Μια σειρά εκπομπών με θέμα Ο άρχοντας. Ακούστε όλες τις εκπομπές με τη σειρά.
Ο άρχοντας
Αν και ιστορικά άρχοντες είναι εκείνοι που ασκούν εξουσία δημόσια, στην πραγματικότητα η έννοια δεν είναι μόνο αυτή. Άρχοντας είναι εκείνος που άρχει, δηλαδή εξουσιάζει κάτι και προφανώς πρώτος άρχοντας είναι εκείνος που μπορεί να εξουσιάζει τον εαυτό του και κάνει αυτό που θέλει να κάνει και δεν κάνει αυτό που δεν θέλει να κάνει.
Σε κάθε άλλη περίπτωση ο άρχοντας είναι αχυράνθρωπος, δηλαδή κάνει ότι του λένε οι άλλοι, χωρίς ο ίδιος να έχει εξουσία ουσίας και όχι μόνον τύπου. Αυτή είναι η διαφορά μεταξύ των αρχόντων της ζωής, των ανθρώπων που έχουν λάβει εξουσία γιατί εμείς τους την προσφέραμε, και των αρχόντων της ουσίας, που είναι όλοι εκείνοι που κρίνουν οι ίδιοι και έχουν οι ίδιοι την εξουσία να κάνουν κάτι, να πάρουν μια απόφαση και να πληρώσουν το κόστος της δικής τους απόφασης.
Στην Βίβλο περιγράφονται άρχοντες με αδυναμίες και επιτυχίες και καθένας από μας μπορεί να πάρει το μάθημά του: μίμηση για τις επιτυχίες και άρνηση για τις αποτυχίες. Ο ίδιος ο Χριστός προκάλεσε στις μέρες του όλους τους άρχοντες που άκουγαν για εκείνον. Και ενώ οι άρχοντες ήξεραν πολύ καλά την αξία και τη σημασία της παρουσίας και των λόγων του, τελικά οι υπηρέτες, οι δούλοι ήσαν εκείνοι που κατανόησαν καλύτερα την αξία και την πρακτική εφαρμογή των λόγων του.
Οι άρχοντες αρνήθηκαν μέσα στην άσκηση της εξουσίας τους τη δύναμη και το μεγαλείο του, οι δούλοι κατανόησαν καλύτερα το μήνυμα που μετέφερε. Το ίδιο συνεχίζει να ισχύει και σήμερα.
Ο άρχοντας 2
Καθένας είναι άρχοντας του εαυτού του. Σύμφωνα με την Βίβλο, η εξουσία του ανθρώπου απαγορεύεται να ασκηθεί πάνω σε άλλον άνθρωπο και για τον λόγο αυτό, ακόμη και σήμερα, όλοι καταλαβαίνουμε ότι εξουσία πάνω σε άλλους ανθρώπους έχουν μόνον όσοι εμείς τους το αναθέσουμε ως δημόσιο αξίωμα.
Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε ως άρχοντας, άσχετα αν εξελίχθηκε σε τραγικό υποχείριο ο ένας του άλλου. Ο άνθρωπος έχασε την εξουσία του και αγωνίζεται χιλιάδες χρόνια τώρα να ξαναβρεί την χαμένη προσωπικότητα και την εξαφανισμένη εξουσία του εαυτού του. Όλοι οι αγώνες όλων των λαών όλων των εποχών ήταν να βρουν την χαμένη ελευθερία τους. Γιατί χωρίς ελευθερία δεν υπάρχει εξουσία, αλλά υπάρχει δουλεία και εξάρτηση.
Και στο στοιχείο αυτό επικεντρώνει ο Χριστός το μήνυμά του τότε και τώρα. Καθένας που με ακούει να συνειδητοποιήσει ότι δημιουργήθηκε ως προσωπικότητα, ως άρχοντας του εαυτού του, και όχι δούλος κάποιου άλλου.
Αν αυτή η αλήθεια γίνει κατανοητή, αν καθένας άνθρωπος στραφεί πρώτα στον εαυτό του και αναγνωρίσει την εικόνα του άρχοντα που θα έπρεπε να έχει, αλλά έχει ήδη χάσει προ πολλού, τότε υπάρχει ελπίδα επιστροφής στην χαμένη ελευθερία που χαρίζει η αναγνώριση της εξουσίας πρώτα πάνω στον εαυτό μας.
Όλα τα υπόλοιπα ακολουθούν κατά το μέτρο που αυτή η αλήθεια θα αρχίσει να ριζώνει μέσα μας και σταδιακά θα φέρει τους καρπούς της ισχυρής προσωπικότητας και της ελευθερίας που χαρίζει η αίσθηση της απαλλαγής από δυνάστες.
Ο άρχοντας: Αδύναμος χαρακτήρας;
Αν και όλοι οι άνθρωποι πάνω στον πλανήτη γεννιόμαστε άρχοντες, σταδιακά γινόμαστε δούλοι, χάνουμε την δύναμη της αρχής, χάνουμε την εξουσία που μας έχει δοθεί, για να καταλήξουμε τελικά δέσμιοι της καθημερινότητας, δέσμιοι των εντολών του περιβάλλοντος και όχι των προσωπικών μας αποφάσεων.
Λίγο η διάθεση προβολής, λίγο η εξουσία που δίνει το χρήμα, λίγο από λάθος, λίγο από σκοπιμότητα, στο τέλος φτάνουμε στο σημείο να κάνουμε ότι δεν θέλουμε εμείς, αλλά ότι διατάζουν άλλοι. Και αυτό δείχνει την εσωτερική μας αδυναμία, δείχνει την αβεβαιότητα που κυριαρχεί στη ζωή μας για το αύριο, δείχνει την κατάπτωση των ονείρων μας.
Διότι καλά ξεκινήσαμε, αλλά στη συνέχεια χάσαμε την συνταγή της επιτυχίας και από άρχοντες και νικητές βρισκόμαστε δούλοι και ηττημένοι από τον εξωτερικό κόσμο.
Μόνη διέξοδος είναι προφανώς η επιστροφή στο σημείο που χάσαμε το δρόμο, να ξαναβρούμε όχι μόνο τον δρόμο, αλλά και τον τρόπο που θα μας επιτρέψει να μην φτάσουμε ξανά στα αδιέξοδα, αλλά να διατηρήσουμε την εξουσία του άρχοντα που έχει βάλει μέσα μας ο δημιουργός μας.
Και κάτι ακόμη. Αντί να ζούμε με τον κίνδυνο της κατάρρευσης, να ζούμε με την ελπίδα της αύξησης της δύναμής μας και της νίκης σε όλα τα αδιέξοδα της καθημερινότητάς μας.
Ο αδύναμος χαρακτήρας έχει ανάγκη από ενίσχυση. Δεν έχει ανάγκη από υποτίμηση και αυτο – ταπείνωση. Το ζωντανό νερό που προσφέρει ο Χριστός είναι το καλύτερο εφόδιο για τη νέα πορεία από τον αδύναμο άρχοντα στον πραγματικό άρχοντα που κρύβεται μέσα μας.
Ο άρχοντας 3
Σε όλους μας αρέσει ο άρχοντας, αυτός που είναι σήμερα άρχοντας. Σε κανέναν δεν αρέσει η πορεία προς την κατάκτηση του τίτλου και του περιεχομένου του άρχοντα.
Όλοι θέλουμε την μαγεία, θέλουμε τον αυτόματο πιλότο, θέλουμε να γίνουν τα πράγματα χωρίς εμείς να κουραστούμε. Όμως αυτά μόνον στα παραμύθια υπάρχουν. Η πραγματική ζωή δεν είναι έτσι. Για να κατακτήσεις πρέπει να κοπιάσεις, πρέπει να συναγωνιστείς και να ανταγωνιστείς και να υπερπηδήσεις εμπόδια. Διαφορετικά τίποτα δεν κατορθώνεις.
Η πραγματική ζωή δεν είναι παραμύθια. Είναι σκληρός αγώνας στην καθημερινότητα, είναι σκληρός αγώνας την νύχτα και την μέρα, με τους γύρω και τον εαυτό μας, είναι αγώνας με νίκες και ήττες. Νίκες που χαρίζουν χαρά και ήττες που σε γεμίζουν πείσμα και κουράγιο να προσπαθήσεις ξανά. Και μέσα από την προσπάθεια να γίνεις πιο ώριμος, πιο ικανός, πιο σοφός, πιο πετυχημένος όχι στα λόγια αλλά στην πράξη.
Η προσπάθεια και ο αγώνας μας κάνουν να έχουμε υπομονή, μας χαρίζουν στο τέλος το βραβείο και όχι στην αρχή. Ο ζωντανός άνθρωπος δεν θέλει μαγικές λύσεις, αλλά θέλει δύναμη και περισσότερη δύναμη για να κατακτήσει το όνειρό του, να νικήσει τις αντιστάσεις, να ξεπεράσει τους προσωπικούς του φόβους για το άγνωστο μέλλον και το άπειρο σύμπαν που μας περιβάλλει.
Ο άρχοντας 4: Θεωρία και πράξη
Άρχοντας δεν γεννιέσαι αλλά γίνεσαι. Υπάρχουν άνθρωποι που γεννήθηκαν από άρχοντες, αλλά οι ίδιοι κάθε άλλο παρά άρχοντας αποδείχθηκαν.
Καθένας καλείται να καλλιεργήσει τον εαυτό του, τον εσωτερικό του άνθρωπο πρώτα και την αρετή κατόπιν, ώστε από οποιοδήποτε γονέα και αν κατάγεται, όποιοι και αν ήταν οι γονείς του, όσο ταπεινής ή πλούσιας καταγωγής και αν ήταν, ο ίδιος να κατακτήσει την εσωτερική του εξουσία που είναι η προϋπόθεση για να ονομαστεί και να είναι κάποιος άρχοντας.
Εμείς αλλάζουμε τη ζωή μας. Εμείς παίρνουμε τις μεγάλες αποφάσεις. Εμείς καλλιεργούμε τον εσωτερικό μας άνθρωπο, ώστε να ισχυροποιείται καθημερινά και να αυξάνεται και ταυτόχρονα στην κοινωνική μας ζωή κατακτούμε τη θέση που μας αναλογεί. Το αντίθετο, η κοινωνική προβολή μας χωρίς την αύξηση και την ωρίμανση του εσωτερικού μας ανθρώπου, θα έχει ολέθριες συνέπειες. Διότι τα κύματα της κοινωνικής προβολής είναι πανίσχυρα και η δική μου αδυναμία μπορεί να αποβεί μοιραία.
Ο Χριστός τόνισε σε όλους τους τόνους: Το δικό του ζωντανό νερό δεν ξεδιψάει μόνο. Αλλά γίνεται πηγή να ξεδιψάσουν και άλλοι. Από αυτό το νερό πίνουμε όλοι και αυτό το νερό αυξάνει, πλουτίζει και ισχυροποιεί τον εσωτερικό μας άνθρωπο, καθώς περνάμε από την θεωρία στην πράξη, από την γνώση στην εφαρμογή, από την επιφάνεια στο βάθος. Η απουσία του ζωντανού νερού συνεπάγεται έρημο στη ζωή μου και τελικά θάνατο. Και ο δημιουργός δεν θέλει κανένα δημιούργημά του να στερείται το ζωντανό νερό και αντί για ζωή να βιώνει τον θάνατο.
Ο άρχοντας 5: Η στενή πύλη
Ο άρχοντας για να ασκεί την εξουσία του, θα πρέπει να βρίσκεται μεταξύ των ανθρώπων και όχι εκτός ή μακριά από τους ανθρώπους. Μέσα στην πόλη, μέσα στην αγορά, μέσα στον κόσμο, μέσα στα γεγονότα, αποδεικνύεται αν είμαστε άρχοντες ή είμαστε δούλοι.
Κανένας δεν μπορεί να ασκήσει εξουσία αν δεν είναι μέσα στα γεγονότα, πρώτα απ’ όλα γιατί έχει άγνοια της πραγματικότητας. Η γνώση των πραγμάτων είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για να έχει κάποιος κρίση και γνώμη. Σε διαφορετική περίπτωση οι γνώμες μας είναι έωλες, είναι αστήρικτες και δεν μπορούν να σταθούν στην πραγματική ζωή. Αυτά που εγώ σκέφτομαι ή φαντάζομαι όταν είμαι μόνος μου δεν έχουν αξία, αν δεν κριθούν από τον κόσμο, από το πλήθος, και για τον άνθρωπο του 21 ου αιώνα, η οικουμένη.
Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός δεν άφησε την διδασκαλία του μόνο στην θεωρία, αλλά μαζί με την θεωρία ζήτησε από όλους να την κάνουν πράξη στην καθημερινότητα. Σε διαφορετική περίπτωση η διδασκαλία είναι ατελής και κυρίως είναι ατελέσφορη, είναι χωρίς ουσιαστικό και πρακτικό αποτέλεσμα. Ο ίδιος ο Χριστός συνέστησε σε όλους μας να εισέλθουμε στην βασιλεία του θεού και όχι να μείνουμε θεατές των γεγονότων που κάποιοι άλλοι αποφασίζουν. Ο έμπορος πουλά το εμπόρευμά του στην αγορά, εκεί που συγκεντρώνεται ο κόσμος, εκεί που τα γεγονότα προετοιμάζουν την αυριανή πραγματικότητα. Και ο άνθρωπος της πίστης δεν λείπει από την σύγχρονή του πραγματικότητα, αλλά συμβάλλει στην διαμόρφωσή της με την δική του υπεύθυνη παρουσία και δραστηριότητα.
Ο άρχοντας 6: Η επέκταση των κατακτήσεων
Όσα έχουμε ήδη κατακτήσει δεν χρειάζεται να τα κατακτήσουμε ξανά, αλλά χρειάζεται να τα προστατεύουμε και να τα διατηρούμε. Η κατάκτηση αφορά κάτι που δεν το έχω ήδη κατακτήσει. Δηλαδή αφορά το άγνωστο, αυτό που θεωρώ ότι μου ανήκει, αλλά δεν το έχω στην εξουσία μου, διότι κάποιος άλλος το παρακρατεί.
Και αυτή η στάση δεν είναι άρρωστη και προβληματική, αλλά είναι στάση ορθολογική και υγιής. Διότι χωρίς καθημερινή επέκταση των όσων έχω θα σημαίνει και θάνατο. Και φυσικά δεν γίνεται λόγος μόνο για τα χρήματα ή την κοινωνική μου θέση που κατέχω ήδη, αλλά γίνεται λόγος και για άλλες αξίες, ίσως και πιο πολύτιμες από αυτές της καθημερινότητας. Αξίες που αφορούν το μέλλον μου και των ανθρώπων που ζουν μαζί μου, αξίες που αφορούν αυτή αλλά και την άλλη ζωή, αξίες που προδιαγράφουν το μέλλον και δεν καλλωπίζουν το παρελθόν. Αξίες που πέραν των ατομικών μου αναγκών, προσφέρουν και τροφή ενδιαφέροντος και για άλλους, σήμερα αλλά και στο μέλλον.
Μόνον τότε ολοκληρώνεται η ανάγκη του ανθρώπου για κατάκτηση. Όταν εκτός από το αναγκαίο εφήμερο, καλλιεργεί και τις προϋποθέσεις του μέλλοντος, συμβάλλει στην ευτυχία των ανθρώπων που δεν ήλθαν ακόμη στη ζωή, αλλά θα έλθουν στο μέλλον. Και στα ζητήματα αυτά, η καλλιέργεια της πίστης είναι η ασφαλής προϋπόθεση για την αποτελεσματική κατάκτηση και διατήρηση. Κατάκτηση του άγνωστου, διατήρηση των κεκτημένων.
Ο άρχοντας 7: Κέρδη και ζημίες
Ως καλοί διαχειριστές της καθημερινότητας όλοι γνωρίζουμε ότι για κάθε πράξη μας υπάρχει κέρδος και ζημία. Υπάρχει θυσία, υπάρχει και ανταπόδοση. Υπάρχει κόπος, υπάρχει και αμοιβή.
Καμιά πράξη μας δεν γίνεται χωρίς κέρδος ή ανταμοιβή. Πολύ περισσότερο αυτό έχει αξία όταν ομιλούμε για σοβαρές υποθέσεις, για πράγματα σπουδαία και δαπανηρά. Όσο μεγαλύτερη η προσφορά και ο κόπος, τόσο μεγαλύτερη είναι και η ανταμοιβή κατά κανόνα. Αυτό ισχύει στην καθημερινότητα, αυτό ισχύει στον επαγγελματικό μας βίο, αυτό ισχύει σε όλες τις φυλές του κόσμου διαχρονικά. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση της πίστεως.
Ο ίδιος ο Χριστός υποσχέθηκε ότι καμιά πράξη πίστεως δεν μπορεί να μείνει χωρίς ουσιαστική ανταπόδοση, διότι αν εμείς οι άνθρωποι αναγνωρίζουμε το δίκαιο στην αμοιβή, πολύ περισσότερο ο θεός αναγνωρίζει και ανταποδίδει όχι μόνον κατά το δικό μας μέτρο, αλλά και κατά το δικό του μέτρο το οποίο βρίσκεται πολύ πέραν των όσων εμείς μπορούμε να διανοηθούμε.
Ο άρχοντας 8: Ευκολόπιστος;
Ο άρχοντας που διαχειρίζεται εξουσία, που έχει την δύναμη να εξουσιάζει τον εαυτό του και όχι μόνον, δεν μπορεί να είναι ευκολόπιστος, δεν μπορεί να πιστεύει σε ότι οι άλλοι του σερβίρουν.
Ο ίδιος πρέπει να έχει υπεύθυνη άποψη και ευθύνη για την άποψή του. Η πίστη του πρέπει να είναι βαθιά ριζωμένη και όχι εποχιακή, όχι συγκυριακή. Στις προκλήσεις της ημέρας πρέπει να διαθέτει αντοχή και να έχει αποτελεσματικότητα, διότι σε διαφορετική περίπτωση η απώλεια της εξουσίας του είναι προφανής.
Ο άρχοντας δεν βιάζεται, ο άρχοντας δεν είναι μικροπρεπής, δεν προτρέχει η γλώσσα της διανοίας του, αλλά προηγείται η περίσκεψη και μετά η απόφαση και ο λόγος. Ο άρχοντας στηρίζει τις απόψεις στη γνώση του και στην προσωπική του εμπειρία. Οι άλλοι θα τον αμφισβητούν, θα προσπαθούν να τον μετακινήσουν από τις θέσεις της αλήθειας την οποία αυτός γνωρίζει, αλλά ο ίδιος θα μένει σταθερός και οι ριπές του καταστροφικού ανέμου θα τον λυγίζουν χωρίς αποτέλεσμα.
Όταν η βάση του οικοδομήματος είναι σταθερή, όταν οι ρίζες του δένδρου δεν είναι επιφανειακές αλλά έχουν φτάσει στο αναγκαίο βάθος και έχουν βρει την πηγή του αναγκαίου υπόγειου νερού, τότε οι πιθανότητες καταστροφής είναι λίγες και εφόσον ο ζωντανός θεός είναι παρών θα έχει προβλέψει, ώστε μαζί με την περιπέτεια να έρχεται και το θετικό αποτέλεσμα στην πίστη για ένα καλύτερο αύριο και ένα αιώνιο παρόν.
Ο άρχοντας 9: Άρχοντας δεν γεννιέσαι, αλλά γίνεσαι
Όταν κάποιος αρχίζει να ανακαλύπτει τον άρχοντα, τότε καταλαβαίνει πόσα πράγματα πρέπει να αλλάξει στη ζωή του, ώστε η νέα του ταυτότητα – η ξεχασμένη του ταυτότητα καλύτερα – να συμφωνεί με την καθημερινότητά του.
Συνήθειες παλιές που δεν ταιριάζουν με την νέα πλευρά της ζωής του, πράξεις που δεν θα ήθελε να επαναλάβει, επιθυμίες που γεννήθηκαν από την αίσθηση ότι δεν είμαι πλέον δούλος αλλά άρχοντας, επιθυμία να γνωρίζει κάθε μέρα και καλύτερα το πρότυπό του αλλά και τις διαδικασίες που πρέπει να εφαρμόζει για να πλησιάζει και να γνωρίζει το νέο του πρότυπο, γίνονται η νέα του καθημερινότητα.
Μια καθημερινότητα που δεν παύει να λειτουργεί μέσα στον κόσμο όπως και πρώτα, αλλά τώρα έχει άλλο περιεχόμενο και άλλους στόχους. Το καθημερινό γίνεται τμήμα της ζωής και όχι μοναδικός σκοπός, οι δυσκολίες γίνονται γυμνάσματα και ευκαιρίες εξάσκησης και όχι κατάρα και γογγυσμός για την μιζέρια της ζωής μου.
Και το κυριότερο: ένας καινούριος ορίζοντας αρχίζει να διαφαίνεται, μια νέα προοπτική απλώνεται μπροστά, ένα ανεξάντλητο θέμα και πηγή έμπνευσης μπαίνει και κυριαρχεί στη ζωή μου, ένα νέο λογισμικό εγκαθίσταται ή μάλλον αποκαθίσταται μέσα μου, ένα λογισμικό που δέχεται οδηγίες και έχει την εξουσία να τις βάζει σε καθημερινή λειτουργία.
Οι παλιές εντολές του ναι και του μη, εμπλουτίζονται με τη γνώση και τη μέθοδο της κυριαρχίας και της εξουσίας πάνω στο σύνολο της ζωής και όχι μόνο στον στείρο και δουλικό, χωρίς γνώση και εξουσία, τυπικισμό. Ο ξεχασμένος άρχοντας ξυπνάει μέσα μου και έχω πρόσβαση σε μια αστείρευτη πηγή ζωντανού νερού.