Όλες οι εκπομπές με χρονολογική σειρά.

Η διάθεση για προβολή που έχουμε όλοι αποτελεί ένα συνδετικό κρίκο με το κοινωνικό περιβάλλον, μέσα στο οποίο διάγουμε την ατομική και οικογενειακή μας καθημερινότητα. Ακόμη και οι ασκητές έχουν κάποια επαφή με την σύγχρονή τους κοινωνία, από την οποία προμηθεύονται τα προς το ζειν και μαθαίνουν τις εξελίξεις σε διαφορετικούς, βέβαια, χρόνους από εμάς. Και αυτό σημαίνει ότι το κοινωνικό μας περιβάλλον μάς χρειάζεται και αντίστοιχα το χρειαζόμαστε και μεις.

Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι έζησε μόνος του πάνω στην γη. Καθένας έχει μια μητέρα και ένα πατέρα, έχει μια βρεφική ηλικία και ένα παρελθόν, και με βάση αυτή την πραγματικότητα βιώνει την εκάστοτε ατομική του καθημερινότητα. Συνδέεται, δηλαδή καθένας κοινωνικά είτε το θέλει είτε όχι με τους άλλους ανθρώπους, οι οποίοι αποτελούν το απαραίτητο περιβάλλον της δικής του επιβίωσης. Και όσο καλύτερα και βαθύτερα κατανοούμε αυτή την παράμετρο του ρόλου της σύγχρονής μας κοινωνίας, τόσο πιο εύκολα και αποτελεσματικά θα περνάμε την ατομική μας καθημερινότητα. Η άγνοια ή η απόρριψη του ρόλου της κοινωνίας από ένα άτομο ή μια ομάδα, σταδιακά είναι προφανές ότι θα οδηγήσει σε παρανοήσεις και διαστρεβλώσεις της αλήθειας της ζωής. Διότι, κάθε επιτυχία ή αποτυχία της ατομικής μας ζωής, έχει βέβαια αποδέχτες πρώτα εμάς τους ίδιους, αλλά την ίδια ώρα επηρεάζονται και χιλιάδες άλλοι με τρόπο που δεν είναι πάντα εύκολα ανιχνεύσιμος.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός επεσήμανε ότι η κοινωνική κριτική δεν είναι πάντα είς βάρος μας, αλλά λειτουργεί ως αντίβαρο στις δικές μας παραβιάσεις του κανόνα της ζωής. Αποκοπή, λοιπόν, από την κοινωνική ζωή μπορεί να σημαίνει και μειωμένη αντίληψη της αλήθειας που κυκλοφορεί έξω και επιβάλλει τις αλλαγές, που για το άτομο που έχει εγκλωβιστεί στην ατομική του ή την περιορισμένη από την κοινωνία “ενδοχώρα” του, μπορεί να αποτελέσει αρνητικό καταλύτη στις προσπάθειές του να αυξήσει τον ατομικό του πλούτο, και από ανώνυμος να γίνει επώνυμος.

Διότι τα λάθη πληρώνονται τώρα. Και εάν συνεχίζουμε το λάθος, αργότερα το κόστος της επιστροφής θα είναι υψηλό ή και αδύνατο να επιτευχθεί. Για τον λόγο αυτό ο κύριος σκοπός του ατόμου δεν είναι οι ενδιάμεσες καταστάσεις της κούρασης και της προσωρινής ζημίας, αλλά πρέπει να έχει εγγυήσεις ανταπόδοσης, ώστε η προσωρινή θλίψη, να μην οδηγεί στην απογοήτευση, αλλά να ενδυναμώνει την ελπίδα για νέες κατακτήσεις και εμπλουτισμό των υπαρχόντων και αύξηση του ατομικού μας εφοδίου της πίστης, η οποία και προάγει την αποτελεσματικότητα των ατομικών μας επιδιώξεων στην καθημερινή μας προσωπική ζωή. 

Ο πλουτισμός και ο εμπλουτισμός δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να είναι ο αυτοσκοπός της ζωής μας. Ο πρώτος, δηλαδή ο πλουτισμός, αφορά κυρίως τα υλικά αγαθά με τα οποία θα ζήσουμε όσα χρόνια ζήσουμε πάνω στη γη. Ο εμπλουτισμός, δηλαδή η αύξηση των όσων ήδη έχουμε, είναι κάτι πολύ πιο σοβαρό, ωστόσο και αυτό δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός, διότι χάνεται η ουσία της ζωής μας, όταν αυτή αντικατασταθεί με υποκατάστατα κατώτερα ή τμήματα της δικής της αξίας.

Άρα, όσοι ενδιαφερόμαστε για την ζωή και όχι μόνο για τις παραμέτρους οι οποίες μπορεί να την καθορίσουν μέσα σε κάποια πλαίσια – ατομικής ικανότητας, κοινωνικής αντίληψης, μεταβολής αξιών, κλπ, – θα πρέπει να αναζητήσουμε τις βαθύτερες και ουσιαστικότερες αξίες, οι οποίες μεταμορφώνουν τον άνθρωπο προς μια διαφορετική προσέγγιση της ζωής και όχι μόνο την ωφελιμιστική πλευρά της με μηχανικό και όχι με ουσιαστικό τρόπο αναγνώρισης αξιών πέραν των όσων εμείς μπορούμε κάθε στιγμή να αναγνωρίσουμε στην ατομική μας καθημερινότητα.

Διότι, η καθημερινότητα με τις επιτυχίες και τις αποτυχίες, με τις ευχάριστες και τις δυσάρεστες στιγμές ή περιόδους, αυτή η εμπειρία από τις ατομικές μας δοκιμές της ζωής αποτελεί και τον εσωτερικό μας πλούτο, είτε αυτός προέρχεται από ευχάριστες εμπειρίες, είτε αυτός προέρχεται από δυσάρεστες. Και είναι προφανές, ότι ενώ όλοι θέλουμε τις ευχάριστες εμπειρίες, ωστόσο η ζωή μας επιφυλάσσει οπωσδήποτε και δυσάρεστες, διότι, και αν κάποιος δεν δυσκολευτεί στην ατομική του ζωή και έχει τα πάντα, στο τέλος ξέρει – και αν δεν το ξέρει θα το μάθει αργά ή γρήγορα – ότι αυτά θα μείνουν προσωπικές εμπειρίες μόνο, και τίποτα από αυτά δεν πρόκειται να περάσει στην διάσταση της αιωνιότητας.

Αυτός είναι και ο λόγος που ο Χριστός στην διδασκαλία του δεν αμφισβήτησε την αξία των καθημερινών πραγμάτων, αλλά δίδαξε, πώς από τις καθημερινές μας εμπειρίες θα πλουτίσουμε τον εσωτερικό μας κόσμο, αυτόν ο οποίος στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο στην πίστη και στα έργα τα οποία εκείνη παράγει και διαρκούν στην προοπτική της αιωνιότητας. Δεν απομείωσε, δηλαδή, τις καθημερινές αξίες της επιβίωσης με ό,τι αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν για τον καθένα, αλλά ζήτησε να ωφεληθούμε από την διδασκαλία του και να βάλουμε σε άλλη τάξη και σε άλλες προτεραιότητες την καθημερινή μας ζωή.

Διότι, εάν αγνοήσουμε ή υποτιμήσουμε τις καθημερινές αξίες, θα το πληρώσουμε εδώ και τώρα. Εάν όμως αυτές οι καθημερινές αξίες μπολιαστούν μέσα στις δικές του οδηγίες και στην δική του οπτική της ζωής, τότε και τα καθημερινά δεν θα λείπουν, αλλά και οι προοπτικές του μέλλοντος θα είναι παρούσες κάθε στιγμή, τώρα, στο εγγύς μέλλον, στο απώτερο και για όσους ενδιαφέρονται και για το αιώνιο. 

Η γοητεία της αναζήτησης κάθε είδους πλούτου υπαγορεύει στον καθένα την δραστηριότητα, με την οποία και θα κατακτήσει ή θα προσπαθήσει να κατακτήσει τον καθημερινό, αλλά και τον τελικό στόχο της προσωπικής του ζωής.

Το ξεκίνημα βρίσκεται στην βρεφική ηλικία, εμπεδώνεται στην παιδική και εφηβική, και ολοκληρώνεται στην ώριμη ζωή κάθε ζωντανού ανθρώπου πάνω στη γη. Το εύρημα, δηλαδή, με το οποίο ικανοποιούμε την διάθεσή μας για κατακτήσεις, δεν εμφανίζεται ξαφνικά στην ώριμη ηλικία, αλλά υπάρχει έμφυτο μέσα στην υπαρξιακή μας υπόσταση από την στιγμή της σύλληψης του κάθε ατόμου, δηλαδή πολύ πριν έρθει το άτομο σε συνείδηση της επιθυμίας του για κατακτήσεις στην ατομική του καθημερινότητα, και στην συνέχεια τροφοδοτείται από τις προκλήσεις του περιβάλλοντος και των ατομικών αναγκών, προκειμένου να υπάρχει το αίτιο και το αποτέλεσμα που θα μας ικανοποιήσει.

Αυτό δηλώνει άμεσα ότι καθένας δεν εξελίσσεται “ξεκάρφωτος”, αλλά διαθέτει μια προϊστορία ζωής από την σύλληψη, την γέννηση, την ανατροφή και την ενήλικη ζωή, και αυτή η προσωπική ιστορία θέτει και την σφραγίδα της καθημερινής μας πορείας. Από την μια τα εκ γενετής εφόδια, και από την άλλη οι ατομικές εμπειρίες και οι επιδράσεις του περιβάλλοντος κατά την διάρκεια του βίου μας.

Με λίγα λόγια, καθένας, εφόσον βέβαια ενδιαφέρεται για την ατομική του προκοπή, πρέπει να αναζητήσει τις ρίζες του, προκειμένου να έχει μια βάση, την οποία θα εξερευνήσει, και πάνω σε αυτή την βάση θα προσθέτει και τις προσωπικές του εμπειρίες, προκειμένου να προσανατολιστεί κατάλληλα, ώστε να επιτυγχάνει με τα πραγματικά εφόδια που διαθέτει και δεν θα αποτυγχάνει λόγω υπέρβασης ή άγνοιας της ατομικής του πραγματικότητας.

Και ο Χριστός δίδαξε ότι το να προσέχουμε μόνο τί κάνουν οι άλλοι δεν θα μας ωφελήσει, αλλά μάλλον θα χάνουμε τον καιρό μας ασχολούμενοι με ξένες υποθέσεις. Αντίθετα, εάν στρέφουμε την προσοχή και την έρευνα και προς τον εαυτό μας, τότε υπάρχουν πολλές πιθανότητες, εάν ακολουθούμε και εξερευνούμε την διδασκαλία του Χριστού, να κάνουμε λιγότερα λάθη κάθε μέρα, ώστε το ισοζύγιο της ατομικής μας καθημερινότητας να είναι προς την θετική και όχι προς την αρνητική κατεύθυνση. Αυτό σταδιακά θα επιφέρει και την ανατροπή του τυχόν αρνητικού παρελθόντος, ενώ μια νέα πορεία θετικής διαδικασίας θα προκύπτει καθημερινά, οικοδομώντας όχι τα παλαιά, αλλά θεμελιώνοντας ένα νέο προσωπικό αφήγημα, στηριγμένο όχι στο παρελθόν μόνο, αλλά και στην ανανεωτική δύναμη που προσφέρει ο δημιουργός σε καθένα που αναζητά τον δρόμο της δημιουργίας. 

Η καθημερινή προσπάθεια όλων για εμπλουτισμό των υπαρχόντων αποδεικνύει ότι είμαστε ζωντανοί – οι νεκροί δεν έχουν ανάγκη πλουτισμού πλέον -, και αυτή η δραστηριότητα οργανώνει την ατομική μας καθημερινότητα, όπως ο καθένας θεωρεί ότι θα του φέρει περισσότερο πλούτο στους τομείς που ο ίδιος ενδιαφέρεται να αυξήσει. Δεν υπάρχουν κανόνες στις ατομικές μας επιλογές. Υπάρχουν υποδείξεις, παραδείγματα και μέθοδοι, αλλά κανένας δεν παραβιάζεται για να πάρει την μια ή την άλλη απόφαση επιλογής.

Καθένας, δηλαδή, θέτει τους στόχους της ατομικής του καθημερινότητας με βάση τις προσωπικές του προτιμήσεις και επιδιώξεις, και μέσα από αυτή την διαδικασία, πετυχαίνει τον στόχο ή τουλάχιστον προωθεί τα πράγματα ένα βήμα παραπέρα. Διότι, και η μελέτη της αποτυχίας, περιλαμβάνει μάθημα ζωής. Και μάλιστα, θα έλεγα ότι αυτό το μάθημα της αποτυχίας, καλλιεργεί βαθύτερα τον εσωτερικό μας κόσμο, διότι έχει προηγηθεί η απογοήτευση και η ταπείνωση, άρα έχει δημιουργηθεί χώρος ελευθερος για νέες σκέψεις και νέους υπολογισμούς πριν από την εκ νέου επιχείρηση κατάκτησης του σταθερού μας στόχου.

Δεν είναι, δηλαδή, η αποτυχία αιτία απώλειας του στόχου, αλλά είναι αφορμή για μεγαλύτερη προσοχή στην επόμενη προσπάθεια. Μπορεί το μάθημα να είναι για λιγότερη προσπάθεια και περισσότερη ακρίβεια, μπορεί να είναι για συγκέντρωση περισσότερων δυνάμεων για να επαρκέσουν στην επόμενη προσπάθεια, μπορεί να είναι για ένα καλύτερο μείγμα στα διαθέσιμα αποθέματα. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που πρέπει να μείνει είναι το μάθημα και το περιεχόμενό του, προκειμένου αυτό το περιεχόμενο της ατομικής μας εμπειρίας, να μάς οδηγήσει στην κατάκτηση του στόχου στην επόμενη προσπάθεια.

Αν χρειαστεί να μετριάσουμε τις πεποιθήσεις, αν χρειαστεί να επαναπροσδιορίζουμε με μεγαλύτερη σαφήνεια τον στόχο, και χιλιάδες άλλες παραμέτρους από τις οποίες θα εξαρτηθεί η επιτυχία, πρέπει να είμαστε έτοιμοι για “μετάνοια”, δηλαδή παραδοχή της αποτυχίας και ελευθερία από τα στίγματα που αφήνει στον εσωτερικό μας κόσμο κάθε αποτυχία. Εάν αυτό αξιοποιηθεί ορθά, εάν “το πάθημα γίνει μάθημα”, τότε έχουμε πιθανότητες να πλουτίσουμε στο μέλλον σε κάθε τομέα που θα είναι πολύτιμος για την ατομική μας πληρότητα και ευτυχία.

Η προσπάθεια να γίνουμε επώνυμοι, δηλαδή να αποκτήσουμε μεγαλύτερο κοινό που θα αναγνωρίζει τις ικανότητες και την προσφορά μας, μπορεί να αποβεί σε θησαυρό επίγνωσης και εμπειρίας, χωρίς αυτό να αντιβαίνει στις βασικές μας αρχές ποιότητας και μήκους καθημερινής βιωσιμότητας. 

Η μοναδικότητα του στόχου δεν πρέπει να συγχέεται με την πολυπλοκότητα και το πλήθος των σκοπών που θα εξυπηρετήσει ή μέσω των οποίων θα κατορθωθεί ο στόχος, τον οποίο καθημερινά ή και κάθε στιγμή θέτουμε στους εαυτούς μας. Και για μεν τα απλά και καθημερινά εύκολα μπορούμε να διακρίνουμε ανάμεσα στους ενδιάμεσους σκοπούς που απαρτίζουν την ατομική μας φαρέτρα από τον τελικό στόχο, τον οποίο επιδιώκουμε να κατακτήσουμε. Δεν εξαντλείται, δηλαδή, ο στόχος με την άφιξη στο πρώτο σημείο αναφοράς, αλλά πρέπει να ολοκληρωθεί η διαδρομή μας, από την αφετηρία μέχρι τον τελικό σημείο του στόχου, ώστε να υπάρχουν τα μόνιμα και ουσιαστικά αποτελέσματα της ατομικής μας διαδρομής προς το καλύτερο καθημερινά.

Ενώ, δηλαδή, οι επιμέρους εντυπώσεις και κατακτήσεις μάς εμπνέουν προσωρινά, πχ μια στάση για ένα καφέ σε μια καφετέρια με φίλους, αυτό δεν συνεπάγεται και τον τελικό στόχο τον οποίο έχουμε θέσει, ξεκινώντας από την αφετηρία που μπορεί να είναι οποιοσδήποτε χώρος εκκίνησης προς ένα στόχο. Αυτό είναι κρίσιμο στοιχείο για την κατάκτηση της επόμενης βαθμίδας, διότι κάθε επιτυχία είναι πολύτιμη στην διαδρομή προς τον στόχο, αλλά η κατάκτηση του τελικού στόχου είναι αυτή για την οποία επενδύσαμε όλο το ταξίδι της ζωής μας, ακόμη και στα καθημερινά απλά πράγματα. Ο ενθουσιασμός και η χαρά για τις καθημερινές μας κατακτήσεις, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αποτελέσει και τον τελικό στόχο, μετακινώντας το όριο από το αρχικό τέρμα στο προσωρινό κέρδος. Εάν μετακινήσουμε το όριο από τον αρχικό στόχο, αυτόματα χάνουμε τον προορισμό μας και πέφτουμε σε αδράνεια και ακινησία.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός τόνισε στην διδασκαλία του ότι ο στόχος των ανθρώπων δεν πρέπει να εξαντλείται μόνο στα προσωρινά κέρδη και την καλοπέραση, αλλά να παραμένει ως στόχος μέχρι την τελική του κατάκτηση, απολαμβάνοντας βέβαια “τους καφέδες” με τους φίλους,γιατί αυτό φέρνει αισιοδοξία για την πορεία και ξεκουράζει προσωρινά τις δυνάμεις μας. Η ζωή του ανθρώπου όσα χρόνια και αν ζήσει δεν είναι τίποτα άλλο από εμπειρίες, καλές ή κακές, θετικές ή αρνητικές, βοηθητικές ή ανασταλτικές, που γεμίζουν μεν τον χρόνο και τις εμπειρίες, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστούν στην αξία του τελικού στόχου.

Ο στόχος είναι όχι μόνο η καλύτερη επιβίωση σήμερα, αλλά ξέροντας ότι το σήμερα είναι “εφήμερο”, δηλαδή διαρκεί η πολύτιμη αξία του μόνο για μία ημέρα, να καθορίσουμε ένα στόχο βαθύτερο, ώστε το σήμερα να μην είναι το τέλος, αλλά να είναι ένας ενδιάμεσος σταθμός που τον απολαμβάνουμε, προκειμένου να φτάσουμε στην επόμενη στάση και να ακολουθήσουν πολλές στάσεις και επιτυχίες, μέχρι να φτάσουμε στον τελικό μας προορισμό, που δεν είναι άλλος από την επέκεινα του τάφου ζωή, όπως την βίωσε ο ίδιος ο Χριστός, ο οποίος και εγγυήθηκε την αποτελεσματικότητα της δικής του διδασκαλίας, όταν αυτή εφαρμόζεται στην ατομική καθημερινή μας ζωή.