Αρχεία για: Δεκέμβριος 2024

Η κατάκτηση των δυνάμεων του εσωτερικού μας κόσμου και η ορθή διαχείρισή τους δεν είναι θέμα τρίτων ατόμων, αλλά παραμένει το κυρίαρχο θέμα στην ατομική μας καθημερινότητα. Όποιος μπορεί να θέσει σε έλεγχο τον εσωτερικό του κόσμο, δηλαδή τις σκέψεις και τα συναισθήματά του, έχει κάνει ένα σημαντικό βήμα για την επιτυχία της ατομικής του καθημερινότητας. Διότι όλα ελέγχονται από τον ατομικό μας εγκέφαλο, ο οποίος δέχεται – ή δεν δέχεται – μυριάδες ερεθίσματα και προκλήσεις.

Ωστόσο αυτό είναι ένα εξωτερικό γεγονός, που οπωσδήποτε δεν προδικάζει και την δική μας σκέψη, επιλογή, προτίμηση, απόφαση και πράξη, αλλά όλα περνούν μέσα από το φίλτρο του “θέλω”, του “μπορώ”, των υπολογισμών και των προσωπικών προτιμήσεων. Κανείς ελεύθερος άνθρωπος δεν είναι υποχρεωτικά εξαρτημένος από το περιβάλλον του. Είναι όμως εξαρτημένος από τις σκέψεις και τις προτιμήσεις του, οι οποίες και τον οδηγούν στις ατομικές εκτιμήσεις, προτιμήσεις και αποφάσεις επιλογών και πράξεων.

Και εδώ είναι το κέντρο του προβλήματος. Εάν οι σκέψεις μας έχουν ήδη καλλιεργηθεί προς την κατεύθυνση του συμφέροντος, ατομικού και κοινωνικού, τότε και οι προτιμήσεις θα είναι προς την ίδια κατεύθυνση, δηλαδή του κέρδους και της επιτυχίας. Εάν, αντίθετα, βρίσκονται ακαλλιέργητες ή σε αρνητική φορά και κατεύθυνση, τότε τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα στην καθημερινή τους διαχείριση, διότι άλλα θέλαμε και άλλιώς μας έρχονται στην πράξη.

Και εδώ φτάνουμε στα αδιέξοδα. Διότι οι σκέψεις που μάς οδήγησαν στις συγκεκριμένες προτιμήσεις, δεν ήταν τελικά καλά καλλιεργημένες, αλλά ήταν πρόχειρες, χωρίς βάσανο και ικανοποιητική γνώση και επίγνωση των συνεπειών. Ο γάμος, μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου, το επάγγελμα που μάς απασχολεί όλους για την πορεία της ατομικής μας καθημερινότητας, ο τρόπος που αντιδρούμε στις εξωτερικές προκλήσεις, είναι ένα μόνο μικρό δείγμα των θεμάτων που καθορίζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας. Και από την καλλιέργεια και την υγιή τροφοδοσία του εσωτερικού μας κόσμου, είναι σχεδόν απόλυτα εξαρτημένες και οι συνέπειες στην προσωπική μας ζωή.

Η κοινωνία και το περιβάλλον στέλνουν μηνύματα. Η άρνηση και παράβλεψη δεν είναι εύκολο πράγμα, διότι μπορεί να οδηγήσουν σε άρνηση και των θετικών που περιέχει η κοινωνία και ο σύγχρονος κόσμος. Από την άλλη, η αλόγιστη σπατάλη των εσωτερικών μας δυνάμεων, μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη και μελλοντική δοκιμασία αντοχών. Η διδασκαλία του Χριστού είναι μάθημα σοφίας για την αντιμετώπιση των καθημερινών μας πραγμάτων, εφόσον επιθυμούμε μια άνωθεν ενίσχυση των δυνάμεων που ήδη διαθέτουμε προσωπικά. 

Συνήθως όλοι θέλουμε να γίνουμε εκατομμυριούχοι με την μια ή την άλλη έννοια, δηλαδή να αποκτήσουμε κυριότητα σε κάτι που κατά την γνώμη μας θα φέρει την ευλογία και την μακαριότητα, δηλαδή την καλοτυχία στην ατομική μας ζωή και όχι μόνον. Διότι όλοι καταλαβαίνουμε ότι το πολύ δεν χαλάει το λίγο – άσχετα από τις παροιμίες που κυκλοφορούν – και το πολύ είναι ασφαλέστερο από το λίγο, εφόσον βέβαια μιλάμε για ανθρώπους που διαθέτουν την απλή λογική.

Διότι, όταν έχεις κατακτήσει και αποκτήσει πολλά, οι μικρές ανάγκες καλύπτονται εύκολα. Και αν και η μετριοφροσύνη υπαγορεύει την αυτάρκεια, ωστόσο αυτό είναι πάντα υποκειμενικό, και κανείς δεν μπορεί να είναι βέβαιος ότι τα μεγέθη των κατακτήσεών του θα επαρκέσουν και στο μέλλον. Και εάν μεν πρόκειται για επίγεια μόνο αγαθά και εξουσίες, το πράγμα είναι – ας πούμε – εύκολα κατανοητό. Όταν όμως ερχόμαστε σε θέματα μη ορατά, δηλαδή σε ζητήματα του εσωτερικού μας κόσμου, από τα οποία εξαρτώνται και τα θέματα της απλής μας καθημερινότητας, εκεί το πεδίον είναι άγνωστο, διότι δεν διαθέτουμε την εμπειρία από την δοκιμή και την επιλογή των θετικών και την απόρριψη των πονηρών που οδηγούν σε στασιμότητα ή ακόμη και υποχώρηση και καταστροφή.

Με λίγα λόγια, προηγείται η κατανόηση των αξιών που  θέλουμε να κατακτήσουμε και να αποκτήσουμε, για να ακολουθήσει η διαχείριση των κατακτημένων. Και ό,τι ισχύει για τα θέματα της καθημερινότητας, ισχύει και για τα θέματα του μη ορατού κόσμου, ο οποίος λειτουργεί μέσα μας, στις σκέψεις και τα συναισθήματα, αλλά καλλιεργεί και τις προσδοκίες των κατακτήσεων του μέλλοντος. Διότι κανείς δεν υπάρχει που να εργάζεται μόνο για το σήμερα ή το τώρα. Αντίθετα, είναι γνωστό ότι όλοι αποθηκεύουμε πράγματα για το μέλλον, που μπορεί να είναι το αύριο ή το εγγύς, αλλά μπορεί να είναι και το απώτατο και το αιώνιο.

Άρα, όσοι διαθέτουμε την κοινή λογική και ζούμε μέσα στον σύγχρονο κόσμο, θα είναι λογικό να καλλιεργήσουμε και τις προοπτικές αυτών των προσδοκιών, αυτές, δηλαδή, που κάνουν την καθημερινότητά μας πιο εύκολη. Διότι η καλή προοπτική αναπτερώνει το αίσθημα της αισιοδοξίας και κάνει τον άνθρωπο να αισθάνεται πιο ελεύθερος από τα δεσμά των ατομικών υποχρεώσεων της καθημερινότητας. Και εάν σε αυτή την κατάσταση προστεθεί και η καλλιέργεια της πίστης με την υγιαίνουσα διδασκαλία του Χριστού, τότε ανοίγεται ένας νέος ορίζοντας, με νέες προσδοκίες και προκλήσεις που φτάνουν μέχρι την μετά θάνατο διαδικασία ζωής, όπως το εξήγησε ο ίδιος ο Χριστός.

Και αυτό είναι η μεγαλύτερη κατάκτηση. Διότι, όπως εξήγησε ο Χριστός, η παρούσα επιτυχία στην καθημερινότητα εγγυάται και τις καλύτερες προοπτικές του ατομικού μας μέλλοντος. Η επέκταση του ορίζοντα της ατομικής μας ζωής εξαρτάται από την καθημερινή διαχείριση των θεμάτων της προσωπικής καθημερινότητας, και όχι μόνο από το άναμμα του κεριού στην Παναγία. 

Για να έχει πρακτικό νόημα και αποτέλεσμα η άσκηση εξουσίας επί ενός κατακτημένου θέματος ή πράγματος, προαπαιτείται η κατάκτηση του. Πριν από αυτή την πράξη της κατάκτησης, όλα τα δικαιώματα ανήκουν σε εκείνον που έχει ήδη την εξουσία, επομένως η δήθεν δική μας θέση εξουσίας είναι θεωρητική μέχρι την κατάκτηση.

Και αυτό δεν είναι θεωρία, αλλά είναι η πρακτική πραγματικότητα για όποιον δεν θέλει να εθελοτυφλεί μπροστά στην αλήθεια. Διότι αργά ή γρήγορα η αλήθεια θα δώσει την θέση της στην ατομική μας ουτοπία, και τίποτα ουσιαστικό δεν θα έχει συμβεί παρά την δική μας θεωρητική άποψη. Για τον λόγο αυτό η επιβεβαίωση της αλήθειας είναι ο καθρέφτης της επιτυχίας. Όλα τα άλλα είναι θεωρία χωρίς αποτέλεσμα και όφελος.

Και η διδασκαλία του Χριστού είναι σαφής. Μην μένετε μόνο στα λόγια, αλλά προσπαθήστε να  επιβεβαιώνονται τα λόγια από πράξεις περιγραπτές και αληθείς. Η αλήθεια στην καθημερινή μας πραγματικότητα είναι ο καθρέφτης, μέσα από τον οποίο βλέπουμε τις ατομικές μας κατακτήσεις και όχι μόνο τα λόγια, τα οποία μπορεί να είναι απαραίτητα, αλλά δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την αλήθεια.

Άλλωστε, η λέξη κατάκτηση περιέχει την λέξη κτήμα, δηλαδή απόκτημα, ιδιοκτησία, με πλήρη δικαιώματα. Διαφορετικά η κυριότητα ανήκει σε άλλον και εμείς απλά είμαστε δούλοι και υπηρέτες ενός άλλου κυρίου και όχι του εαυτού μας και των ατομικών μας συμφερόντων. Και ενώ ο Χριστός εξήγησε ότι αυτό δεν είναι το θέλημα του θεού, εμείς το αγνοούμε ή, άν δεν το αγνοούμε ως αντικείμενο, το βλέπουμε από μακριά και δεν βάζουμε το μυαλό μας να δουλέψει, ώστε από δούλοι να γίνουμε κυρίαρχοι και ελεύθεροι από την δουλεία.

Και αυτό είναι το μεγάλο μας πρόβλημα. Βολευόμαστε με την μετριότητα και την απλή καθημερινή ικανοποίηση, χωρίς αντίληψη στόχων που πρέπει να κατακτηθούν για να υπάρξει αλλαγή ζωής σήμερα με προοπτικές του μέλλοντος. Διότι η διδασκαλία του Χριστού δεν αφορούσε προφανώς μόνο την εποχή εκείνη, αλλά το μήνυμα είναι διαχρονικής αξίας για εφαρμογή στην ατομική μας ζωή. Διότι η ζωή έχει μήκος και βάθος, αλλά και οι δύο αυτές διαστάσεις είναι επεκτάσιμες σε άπειρες κατευθύνσεις. Και το άτομο καλείται να εγκαταλείψει την ευαρέσκεια και την αυταρέσκεια, και να προχωρήσει σε νέους κάθε μέρα δρόμους αντίληψης και αξιοποίησης των στόχων που θα αλλάξουν την ζωή του.

Το παρελθόν διδάσκει. Αλλά δεν επανέρχεται. Το παρόν υπάρχει και το διαμορφώνουμε σήμερα. Το μέλλον δεν υπάρχει και καλούμαστε να το διαμορφώσουμε μέσα από τις ατομικές μας κατακτήσεις στην καθημερινότητά μας. Εάν τα αφήσουμε όλα για το μέλλον χωρίς σημερινή μέριμνα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι λαμπάδες μας δεν θα έχουν λάδι μέχρι το τέλος. Και η πρόσκληση στους γάμους της χαράς θα μείνουν όνειρα με υψηλό κόστος. Διότι και θα έχουμε στερηθεί, και τον στόχο δεν θα έχουμε πετύχει. Και αυτό θα είναι τραγικό. 

Στην Καινή Διαθήκη η διδασκαλία του Χριστού βάζει τα πράγματα της ατομικής μας καθημερινότητας – για όσους ενδιαφερόμαστε να την μάθουμε και να την εφαρμόζουμε στην ατομική μας ζωή – σε μια βάση λογικής. Η πίστη είναι το εφόδιο. Η λογική βάζει τα πράγματα σε τάξη, ώστε να προκύψουν τα προβλεπόμενα οφέλη από την χρήση των εφοδίων. Διαφορετικά, εάν δεν βάλουμε και δεν υπολογίζουμε την λογική ως ουσιαστικό παράγοντα, κινδυνεύουμε να βάζουμε καύσιμα στο αυτοκίνητο, χωρίς να έχουμε βάλει την παροχή του καυσίμου στο στόμιο των καυσίμων. Τότε κινδυνεύουμε όχι μόνο να χάσουμε τα πάντα, αλλά και να φανούμε ανόητοι και γελοίοι.

Αυτή η απλή λογική ισχύει σε όλες τις εκφάνσεις της ατομικής μας καθημερινότητας. Από την συμπεριφορά μας μέσα στο σπίτι, τις ενέργειές μας στο φυσικό και κοινωνικό μας περιβάλλον, τις σχέσεις με τους γύρω μας, όλα περνούν από την λογική πίστη σε οτιδήποτε καθένας θεωρεί ως αντικείμενο της ατομικής του ευθύνης μέσα στην καθημερινότητα.

Δεν υπάρχει καμία ενέργεια ή πράξη στην ατομική μας καθημερινότητα που να  μην περνά μέσα από την πίστη και την λογική, ανάλογα με το μέτρο που καθένας διαθέτει ως εφόδιο για τον σκοπό αυτό. Και η κατάκτηση αυτών των δύο εφοδίων, δηλαδή της πίστης και της λογικής, περνά μέσα από την προσωπική μας επιλογή. Διότι η πίστη είναι εφόδιο, αλλά απαιτεί την προσωπική μας μέριμνα και καλλιέργεια. Και η λογική καλλιεργείται μέσα από την εμπειρία των λαθών και των θετικών πράξεων.

Η πίστη ως εφόδιο υπάρχει σε όλους τους ανθρώπους και όχι μόνον. Η λογική και η σοφία έχουν και αυτές τοποθετηθεί από τον δημιουργό μέσα στο σώμα μας ως απαραίτητα εφόδια για την επιβίωσή μας. Και αυτό το κατανοουμε όλοι οι ενήλικες μέσα από την καθημερινή μας εμπειρία. Και αυτό σημαίνει ότι όλοι διαθέτουμε αυτά τα εφόδια, αλλά καθένας κάνει διαφορετική χρήση, προκειμένου να πετύχει τις ατομικές του κατακτήσεις. Διότι κάθε κατάκτηση, προϋποθέτει ένα στόχο. Και κάθε στόχος έχει μια ατομική πορεία, προκειμένου να κατακτηθεί, δηλαδή να γίνει κτήμα κάθε ενδιαφερομένου. Διότι δεν υπάρχει κατάκτηση ενός στόχου χωρίς πορεία και εφόδια από τον ενδιαφερόμενο.

Η ανοησία δεν οδηγεί ποτέ σε θετικούς στόχους, αλλά δημιουργεί την προσωρινή αυτοϊκανοποίηση και γελοιοποίηση, παράγοντες αντίθετους με την προοπτική της κατάκτησης. Και ο Χριστός εξήγησε ότι κανένας εχέφρων που δεν έκανε χρήση του εφοδίου της λογικής και των υπολογισμών, δεν μπορεί να περάσει τις εξετάσεις για την προοπτική του μέλλοντος. Η απλότητα έχει τα όριά της. Η λογική και οι θετικοί και ορθοί υπολογισμοί αποτελούν την βάση της επιτυχίας μέσα στην ατομική μας καθημερινότητα – όπως όλοι το διαπιστώνουμε καθημερινά. Και αυτή η βάση διατηρεί το οικοδόμημα της πίστης σε βάθος χρόνου και σε αντίσταση της καθημερινής ρουτίνας. 

Η κατάκτηση της γνώσης την περίοδο του 21ου αιώνα έχει αποκτήσει πλέον ιστορικές διαστάσεις, που κανείς δεν είχε καν υποπτευθεί στο παρελθόν της ανθρωπότητας. Κάθε φυσικό πρόσωπο από τα οκτώ δισεκατομμύρια που βιώνει σήμερα την δική του καθημερινότητα, με ένα πάτημα ενός κουμπιού μπορείς να μάθει πώς είναι ο καιρός στην άκρη του κόσμου ή να διαβάσει την Ιλιάδα, ή να ακούσει ένα γνωστό τραγουδιστή.

Και όλα αυτά με μια μικρή ηθελημένη κίνηση με το ένα του δάκτυλο. Και αυτό είναι μια πρωτόγνωρη για την ανθρωπότητα ιστορική επανάσταση, που μετατρέπει την ζωή μας σε ζωή μιας άλλης διάστασης ευθυνών και καλοπέρασης. Και αυτό στην αρχή ακούγεται εντυπωσιακό και ενθουσιάζει το άτομο, αλλά σύντομα γίνεται παγίδα, γιατί απαιτεί την δική μας συμμετοχή. Και από παιχνίδι μετατρέπεται πολλές φορές σε εφιάλτη, όταν το άτομο δεν είναι σε θέση να κυριαρχεί και να εξουσιάζει την θέλησή του και τις γνώσεις του.

Ένα δυνατό αυτοκίνητο μπορεί να σε ταξιδέψει ευχάριστα, αλλά και μπορεί να γίνει εφιάλτης για την ατομική σου ζωή εάν δεν γνωρίζεις πρώτα να κυριαρχείς στα αισθήματα και στις ατομικές σου ικανότητες. Διότι, όλα τα λάθη πληρώνονται στην ζωή αυτή, υπονομεύοντας παράλληλα και οτιδήποτε μπορεί ένα άτομο να προσδοκά για το μέλλον του. Με λίγα λόγια η γνώση μπορεί να γίνει παγίδα και εφιάλτης, εάν δεν συνοδεύεται από την λογική εγκράτεια και τις αρχές της καλύτερης ζωής στο σύνολο και όχι μόνο σε μια απόλαυση της στιγμής ή μιας περιόδου.

Η ισορροπία μεταξύ του θέλω, μπορώ και πράττω, είναι το κυρίαρχο στοιχείο μιας πετυχημένης ατομικής καθημερινότητας. Όλα τα θέλουμε, αλλά όλα δεν τα μπορούμε. Όλα τα μπορούμε, αλλά όλα δεν ωφελούν την ατομική μας καθημερινότητα και το μέλλον μας. Αντίθετα, εάν συμπεριφερθούμε με αφέλεια, υπάρχουν πιθανότητες να βρεθούμε δούλοι της ανοησίας μας και η καθημερινότητά μας να μετατραπεί σε εφιάλτη, εάν δεν τηρήσουμε τα προσωπικά μας όρια αντοχών.

Ένα κινητήρας χιλίων ίππων σε ένα μικρό όχημα, μπορεί να καταστρέψει το όχημα της ζωής μας και να μετατραπεί από απόλαυση σε εφιάλτη που θα επηρεάζει την ζωή μας στο μέλλον μέσα από ένα αναπηρικό καροτσάκι ή ένα νοσοκομείο. Όσα μπορούμε να κατακτήσουμε, δεν σημαίνει ότι όλα θα μας ωφελήσουν, εάν δεν τεθούν κάτω από τα δυνητικά μας όρια αντοχών και αξιοποίησης.

Η απελευθέρωση δυνάμεων που μπορεί να διαθέτουμε στην ατομική μας καθημερινότητα, προ-απαιτεί την ατομική εγκράτεια και τους σοφούς υπολογισμούς για να παραμείνει εφόδιο και όχι εμπόδιο και εφιάλτης στην ζωή μας. Και ο μόνος τρόπος για να κατανοήσουμε αυτή την διάσταση είναι κατά την διδασκαλία του Χριστού να δοκιμάζουμε σταδιακά την εφαρμογή των γνώσεων και ικανοτήτων μας στην ατομική μας καθημερινότητα, παρακολουθώντας τα “κέρδη” ή τις “ζημιές”, επιλέγοντας το βέλτιστο για την ατομική μας ζωή.