Όλες οι εκπομπές με χρονολογική σειρά.

Οι διαφορές των επιμέρους ατομικών μας κατακτήσεων μέσα στην καθημερινή μας πρακτική ή θεωρητική ζωή είναι πολύ σημαντικές και αντικατοπτρίζουν τις εσωτερικές μας αναζητήσεις και τα προσωπικά μας ερωτηματικά για την ζωή, την ποιότητα, αλλά και το μήκος αυτής στην προσωπική μας περίπτωση.

Διότι, όλοι γεννιόμαστε και όλοι πεθαίνουμε. Διαφέρει όμως η ώρα, ο τόπος, οι συνθήκες, και γενικά όλα είναι διαφορετικά, ενώ στην αρχική μας εικόνα για την ζωή φαίνονται όλα όμοια, χωρίς όμως και να είναι. Διότι άλλο η εξωτερική εικόνα και το φαινόμενο, και άλλο το περιεχόμενο και η ουσία την οποία βιώνει το κάθε άτομο διαφορετικά μέσα στην προσωπική και ατομική του ζωή.

Και τελικά εμφανίζεται μια κοινή εικόνα, αλλά και μια αλήθεια της πραγματικής ζωής, που δεν συνδέονται με τίποτα σχεδόν μεταξύ τους. Διότι η εικόνα, όπως την προσλαμβάνει καθένας, έχει διαφορετικό περιεχόμενο, και διαφορετική είναι η εμπειρία της ζωής που καθένας βιώνει στην δική του καθημερινότητα. Και αυτό δεν είναι φιλοσοφία, αλλά είναι το συμπέρασμα δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη καθημερινά.

Άρα, αυτή η αδιαμφισβήτητη αλήθεια της πραγματικής και όχι της εικονικής ζωής, θέτει τα ουσιώδη ερωτήματα στην ατομική μας προσπάθεια να κατακτήσουμε τα προσωπικά μας όνειρα και τους ατομικούς μας στόχους. Διότι, η ζωή δεν είναι θεωρία, αλλά δυστυχώς είναι μία πρακτική καθημερινότητα, που πληγώνει ή θεραπεύει, που εφοδιάζει ή αδιάζει, και αυτή η πρακτική που βιώνει κάθε ζωντανός άνθρωπος πάνω στην γη είναι η αλήθεια που πρέπει να υπερνικήσει το άτομο, προκειμένου να αποφύγει την στασιμότητα και να προχωρήσει στην νέα κάθε μέρα επιτυχία κατάκτησης των προσωπικών του στόχων.

Οι ειδοποιήσεις, για παράδειγμα, της οικονομικής εφορίας δεν στέλνονται στον ουρανό, αλλά στο ατομικό μας ΑΦΜ, και καθένας καλείται να αποπληρώσει το προσωπικό του χρέος, διαφορετικά θα υποστεί τις συνέπειες. Και αυτή είναι η πραγματική ζωή και όχι οι θεωρίες μόνο για το τί είναι καλό ή κακό. Η ζωή της καθημερινότητας δεν είναι θεωρία, αλλά υποχρεώσεις σε πολλούς τομείς όσων επιθυμούν να ζήσουν και να κατακτήσουν τους προσωπικούς τους στόχους. Η πραγματικότητα της καθημερινής ζωής, θα μπορούσε να πει κάποιος, ότι δεν έχει όμοιά της σε κανένα σημείο και σε καμιά στιγμή για κανέναν άνθρωπο πάνω στον πλανήτη.

Καθένας είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση, που αντιμετωπίζει τα δικά του διλήμματα για τις προοπτικές της ατομικής του και προσωπικής του ζωής. Και καθένας κρίνεται, πετυχαίνει ή αποτυγχάνει, όχι γιατί κάποιος άλλος πέτυχε ή απέτυχε, αλλά ο ίδιος προσωπικά έκανε τις ορθές επιλογές και πέτυχε ο ίδιος και όχι κάποιος άλλος στην θέση του. Ο νικητής είναι πάντα ένας, άσχετα αν την ίδια στιγμή χιλιάδες άλλοι αγωνίζονται και πετυχαίνουν ή αποτυγχάνουν στις προσπάθειές τους. Καθένας κρίνεται ατομικά και προσωπικά ανταμείβεται και πετυχαίνει ή όχι. Οι άλλοι κρίνονται και αυτοί ατομικά και προσωπικά έκαστος και καμία σύγχυση δεν υπάρχει στα ατομικά μας ΑΦΜ κατά το παράδειγμα της οικονομικής εφορίας.

Η διδασκαλία του Χριστού είναι απόλυτα προσωπική, χωρίς να αγνοεί ή να παραβλέπει τα γύρω γεγονότα. Διότι στόχος της είναι η προσωπική κατάκτηση των στόχων κάθε ατόμου που θέτει την διδασκαλία αυτή στην υπηρεσία εξυπηρέτησης και εκμάθησης του τρόπου επιτυχίας των κατακτήσεων της καθημερινής του ζωής, και όχι μόνο η θεολογική συζήτηση για την φύση του Θεού. 

Όλες οι κατακτήσεις μας αφορούν τον παρόντα φυσικό κόσμο, αλλά και μη ορατό ή αισθητό. Κανένας δεν εγγυάται κάτι περισσότερο, αφού κανείς δεν έχει έρθει ξανά στην γη να μάς αποκαλύψει το επέκεινα του τάφου περιβάλλον και τί συμβαίνει εκεί. Και αυτό είναι ένα κρίσιμο ερώτημα για τον καθένα μας, όταν αγωνίζεται να κατακτήσει κάτι περισσότερο από ό,τι διαθέτει έως τώρα, αφού δεν πρόκειται ούτε το μήκος της ζωής του να παρατείνει επ άπειρον, ούτε και την ποιότητα της δικής του καθημερινότητας να βελτιώσει με ασφάλεια. Και αυτή η απαισιόδοξη πλευρά της αλήθειας κάνει πολλές φορές την καθημερινότητά μας πληκτική και χωρίς ενδιαφέρον.

Ωστόσο, αν και αυτή η απαισιοδοξία καραδοκεί σε κάθε στιγμή της ατομικής μας ζωής, είναι προφανές ότι αυτό δεν εξαντλεί τα ερωτήματα της ζωής. Διότι το βασικό ερώτημα είναι, εάν δεν υπάρχει κάτι περισσότερο από το φαγητό και τις απολαύσεις, γιατί εμφανίστηκα πάνω στην γη για να ζήσω; Ποιά η ουσιαστική αιτία και ποιός ο ουσιαστικός ρόλος μου κατά την περίοδο που θα ζήσω;

Και ενώ όλοι κατανούμε ότι αυτή η σκέψη απαιτεί και μία απάντηση, κανείς δεν μπορεί να πει με ασφάλεια ότι ξέρει και την απάντηση. Διότι δεν είναι μόνο φιλοσοφικό αυτό το ερώτημα της ύπαρξής μου πάνω στην γη, αλλά συντροφεύει και επηρεάζει όλες μου τις σκέψεις, και τελικά τα ερωτήματα της ύπαρξης της ζωής παραμένουν χωρίς απάντηση. Και είναι άξιο περιέργειας, ότι ενώ για τις ασθένειες του σώματος ξέρουμε ως ένα βαθμό τις αιτίες που τις προκαλούν και κατασκευάζουμε σκευάσματα για τις θεραπείες, αυτό το τεράστιο, παγκόσμιο και διαχρονικό ερώτημα της ζωής παραμένει χωρίς σταθερές αναφορές για την απάντησή του.

Διότι μπορεί οι μεγάλοι να έδωσαν κάποιες εξηγήσεις, αλλά το ερώτημα για το κάθε άτομο προσωπικά παραμένει ακέραιο. Διότι κάθε άτομο έχει την ατομική του συνείδηση, η οποία και του θέτει αυτά τα μεγάλα ερωτήματα. Άρα, για να δοθεί απάντηση δεν αρκεί η γενικόλογη έκφραση επιτυχίας ενός ατόμου, αλλά θα πρέπει κάθε άτομο να λάβει στην συνείδησή του αυτή την απάντηση και η απάντηση αυτή να μπορεί να τεκμηριώνεται καθημερινά στην προσωπική του πρακτική καθημερινότητα.

Αοριστολογίες και γενικότητες για τις απαντήσεις που έλαβαν ή λαμβάνουν κάποιοι άλλοι, προφανώς δεν μπορεί να αποτελέσουν ασφαλές τεκμήριο και για μένα, που διαθέτω την δική μου συνείδηση ύπαρξης, και αυτή δεν συγχέεται και δεν τροφοδοτείται από τις συνειδήσεις των άλλων. Κάθε κατάκτηση και κατανόηση της απάντησης για αυτά τα ερωτήματα της ζωής και του θανάτου, παραμένουν στην περιοχή της ατομικής μας συνειδήσεως και δεν επιβάλλονται ούτε δια της βίας, ούτε δια της πλαγίας οδού. Το νερό που έχουμε ανάγκη για την ζωή, το παίρνει καθένας για τις δικές του ανάγκες.

Καθένας έχει την ευθύνη να βρει τις απαντήσεις των ερωτημάτων της ζωής και του θανάτου, τις απαντήσεις για την αδικία και το μίσος, και όλα αυτά που η ατομική μας καθημερινότητα συναντά στις ατομικές της προσπάθειες να κατακτήσει την γνώση και την επίγνωση των ερωτημάτων, αλλά και το υπόβαθρο που αυτά τα ερωτήματα στηρίζονται. Η μόνη απάντηση δόθηκε από τον Χριστό, ο οποίος ωστόσο δεν έθεσε την απάντηση μόνο στα πρόχειρα ερωτήματα της καθημερινότητας, αλλά κάλεσε όποιον ενδιαφέρεται να κατακτήσει την επίγνωση της αλήθειας, να εξερευνήσει την δική του διδασκαλία με τα μέτρα της γνώσης και των οργάνων που διαθέτει κάθε εποχή στους κατοίκους του πλανήτη. 

Κάθε κατάκτηση της προσωπικής μας ζωής φέρνει κέρδος, αλλά φέρνει και ευθύνη. Διότι, από την μια η διαχείριση μεγαλύτερης περιουσίας και από την άλλη η καθημερινή μέριμνα για την προστασία της νέας κατάκτησης, μεγαλώνει το μέγεθος της ατομικής μας δραστηριότητας μέσα στην ημέρα, αλλά και συνολικά για όλη την ζωή μας. Κανένας δεν θέλει να χάνει, όταν μάλιστα κάτι το έχει κατακτήσει με προσωπικό κόστος και έχει υποστεί την ζημία και το κόστος της κατάκτησης.

Διότι τίποτα δεν χαρίζεται. Και εάν κάτι μάς χαριστεί, τότε αυτό είναι ακόμη πιο δύσκολο, διότι έχουμε ευθύνη απέναντι στον χορηγό, ο οποίος μάς χάρισε κάτι για κάποιο λόγο. Και αυτός ο λόγος δεν είναι πάντα προφανής, αλλά απαιτεί την προσωπική μας αναζήτηση, ώστε να διατηρηθεί και να αξιοποιηθεί η κατάκτηση/χορηγία, πολλαπλασιάζοντας τον ατομικό μας πλούτο, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει και για τον κοινωνικό μας περίγυρο. Και επειδή στην πραγματική ζωή – και όχι στην θεωρία – τίποτα δεν κατέχουμε για πάντα, είναι προφανής η ευθύνη της ανακάλυψης.

Δηλαδή, γιατί σε ένα πλάσμα που έχει περιορισμένο ορίζοντα χρόνου και δυνάμεων χορηγείται ένα μεγάλο τμήμα πλούτου; Ποιός είναι ο χορηγός και γιατί επέλεξε ένα φυσικό πρόσωπο, με περιορισμένο χρονικό και τοπικό ορίζοντα για να του αποκαλύψει και να του χορηγήσει ένα πλούτο, αφού μετά από λίγο χρόνο δεν θα τον έχει ανάγκη; Αυτά και χιλιάδες άλλα ερωτήματα θέτει η κατάκτηση ή απόκτηση νέου πλούτου, αφού το άτομο είναι εφήμερο, θα ζήσει, δηλαδή, για μερικά χρόνια, και μετά, αυτά που είχε αποκτήσει δεν θα έχουν αξία για το ίδιο το άτομο, αφού θα έχει ολοκληρωθεί ο κύκλος της προσωπικής του παρουσίας πάνω στην γη.

Και αυτή την αλήθεια της πραγματικής και όχι της φιλοσοφικής ζωής ήρθε να αποκαλύψει και να ερμηνεύσει ο Χριστός για το άτομο που έχει τέτοιες αγωνίες και ερωτηματικά. Διότι, ο Χριστός από την μια δεν περιόρισε την δυνατότητα του ατόμου να εμπλουτίζει τα υφιστάμενα υπάρχοντά του, φυσικά και συναισθηματικά, αλλά υπέδειξε και ένα άλλο δρόμο κατανόησης των αξιών της καθημερινής μας ζωής. Διότι το φυσικό μας σώμα δεν είναι μόνο αυτό που βλέπουμε εξωτερικά, αλλά έχει και ένα εσωτερικό, μη ορατό περιεχόμενο, το οποίο δεν αφορά μόνο την καταμέτρηση των φυσικών οργάνων, αλλά αφορά κυρίως τις λειτουργίες που συντελούνται μέσα στο σώμα και από τα όργανα που αυτό το σώμα περικλείει στο εσωτερικό του.

Διότι όλοι κατανοούμε ότι η αγάπη, το μίσος, η αισιοδοξία, η λύπη, ο θυμός και εκατοντάδες άλλες εκφράσεις και εκφάνσεις της προσωπικής μας καθημερινότητας, δεν έχουν συγκεκριμένη θέση μέσα στο σώμα μας, πχ στα νύχια ή το συκώτι, αλλά όλοι κατανοούμε ότι πρόκειται για αποτελέσματα λειτουργιών των οργάνων που λειτουργούν όλο το 24ωρο μέσα στο σώμα μας και παράγουν αυτά τα μη ορατά αποτελέσματα του θυμού, της αγάπης κλπ. Και εδώ είναι τα δύσκολα. Διότι, μπορεί να θυμώνουμε ή να αγαπάμε, αλλά αυτό είναι το αιτιατό, το αποτέλεσμα μιας ή πολλών εσωτερικών λειτουργιών που το παράγουν και όχι η αιτία.

Συνεπώς το ερώτημα για τον χορηγό του πλούτου του σώματος και των εσωτερικών του λειτουργιών παραμένει. Και ο Χριστός δίδαξε την πορεία αυτής της προσωπικής εξερεύνησης του εσωτερικού μας ανθρώπου μέσω της πίστης στον λόγο της διδασκαλίας του και στο παράδειγμά του. 

Οι προσωπικοί μας στόχοι μέσα στην καθημερινότητα απαιτούν την δική μας θέληση και, φυσικά, την διάθεση δυνάμεων και χρόνου, προκειμένου να φτάσουμε στην κατάκτηση κάθε στόχου. Και μπορεί οι στόχοι να διαφοροποιούνται, ωστόσο, όλοι απαιτούν τα ίδια στοιχεία διάθεσης δυνάμεων και χρόνου, ανάλογα βέβαια με την υποκειμενική ή και την αντικειμενική αξία κάθε στόχου.

Η συμμετοχή, δηλαδή, του προσώπου που ενδιαφέρεται για οποιαδήποτε κατάκτηση δεν είναι αμελητέο θέμα, αλλά είναι το κυρίαρχο θέμα, διότι το άτομο είναι αυτό που θα ξοδέψει ή και θα ξοδευτεί μέχρι να κατακτήσει τον στόχο του. Και, βέβαια, η κοινωνία και ο περίγυρος των ανθρώπων παίζει κάποιο σημαντικό ρόλο, ωστόσο δεν υποκαθιστά την ευθύνη του ατόμου, το οποίο και θα κατακτήσει ό,τι έχει θέσει το ίδιο ως στόχο για κατάκτηση.

Μελετώντας, λοιπόν, αυτή την αλήθεια, δηλαδή της συμμετοχής του ατόμου στον προορισμό για την οποιαδήποτε κατάκτηση, καταλήγουμε στο αβίαστο συμπέρασμα του κεντρικού ρόλου της θέλησης του ατόμου για να κατακτήσει κάτι, και από την άλλη, ότι αυτή η συνέργεια του ατόμου με το περιβάλλον, τους ανθρώπους γύρω και τις κατά περίπτωση συνθήκες διαβίωσης, διαπιστώνουμε ότι οι μεγάλες κατακτήσεις προϋποθέτουν εμπειρία κατακτήσεων μικρότερων στόχων, οι οποίοι και αποτελούν τον στίβο για τις μεγαλύτερες κατακτήσεις.

Και αυτές οι μικρές κατακτήσεις γίνονται κατανοητές, όταν σκεφτούμε τα παιδικά μας χρόνια των μικρών τάξεων του σχολείου, όπου η καθημερινή εκπαίδευση δεν είναι αστείο, αλλά αποτελεί την βάση ολόκληρης της προσωπικής μας ζωής, και σε αυτή την εκπαίδευση στηρίζεται όλο το μελλοντικό οικοδόμημα των γνώσεων και των εμπειριών μας. Θα τολμούσα μάλιστα να σημειώσω από την προσωπική μου εμπειρία, ότι αυτή η “εξελικτική εκπαίδευση” δεν είναι τίποτα άλλο, παρά οι βάσεις που θα στηρίξουν όλο το προσωπικό μας δέντρο, μέχρι την ολοκλήρωση του βίου μας.

Και μπορεί στην νεαρή ηλικία αυτό να μην γίνεται αντιληπτό, αλλά όσο περνούν τα χρόνια, αυτός ο πρώτος κύκλος της παιδείας, αποδεικνύεται ο πιο σημαντικός για ολόκληρο τον ατομικό μας βίο. Καλά θεμέλια, σηματοδοτούν και καλές προοπτικές μέλλοντος. Σαθρά και ασταθή θεμέλια προοιωνίζουν κινδύνους για το μέλλον, και αυτό το ξέρουμε όλοι από τα λάθη της νεαρής μας ηλικίας. Και το συμπέρασμα είναι ότι κάθε κύκλος παιδείας έχει ένα και μοναδικό ρόλο, αλλά αυτός βρίσκεται ενταγμένος μέσα στον επόμενο μεγαλύτερο κύκλο, και τελικά όλοι οι μικροί κύκλοι συμπληρώνουν το παζλ των συνολικών μας κατακτήσεων. Και αυτό είναι σπουδαίο μάθημα.

Διότι κάθε νέα γνώση, προστίθεται στην υφιστάμενη, και καμιά γνώση δεν μπορεί να σταθεί από μόνη της, αλλά αποτελεί ένα τμήμα ενός γενικότερου πλέγματος, το οποίο και απαρτίζει τον συνολικό μας βίο. Και μπορεί τα μικρά λάθη των πρώτων κύκλων γνώσεων να μην μας απασχολούν, ωστόσο η εμπειρία έχει αποδείξει ότι τίποτα δεν στέκει μόνο του, αλλά το ένα βοηθά το άλλο και πορεύονται μαζί στο επόμενο στάδιο της ζωής μας.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός στην δική του διδασκαλία έθεσε το θέμα των ατομικών μας κατακτήσεων στην επίγνωση της αλήθειας των αξιών της ζωής, διότι από αυτή εξαρτάται η μετακίνησή μας από την φυσική αδράνεια, στην δυναμική κινητικότητα. Τίποτα για τον Χριστό δεν είναι τέλειο, αλλά οι τέλειοι κινούνται και μεταφέρονται μέσα από τις ατομικές τους κατακτήσεις προς την τελειότητα του δημιουργού, ο οποίος και αποτελεί τον μοναδικό στόχο που εμπεριέχει τα στοιχεία του φωτός και της αιωνιότητας. 

Κάθε προσωπική μας κατάκτηση πηγάζει από το άτομό μας και την προσωπική μας επιθυμία. Και αυτή η κινητήρια δύναμη της προσωπικής μας θέλησης και επιθυμίας ενεργοποιεί το νευρικό σύστημα του σώματος και της ψυχής, ώστε όλες οι δυνάμεις – ανάλογα με την σοβαρότητα του θέματος – να στραφούν προς την κατεύθυνση του δικού μας θελήματος. Και ενώ στην δική μας αντίληψη σπάνια γίνεται κατανοητός αυτός ο σύνδεσμος μεταξύ των σωματικών και ψυχικών μας δυνάμεων όταν πρόκειται για κάτι που εμείς ως άτομο έχουμε αποφασίσει, ωστόσο, αυτή είναι η αλήθεια, και μπορεί καθένας να εξερευνήσει αυτή την πραγματικότητα μέσα από τις εμπειρίες του στην δική του καθημερινότητα, καθώς συμβιώνει και συνυπάρχει με εκατοντάδες άλλους ανθρώπους.

Η συμβίωση με τους άλλους δεν μηδενίζει τον ατομικό μας ρόλο, και δεν εξαφανίζει την δική μας προσωπικότητα, εάν εμείς δεν έχουμε παραιτηθεί από τον ρόλο μας μέσα στην κοινωνία, αλλά επιμένουμε να είμαστε δραστηριοι μέσα στην προσωπική και κοινωνική μας καθημερινότητα. Αυτός είναι ο λόγος που παίρνουμε αμοιβή από την κοινωνία όταν συμβάλλουμε στην δική της κατεύθυνση, ή τιμωρούμαστε, όταν πηγαίνουμε αντίθετα ή δεν συμμετέχουμε στα κοινωνικά δρώμενα.

Και αυτή η αμφίδρομη μέθεξη του ατόμου με την κοινωνία – η οποία ωστόσο δεν ομογενοποιεί τα πάντα αυτόματα, αλλά έχει τους δικούς της κανόνες – είναι μια σπουδαία προσωπική εμπειρία, η οποία μεταβάλλει τους ατομικούς μας ορίζοντες από το εγώ στο εμείς, από το παρόν στο μέλλον, και από το εδώ στο άγνωστο εκεί. Και αυτή η νέα κάθε στιγμή πραγματικότητα της μέθεξης με τον υπόλοιπο κόσμο, ενεργοποιεί τις επιθυμίες μας για κάτι καλύτερο που είδαμε ή μαθαμε, για κάτι πιο ουσιαστικό από αυτό που διαθέτουμε μέχρι σήμερα.

Και αυτή η τριβή στην προσπάθεια κατάκτησης του νέου που θεωρούμε ότι θα βελτιώσει την προσωπική μας ζωή, είναι το απόσταγμα της εμπειρίας μας που εναποτίθεται στον εσωτερικό μας κόσμο και μας κάνει πλουσιότερους σε εμπειρίες διάκρισης μεταξύ καλού και πονηρού ή καλού και καλύτερου, προτιμώντας πάντα εκείνο το δρόμο που θα οδηγήσει ασφαλέστερα και συντομότερα στην κατάκτηση του ατομικού μας στόχου.

Διότι, έξω από εμάς κυκλοφορούν τα πάντα, από θετικά έως τερατώδη, αλλά αυτά συμβαίνουν εκτός του δικού μας σώματος και της δικής μας θέλησης. Και μπορεί να μας επηρεάζουν, αλλά η επιλογή του ενός από το άλλο δεν ανήκει στους έξω, αλλά ανήκει στον προσωπικό μας λογαριασμό συνειδήσεως, και τρέφει ή καταστρέφει όσα ήδη υπάρχουν μέσα στην αγαθή ή την πονηρή μας συνείδηση. Η άγνοια της πραγματικότητας του κόσμου εγγυμονεί κινδύνους στην προσωπική μας καθημερινότητα. Η γνώση δίνει δύναμη.

Η σωστή σε μάς όμως επιλογή φέρνει αποτέλεσμα, και κάθε κατάκτηση στόχου μεγαλώνει το θετικό απόθεμα του εσωτερικού μας κόσμου – καθώς και της υγείας του σώματος -, ενώ η λανθασμένη επιλογή καταστρέφει υγιή όργανα και κατακτήσεις, με αποτέλεσμα την προσωπική μας φτώχεια. Και ο Χριστός εξήγησε ότι η δική του διδασκαλία είναι διδασκαλία εκμάθησης της διάκρισης μεταξύ καλού και κακού/πονηρού, όχι κατά την εικόνα μόνο, αλλά κυρίως κατά την ουσία, η οποία και θα φέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα από τις επιτυχίες στην προσωπική μας καθημερινότητα.