Τα προσωπικά μας όρια, καθώς και τις δυνάμεις που διαθέτει κάθε άτομο, δεν τις γνωρίζει κανείς άλλος πλην του ιδίου ατόμου. Οι άλλοι μπορεί να βλέπουν και να υποπτεύονται, όμως την αλήθεια την γνωρίζει μόνο το άτομο που ζει και βιώνει την προσωπική του καθημερινότητα. Και αυτή η πραγματικότητα της προσωπικής γνώσης είναι το κλειδί για να κατανοήσουμε τον εαυτό μας, αλλά και τον κόσμο που μάς περιβάλλει, φυσικό και κοινωνικό.

Διότι αυτή είναι η ατομική ζωή κάθε ανθρώπου. Να κατανοεί, να συνεργάζεται και να συνυπάρχει με το περιβάλλον της εποχής του, και όχι βέβαια με τα φαντάσματα του παρελθόντος ή τα ακαθόριστα οράματα του μέλλοντος. Διότι, χάνοντας το παρόν, έχουμε ήδη χάσει την επαφή μας με την πραγματικότητα, και αυτό θα φέρει βαρύ τίμημα στην προσωπική μας ζωή. Και μπορεί προς το παρόν να μην υπάρξουν συνέπειες, ωστόσο είναι απολύτως βέβαιο ότι θα έρθουν οι συνέπειες.

Διότι η ζωή δεν είναι video game, αλλά είναι πραγματικότητα, και τα λάθη τα πληρώνει όποιος κάνει το λάθος. Μάλιστα, για τους ανθρώπους του 21ου αιώνα, ήρθε να προστεθεί ένα νέο κεφάλαιο που δεν υπήρχε μέχρι πριν λίγα χρόνια: η τεχνητή νοημοσύνη. Δηλαδή, ένα πρόγραμμα που αντικαθιστά το μυαλό του ατόμου σε βασικής φύσεως πράγματα, όπως γινόταν εδώ και δεκαετίες με τις αριθμομηχανές. Δηλαδή η μηχανή κάνει την αριθμητική πράξη, και εγώ απλά διαβάζω το αποτέλεσμα.

Και αυτή η νέα πραγματικότητα της τεχνητής νοημοσύνης είναι απολύτως βέβαιο ότι σύντομα, σε πολύ λίγα χρόνια, δηλαδή αύριο, θα χρειαστεί να ξέρουμε καλά τα πράγματα, διότι θα είναι εύκολο να εξαπατηθούμε, κάτι που συμβαίνει ήδη και σε πολλούς απλούς ανθρώπους, που δεν γνωρίζουν τις παγίδες της σύγχρονης εξαπάτησης.

Για τον λόγο αυτό τώρα πολύ περισσότερο από ποτέ, η επαγρύπνηση και η γνώση της αλήθειας είναι επιτακτική, προκειμένου να αποφύγουμε τις παγίδες της σύγχρονης πραγματικότητας. Μάλιστα, όσοι άνθρωποι ενδιαφέρονται να διατηρήσουμε την ερευνητική μας διάσταση ανοιχτή, θα πρέπει να εξετάζουμε προσεκτικά την υγιαίνουσα  διδασκαλία του Χριστού, αφού μόνο αυτή εγγυάται ανοιχτούς ορίζοντες ελευθερίας της γνώσης και της αλήθειας.

Οι ανθρώπινες διδασκαλίες, που μπορεί να προσφέρουν αίσθηση γνώσης και σοφίας, δεν πρέπει να αντικαθιστούν, αλλά να εμπλουτίζουν την αλήθεια του δημιουργού, όπως την εξήγησε ο Χριστός. Η ασφαλής γνώση της Καινής Διαθήκης, είναι η μόνη εγγύηση για την καλύτερη κατανόηση του κόσμου και του εαυτού μας, με βάση την αλήθεια της πραγματικής και όχι της ζωής των φαντασιώσεων και της τεχνητής νοημοσύνης. Και η εξιχνίαση των ορίων που θέτει η Καινή Διαθήκη, απλώνεται σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, αλλά και του σύμπαντος, διότι όλοι ζούμε μέσα στον ίδιο κόσμο και στο ίδιο σύμπαν, που επηρεάζει την ατομική μας καθημερινότητα, αλλά προδιαγράφει και το προσωπικό μας μέλλον.

Η διδασκαλία του Χριστού δεν έκλεισε τις πόρτες της γνώσης της αλήθειας, αλλά άνοιξε στους υπάρχοντες ορίζοντες, τον ορίζοντα της αιωνιότητας για όποιο άτομο ενδιαφέρεται να ζήσει αυτή την διάσταση, δίπλα στην -πολλές φορές – μίζερη προσωπική μας πραγματικότητα της ημέρας. 

Η εξιχνίαση των προσωπικών μας ορίων δεν ανήκει στους άλλους, αλλά είναι μια απόλυτα προσωπική υπόθεση μέσα στην ατομική μας καθημερινότητα. Ο τρόπος που διαχειριζόμαστε τα διάφορα θέματα της προσωπικής ζωής, καθώς και οι στόχοι που έχουμε στην καθημερινότητα, τοποθετούν το πλαίσιο, εντός του οποίου κινείται η προσωπική μας προοπτική σε καθημερινή βάση.

Δεν πρόκειται, δηλαδή, κατά κανόνα για θέματα των άλλων ανθρώπων – ακόμη και αν πρόκειται για πρόσωπα που συγκατοικούμε ή συνεργαζόμαστε, αλλά πρόκειται για απόλυτα προσωπική ευθύνη του ενεργούντος – ή του αδιαφορούντος – προσώπου, το οποίο και εισπράττει τα επίχειρα της προσωπικής του προσπάθειας για κατανόηση και εξιχνίαση των ορίων που το αφορούν προσωπικά.

Και επειδή σε όλους μας αρέσει να αποδίδουμε στους άλλους τα δυσάρεστα και στους εαυτού μας τα ευχάριστα και το κέρδος, δημιουργείται η ψευδαίσθηση ότι οι άλλοι φταίνε για τα κακά και τα άσχημα, ενώ οι επιτυχίες είναι όλες αποκλειστικά δικές μας. Και αυτό δεν βοηθά. Διότι η αλήθεια δεν είναι πάντα με αυτό το μέτρο, αλλά εμπεριέχει και τις δικές μας ευθύνες για τα γεγονότα που μάς αφορούν.

Το πρώτο, δηλαδή, βήμα για τον εξορθολογισμό, όταν αναζητούμε να μάθουμε και να εξιχνιάσουμε τα όρια και τις περιοχές της προσωπικής μας ζωής, είναι να συνειδητοποιήσουμε – και να αποδεχθούμε – ότι τον πρώτο λόγο της ευθύνης τον έχουμε εμείς ως άτομα και όχι η γύρω κοινωνία. Διότι, ανεξάρτητα από τις εξωτερικές συνθήκες, οι αποφάσεις για το πρακτέο κάθε στιγμή δεν ανήκουν αποκλειστικά στους άλλους, αλλά – ίσως – τους αναλογεί ένα μερίδιο μικρό, σε σχέση με το δικό μας μεγαλύτερο. Και αυτό είναι το πρώτο βήμα για τον εξορθολογισμό της προσωπικής μας κρίσης και αντίληψης.

Να μεταθέσουμε δηλαδή τα όρια των ευθυνών από τους άλλους στους εαυτούς μας, προκειμένου να ξεκινήσει και η αποκατάσταση – εάν ενδιαφερόμαστε – προς την σωστή κατεύθυνση της προσωπικής μας καθημερινότητας. Η απόδοση της πλήρους ευθύνης στους άλλους, τυφλώνει, και οδηγεί σταδιακά σε μυωπία την προσωπική μας κρίση, και αυτό έχει ως μόνιμο αποτέλεσμα την λανθασμένη εκτίμηση των γύρω μας πραγμάτων, και την λήψη λανθασμένων αποφάσεων και πράξεων.

Για τον λόγο αυτό και ο Χριστός δεν μίλησε μόνο για την κοινωνική αδικία – που ήταν και θα είναι για πάντα το βαρύ τίμημα των λαθών μας, αλλά τοποθέτησε την ευθύνη στο κάθε άτομο κάθε κοινωνίας. Διότι, η αλλαγή ενός προσώπου φέρνει και την συνολική αλλαγή σταδιακά. Η αμεριμνησία και η αδιαφορία φέρνει τα δυσάρεστα αποτελέσματα της φθοράς και της της κοινωνικής διαφθοράς, με ότι αυτό συνεπάγεται για την καθημερινή μας ζωή. Διότι, μετά την άδικη πράξη, απαιτείται αποκατάσταση, η οποία – κατά κανόνα – είναι εκδικητικής φύσεως, και η νέα αδικία -εκ/δίκηση – φέρνει και άλλη αδικία, και στο τέλος καταλήγουμε στα δικαστήρια και στους πολέμους με αθώα θύματα, πολλές φορές και τους ίδιους μας τους εαυτούς.

Και ο Χριστός συνέστησε: μην εκδικείτε τους εαυτούς σας, αλλά περιμένετε να εμφανιστεί η αλήθεια, καλλιεργώντας την προσωπική σας υπομονή. Αν αντιδράσετε λάθος, θα το πληρώσετε, διότι όλα εδώ πληρώνονται προς το παρόν, αφού το μέλλον δεν το γνωρίζει κανείς. 

Τα μόνα ασφαλή όρια που μπορούμε να γνωρίζουμε είναι τα όρια του φυσικού μας σώματος και του σπιτιού μας, εάν διαθέτουμε τέτοια ιδιοκτησία. Όλα τα υπόλοιπα, ατομικά και κοινωνικά, είναι ανεξιχνίαστα τα όριά τους. Από τις ιδέες και τις ικανότητες, από την πολιτική και τις αξίες, από το περιβάλλον μέχρι την άγνωστη άκρη του σύμπαντος, όλα είναι χωρίς όρια, και, φυσικά, κανείς δεν μπορεί να τα ξέρει μέχρι σήμερα, τουλάχιστον.

Ακόμη και το σύμπαν, λένε οι ειδικοί επιστήμονες, επεκτείνεται. Δηλαδή υπάρχει το σύμπαν που όλοι κατανοούμε με τα δισεκατομμύρια γαλαξίες και αναρίθμητα αστέρια, αλλά, λένε οι επιστήμονες ότι υπάρχει και άλλο σύμπαν, μέσα, εντός του οποίου επεκτείνεται το δικό μας σύμπαν. Και αυτό είναι ανεξιχνίαστο και αφελές. Διότι όταν λέμε σύμπαν, πρέπει να καθορίσουμε τα όριά του, ώστε να ξέρουμε τί μάς γίνεται. Γιατί διαφορετικά θα πέφτουμε θύματα κάθε κατεργάρη, που θέλει να μάς πουλήσει την πραμάτεια του! 

Και η ακρίβεια στην διδασκαλία του Χριστού είναι εξαιρετικά σοβαρό θέμα. Διότι και μία μόνο αλλαγή στο κείμενο της υγιαίνουσας διδασκαλίας όπως την καθόρισαν οι Πατέρες, αρκεί για να αλλάξει όλο το νόημα, και το άτομο της πίστης στον Χριστό να διδάσκεται ανθρώπινα συμφέροντα και ανθρώπινες διδασκαλίες, οι οποίες μπορεί να έχουν φαινόμενο σοφίας, και να νομίζουμε ότι είναι εκ θεού, αλλά στην ουσία πρόκειται για πλάνες συμφερόντων του κόσμου τούτου του φθαρτού και προσωρινού.

Όμως η Ανάσταση του Χριστού επιβεβαίωσε την ύπαρξη και άλλου κόσμου, μέσα στον οποίο κατοικεί η Δικαιοσύνη, στοιχείο που κατά κανόνα λείπει από την ανθρωπότητα, όπως τουλάχιστον την ξέρουμε από την ιστορία μέχρι σήμερα, και αυτή η έλλειψη αυτού του στοιχείου της Δικαιοσύνης μάς πληγώνει όλους καθημερινά. Διότι δεν είναι μόνο οι πόλεμοι, οι χήρες και τα ορφανά και η φτώχεια, αλλά είναι και το καθημερινό αίσθημα που κυριεύει κάθε καλοπροαίρετο άτομο μέσα στην προσωπική του καθημερινότητα.

Και στο στοιχείο αυτό της καθημερινότητας εντόπισε ο Χριστός την βάση της αυτοκαταστροφής μας: δηλαδή, στην αδικία. Την οποία – δυστυχώς – όλοι εφαρμόζουμε στην προσωπική και κοινωνική μας ζωή, και αυτό έχει αρνητικό αντίκτυπο στο σύνολο της ανθρώπινης κοινωνίας. Διότι, όλα ξεκινούν από το άτομο που διαχειρίζεται την δική του ευθύνη, άσχετα αν πρόκειται για σπουδαία θέματα της καθημερινότητας ή πρόκειται για τις απλές ανθρώπινες σχέσεις, που όμως δηλητηριάζουν τον εσωτερικό μας κόσμο, και φέρνουν την δίψα για εκδίκηση, στοιχείο που καταστρέφει την εσωτερική μας ισορροπία.

Και αυτά τα όρια του εσωτερικού μας ανθρώπου, δηλαδή των αισθημάτων, και των σκέψεων και υπολογισμών μας, που λειτουργούν όμως όλα μέσα στον άνθρωπο, αλλά οπωσδήποτε εντός του δικού μας προσωπικού σώματος – δεν έχουμε και τίποτα άλλο στον πλανήτη αυτόν παρεκτός του ατομικού μας φυσικού σώματος για να εξιχνιασουμε – αυτή η εξιχνίαση ανήκει αποκλειστικά στο άτομο που διαθέτει τον κοινό νου και την στοιχειώδη ευαισθησία στην συνείδησή του.

Το να εξιχνιάζουμε με κουτσομπολιό τις πράξεις των άλλων, είναι ο εύκολος δρόμος. Το να ρίξουμε όμως μια συστηματική και όχι φευγαλέα ματιά στον προσωπικό μας καθρέφτη της συνειδήσεως, αυτό απαιτεί τόλμη και δύναμη, την οποία – δυστυχώς – δεν διαθέτουμε. 

Οι άνθρωποι του 21ου αιώνα έχουμε άλλα όρια σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές, και αυτό το κατανοούμε από τον τρόπο της προσωπικής μας καθημερινότητας. Αρκεί να σκεφτούμε ότι το βασικό σημερινό εργαλείο στην ατομική μας – και όχι μόνο – ζωή είναι το κινητό μας τηλέφωνο και το internet, εργαλεία τα οποία έχουν αλλάξει δραματικά την προσωπική μας, αλλά και την κοινωνική μας ζωή σε καθημερινή βάση.

Οι αποστάσεις που υπήρχαν στο παρελθόν – όχι και το πολύ μακρινό – δεν υπάρχουν σήμερα. Η επικοινωνία είναι άμεση και σχεδόν δωρεάν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Τώρα μπορούμε να δουλεύουμε από το σπίτι, χωρίς πολλές φορές να χρειάζεται να πάμε σε ένα εργασιακό χώρο διαφορετικό χώρο από το σπίτι μας. Και αυτό είναι μόνο η αρχή, διότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με σιγουριά το μέλλον, εγγύς, απώτερο, απώτατο.

Διότι είναι προφανές ότι με την παγκόσμια πλέον δυνατότητα επικοινωνίας σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει από πιο σημείο του πλανήτη θα προέλθει το επόμενο βήμα στα ερωτήματα της ανθρωπότητας, τα οποία εν τέλει είναι και προσωπικά μας ερωτηματικά, γιατί καταλήγουν να επηρεάζουν και την προσωπική μας ζωή μέσα στην καθημερινότητα.

Δεν πρόκειται δηλαδή για θέματα μακρινά που δεν μάς αφορούν, αλλά πρόκειται για νεωτερισμούς οι οποίοι θα καταλήξουν και στο δικό μας σπίτι, και στην δική μας συνείδηση και όχι μόνο. Διότι έχει διαπιστωθεί ότι κάθε μικρή ανακάλυψη από τον άνθρωπο, που όμως αποτελεί τμήμα προφανώς μιας  μεγάλης αποκάλυψης που έχει ετοιμάσει ο δημιουργός, θα μεταβάλλει, θετικά ή αρνητικά την προσωπική μας ζωή. Και αυτό δεν είναι θεωρία, αλλά είναι τα βιώματα κάθε ζωντανού ανθρώπου πάνω στην γη σήμερα.

Η γνώση και οι αποκαλύψεις/ανακαλύψεις διαδίδονται αστραπιαία, δηλαδή με την ταχύτητα του φωτός μέσω του internet, και αυτό δεν μπορεί κανείς πλέον να το σταματήσει. Διότι και εάν κάποιοι δυσαρεστούνται από τις νέες ανακαλύψεις, πάντα θα υπάρχει ένας τρόπος αποφυγής των εμποδίων, και κατάκτησης νέων οριζόντων για το μέλλον της ανθρωπότητας.

Και η διδασκαλία του Χριστού στα μελλοντικά θέματα, δεν μένει σιωπηλή, αλλά τοποθετεί το μέλλον στο παρόν, και το παρόν στο μέλλον, διότι υποδεικνύει: οτιδήποτε είναι καλό, να το προτιμάμε, ακόμη και εάν δεν μάς ταιριάζει λόγω των αγκυλώσεων που έχουμε όλοι οι Χριστιανοί με το παρελθόν. “Να προνοείτε τα καλά για όλους του ανθρώπους, και να αποφεύγετε τα επιζήμια”, είναι το μήνυμα της υγιαίνουσας διδασκαλίας του Χριστού.

“Να αποφεύγετε το πονηρό, και να προτιμάτε το καλό και ευάρεστο, διότι αυτό είναι το θέλημα του δημιουργού του σύμπαντος κόσμου, και όλων όσων βρίσκονται μέσα σ’αυτόν, προνοούντες τα καλά ενώπιον θεού και ανθρώπων.” Αυτός είναι ο κορμός της προσέγγισης του θέματος που αφορά την εξιχνίαση των προσωπικών μας ορίων. Το καλό δεν έχει όρια. Αλλά δυστυχώς, πολλές φορές και για το κακό ισχύει το ίδιο. Εναπόκειται στο άτομο να προτιμήσει το καλό και αγαθό, έναντι του πονηρού και του επιζήμιου.