θρησκευτική μας πίστη, με τις λατρευτικές μας πρακτικές και όχι με την λειτουργία της προσωπικής μας καθημερινότητας. Και αυτό είναι άδικο.

Διότι ενώ έχουμε μια σπουδαία ευκαιρία – ίσως την σπουδαιότερη της ζωής μας – να αναβαθμίζουμε την ποιότητα – και όχι μόνον – της ζωής μας, εμείς παραμένουμε αδρανείς και αφήνουμε αυτό το στοιχείο να υπολειτουργεί περιστασιακά στις δυσκολίες της ζωής μας.

Και φυσικά αυτό υποβαθμίζει τις ικανότητές μας να ανταποκριθούμε με επάρκεια στις προκλήσεις της ζωής που είναι κοινές για κάθε θνητό: από την αξιοπρεπή στάση σε μια οικονομική ή συναισθηματική αδυναμία ή ασθένεια ως την αντιμετώπιση του θανάτου.

Και όμως ο πυρήνας της ουσίας του έργου του Χριστού ήταν αυτό ακριβώς: να μας διδάξει τον τρόπο με τον οποίο αυτό το ατομικό και προσωπικό εφόδιο του δημιουργού μας θα το ανακαλύψουμε και θα το καλλιεργήσουμε, ώστε να αναπτυχθεί και να φέρνει αποτελέσματα πρακτικά στην καθημερινότητα, αλλά και με την προοπτική της αιωνιότητας.