Οδηγός ονομάζεται εκείνος που ξέρει τα πράγματα, που τα έχει ήδη επισκεφθεί, και είναι ικανός να οδηγήσει και άλλους στον σκοπό που έχει συμφωνηθεί.

Αυτός μπορεί να είναι ένα φυσικό πρόσωπο, αλλά μπορεί να είναι και ένα γραπτό κείμενο, ένας χάρτης κατανοητός που τον συνέθεσε ο οδηγός – γνώστης της πορείας. Και αυτή η έννοια είναι βοηθητική για την κατανόηση του προσωπικού μας ταξιδιού της καθημερινής μας ζωής προς την προοπτική της αιωνιότητας. Ο ίδιος ο Χριστός εξήγησε ότι η ενεργητική ομάδα που ενδιαφέρεται για την πορεία της ζωής προς μια καλύτερη καθημερινότητα, αλλά και την προοπτική της αιωνιότητας, αποτελείται από άτομα που ενδιαφέρονται ενεργητικά και όχι παθητικά να ανακαλύψουν την πορεία, και να φτάσουν στον προορισμό της επίγνωσης του δημιουργού.

Και αυτός ο ορισμός του σκοπού, η εξήγηση του δρόμου που οδηγεί στην ζωή του αύριο και όχι του χθες, είναι αποκλειστικά δικός του. Ο ίδιος μας εξήγησε ότι ενεργητικοί και δημιουργικοί οδοιπόροι, αναζητητές της αλήθειας της ζωής, επιθυμητές καλών πραγμάτων στην καθημερινότητα και δίψα για την κατανόηση της πορείας προς την αιωνιότητα, αυτοί και μόνον αυτοί εντοπίζουν την πύλη και πορεύονται προς τον σκοπό της άνω κλήσεως.

Οι δέκα παρθένες ήταν όλες προσκεκλημένες ενός συμποσίου, αλλά μόνον οι φρόνιμες και δημιουργικές αποθεμάτων εφοδίων έγιναν αποδεκτές από τον οικοδεσπότη. Οι διαχειριστές των ταλάντων, μόνον οι άξιοι διαχειριστές, οι παραγωγικοί και άγρυπνοι εργάτες ανταμείφθηκαν από τον πλούσιο κύριο. Οι νωθροί και οι αδαείς, οι πονηροί και μαέστροι της απάτης του φόβου, δεν βρήκαν τον δρόμο προς την αιωνιότητα. Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός εξήγησε τον προσκυνηματικό οδηγό για κάθε ενδιαφερόμενο με αγαθή συνείδηση. Ο στόχος είναι κοινός, ωστόσο η αλήθεια των πραγμάτων επιβεβαιώνει την ορθή πορεία προς τον κοινό στόχο.

Ζωντανός και ενεργής δεν είναι κάποιος που κάθεται και παρακολουθεί τους άλλους, αλλά είναι εκείνος που συμμετέχει, που τολμά και αγοράζει αξίες, και πουλά από τα ήδη υπάρχοντά του, για να πλουτίσει περισσότερο. Ζωντανός είναι εκείνος που δεν περιμένει να πέσει η πίτα, αλλά εργάζεται με βάση τις ελάχιστες δυνάμεις του, όχι για να κλαίει την μοίρα του αλλά για να αυξήσει τον πλούτο που ήδη έχει αποκτήσει. Ζωντανός είναι εκείνος που δεν κρύβεται πίσω από το άγνωστο και το μυστήριο, ο μίζερος και μικροπρεπής της καθημερινότητας, αλλά είναι εκείνος που αγωνίζεται να κατακτήσει την γνώση, που δοκιμάζει και πειραματίζεται με σύνεση, με σκοπό να κατακτήσει καινούριες εμπειρίες και επίγνωση, βάζοντας ενέχυρο ό,τι κάθε φορά έχει ήδη αποκτήσει.

Ζωντανός είναι εκείνος που λαμβάνει τα εφόδια της ζωής που χορηγεί ο δημιουργός για να συνεχίσει να υπάρχει η ζωή, η ζωή που δεν υποτάσσεται στον θάνατο και την ανυπαρξία. Οι νεκροί δεν περπατούν, άλλοι τους μεταφέρουν. Οι νεκροί δεν μετακινούνται, δεν έχουν στόχους και σκοπούς, είναι ακίνητοι, και όσα έχουν χάνονται μέσα στην αφάνεια του τάφου. Οι νεκροί δεν χρειάζονται οδηγούς και μάλιστα προσκυνηματικούς. Οι ζωντανοί έχουν ανάγκη από οδηγία προς τον σκοπό τους.

Ο δρόμος μπορεί να είναι γνωστός και κοινός, αλλά μόνον όσοι τον βαδίζουν αποδεικνύουν ότι όχι μόνον ξέρουν, αλλά είναι και πρόθυμοι να περάσουν από την στενή θύρα προς τον δύσκολο δρόμο της επίγνωσης της σοφίας και του αποκαλυπτικού πνεύματος του δημιουργού.

Σε όλους τους γραπτούς και εκτυπωμένους οδηγούς, τους προσκυνηματικούς και ταξιδιωτικούς, η πρώτη αξία έγκειται στην αξιοπιστία και στην πληρότητα των οδηγιών.

Αν ο οδηγός δεν είναι τέλειος, δηλαδή δεν έχει ολοκληρωμένη εικόνα του συνόλου των πραγμάτων, αρχή, μέση και τέλος, τότε προφανώς, δεν είναι έργο αξιόπιστο. Αν δεν δίνει απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα που μπορεί να υπάρξουν κατά την πορεία του προσκυνηματικού μας ταξιδιού, τότε είναι επικίνδυνος και δεν έχει αξία, γιατί μπορεί να μας εγκαταλείψει σε κρίσιμες στιγμές χωρίς φως και γνώση των πραγμάτων που μπορεί να αντιμετωπίσουμε.

Ένας προσκυνηματικός οδηγός έχει πάντα έναν στόχο, έναν προορισμό στον οποίο πρέπει να φτάσουμε για να έχει νόημα το ταξίδι. Χωρίς προορισμό, χωρίς σκοπό, χωρίς μέθοδο και χάρτη, δεν θα φτάσουμε ποτέ πουθενά και το ταξίδι μας θα είναι μάταιο. Και επειδή κανείς δεν θέλει το ταξίδι του να είναι μάταιο και ανεκπλήρωτο, απαραίτητο είναι να γνωρίζουμε εκ των προτέρων που θέλουμε να πάμε.

Και στο σημείο αυτό η διδασκαλία του Χριστού είναι η μόνη που δίνει απαντήσεις. Στόχος δεν είναι το ταξίδι, αλλά το ταξίδι είναι το μέσον και η διαδικασία για να φτάσουμε σε ένα συγκεκριμένο προορισμό. Όπως ένα φάρμακο δεν είναι αυτοσκοπός αλλά σκοπός είναι η θεραπεία που προβλέπεται για το φάρμακο αυτό, έτσι και η πορεία, το ταξίδι της ζωής έχει έναν προορισμό, έχει ένα στόχο. Και ο Χριστός εξήγησε ότι αυτό το ταξίδι της ζωής της πίστης δεν έχει επίγειο μόνον χαρακτήρα και απόλαυση, αλλά έχει διαδρομή που διαρκεί στο διηνεκές, στο αιώνιο παρόν, με στόχο την γνωριμία, την κατανόηση του ίδιου του δημιουργού και όχι μόνον των δημιουργημάτων.

Αυτό τον στόχο έθεσε ο Χριστός ως κυρίαρχο και μοναδικό στόχο, για όποιον επιθυμεί να περπατήσει τον δρόμο της πίστης. Όχι ενδιάμεσες πορείες, αλλά η τελική πορεία είναι η κατανόηση του ίδιου του δημιουργού. Και μεις στον εικοστό πρώτο αιώνα μπορούμε καλύτερα από ποτέ να κατανοήσουμε το νόημα που μας εξήγησε ο Χριστός για το ταξίδι αυτό και τον μοναδικό προορισμό. Η ευσέβειά μας, η αναζήτηση του δημιουργού, η αναθεώρηση των περασμένων και η επέκταση προς το αιώνιο μέλλον, είναι οι παράμετροι για μια τέτοια ουσιαστική πορεία προς την αιωνιότητα.

Στόχος, εξήγησε ο Χριστός είναι ο ίδιος ο δημιουργός. Η πορεία καθορίζεται μέσα στην καθημερινότητα από δυο παράγοντες: το πνεύμα και την αλήθεια. Διότι μπορεί οι καθημερινές μας πράξεις να μην έχουν στόχο τον δημιουργό, αλλά στις καθημερινές μας αυτές πράξεις τα συστατικά στοιχεία πρέπει να είναι πάντοτε η προσέγγιση και κατανόηση της αλήθειας των πραγμάτων και η οδηγία του πνεύματος. Ανεξάρτητα από το επάγγελμα και την απασχόληση της ημέρας, η αλήθεια των πράξεών μας είναι ορατή, και όταν υπάρχει η οδηγία του πνεύματος, το αποτέλεσμα είναι τελικά λαμπρό, αφήνοντας περιθώριο για την ελπίδα της αιωνιότητας.

Τα μεγάλα εσωτερικά μας ερωτήματα για την ζωή, τις επιτυχίες και τις αποτυχίες και τις αιτίες που προκαλούν το ένα ή το άλλο, συνοψίζονται στον προσκυνηματικό μας χάρτη.

Στην αντίληψη που έχουμε για τον δημιουργό και την σχέση που εκείνος έχει μαζί μας και εμείς μαζί του, ο χάρτης της προσωπικής μας πίστεως, ο χάρτης των ουσιαστικών ενδιαφερόντων της ζωής μας, η πίστη που έχουμε για το μέλλον και η εξήγηση για το παρελθόν, είναι μερικά από τα κρίσιμα στοιχεία που απαρτίζουν το πλέγμα των εσωτερικών μας αναζητήσεων, αλλά και τα θέματα που απαιτούν απάντηση, προκειμένου η ζωή μας να είναι ειρηνική και καρποφόρα.

Αυτός ήταν και ο λόγος που ο ίδιος ο Χριστός έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα στις απαντήσεις για την δημιουργία ενός προσκυνηματικού οδηγού ουσίας, δηλαδή απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα της ζωής και του θανάτου, αλλά και της παραγωγικής καθημερινότητας ενός εκάστου φυσικού προσώπου, ατομικά και όχι συλλογικά.

Διαβάζοντας κάποιος την διδασκαλία του Χριστού όπως αυτή αποτυπώνεται μέσα στο κείμενο των Ευαγγελίων – και όχι όπως καθένας νομίζει ότι την θυμάται από τα παιδικά του χρόνια, με τον Αϊ Βασίλη να κυριαρχεί στις εντυπώσεις – διαπιστώνει ότι ο κύριος λόγος που ο ίδιος παρέμεινε πάνω στην γη ήταν η προσπάθειά του να μας εξηγήσει τον προσκυνηματικό και λατρευτικό μας οδηγό, προκειμένου να έχουμε ένα οδικό χάρτη πορείας κατά την περίοδο της εδώ παραμονής μας.

Η κατανόηση (συνιέναι) των λόγων της δικής του διδασκαλίας είναι η βάση πάνω στην οποία θα στηριχθεί όλη η πορεία της ανάπτυξης και καρποφορίας της προσωπικής μας πίστης. Η προσωπική μας αντίληψη για τον δημιουργό και την δημιουργία, η προσωπική μας γνώση του εαυτού μας, η προσωπική μας γνώση του ρόλου του φυσικού κόσμου αλλά και του ανθρώπινου περιβάλλοντος, μέσα στο οποίο θα βιώσουμε τα πενήντα ή τα εκατό χρόνια του βίου μας, είναι οι παράμετροι που καθορίζουν και το μήκος, αλλά και την ποιότητα της καθημερινής μας ζωής.

Οι γενικές γνώσεις και εντυπώσεις που καθένας έχει για τις παραμέτρους αυτές, δεν ωφελούν ή ωφελούν ελάχιστα στην πραγματική μας ζωή. Αν κάποιος πχ δεν διαβάσει προσεκτικά το χαρτί της οικονομικής εφορίας, να βεβαιωθεί για το ακριβές ποσόν που αναγράφει ως οφειλή ή επιστροφή φόρου, δεν ωφελεί. Και επειδή η καθημερινή μας ζωή είναι γεμάτη από ουσιαστικές λεπτομέρειες, λεπτομέρειες όμως που καθορίζουν σε πολλούς τομείς και τον ψυχικό και σωματικό μας κόσμο, είναι ανάγκη να παραβάλλουμε τον κόπο που καταβάλλουμε για την καθημερινότητα, σε σχέση με την επίγνωση που έχουμε για τα πράγματα της προοπτικής της αιωνιότητας και του μέλλοντος.

Αδιαφορία για τις παραμέτρους της καθημερινότητας, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε αδυσώπητα χρέη και δεσμά. Το ίδιο ισχύει και για την προοπτική του μέλλοντος. Αδιαφορία για την ακριβή γνώση της αλήθειας, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε αδυσώπητα χρέη ψυχής και δεσμά του εσωτερικού μας κόσμου προς μια πορεία που δεν επιθυμούμε. Στους καιρούς τους δικούς μας, τους καιρούς της άπλετης πρόσβασης στην γνώση της αλήθειας όλων των πραγμάτων που ωφελούν ή ζημιώνουν τον εσωτερικό μας κόσμο, η άγνοια είναι αδικαιολόγητη. Σήμερα, καθένας μας μπορεί να παρακολουθεί τις πιστώσεις ή τις χρεώσεις των προσωπικών του λογαριασμών του μέλλοντος.

Τα προσκυνήματα που υπάρχουν σήμερα δεν είναι νέα υπόθεση. Υπήρχαν από την προϊστορική εποχή, υπήρχαν την εποχή του Χριστού, και φυσικά υπάρχουν και σήμερα κατά χιλιάδες ανά τον κόσμο. Ο λόγος ύπαρξης των προσκυνημάτων ήταν πάντοτε ο ίδιος: οι άνθρωποι αναζητούσαν απαντήσεις στα καθημερινά τους ερωτήματα και προβλήματα, και για τον λόγο αυτό κατέφευγαν στην αναζήτηση του θεού, δηλαδή πήγαιναν σε τόπους όπου υπήρχε η ιστορική πληροφορία ότι έζησε κάποιο πρόσωπο με ικανότητες πάνω από τις ανθρώπινες, ή εμφανίστηκε κάποιο σημάδι παρουσίας θεού.

Οι άνθρωποι που πήγαιναν – και πηγαίνουν – στα προσκυνήματα έχουν τα προσωπικά τους ερωτήματα και τις ατομικές τους αναζητήσεις. Είτε γιατί έχουν ένα άμεσο πρόβλημα που δεν μπορούν να λύσουν, είτε γιατί έχουν βαθύτερες αναζητήσεις για την ζωή και τον θάνατο, τα γεγονότα και τους ανθρώπους. Σε κάθε περίπτωση ο προσκυνητής είναι μια προσωπικότητα που έχει αναζητήσεις πέραν των ορατών πραγμάτων, και – κατά κανόνα – αναζητά τον θεό, για να πάρει τις δικές του απαντήσεις. Και είναι προφανές ότι και στην εποχή του Χριστού η ανάγκη για προσκύνηση ήταν ακριβώς η ίδια.

Συνεπώς, ο τρόπος που διαχειρίστηκε ο ίδιος ο Χριστός μια περίπτωση προσκυνηματικής ερώτησης είναι ένας πολύτιμος οδηγός και για μας. Όχι για να αποφασίσουμε ποιο προσκύνημα να επιλέξουμε, αλλά για να κατανοήσουμε το βαθύτερο νόημα που μας ωθεί στην αναζήτηση του δημιουργού, πηγαίνοντας σε ένα προσκύνημα. Η τυχαία συνάντηση και συζήτηση του Χριστού με μια άγνωστη, αλλόθρησκη γυναίκα από την Σαμάρεια, μας δίνει το μέτρο και την σκέψη του ίδιου του Χριστού για το πού και το τί πρέπει να προσδοκούμε από ένα προσκύνημα σε κάποιο προσκυνηματικό τόπο. Και το πρώτο μάθημα που παίρνουμε είναι ότι δεν υπάρχει διάκριση ανάμεσα στους ανθρώπους που αναζητούν τις απαντήσεις από τον δημιουργό τους.

Εθνικές και γλωσσικές διαφορές, κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, και μυριάδες άλλες παράμετροι που μπορεί να διαχωρίζουν τους ανθρώπους σε κατηγορίες, μπροστά στα μάτια του δημιουργού δεν υπάρχουν. Ο δημιουργός είναι ένας, και εμείς, καθένας χωριστά, πρέπει να επικαιροποιήσουμε τις απόψεις μας για το θέμα αυτό. Ο τόπος του προσκυνήματος έχει μηδενική αξία για τον δημιουργό. Ο χρόνος της προσκύνησης, επίσης δεν έχει αξία. Αντίθετα, αυτό που έχει αξία είναι ο τρόπος και το πρόσωπο της αναζήτησης, δηλαδή το πρόσωπο του ίδιου του δημιουργού.

Τα νέα δεδομένα που έβαλε ο Χριστός ως παραμέτρους για την ορθή κατανόηση της προσκυνηματικής μας πράξης, είναι άσχετα παντελώς με όσα οι άνθρωποι της εποχής νόμιζαν τότε. Στο ερώτημα: πού βρίσκεται ο θεός; Στα Ιεροσόλυμα ή την Σαμάρεια; Ο Χριστός απάντησε: σε κανένα από τα δυο! Ξεχάστε τα Ιεροσόλυμα, ξεχάστε και την Σαμάρεια. Ο δημιουργός αναζητά προσκυνητές που θα αξιοποιήσουν δυο νέα δεδομένα με την άσκηση της πίστης τους προς το δικό του πρόσωπο, του πατέρα δημιουργού. Το πρώτο είναι το πνεύμα και το δεύτερο είναι η αλήθεια. Και φυσικά αυτό ούτε εύκολα κατανοητό είναι, ούτε εύκολα εφαρμόσιμο είναι για τον αληθινό προσκυνητή.

Άρα, το πρώτο στοιχείο, πριν απευθυνθούμε στον πατέρα – δημιουργό είναι η προσωπική μας αντίληψη για το περιεχόμενο του εαυτού μας. Αληθινός προσκυνητής είναι, προφανώς, ο ειλικρινής προσκυνητής, δηλαδή εκείνος που δεν μένει στην επιφάνεια και τον τύπο, αλλά διαισθάνεται την ουσία της ζωής, και αντιλαμβάνεται την δική του θέση μπροστά στην αλήθεια. Η άγνοια, η συνειδητή απόσταση από την αλήθεια της ζωής, είναι η πρώτη αρνητική θέση για τον καθένα που θέλει να προσκυνήσει, δηλαδή να συνδεθεί με την πηγή της ενέργειας της ζωής που χορηγεί μόνον ο ίδιος ο δημιουργός.