Ο πήλινος στρατός της Κίνας, 3ος αιώνας π.Χ., είναι να καλό παράδειγμα προβληματισμού για τις αγωνίες του ατόμου μπροστά στον θάνατο. Κατασκευάστηκε από ένα Κινέζο αυτοκράτορα, με σκοπό οι στρατιώτες που τον προστάτευαν στην εδώ ζωή του, να συνεχίσουν να τον προστατεύουν και μετά τον θάνατο. Τα πήλινα αγάλματα είναι εξατομικευμένα, με χαρακτηριστικά που μάλλον αποτυπώνουν τα πραγματικά στοιχεία των στρατιωτών που τον υπηρετούσαν, και έμειναν στην αφάνεια για πάνω από είκοσι αιώνες θαμένα μέσα στην γη, μέχρι την δεκαετία του 1970 που ανακαλύφθηκαν τυχαία.

Πέρα από την καλλιτεχνική, ιστορική, και αρχαιολογική αξία του σπουδαίου αυτού ευρήματος, το θέμα του προβληματισμού για τον τρόπο που καθένα άτομο κατανοεί την ζωή και το περιεχόμενό της, έχει μεγαλύτερη αξία. Και ο αυτοκράτορας της Κίνας δεν ήταν αφελής, ώστε να νομίζει ότι δεν θα πεθάνει ποτέ. Αντίθετα. Ήταν απολύτως βέβαιος για τον δικό του θάνατο, αλλά ήθελε να είναι σίγουρος ότι οι φύλακες στρατιώτες που είχε στην εδώ ζωή, θα τον προστάτευαν και στην μετά θάνατο ζωή. Είχε τόσο μεγάλη εμπιστοσύνη στην πίστη τους στο πρόσωπό του, που δεν δίστασε να τους αναγνωρίσει το δικαίωμα να τον προστατεύουν και στην επέκεινα του τάφου ζωή. Και φυσικά, κανείς δεν ξέρει τι έχει συμβεί στην πραγματικότητα, εάν δηλαδή ζει ο αυτοκράτορας και οι στρατιώτες του, όπως ο ίδιος είχε τότε εκτιμήσει.

Εκείνο όμως που είμαστε βέβαιοι είναι ότι ο αυτοκράτορας έχει φύγει από τον κόσμο αυτό που εμείς ζούμε και εκείνος έζησε, και τα πήλινα αγάλματα των στρατιωτών του έμειναν μέσα στο χώμα, για να τα θαυμάζουμε εμείς σήμερα ως άψυχα ευρήματα, αλλά με σημαντική καλλιτεχνική και όχι μόνο αξία. Το ερώτημα παραμένει. Σε τί διαφέρει ένα πήλινο άγαλμα με καλλιτεχνική και ιστορική αξία, αλλά χωρίς να διαθέτει τα στοιχεία της ζωής; Την απάντηση την δίνει η Βίβλος και την επιβεβαίωσε ο Χριστός.

Όλα τα ανθρώπινα είναι καλά, αλλά δεν είναι η ζωή. Την ζωή την δίνει μόνο ο κάτοχος της ζωής, ο δημιουργός, ο οποίος έπλασε τον άνθρωπο με γήινα στοιχεία, αλλά αυτά φθείρονται και δεν διατηρούνται αιώνια. Η πνοή ζωής η δική του συνιστά την δική μας ζωή και όχι μόνο τα γήινα στοιχεία από τα οποία έχει συσταθεί το φυσικό μας σώμα. Τα πήλινα αγάλματα της Κίνας έχουν όλα τα στοιχεία της γήινης πραγματικότητας. Εκείνο που απουσιάζει, χωρίς αυτό να μειώνει την καλλιτεχνική και αρχαιολογική τους αξία, είναι η ζωή, η πνοή της ζωής, που έχει στην διάθεσή του μόνο ο αιώνιος δημιουργός και την χορηγεί με την δική του θέληση στον άνθρωπο. Και αυτή η πνοή κάνει την διαφορά μεταξύ πήλινου και ζωντανού ανθρώπου.

Ένας στρατιώτης είναι μία ζωντανή ύπαρξη, που κινείται και κατακτά τον καθημερινό του στόχο. Αυτό συμβαίνει όσο χρόνο ζει πάνω στην γη. Στην συνέχεια, αν και μπορούμε να κρατήσουμε την μορφή του σε μια φωτογραφία ή ένα άγαλμα, ο στρατιώτης δεν υπάρχει. Υπάρχει η ανάμνηση, πιστή ή κατά προσέγγιση. Δεν υπάρχει όμως το άτομο, ο στρατιώτης, διότι αυτός έχει αφήσει την τελευταία του πνοή, και διαγράφηκε από τον παρόντα κόσμο, όσο δυνατός και αν ήταν, ή είχε μεγάλα ή μικρά κατορθώματα, ή ήταν ψηλός και όλα τα άλλα χαρακτηριστικά του.

Ο πήλινος στρατιώτης είναι ένα άγαλμα με υλικά από την γη, πηλό και νερό, τα οποία κάποιος καλλιτέχνης επεξεργάστηκε με τέχνη, ώστε να αποδώσει την μορφή του προσώπου που είχε μπροστά του. Εκείνο που δεν μπόρεσε να του δώσει είναι η πνοή της ζωής. Αυτό το μικρό, αλλά κρίσιμο στοιχείο της προσωπικότητάς μας. Τόσο κρίσιμο, που όσα άλλα χαρακτηριστικά και αν συγκρατήσουμε, δεν έχουν αξία, αφού ο κρίσιμος κρίκος που τον συνέδεε με την ζωή έχει εκλείψει πλέον, αφήνοντας τον πηλό και την τέχνη μόνο ως ενθύμιο και όχι ως ζωντανό πλάσμα.

Όσες ενέσεις αίματος και αν κάνουμε σε ένα πήλινο άγαλμα, δεν πρόκειται το άγαλμα να περπατήσει ή να μιλήσει. Διότι η ζωή κάνει όλες τις άλλες λειτουργίες πραγματικότητα, και δεν υπάρχουν λειτουργίες του σώματος εκτός ζωής. Ένα άψυχο πήλινο άγαλμα, παραμένει ες αεί ακίνητο, χωρίς κίνηση και αναπνοή ζωής. Έχει αποτυπωθεί στον πηλό το πρόσωπο και τα εξωτερικά χαρακτηριστικά, αλλά το κέντρο, που είναι η ζωή, δεν μπορεί να επιστρέψει στον πηλό, όσο πιστό και αν είναι το πήλινο αντίγραφο σε σχέση με το πρωτότυπο πρόσωπο που παριστάνει.

Και μπορεί η παρουσία του πήλινου αγάλματος να προξενεί εντύπωση με την καλλιτεχνική του επιτυχία, και να επιφέρει αναμνήσεις από την περίοδο που το πρόσωπο αυτό ήταν στην ζωή. Όμως η ζωή έχει φύγει για πάντα, και ποτέ δεν πρόκειται να επιστρέψει στο πήλινο σώμα, που διασώθηκε μεν από τις ιστορικές κακουχίες, αλλά η ζωή δεν διατηρήθηκε. Και δεν διατηρήθηκε, όχι γιατί δεν άντεξε τις κακουχίες μέσα στο χώμα, αλλά γιατί ποτέ κανένας καλλιτέχνης στην δημιουργία του από πηλό ή μέταλλο και άλλα υλικά, δεν μπόρεσε να δώσει υπόσταση ζωής κατά την ανθρώπινη έννοια.

Η ζωή είναι το κρίσιμο στοιχείο της ανθρώπινης ύπαρξης. Όλα τα άλλα έχουν μεγάλη αξία, αλλά η αξία αυτή δεν μπορεί να αντικαταστήσει την αλήθεια της ζωής. Αυτού του παράγοντα που δίνει νόημα στην προσωπική μας καθημερινότητα, και μάς οδηγεί σε περιπέτειες νέων ανακαλύψεων ζωής. Και ο Χριστός ήρθε για αυτόν ακριβώς τον λόγο. Να δώσει στην υφιστάμενη σήμερα ύπαρξη ζωής, να προσθέσει ποιότητα, αλλά και μήκος βίου με προοπτικές αιωνιότητας.