Ποτέ ένα κενό δεν γεμίζει μόνο του, με τις δικές του δυνάμεις. Απαιτείται η συνδρομή του ατόμου, και το δικό του προσωπικό ενδιαφέρον. Διαφορετικά, το κενό παραμένει στην θέση του, και οι συνέπειες έρχονται στην ώρα τους, όπως τα μη ορθά επισκευασμένα φρένα του οχήματος, την ώρα που πρέπει να σταματήσει το όχημα.

Και αυτό δεν είναι θεωρία, αλλά είναι η πρακτική εμπειρία όλων των ανθρώπων. Και όποιο άτομο θεωρεί ότι ο θεός μπορεί να παρέμβει χωρίς το ίδιο το άτομο να το ζητήσει και να προετοιμάσει το έδαφος, όπως το συνεργείο που θα επισκευάσει το όχημα, πλανάται πλάνη οικτρά.

Το άτομο, ο ιδιοκτήτης, πρέπει να μεταφέρει το όχημα στο συνεργείο, και να εξηγήσει στον υπεύθυνο το πρόβλημα που αντιμετωπίζει. Έτσι και η σχέση μας με τον θεό, εάν πιστεύουμε σε ένα ζωντανό θεό, ικανό να αντοποκριθεί στην ανάγκη μας, ή πιστεύουμε μόνο στην εικόνα των Ιερών Προσώπων, χωρίς επαφή με την πραγματικότητα της καθημερινής μας ζωής.

Όμως ο ίδιος ο Χριστός, που είναι το παράδειγμα και το υπόδειγμα της καλύτερης σχέσης με τον δημιουργό μας, δεν ακολούθησε αυτή την πορεία. Αντίθετα, ανταποκρίθηκε σε κάθε κάλεσμα ατόμου που είχε εκδηλώσει την προσωπική του ανάγκη, και η ανταπόκρισή του ήταν πάντοτε συνάρτηση του ενδιαφέροντος του συγκεκριμένου προσώπου. Και συνήθως έλεγε, “όπως πίστεψες, ας γίνει” πραγματικότητα το αντικείμενο της επιθυμίας σου.

Δηλαδή, ο ίδιος ο Χριστός παρέπεμπε στην ασκηση της πίστης του ενδιαφερομένου προσώπου, και όχι στο θέλημα του δημιουργού, ο οποίος και μπορούσε να κάνει το θαύμα. Διότι, η συμπλήρωση κάθε κενού στην προσωπική μας ζωή, δεν μπορεί να είναι μόνο τυχαίο γεγονός, αλλά έχει σχέση – και μάλιστα ισχυρή – με τους νόμους της φύσης που έχει θέσει ο δημιουργός. Και κάθε παράβαση του φυσικού νόμου, έχει τις νόμιμες συνέπειες.

Άρα, η παρέμβαση του δημιουργού απαιτεί το προσωπικό ενδιαφέρον, και μάλιστα όχι περιστασιακά, αλλά μέσα από την παρακολούθηση της πορείας της προσωπικής μας ζωής. Οι πρακτικές ενέργειες του δημιουργού στην αποκατάσταση της πληρότητας των κενών που αντιμετωπίζουμε καθημερινά στην προσωπική μας ζωή, είναι πρώτα εξαρτημένη από τον προσωπικό μας ενδιαφέρον, το οποίο, εάν δεν υπαρξει, το κενό παραμένει και η ζωή μας δεν πετυχαίνει να κατακτήσει τους στόχους της. 

Η καθημερινή προσπάθεια όλων των ζωντανών ανθρώπων πάνω στην γη είναι να κατακτούμε πράγματα και γνώσεις που θα καλύψουν τα κενά της ατομικής ή της οικογενειακής, ή και της κοινωνικής μας ζωής – για όσους εμπλέκονται σε αυτές τις περιοχές της καθημερινότητας.

Και ενώ αυτό είναι προφανές για την κοινωνική μας εικόνα, ή έτσι τουλάχιστον θεωρούμε ότι συμβαίνει, όταν ερχόμαστε στον χώρο της ατομικής μας καθημερινότητας, εκεί  αποφεύγουμε να δώσουμε βαρύτητα, ισχυριζόμενοι – ανεύθυνα – ότι δεν έχουμε κανένα κενό. Αλλά εάν αυτό δεν ισχύει, και στην πραγματικότητα η προσωπική μας ζωή δεν είναι πλήρης αλλά έχει μη ορατά κενά, τότε αυτό στο μέλλον – και όχι στο πολύ μακρινό – θα αποτελέσει ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Και το πρώτο ζήτημα που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε είναι τα κενά των εμπειριών μας, όσα δηλαδή έπρεπε να έχουμε κατακτήσει στον εσωτερικό μας κόσμο, μαθαίνοντας από την επαφή μας με τον γύρω κόσμο, δηλαδή τις αξίες της ζωής και την ζημία του θανάτου και της απώλειας. Διότι, αυτά είναι τα κυρίαρχα ζητήματα για τους ζώντες, και όχι βέβαια οι ποσότητες μόνο των χρημάτων και των περιουσιών που αποκτήσαμε ή δεν αποκτήσαμε.

Διότι κανένα από αυτά τα στοιχεία δεν θα μάς ακολουθήσει, ενώ είναι απόλυτα βέβαιο ότι κουβαλάμε μαζί μας την ψυχή μας, όπως συμβαίνει με τις οδηγίες στα αεροπλάνα όταν πρόκειται να εγκαταλείψουμε το αεροσκάφος σε περίπτωση ανάγκης. Το μόνο που επιτρέπεται είναι όσα φοράμε εκείνη την στιγμή, και φυσικά το σώμα μας με το εσωτερικό του περιεχόμενο. Όλα τα υπόλοιπα προσωπικά είδη μένουν στο αεροπλάνο και χάνονται. Έτσι και ο θάνατος.

Τίποτα δεν παίρνουμε μαζί μας. Ακόμη και τα ρούχα που είναι ντυμένο το σώμα μας θα δια-λυθούν, όπως και το φυσικό μας σώμα. Παίρνουμε μαζί μας μόνο τα αποτυπώματα των σκέψεων και των συναισθημάτων μας, δηλαδή όσα προλάβαμε να επεξεργαστούμε κατά την διάρκεια του επίγειου βίου μας και άφησαν το θετικό ή το αρνητικό αποτύπωμα στον εσωτερικό μας κόσμο, στον κόσμο της ψυχής μας. Αυτό κουβαλάμε μαζί μας, για όσους έχουν αίσθηση της πραγματικότητας της ζωής. Και εάν στο πεδίο αυτό υπάρχουν κενά, τότε δεν μπορεί κανείς άνθρωπος να επιστρέψει για να τα συμπληρώσει, ή να τα συμπληρώσει από εκεί που θα βρίσκεται.

Μετά τον ατομικό μας θάνατο, τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει την ζωή μας. Και όποιος υπόσχεται αλλαγές μετά θάνατον, είναι θεομπέχτης και κοινός απατεώνας, που καπηλεύεται την άγνοια και τους φόβους για τα λάθη από τα κενά της προσωπικής μας ζωής. 

Αν και πρόκειται για σχήμα λόγου οξύμωρο, εν τούτοις το περιεχόμενο επιβεβαιώνεται από την αλήθεια των πραγμάτων. Κάθε κενό δηλώνεται ως τέτοιο, γιατί στερείται κάποιου περιεχομένου. Και, φυσικά, μόλις δημιουργηθεί ένα κενό, κάτι σπεύδει να το συμπληρώσει, διότι αυτός είναι ο νόμος της φύσεως, και το ξέρουμε όλοι από την καθημερινή μας εμπειρία.

Και ενώ αυτό συμβαίνει στην φυσική σφαίρα της προσωπικής μας καθημερινότητας, όταν ερχόμαστε στον μη ορατό κόσμο της εσωτερικής μας ζωής, εκεί προσποιούμαστε ότι δεν έχουμε κανένα κενό, όχι γιατί δεν έχουμε, αλλά γιατί δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε, και φροντίζουμε να καλύπτουμε την ορατή επιφάνεια του κενού με κάτι που να μην είναι ορατό το κενό του περιεχομένου. Και αυτό είναι οφθαλμαπάτη και ψευδαίσθηση, δηλαδή ξεγελάμε τον εαυτό μας και την συνείδησή μας, και τελικά γίνεται πιστευτό, ότι το κενό πράγματι δεν υπάρχει, ενώ ξέρουμε την αλήθεια.

Και αυτή είναι η έλλειψη επίγνωσης του εαυτού μας και της αλήθειας των πραγμάτων που μάς περιβάλλουν ή βιώνονται μέσα μας. Δεν ξέρουμε, αλλά στην πραγματικότητα ξέρουμε, αν θελήσουμε να ψάξουμε βαθύτερα την συνείδησή μας. Και επειδή το κενό συνεχίζει να υπάρχει μέχρι που να πληρωθεί και να γεμίσει το περιεχόμενό του, μέχρι τότε η ζωή μας βρίσκεται σε αστάθεια, και κανένα εξωτερικό στοιχείο δεν είναι σε θέση να συμπληρώσει το εσωτερικό κενό της εσωτερικής μας ζωής.

Και η διδασκαλία του Χριστού αποσκοπεί σε αυτό ακριβώς το στοιχείο. Να γεμίσει τα εσωτερικά μας κενά με αλήθεια, ξεκινώντας από την παραδοχή της άγνοιας και της υποκριτικής μας ανοχής και ενοχής. Διότι, ενώ ξέρουμε ότι έχουμε κενά στις γνώσεις και στις εμπειρίες μας, προσποιούμαστε ότι είμαστε πλήρεις, χωρίς κενά. Και αυτό είναι αυτοκαταστροφικό. Διότι χάνουμε τις ευκαιρίες να αποκαταστήσουμε την αναγκαία για τον καθένα μας πληρότητα, ώστε η προσωπική μας ζωή να είναι “ευσταθής” και όχι ασταθής. Κάθε κενό αναζητά συμπλήρωση. Και είναι αποκλειστικά προσωπική μας ευθύνη να αποκατασταθεί η πληρότητα.